به گزارش «اقتصادسرآمد»، هفته‌هاست که به دستور دونالد ترامپ، جنگنده‌های آمریکایی بر فراز مناطق نزدیک به سواحل ونزوئلا پرواز می‌کنند و ناوگان دریایی بزرگی از ایالات متحده شامل بزرگ‌ترین ناو هواپیما‌بر جهان یعنی ناو «جرالد آر. فورد» در دریای کارائیب مستقر است. نیروهای آمریکایی در این مدت ده‌ها بار به شناورهای مظنون به قاچاق موادمخدر حمله کرده‌اند که بنابر گزارش‌ها، این حملات بیش از ۹۰کشته برجای گذاشته‌ است. دولت ایالات متحده آمریکا هفته گذشته نیز یک نفتکش را در حال خروج از آب‌های ونزوئلا توقیف کرد و از تحریم چند شناور دیگر خبر داد.
یورونیوز در گزارش خود درباره این اتفاق نوشته است؛ دولت دونالد ترامپ تاکنون بارها اعلام کرده که آرایش نظامی در دریای کارائیب به منظور مبارزه با قاچاق موادمخدر به ایالات متحده است. بااین‌حال، نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهورونزوئلا ادعا کرده که استقرار نیروهای نظامی آمریکا در نزدیکی سواحل کشورش، بخشی از طرح واشنگتن برای سرنگونی او و «سرقت» نفت عظیم ونزوئلاست. «مادورو» گفته است که آمریکا این طرح را تحت پوشش مبارزه با قاچاق موادمخدر انجام می‌دهد.
 
شوک تنش‌های دریای کارائیب به بازار نفت
روز گذشته خبرگزاری‌های بین‌المللی و رسانه‌های تخصصی حوزه انرژی و بازار جهانی نفت در گزارش‌های خود اعلام کردند که قیمت نفت در معاملات بازار آسیا در واکنش به دستور رئیس‌جمهور آمریکا برای محاصره دریایی کامل ونزوئلا، بیش از یک‌درصد افزایش یافته است. براساس این گزارش‌ها؛ روز گذشته‌(چهارشنبه ۲۶آذرماه) قیمت نفت برنت با ۷۹سنت معادل ۱.۳درصد افزایش، به ۵۹دلار و ۷۱سنت در هر بشکه رسید، در حالی‌که نفت وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۷۷سنت معادل ۱.۴درصد افزایش، به ۵۶دلار و ۴سنت در هر بشکه رسید.
قیمت نفت در معاملات روز سه‌شنبه تحت تاثیر چشم‌انداز پیشرفت مذاکرات صلح روسیه و اوکراین، نزدیک به پایین‌ترین حد خود در پنج‌سال گذشته نزول کرد، زیرا این توافق ممکن است به کاهش تحریم‌های غرب علیه مسکو منجر شود و عرضه بیشتری را در شرایطی که بازار با تقاضای جهانی شکننده دست‌وپنجه نرم می‌کند، آزاد کند. ترامپ سه‌شنبه‌شب، دستور محاصره تمام نفتکش‌های تحریم‌شده که به ونزوئلا وارد و از آن خارج می‌شوند را صادر کرد.
خبرگزاری رویترز از قول یک معامله‌گر نفت آمریکایی نوشته است: «این اقدام دولت آمریکا می‌تواند به‌طور بالقوه بر ۰.۴ تا ۰.۵میلیون بشکه نفت در روز تاثیر بگذارد و قیمت‌ها را یک تا ۲دلار در هر بشکه افزایش دهد.» بااین‌حال، معامله‌گران نفت در آسیا گفتند که بهبود خرید آتی، پس از کاهش قیمت‌ها به زیر ۶۰دلار در هر بشکه در روز قبل، نیز یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت نفت در روز چهارشنبه بود.
تحلیلگران معتقدند که این روزها با افزایش تنش‌ها در دریای کارائیب، قیمت بازار جهانی تحت تاثیر اخبار ونزوئلا قرار گرفته است، اما به‌طور کلی، حجم صادرات ونزوئلا در سهم عرضه جهانی نسبتا کم است. با توجه به اینکه همه نگاه‌ها به مذاکرات روسیه و اوکراین است، بازار همچنان در معرض ریسک نزولی قرار دارد. به اعتقاد کارشناسان؛ در شرایط فعلی بعید است افزایش قیمت دوام بیاورد و در چنین شرایطی ممکن است فرصت خوبی برای برخی باشد تا موقعیت‌های فروش ایجاد کنند.
دستور اخیر ترامپ، یک‌هفته پس از توقیف یک نفتکش تحریم‌شده توسط آمریکا در سواحل ونزوئلا صادر شد. مشخص نیست چه تعداد نفتکش تحت تاثیر این محاصره دریایی قرار خواهند گرفت و آمریکا چگونه کشتی‌های تحریم‌‌شده را محاصره خواهد کرد و آیا ترامپ مانند هفته گذشته، برای جلوگیری از ورود کشتی‌ها به ونزوئلا، به گارد ساحلی متوسل خواهد شد یا خیر. آمریکا در ماه‌های اخیر، کشتی‌های جنگی را به منطقه کارائیب منتقل کرده است.
در حالی‌که بسیاری از کشتی‌هایی که نفت ونزوئلا را بارگیری می‌کنند، تحت تحریم هستند، برخی دیگر تحریم نشده‌اند. نفتکش‌هایی که توسط شرکت شورون اجاره شده‌اند، نفت‌خام ونزوئلا را تحت مجوزی که قبلا توسط واشنگتن اعطا شده بود، به آمریکا حمل می‌کنند. چین، بزرگ‌ترین خریدار نفت‌خام ونزوئلا به‌شمار می‌رود و تقریبا ۴درصد از وارداتش از این کشور آمریکای‌جنوبی است. براساس گزارش رویترز، تحلیلگران می‌گویند که بازار نفت در حال حاضر به خوبی تامین شده است، اما اگر تحریم برای مدت طولانی ادامه یابد، احتمالا قیمت نفت‌خام، افزایش بیشتری خواهد یافت.
 
حمله سایبری به صادرات نفت ونزوئلا
در روزهای ابتدایی هفته جاری بود که شبکه شرکت PDVSA که داده‌های صادرات و واردات را در پایانه حوزه که پایانه اصلی صادرات نفت‌خام این کشور است، مدیریت می‌کند، پس از حمله سایبری در اوایل شنبه، روز دوشنبه همچنان آفلاین ماند. به گفته سه فرد مطلع از این وضعیت، این اختلال، بارگیری‌های برنامه‌ریزی‌شده را به تاخیر انداخته و اقدامات احتیاطی را در سراسر شرکت الزامی کرده است. این افراد با استناد به یک یادداشت داخلی، گفتند: شرکت PDVSA به کارکنانش اعلام کرده است که رایانه‌ها را خاموش ، سخت‌افزارهای خارجی را جدا و اتصالات وای‌فای و استارلینک را قطع کنند.
امنیت در تاسیسات این شرکت نیز از روز یکشنبه تقویت شده است. شرکت PDVSA، روز دوشنبه، در بیانیه‌ای اعلام کرد که یک اقدام خرابکارانه با هدف ایجاد اختلال در عملیات این شرکت را خنثی کرده است. این شرکت افزود: تولید نفت تحت تاثیر قرار نگرفته است. نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، بارها آمریکا را به سازماندهی حملات سایبری و سایر اشکال خرابکاری متهم کرده است. او همچنین هکی را که به گفته خودش از مقدونیه شروع شده بود، عامل تاخیر در شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته دانست.
خبرگزاری بلومبرگ در این ارتباط به نقل از منابع آگاه نوشته است: سال‌ها نگهداری محدود، شبکه‌های اداری PDVSA را بیشتر فرسوده کرده و آن‌ها را در برابر نفوذ آسیب‌پذیرتر کرده است. این شرکت همچنین مجوزهای نرم‌افزاری کلیدی خود را پس از ممنوعیت معاملات با ارائه‌دهندگان فناوری آمریکایی به‌دلیل تحریم‌های واشنگتن از دست داد. یک منبع آگاه گفت: در حالی‌که شرکت PDVSA قبلا با هک‌های وب‌سایت روبه‌رو شده است، هیچ‌کدام به اندازه اختلال فعلی طولانی نشده‌اند.
 
ونزوئلا چقدر نفت دارد؟
واقعیت این است که ونزوئلا با حدود ۳۰۳میلیارد بشکه ذخایر اثبات‌شده، بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد؛ اما میزان نفتی که این کشور امروز واقعا تولید می‌کند، در مقایسه با این رقم بسیار ناچیز است. آنطور که خبرگزاری بی‌بی‌سی در گزارشی نوشته است: تولید نفت از اوایل دهه ۲۰۰۰ به‌شدت کاهش یافته است. زمانی که هوگو چاوز، رئیس‌جمهور پیشین و سپس دولت آقای مادورو کنترل بیشتری بر شرکت دولتی نفت PDVSA اعمال کردند، این موضوع باعث خروج گسترده نیروهای با تجربه از این شرکت شد.
اگرچه برخی شرکت‌های نفتی غربی، از جمله شرکت آمریکایی شورون، همچنان در این کشور فعال هستند، اما با گسترش تحریم‌های آمریکا و هدف قرار گرفتن صادرات نفت با هدف محدود کردن دسترسی «مادورو» به یکی از شریان‌های اصلی اقتصادی، فعالیت آن‌ها به‌شدت کاهش یافته است. تحریم‌ها که نخستین‌بار در سال‌۲۰۱۵ و در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما به‌دلیل ادعاهای نقض حقوق بشر اعمال شدند، ونزوئلا را تا حد زیادی از سرمایه‌گذاری خارجی و دسترسی به قطعات مورد نیاز محروم کرده‌ است.طبق تازه‌ترین گزارش بازار نفت آژانس بین‌المللی انرژی، ونزوئلا در ماه نوامبر حدود ۸۶۰هزار بشکه در روز نفت تولید کرده است. این رقم کمتر از یک‌سوم تولید ۱۰سال پیش این کشور است و کمتر از یک‌درصد مصرف جهانی نفت را تشکیل می‌دهد. برخی تحلیلگران سیاسی در ایالات متحده آمریکا استدلال کرده‌اند که مداخله در ونزوئلا می‌تواند فرصت‌هایی برای شرکت‌های آمریکایی ایجاد کند تا صنعت نفت این کشور را احیا کنند.
اگرچه هرگونه افزایش صادرات نفت ونزوئلا می‌تواند به کاهش قیمت‌ها در آمریکا کمک کند، تحلیلگران می‌گویند این روند زمانبر خواهد بود و تولید فعلی آنقدر محدود است که تاثیر چشمگیری نخواهد داشت. احیای صنعت نفت ونزوئلا به سطح سابق خود نیز کار بسیار دشواری است. اگرچه ایالات متحده تحریم‌هایی را علیه بخش نفت ونزوئلا اعمال می‌کند، اما توقف صادرات آن می‌تواند اقتصاد در حال رکود این کشور را فلج کند. این اتفاق تأثیر منفی بر رژیم مادورو خواهد گذاشت.