دلیل تأکید دولت بر حساب واحد خزانه
تجمیع همه حساب ها در حساب واحد خزانه داری، از مهمترین وعده های وزارت اقتصاد در این دولت بوده است، اما هنوز برخی دستگاه ها از این تکلیف قانونی تمکین نمیکنند.به گزارش اقتصادسرآمد، حساب واحد خزانه به معنای تمرکز اطلاعات تمامی عملیاتهای مالی دولت در یکجا بهطوریکه کلیه دریافتها بطور مستقیم به خزانه واریز و پرداختهای آن نیز مستقیماً از خزانه و به ذینفع نهایی انجام شود. یکی از اقداماتی که قطعاً از اتلاف و انحراف منابع دولتی و بیت المال جلوگیری کند ایجاد حساب واحد خزانه است.به گزارش مهر ، لذا این حساب واحد خزانه با افزایش شفافیت و نظارت برخط بر تراکنشهای مالی دستگاههای دولتی مانع از ایجاد فساد و زد و بندهای مالی میشود. علاوه بر این جلوی بسیاری از هزینههای اضافی دستگاهها را میگیرد به همین دلیل برای پیوستن به آن مقاومت وجود دارد.
حساب واحد خزانه، اصلی در قانون اساسی
اهمیت تجمیع دریافتیها و پرداختیهای دولت و تأثیر آن در اجرای عدالت به حدی است که در همان ابتدای تشکیل نظام، این مسئله در اصل ۵۳ قانون اساسی گنجانده شد. طبق این اصل باید کلیه دریافتهای دولت در حسابهای خزانهداری کل متمرکز و همه پرداختها در حدود اعتبارات مصوب و بهموجب قانون انجام شود.
علاوه بر قانون اساسی، در قوانین مصوب بعدی نیز این مسئله عنوان شده است. به عنوان مثال در بند «ب» ماده ۱۷ قانون برنامه ششم توسعه آمده است: «بهمنظور افزایش سرعت و کارآیی گردش حسابهای درآمدی و هزینههای دولت، شفافسازی و ایجاد امکان نظارت برخط، بر کلیه حسابهای دستگاههای اجرایی و کاهش اثرات منفی عملیات مالی دولت بر نظام بانکی، کلیه حسابهای بانکی اعم از ریالی و ارزی برای وزارتخانهها، مؤسسات، شرکتها، سازمانها، دانشگاههای دولتی و اعتبارات دولتی نهادهای عمومی غیردولتی، صرفاً از طریق خزانهداری کل کشور و نزد بانک مرکزی افتتاح میشود. دستگاههای یادشده موظفاند کلیه دریافتها و پرداختهای خود را فقط از طریق حسابهای افتتاح شده نزد بانک مرکزی انجام دهند.»همچنین در بند (الف) ماده ۱۲ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، کلیه دستگاههای دولتی، شهرداریها و شرکتهای وابسته به دولت موظف شدند ظرف مدت حداکثر سه ماه حسابهای بانکی خود را نزد بانک مرکزی متمرکز کنند.علاوه بر این در بند (الف) تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نیز دستگاهها موظف به افتتاح حساب در بانک مرکزی و انجام کلیه دریافتها و پرداختها از طریق این حساب شدند. در این بند از قانون تأکید شده که نگهداری هرگونه حساب توسط دستگاههای مذکور در بانکی غیر از بانک مرکزی در حکم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال دولتی است.
بیتوجهی برخی نهادهای دولتی به اجرای قانون
درحال حاضر اکثریت دستگاههای دولتی از قانون حساب واحد خزانه تمکین نمودهاند. اما با وجود این حجم از قوانین و تأکیدهای مکرر قانونگذار به تجمیع حسابها در خزانهداری کل، گویی برخی دستگاهها و نهادها خود را بالاتر از قانون دانسته و بیتوجه به آن و خودسرانه، مسیر خود را دنبال میکنند.به اعتقاد کارشناسان یکی از علل اجرا نشدن این قانون ذینفع بودن دستگاهها و آزادی عمل آنها در پرداختیها است. بسیاری از دستگاهها با توجه به دریافتیهایی که دارند مبالغی را به عنوان پاداش و مزایا به مدیران خود اعطا میکنند حال آنکه با تجمیع حسابها در خزانهداری کل و نظارت بر فعالیتهای مالی آنها، این امکان از آنها سلب خواهد شد.علاوه بر این با توجه به اینکه منابع دولتی موجود در بانکها معمولاً زیاد است به همین دلیل بانکها مزایایی را برای دستگاه دارنده حساب در آنها در نظر میگیرند که مثلاً به صورت وام به مدیران آنها تعلق میگیرد. لذا دستگاهها برای در اختیار داشتن این مزایا نیز در انتقال حساب به بانک مرکزی مقاومت میکنند.
تبعات منفی پراکندگی حسابهای درآمدی
و هزینهای دولت
یکی از تبعات اجرا نشدن این قانون گسترش فساد، اتلاف منابع و بیعدالتی است. وقتی هر دستگاهی به صورت جزیرهای و بهطور جداگانه مزایایی را برای مدیران و کارکنان خود در نظر بگیرد این مسئله یک رقابت ناسالم بین دستگاهها ایجاد خواهد کرد که هرکدام سهم بیشتری از منابع عمومی را از آن خود کنند.به این ترتیب دستگاههایی که منابع دریافتی بیشتری در اختیار دارند دست بازتری برای ریختوپاش و برخورداری از مزایا دارند که در نهایت منجر به پرداخت حقوقهای نجومی و انواع و اقسامی از مزایای دیگر ازجمله حق مسکن و اولاد و … به صورت غیرعادلانه میشود. درنتیجه این بیانضباطیهای مالی و بریزوبپاشهای خارج از قانون، دولت با کسری بودجه مواجه خواهد شد که خود این مسئله دو پیامد منفی دیگر در پی خواهد داشت.اولین پیامد منفی، نیاز دولت به استقراض از بانک مرکزی و رشد نقدینگی است که در نهایت باعث افزایش تورم در جامعه و فشار بر مردم میشود. در واقع فساد شکل گرفته در نتیجه نبود نظارت دقیق بر دستگاهها یکبار به صورت افزایش بیعدالتی و یکبار به صورت تورم، عموم مردم را متضرر میکند.پیامد منفی دوم ر شد هزین ههای جاری و تکمیل نشدن طرحهای عمرانی، توسعهای و زیر بنایی است. این مسئله نیز از طریق جلوگیری از پیشرفت کشور و توسعه آن باعث ضرر و زیان به عموم مردم میشود. چراکه مناطق زیادی در کشور وجود دارند که نیازمند زیرساختهای آموزشی، بهداشتی و فرهنگی هستند که به دلیل نبود منابع از آن محروماند.
عزم دولت و انسجام بیش از ۹۰ درصد حسابها
آنطور که مشخص است این دولت مصمم است که با ا ی جاد حساب واحد خزانه و مد ی ر ی ت در ی افت ی ها و پرداخت ی ها از ح ی فوم ی ل ب ی ت المال، ا ی جاد فساد و پرداختها ی ناعادلانه جلوگ ی ر ی کند. موضوعی که دستور رئیس جمهور به وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی کشور در سند تحول دولت مردمی بوده است.در همین زمینه محمدهادی سبحانیان معاون وزیر اقتصاد گفت: «یکی از مهمترین اقداماتی که میتواند در جهت مدیریت هزینههای دولت صورت گیرد، تمرکز حسابها در حساب واحد خزانه است. این اقدام میتواند به انضباط مالی دولت و جلوگیری از انحرافات احتمالی که میتواند در منابع عمومی صورت گیرد، کمک ک ند.»
حساب واحد خزانه، اصلی در قانون اساسی
اهمیت تجمیع دریافتیها و پرداختیهای دولت و تأثیر آن در اجرای عدالت به حدی است که در همان ابتدای تشکیل نظام، این مسئله در اصل ۵۳ قانون اساسی گنجانده شد. طبق این اصل باید کلیه دریافتهای دولت در حسابهای خزانهداری کل متمرکز و همه پرداختها در حدود اعتبارات مصوب و بهموجب قانون انجام شود.
علاوه بر قانون اساسی، در قوانین مصوب بعدی نیز این مسئله عنوان شده است. به عنوان مثال در بند «ب» ماده ۱۷ قانون برنامه ششم توسعه آمده است: «بهمنظور افزایش سرعت و کارآیی گردش حسابهای درآمدی و هزینههای دولت، شفافسازی و ایجاد امکان نظارت برخط، بر کلیه حسابهای دستگاههای اجرایی و کاهش اثرات منفی عملیات مالی دولت بر نظام بانکی، کلیه حسابهای بانکی اعم از ریالی و ارزی برای وزارتخانهها، مؤسسات، شرکتها، سازمانها، دانشگاههای دولتی و اعتبارات دولتی نهادهای عمومی غیردولتی، صرفاً از طریق خزانهداری کل کشور و نزد بانک مرکزی افتتاح میشود. دستگاههای یادشده موظفاند کلیه دریافتها و پرداختهای خود را فقط از طریق حسابهای افتتاح شده نزد بانک مرکزی انجام دهند.»همچنین در بند (الف) ماده ۱۲ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، کلیه دستگاههای دولتی، شهرداریها و شرکتهای وابسته به دولت موظف شدند ظرف مدت حداکثر سه ماه حسابهای بانکی خود را نزد بانک مرکزی متمرکز کنند.علاوه بر این در بند (الف) تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نیز دستگاهها موظف به افتتاح حساب در بانک مرکزی و انجام کلیه دریافتها و پرداختها از طریق این حساب شدند. در این بند از قانون تأکید شده که نگهداری هرگونه حساب توسط دستگاههای مذکور در بانکی غیر از بانک مرکزی در حکم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال دولتی است.
بیتوجهی برخی نهادهای دولتی به اجرای قانون
درحال حاضر اکثریت دستگاههای دولتی از قانون حساب واحد خزانه تمکین نمودهاند. اما با وجود این حجم از قوانین و تأکیدهای مکرر قانونگذار به تجمیع حسابها در خزانهداری کل، گویی برخی دستگاهها و نهادها خود را بالاتر از قانون دانسته و بیتوجه به آن و خودسرانه، مسیر خود را دنبال میکنند.به اعتقاد کارشناسان یکی از علل اجرا نشدن این قانون ذینفع بودن دستگاهها و آزادی عمل آنها در پرداختیها است. بسیاری از دستگاهها با توجه به دریافتیهایی که دارند مبالغی را به عنوان پاداش و مزایا به مدیران خود اعطا میکنند حال آنکه با تجمیع حسابها در خزانهداری کل و نظارت بر فعالیتهای مالی آنها، این امکان از آنها سلب خواهد شد.علاوه بر این با توجه به اینکه منابع دولتی موجود در بانکها معمولاً زیاد است به همین دلیل بانکها مزایایی را برای دستگاه دارنده حساب در آنها در نظر میگیرند که مثلاً به صورت وام به مدیران آنها تعلق میگیرد. لذا دستگاهها برای در اختیار داشتن این مزایا نیز در انتقال حساب به بانک مرکزی مقاومت میکنند.
تبعات منفی پراکندگی حسابهای درآمدی
و هزینهای دولت
یکی از تبعات اجرا نشدن این قانون گسترش فساد، اتلاف منابع و بیعدالتی است. وقتی هر دستگاهی به صورت جزیرهای و بهطور جداگانه مزایایی را برای مدیران و کارکنان خود در نظر بگیرد این مسئله یک رقابت ناسالم بین دستگاهها ایجاد خواهد کرد که هرکدام سهم بیشتری از منابع عمومی را از آن خود کنند.به این ترتیب دستگاههایی که منابع دریافتی بیشتری در اختیار دارند دست بازتری برای ریختوپاش و برخورداری از مزایا دارند که در نهایت منجر به پرداخت حقوقهای نجومی و انواع و اقسامی از مزایای دیگر ازجمله حق مسکن و اولاد و … به صورت غیرعادلانه میشود. درنتیجه این بیانضباطیهای مالی و بریزوبپاشهای خارج از قانون، دولت با کسری بودجه مواجه خواهد شد که خود این مسئله دو پیامد منفی دیگر در پی خواهد داشت.اولین پیامد منفی، نیاز دولت به استقراض از بانک مرکزی و رشد نقدینگی است که در نهایت باعث افزایش تورم در جامعه و فشار بر مردم میشود. در واقع فساد شکل گرفته در نتیجه نبود نظارت دقیق بر دستگاهها یکبار به صورت افزایش بیعدالتی و یکبار به صورت تورم، عموم مردم را متضرر میکند.پیامد منفی دوم ر شد هزین ههای جاری و تکمیل نشدن طرحهای عمرانی، توسعهای و زیر بنایی است. این مسئله نیز از طریق جلوگیری از پیشرفت کشور و توسعه آن باعث ضرر و زیان به عموم مردم میشود. چراکه مناطق زیادی در کشور وجود دارند که نیازمند زیرساختهای آموزشی، بهداشتی و فرهنگی هستند که به دلیل نبود منابع از آن محروماند.
عزم دولت و انسجام بیش از ۹۰ درصد حسابها
آنطور که مشخص است این دولت مصمم است که با ا ی جاد حساب واحد خزانه و مد ی ر ی ت در ی افت ی ها و پرداخت ی ها از ح ی فوم ی ل ب ی ت المال، ا ی جاد فساد و پرداختها ی ناعادلانه جلوگ ی ر ی کند. موضوعی که دستور رئیس جمهور به وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی کشور در سند تحول دولت مردمی بوده است.در همین زمینه محمدهادی سبحانیان معاون وزیر اقتصاد گفت: «یکی از مهمترین اقداماتی که میتواند در جهت مدیریت هزینههای دولت صورت گیرد، تمرکز حسابها در حساب واحد خزانه است. این اقدام میتواند به انضباط مالی دولت و جلوگیری از انحرافات احتمالی که میتواند در منابع عمومی صورت گیرد، کمک ک ند.»
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
تکلیف بانکهای کشور برای احراز هویت مشتریان از طریق پنجره واحد خدمات دولت
-
تجارت دریا زیر سایه نوسانات نرخ ارز
-
ایران دارنده همه شاخصهای سرمایه گذاری خارجی است
-
شرکتهای دانشبنیان تسهیلات قرضالحسنه دریافت میکنند
-
بیمه سهام اقدامی موثر در جلب اعتماد سهامداران
-
تفاهم نامه همکاری بین بانک سپه و صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک منعقد شد
-
با امضای تفاهمنامه مشترک با وزارت صنعت، معدن و تجارت، اوراق گام در پست بانک ایران عملیاتی شد
-
دلیل تأکید دولت بر حساب واحد خزانه
اخبار روز
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد