به گزارش اقتصاد سرآمد، بارش‌های اخیر در جنوب ایران پدیده‌ای طبیعی در فصل‌های پاییز و زمستان است، اما به گفته برخی منابع محلی و کارشناسان هواشناسی شدت و گستردگی این بارندگی‌ها طی روزهای گذشته فراتر از حد معمول بوده و پیامدهای قابل‌توجهی برای زیرساخت‌ها و خدمات شهری ایجاد کرده است. بااین‌حال، واکنش‌های صورت‌گرفته از سوی مدیریت بحران، بسیج نیروهای امدادی و اطلاع‌رسانی به‌موقع مردم، در به حداقل رساندن خسارت‌های انسانی و تسریع در بازگشایی مسیرها کمک کرده است. 
این بارندگی‌ها در حالی رخ داد که استان‌های جنوبی امسال با کاهش شدید بارش مواجه بودند و کشور همچنان در خشکسالی مزمن قرار دارد. شدت ناگهانی بارش‌ها، همراه با فرسودگی زیرساخت‌ها‌(مانند شبکه برق در مناطق شرجی و کانال‌های زهکشی ناکافی)، آب‌گرفتگی را تشدید کرد. کارشناسان معتقدند که توسعه شهری بدون توجه به ظرفیت رودخانه‌های فصلی و مسیل‌ها، چنین چالش‌هایی را اجتناب‌ناپذیر کرده است. این باران‌ها فرصتی برای ذخیره آب در سدها و بندها را فراهم کرده و می‌تواند بخشی از کسری منابع آبی را جبران کند، مشروط بر اینکه مدیریت سیلاب بهبود یابد. سازمان هواشناسی هشدار داده که تا پایان هفته، موج بارشی ادامه دارد و خلیج‌فارس و دریای عمان مواج خواهند ماند.

بارش الهی پس از ۶ماه در سیستان و بلوچستان
پس از ماه‌ها خشکی، گرما و گردوغبار، باران سرانجام به آسمان سیستان و بلوچستان بازگشت؛ بارشی که هرچند گستره آن محدود بود، اما برای مردمی که ۱۹۴روز در انتظار شنیدن صدای باران بودند، معنایی فراتر از چندمیلیمتر آب داشت. زاهدان و زابل دوشهر مهم شمال استان، نخستین قطرات باران را تجربه کردند؛ رخدادی که نه‌تنها به تلطیف هوا انجامید، بلکه امیدی تازه برای بهبود شرایط جوی و کاهش آلودگی ناشی از گردوغبار در دل شهروندان ایجاد کرد. مردم منطقه سیستان در شمال استان سیستان‌وبلوچستان که سال‌هاست با خشکسالی و ریزگرد دست‌وپنجه نرم می‌کنند، شاهد بارش رحمت الهی بودند.
این سامانه بارشی، در کنار ثبت بیشترین میزان بارندگی در جنوب استان، بار دیگر اهمیت مدیریت منابع آب، آمادگی در برابر مخاطرات جوی و لزوم رعایت هشدارهای هواشناسی را یادآور شد؛ هشداری که در اقلیم شکننده سیستان و بلوچستان، حیاتی‌تر از همیشه است. زاهدان و زابل پس از ۱۹۴ وز انتظار، سرانجام شاهد بارش باران بودند و هوای این دوشهر با نخستین بارش پاییزی، حال‌وهوایی لطیف و دل‌پذیر به خود گرفت. به گفته اداره‌کل هواشناسی سیستان و بلوچستان، فعالیت سامانه بارشی اخیر بخش‌های گسترده‌ای از استان را تحت تأثیر قرار داده است.
محمدامین بارانی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان از آمادگی کامل سدهای جنوب استان برای مدیریت سیلاب‌های احتمالی خبر داد و گفت: تمامی اقدامات فنی، ایمنی و اطلاع‌رسانی عمومی برای پیشگیری از خسارات انجام شده است. این مقام مسئول همچنین در تشریح وضعیت منابع آبی استان سیستان و بلوچستان گفت: حجم فعلی آب موجود در سدهای استان حدود ۲۰درصد از ظرفیت کل مخازن را شامل می‌شود که این میزان نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته، کاهش ۳۵درصدی را نشان می‌دهد.

آبگیری کامل سازه‌های آبخیزداری بوشهر
با فعالیت سامانه‌های بارشی اخیر، مجموع ۹۰۹سازه آبخیزداری استان با ظرفیت ۳۶میلیون مترمکعب به‌طور کامل آبگیری شده و این سازه‌ها نقش مؤثری در کنترل سیلاب، کاهش فرسایش خاک و ذخیره آب ایفا کرده‌اند. استان بوشهر دارای ۲۷۶حوزه آبخیز با مساحتی حدود دومیلیون و ۵۵۱هزار هکتار است که ۲۲درصد از مساحت این حوزه‌ها خارج از مرزهای سیاسی استان قرار دارد. در حال حاضر حدود ۹۰۰هزار هکتار از اراضی استان تحت پوشش عملیات آبخیزداری قرار گرفته که این اقدامات در قالب ۴۵حوزه آبخیز مطالعه شده و با میانگین بارندگی سالانه ۲۳۰میلیمتر انجام شده است.
علی محمدی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر نیز بیان کرد: در نتیجه بارندگی‌های اخیر، سد باغان برای نخستین‌بار به این تراز آبگیری رسید و حدود ۷میلیون مترمکعب آب در مخزن آن ذخیره شد. سد اخند نیز حدود ۱.۴میلیون مترمکعب آبگیری داشت. او ادامه داد: این بارش‌ها سبب بیش از ۸میلیون مترمکعب آبگیری سدهای خاییز، باغان و اخند شده است. همچنین پیام مساعدی، مدیرکل هواشناسی استان بوشهر با اشاره به تداوم فعالیت سامانه بارشی تا روز شنبه و افزایش محسوس سرعت وزش باد، گفت: تاکنون بیشترین بارش باران استان بوشهر در شهرستان جم به میزان بیش از ۱۸۰میلیمتر ثبت شده است.
ارسلان زارع، استاندار بوشهر نیز در نشست اضطراری ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان بوشهر اظهار کرد: با توجه به اهمیت آمادگی کامل و صددرصدی دستگاه‌های اجرایی، خدماتی و امدادی، هماهنگی حداکثری میان اعضای ستاد، فرمانداران و نهادهای مسئول برای مقابله با حوادث احتمالی ناشی از شرایط جوی پیش‌رو ضرورت دارد. وی با اشاره به گزارش اولیه خسارت وارد شده، گفت: دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط به‌ویژه جهادکشاورزی ضمن بررسی، کارشناسی، ارزیابی و مستندسازی خسارات، از همه ظرفیت‌های قانونی موجود برای مساعدت استفاده کنند.

تصویر بارندگی در بزرگ‌ترین «شهربندر» ایران
در بندرعباس، مرکز استان هرمزگان، بارش‌های اخیر موجب شد تا خیابان‌های اصلی تصویری مانند رودخانه را به نمایش بگذارند. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که اختلاف ارتفاع شهر با مناطق بالادست، سیلاب‌ها را به شکل آبشار به سمت پایین هدایت کرده و معابر مرکزی و غربی را کاملاً مسدود کرد. قطعی برق در بیش از ۳۱۰نقطه فشار متوسط رخ داد و در مقطعی از زمان پروازهای فرودگاه بندرعباس مختل شد. معاون عمرانی استانداری هرمزگان تأکید کرد که با آمادگی قبلی دستگاه‌ها، خسارات به حداقل رسیده و هیچ مشکل حادی گزارش نشده است، اما شهروندان از آب‌گرفتگی منازل و مغازه‌ها گلایه دارند. خسارات به بخش مسکونی، تجاری و کشاورزی نیز گسترده گزارش شده و نیروهای امدادی هلال‌احمر و راهداری در حال لایروبی و بازگشایی مسیرها هستند.
محمد آشوری‌تازیانی، استاندار هرمزگان در نشست ستاد بحران استان هرمزگان با تاکید بر اینکه پاسخگویی سریع و تصمیم‌گیری داده‌محور نقش کلیدی در مدیریت بحران اخیر داشت، گفت: انسجام میان دستگاه‌ها و راه‌اندازی مرکز کنترل و هدایت، موجب کاهش خسارات و ارتقای بهره‌وری در خدمت‌رسانی به مردم استان شد. او همچنین با تأکید بر ضرورت نگاه پسابحران بیان کرد: پس از عبور کامل از سامانه بارشی و بازگشت شرایط به حالت عادی، آسیب‌شناسی دقیقی با مشارکت دستگاه‌ها انجام خواهد شد تا تهدیدهای موجود به فرصت تبدیل شده و اولویت‌ها مبنای تصمیم‌گیری در تأمین اعتبارات و برنامه‌ریزی‌های استانی و شهرستانی قرار گیرد.
تا زمان تهیه این گزارش‌(بعدازظهر روز جمعه) مهرداد حسن‌زاده، مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان نیز درباره آخرین وضعیت پیامدهای بارندگی در این استان گفت: در پی شدت بارش‌ها و طغیان رودخانه‌ها، هم‌اکنون دو مسیر اصلی و ۲۹راه فرعی روستایی به‌طور موقت مسدود شده و برق ۶هزار مشترک در چندشهرستان استان نیز قطع شده است. «حسن‌زاده» ادامه داد: تا این لحظه، به ۲هزار و ۴۵خانوار امدادرسانی شده و برای ۵۱واحد مسکونی در شهرستان‌های قشم و پارسیان اسکان اضطراری فراهم شده است. به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان، معابر در شهرستان‌های بندرخمیر، بندرعباس، قشم و سیریک و همچنین پنج‌روستای بخش مرکزی شهرستان سیریک دچار آب‌گرفتگی شده‌اند و نیروهای امدادی در حال تخلیه آب و بازگشایی مسیرها هستند.

انسداد چند محور اصلی در هرمزگان 
سرهنگ محمد حق‌پرست، رئیس پلیس راه استان هرمزگان نیز با تشریح آخرین وضعیت جاده‌های استان پس از بارش نزولات آسمانی و جاری‌شدن سیلاب اظهار کرد: در پی شرایط جوی اخیر، چهارمحور ارتباطی استان به‌طور موقت مسدود شده و تلاش‌ها برای ایمن‌سازی و بازگشایی مسیرهای مواصلاتی ادامه دارد. وی با اشاره به انسداد محور خمیر-بندرلنگه در محدوده آب‌نما به‌دلیل طغیان رودخانه فصلی افزود: مسیر جایگزین این محور، روستای دژگان-پل دژگان است که تردد در آن صرفاً برای خودروهای سبک امکان‌پذیر خواهد بود. رئیس پلیس راه هرمزگان در ادامه به سایر محورهای مسدود اشاره کرد و گفت: محور خمیر-بندرعباس به‌ علت آب‌گرفتگی معبر و وقوع سیلاب مسدود شده و محور گچین به‌عنوان مسیر جایگزین، در حال حاضر به‌صورت دوطرفه برای تردد بازگشایی شده است. «حق‌پرست» همچنین از انسداد محور بندرلنگه-پارسیان در محدوده مغویه به‌دلیل آب‌گرفتگی دهانه پل خبر داد و اظهار کرد: مسیر جایگزین برای این محور، مسیر کنگ-ارمک و باوردان تعیین شده است. وی افزود: محور پارسیان-بندرلنگه نیز در محدوده روستای رستاق به‌دلیل تخریب پل سنچول مسدود اعلام شده است.

جان گرفتن سدهای خشک هرمزگان
محمدامین طبسی، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان از آبگیری مجدد مخازن سدهای حیاتی استان در پی بارندگی‌های اخیر خبر داد و گفت: این بارش‌ها موجب بهبود چشمگیر ذخایر آبی سدهایی شده که پیش‌تر به دلیل خشکسالی شدید از مدار بهره‌برداری خارج شده بودند. وی ادامه داد: خشکسالی‌های متوالی در سال‌های گذشته، سدهای مهمی چون استقلال، سرنی، و شمیل و نیان را با چالش جدی مواجه کرده و بخش قابل‌توجهی از آن‌ها را خشک کرده بود که بااین‌حال، فعالیت سامانه پربار بارشی از اواسط هفته‌ گذشته، وضعیت را به‌طور ملموسی دگرگون ساخت.

رکوردشکنی بارندگی در جزیره کیش
بارش باران در جزیره کیش طی سه‌روز پایانی هفته گذشته جریان داشت و بنابه اعلام اداره‌کل هواشناسی استان هرمزگان، مجموع بارش سامانه جوی اخیر در این جزیره خلیج‌فارس به بیش از ۲۲۱میلیمتر رسید. این سامانه بارشی رکورد بارش در جزیره کیش را در میزان بارش سالانه و هم در بارش طی مدت زمان کوتاه سه‌روزه شکسته و بیش از بارش ۲سال گذشته بوده است. مجموع بارش سال ۱۴۰۰ در کیش ۷۱.۷میلیمتر، مجموع بارش سال ۱۴۰۱ حدود ۱۳۰میلیمتر، مجموع بارش سال ۱۴۰۲ نیز کمی بیش از ۷۸میلیمتر بوده است و بر این اساس، بارش سامانه اخیر، بیشتر از مجموع ۱۸۳میلیمتری بارش دوسال اخیر است. این میزان بارش بنابه اعلام سازمان منطقه آزاد کیش، علاوه بر ایجاد طراوت، لطافت و دادن نفسی تازه به این جزیره مرجانی، رکوردهای اقلیمی را نیز جابه‌جا کرد.

روایت بحران در جزیره قشم
شرایط جزیره قشم در اثر ورود سامانه بارشی و طوفان طی روزهای گذشته کمی متفاوت با بسیاری از نقاط جنوب کشور بود. هرچند رسانه‌های رسمی وابسته به دستگاه‌های اجرایی در گزارش‌های خود بر مدیریت بحران تاکید کرده‌اند، اما صحبت با منابع محلی حاضر در جزیره قشم تصویری دیگر از این ماجرا را به نمایش می‌گذارد. مسئله‌ای که طی روزهای گذشته و پس از ورود سامانه بارشی و طوفان به بزرگ‌ترین جزیره ایرانی خلیج‌فارس تا اندازه زیادی ایجاد مشکل کرد، از مدار خارج‌شدن یکی از دکل‌های اصلی شبکه برق‌رسانی جزیره بود که در عمل موجب قطعی برق چندین ساعته ساکنان بخش‌های مختلفی از جزیره قشم شد. برخی منابع خبری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد سرآمد، قطعی برق ۱۵ تا ۲۰ساعته را اعلام کردند؛ قطعی برقی که در برخی نقاط شهر قشم با قطعی آب نیز همراه شده بود.
راه افتادن سیلاب در روستای طولا در نزدیکی شهر قشم نیز یکی دیگر از رویدادهایی بود که تصاویر آن در شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد. پس از آب‌گرفتگی تعدادی از خانه‌های این روستا بود که حسین امیرتیموری، فرماندار شهرستان قشم از اسکان اضطراری و موقت ۲۰خانوار از اهالی متاثر از آب‌گرفتگی روستای طولای این شهرستان در سالن‌ حجاب شهر قشم خبر داد. او همچنین از آمادگی کامل ستاد بحران این شهرستان برای مقابله با هرگونه چالش‌ ناشی از سیل و آب‌گرفتگی احتمالی خبر داد و اضافه کرد: هم‌اکنون با تدابیر لازم، آرامش در شهرها و روستاها برقرار است و در صورت نیاز، آمادگی کامل برای ساماندهی و جابه‌جایی هرگونه منازل مسکونی در معرض خطر وجود دارد.
شهرام داوری، مدیرعامل شرکت آب، برق و تاسیسات قشم نیز اعلام کرد: شبکه آب‌رسانی شهر قشم که تحت تاثیر قطعی برق، بارندگی‌های اخیر و سیلاب قرار داشت اکنون با اقدام‌های صورت‌گرفته پایدار است. او افزود: تیم‌های عملیاتی ویژه و واکنش سریع این شرکت، خسارات وارد شده به تاسیسات آب‌رسانی و شبکه توزیع آب را که در اثر قطعی برق، بارندگی شدید و سیلاب اخیر ایجاد شده بود، رفع کرده‌اند و اکنون آب‌رسانی به تمام نقاط شهر قشم به صورت پایدار و طبق روال گذشته در حال انجام است. «داوری» اظهار کرد: باوجود ذخیره مناسب مخازن و پیش‌بینی‌های انجام‌شده، متاسفانه برق سایت آب‌شیرین‌کن تورگان و شهر قشم به‌طور کامل قطع شد که بلافاصله با استفاده از برق پشتیبان و ژنراتورها، تامین آب بدون وقفه ادامه یافت.
نجم‌الدین فریدونی، رئیس اداره ایمنی و آتش‌نشانی سازمان منطقه آزاد قشم نیز گفت: ۱۵۶ماموریت و عملیات مرتبط با بارندگی و سیلاب در بزرگ‌ترین جزیره ایران از روز دوشنبه‌(۲۴آذر) تا جمعه(۲۸آذر) توسط آتش‌نشانان انجام شده است. وی توضیح داد: ۷۹مورد از این عملیات مربوط به رفع آب‌گرفتگی داخل منازل و مجتمع های مسکونی به‌دلیل پس‌زدگی فاضلاب شهری، مسدودشدن ناودانی روی پشت‌بام‌ها و تراس منازل و پرشدن چاه‌های داخل منازل و جمع‌آوری درختان شکسته‌شده بر اثر طوفان و تندباد با انجام برش‌کاری بود. «فریدونی» اضافه کرد: ۲۹مورد از این حوادث نیز مربوط به حریق و آتش‌سوزی منازل مسکونی، خودرو و ترانس برق بوده است. وی گفت: در این مدت همچنین ۲۴مورد عملیات نجات افراد و خودروها از سیلاب، ۲۴مورد نجات افراد محبوس‌شده در آسانسور و اماکن و تعدادی نیز ایمن‌سازی و بازدید از چاه‌ها و اسکلت ساختمان‌ها و دیوارهای خطرناک در داخل منازل قشموندان انجام و توصیه‌های لازم به مالکان ارائه شد.