تاریخ انتشار:1404/10/2
«دزدان دریایی کارائیب» غارتگر منابع نفتی ونزوئلا

«سرآمد» گزارش می‌دهد؛

«دزدان دریایی کارائیب» غارتگر منابع نفتی ونزوئلا

اقتصادسرآمد- امید عباسی- به فاصله کوتاهی پس از توقیف دونفتکش «اسکیپر» و «سنچوریز» که حامل نفت ونزوئلا بودند، توسط نیروهای نظامی دولت ایالات متحده آمریکا، حالا رسانه‌های جهان از توقیف سومین نفتکش ونزوئلایی به نام «بلا۱» در آب‌های این کشور خبر می‌دهند. افزایش تنش‌های نظامی در آب‌های بین‌المللی دریای کارائیب میان ایالات متحده و ونزوئلا طی هفته‌های اخیر وارد مراحل جدیدی شده است. از یک سو، عملیات‌های مختلفی از نیروهای نظامی گارد ساحلی آمریکا برای تعقیب و توقیف نفتکش‌های تحریم‌شده یا حامل نفت ونزوئلا در حال انجام است و از سوی دیگر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده هفته گذشته رژیم ونزوئلا را «سازمان تروریستی خارجی» معرفی و اعلام کرد که دستور محاصره «کامل و تمام‌عیار» همه نفتکش‌های ورودی به این کشور و خروجی از آن کشور را صادر کرده است.

به گزارش اقتصاد سرآمد، خبرگزاری‌های جهان گزارش داده‌اند که روز یکشنبه گارد ساحلی آمریکا سومین نفتکش را در آب‌های بین‌المللی نزدیک ونزوئلا تحت تعقیب قرار داده است. این اقدام گارد ساحلی آمریکا در تحت تعقیب قراردادن یک تانکر تحت تحریم دیگر در دریای کارائیب در حالی صورت گرفته که به نظر می‌رسد دولت دونالد ترامپ هدف قراردادن چنین کشتی‌هایی را که با دولت ونزوئلا در ارتباط هستند، تشدید کرده است. تعقیب این تانکر که یکی از مقام‌های آمریکایی آن را تایید کرده، در حالی انجام شد که دولت آمریکا روز یکشنبه اعلام کرد نفتکش دیگری را برای دومین‌بار در کمتر از دوهفته توقیف کرده است. در این میان، یک مقام آمریکایی بدون افشای نام خود، در گفت‌وگو با بلومبرگ ادعا کرده این کشتی که با «پرچم جعلی» در حال حرکت بود، تحت دستور قضایی توقیف قرار داشته است.
واشنگتن، ونزوئلا را به استفاده از پول نفت برای تامین مالی جرایم مرتبط با موادمخدر متهم می‌کند، در حالی‌که ونزوئلا توقیف نفتکش‌ها را «دزدی و آدم‌ربایی» خوانده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، هفته گذشته دستور «محاصره» و منع ورود و خروج نفتکش‌های تحریم‌شده به ونزوئلا را صادر کرد. ونزوئلا که برآورد می‌شود دارای بزرگ‌ترین ذخایر نفتی کشف‌شده جهان است، برای تامین هزینه‌های دولتی به‌شدت به درآمد صادرات نفت وابسته است و دولت ترامپ را به تلاش برای سرقت منابع خود متهم می‌کند.
دولت آمریکا هنوز به‌طور رسمی تلاش روز یکشنبه برای توقیف این نفتکش را تایید نکرده و محل و نام دقیق این نفتکش را هم اعلام نکرده است. طبق داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط سایت تانکر ترکرز، تا هفته گذشته، بیش از ۳۰کشتی از ۸۰کشتی در آب‌های ونزوئلا یا در حال نزدیک‌شدن به آب‌های این کشور تحت تحریم‌های ایالات متحده بودند.

سایه تنش‌های کارائیب بر مبادلات نفتی چین
در هفته‌های گذشته، آمریکا بار دیگر با توقیف چندنفتکش حامل نفت ونزوئلا، سیاست فشار حداکثری خود علیه کاراکاس را به اجرا گذاشت؛ اقدامی که این‌بار به‌دلیل مقصد برخی از این محموله‌ها، ابعاد فراتر از یک مناقشه دوجانبه یافته و به سطح رقابت ژئوپلیتیکی میان واشنگتن و پکن کشیده شده است. طبق گزارش‌های منتشرشده، دست‌کم دونفتکش توقیف‌شده در مسیر انتقال نفت‌خام ونزوئلا به چین قرار داشته‌اند؛ موضوعی که می‌تواند نشانه‌ای از ورود تنش‌های انرژی‌محور به فصل تازه‌ای از روابط پرچالش آمریکا و چین باشد.
ونزوئلا با در اختیار داشتن بزرگ‌ترین ذخایر اثبات‌شده نفت جهان، سال‌هاست تحت تحریم‌های گسترده آمریکا قرار دارد. واشنگتن با هدف مهار دولت کاراکاس، هرگونه صادرات نفتی این کشور را بدون مجوز رسمی، نقض تحریم‌ها تلقی می‌کند. در مقابل، چین به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین خریداران نفت تحریمی ونزوئلا، تلاش کرده است با استفاده از سازوکارهای غیرشفاف حمل‌ونقل و پرداخت، بخشی از نیاز انرژی خود را از این مسیر تأمین کند. توقیف اخیر نفتکش‌ها را می‌توان تلاشی هدفمند از سوی آمریکا برای بستن یکی از کانال‌های مهم فروش نفت ونزوئلا دانست؛ اما همزمان این اقدام حامل پیامی روشن برای پکن است: واشنگتن حاضر است ابزار تحریم را حتی در مسیرهای منتهی به چین نیز فعال نگه دارد.
برای چین، واردات نفت از ونزوئلا صرفاً یک معامله تجاری نیست، بلکه بخشی از راهبرد کلان متنوع‌سازی منابع انرژی و کاهش وابستگی به مسیرهای تحت نفوذ غرب به‌شمار می‌رود. توقیف محموله‌هایی که مقصد آن‌ها بنادر چین بوده، می‌تواند از نگاه پکن به منزله مداخله مستقیم آمریکا در امنیت انرژی این کشور تلقی شود. تحلیلگران معتقدند اگر این روند ادامه یابد، احتمال واکنش دیپلماتیک یا حتی اقتصادی چین افزایش خواهد یافت؛ واکنشی که می‌تواند از اعتراض رسمی در مجامع بین‌المللی تا تشدید رقابت در حوزه‌های دیگر، از جمله تجارت و فناوری، گسترش پیدا کند.

تاثیر توقیف نفتکش‌ها بر بازار جهانی نفت
تحلیلگران معتقدند که تداوم این روند نه‌تنها اقتصاد شکننده ونزوئلا را با چالش‌های بیشتری مواجه می‌کند، بلکه می‌تواند بازار نفت را نیز تحت تأثیر قرار دهد. افزایش ریسک حمل‌ونقل نفت تحریمی، بالا رفتن هزینه بیمه نفتکش‌ها و تشدید رقابت پنهان میان قدرت‌های بزرگ، از جمله پیامدهای احتمالی این وضعیت است. در مجموع، توقیف نفتکش‌های حامل نفت ونزوئلا را باید فراتر از یک اقدام تحریمی معمول ارزیابی کرد؛ رخدادی که در صورت تکرار، می‌تواند انرژی را به یکی از میدان‌های اصلی تقابل راهبردی آمریکا و چین در ماه‌ها و سال‌های پیش‌رو تبدیل کند. از طرف دیگر صادرات نفت ونزوئلا پس از توقیف‌ها به‌شدت کاهش یافته و بسیاری از نفتکش‌های بارگیری‌شده‌(حامل میلیون‌ها بشکه) در آب‌های ونزوئلا مانده‌اند تا از خطر توقیف اجتناب کنند. ونزوئلا حدود ۸۰۰ تا ۹۵۰هزار بشکه در روز صادر می‌کند که بخش عمده آن به چین می‌رود.
بازار جهانی نفت پر عرضه است و میلیون‌ها بشکه نفت ونزوئلایی شناور در سواحل چین منتظر تخلیه هستند. قیمت نفت پس از اولین توقیف کمی افزایش یافت‌(برنت به حدود ۶۲دلار رسید)، اما کارشناسان مانند کسانی از Kpler و CSIS معتقدند؛ حجم از دست رفته‌(کمتر از یک‌میلیون بشکه در روز) در بازار ۱۰۶میلیون بشکه‌ای جهانی تأثیر عمده‌ای ندارد، به‌ویژه که در روزهای گذشته احتمال افزایش تولید اوپک نیز در برخی رسانه‌ها مطرح شده است. از طرف دیگر، اگر محاصره ادامه یابد و صادرات ونزوئلا به‌طور کامل متوقف شود، می‌تواند قیمت‌ها را افزایش دهد. همچنین فشار بر ناوگان سایه ممکن است بر حمل نفت ایران و روسیه به چین تأثیر بگذارد و عرضه جهانی را تنگ‌تر کند.
در مجموع، این اقدامات آمریکا فشار اقتصادی شدیدی بر مادورو وارد کرده، اما ریسک تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی با چین و نوسان محدود در بازار نفت را به همراه دارد. وضعیت در روزهای آینده با پیگیری نفتکش‌های بیشتر، روشن‌تر خواهد شد. در ساعات پس از اعلام توقیف، قراردادهای نفت‌خام در بازارهای جهان افزایش قیمت مختصری را تجربه کرد. بااین‌حال، کارشناسان می‌گویند این جهش کوتاه‌مدت قیمت منعکس‌کننده نگرانی بازار نسبت به احتمال اختلال در عرضه‌(واقعی یا بالقوه) و نقش روانی رخدادهای ژئوپلیتیک است. تحلیلگران باور دارند که بعید است این توقیف در کوتاه‌مدت تغییر محسوس در عرضه جهانی را ایجاد کند؛ چراکه حجم نفت ونزوئلا که راه رسمی و بزرگ و مداوم به بازار جهانی دارد، در سال‌های اخیر تحت تحریم و کاهش تولید بوده و سهم بازار جهانی آن محدودتر از دهه‌های گذشته است.

برچسب ها : دزدان دریایی کارائیب اقتصادسرآمد بازار جهانی نفت

اخبار روز
ضمیمه