اقتصاد دریامحور نیازمند راهبرد کلان
ایرج گلشنی
در شرایط کنونی، با نگاه به اقتصاد دریامحور، چیزی به عنوان راهبرد کلان و ملی مشاهده نمی کنیم و همین موجب چنددستگی و پراکندگی مجموعه دریا و دریانوردی شده است. شاخصه وجود راهبرد این است که همه ارکان اصلی و فرعی یک مجموعه از آن خبر داشته باشند و وجود آن را حس کنند تا بتوانند با انگیزه مشخص، همه برنامه ها و فعالیت های خود را در چارچوب آن راهبرد(استراتژی) قرار دهد و همگی یک سیر هماهنگ به سمت یک هدف مشخص داشته باشند. در مجموعه دریایی و دریانوردی کشور، چنین حسی وجود ندارد و هر یک از اجزا، رسالت مستقلی از دیگران برای خود قائل هستند و هدف خاص و اختصاصی خود را تعقیب می کنند؛ حال آیا این هدف اختصاصی چه نقاط مشترکی با سایر اعضای مجموعه دریا و دریانوردی دارد به خوبی ملموس و مشهود نیست. در چنین حالتی است که قوانین وضع شده هم جنبه شعاری و غیرعملی پیدا می کنند. قوانین بر اساس ضرورت ها، فشارها و نیازها تعیین می شوند، ولی به اجرا در نمی آیند؛ زیرا پشتوانه ها و ضمات های لازم اجرایی برای آن ها تدبیر نشده و به طور کلی، بستر مناسب اجرای یک برنامه مشترک و هماهنگ وجود ندارد. این است که قوانین معمولا بر کاغذ می مانند و به عملیات تبدیل نمی شوند. میتوان گفت که راهبرد مانند نخ تسبیح است که همه اجزا از قانون گذار تا اجراکننده را در یک راستا در کنار هم قرار می دهد. از این روست که طرح این سوال همواره لازم است: راهبردی کلان و ملی دریا و دریانوردی چیست؟پاسخ به این سوال به هر فعال در حوزه دریا و دریا نوردی می تواند بگوید که او کیست، کجای سیستم است، چه کار باید بکند و به طور دقیق، جایگاه و مسئولیت او کدام است. و عدم پاسخ نیز بدان معناست که نه جایگاه کسی مشخص است نه مسئولیت او و هر کس بنا به تشخیص خود و بر اساس اهداف سازمانی خود موظف و مسئول است و در قبال روند کلی و نتیجه مطلوب کل مجموعه صنایع دریایی و دریانوردی هیچ مسئولیت مشخصی ندارد.براستی راهبرد کلان ما در سطح ملی برای حوزه دریا و دریا نوردی برای ده فعلی و دهه های آینده چیست؟ چه سندی تعیین می کند که نگاه و حرکت جمعی ما در ده سال و بیست سال و سی سال آینده در چارچوب اقتصاد دریا و دریانوردی به کجا و چگونه است؟ آیا سیر فعلی ما را به جایی می رساند یا راهبرد گم شده و قوانین بی پشتوانه، وقت و انرژی همه ما را تلف می کند؟
در شرایط کنونی، با نگاه به اقتصاد دریامحور، چیزی به عنوان راهبرد کلان و ملی مشاهده نمی کنیم و همین موجب چنددستگی و پراکندگی مجموعه دریا و دریانوردی شده است. شاخصه وجود راهبرد این است که همه ارکان اصلی و فرعی یک مجموعه از آن خبر داشته باشند و وجود آن را حس کنند تا بتوانند با انگیزه مشخص، همه برنامه ها و فعالیت های خود را در چارچوب آن راهبرد(استراتژی) قرار دهد و همگی یک سیر هماهنگ به سمت یک هدف مشخص داشته باشند. در مجموعه دریایی و دریانوردی کشور، چنین حسی وجود ندارد و هر یک از اجزا، رسالت مستقلی از دیگران برای خود قائل هستند و هدف خاص و اختصاصی خود را تعقیب می کنند؛ حال آیا این هدف اختصاصی چه نقاط مشترکی با سایر اعضای مجموعه دریا و دریانوردی دارد به خوبی ملموس و مشهود نیست. در چنین حالتی است که قوانین وضع شده هم جنبه شعاری و غیرعملی پیدا می کنند. قوانین بر اساس ضرورت ها، فشارها و نیازها تعیین می شوند، ولی به اجرا در نمی آیند؛ زیرا پشتوانه ها و ضمات های لازم اجرایی برای آن ها تدبیر نشده و به طور کلی، بستر مناسب اجرای یک برنامه مشترک و هماهنگ وجود ندارد. این است که قوانین معمولا بر کاغذ می مانند و به عملیات تبدیل نمی شوند. میتوان گفت که راهبرد مانند نخ تسبیح است که همه اجزا از قانون گذار تا اجراکننده را در یک راستا در کنار هم قرار می دهد. از این روست که طرح این سوال همواره لازم است: راهبردی کلان و ملی دریا و دریانوردی چیست؟پاسخ به این سوال به هر فعال در حوزه دریا و دریا نوردی می تواند بگوید که او کیست، کجای سیستم است، چه کار باید بکند و به طور دقیق، جایگاه و مسئولیت او کدام است. و عدم پاسخ نیز بدان معناست که نه جایگاه کسی مشخص است نه مسئولیت او و هر کس بنا به تشخیص خود و بر اساس اهداف سازمانی خود موظف و مسئول است و در قبال روند کلی و نتیجه مطلوب کل مجموعه صنایع دریایی و دریانوردی هیچ مسئولیت مشخصی ندارد.براستی راهبرد کلان ما در سطح ملی برای حوزه دریا و دریا نوردی برای ده فعلی و دهه های آینده چیست؟ چه سندی تعیین می کند که نگاه و حرکت جمعی ما در ده سال و بیست سال و سی سال آینده در چارچوب اقتصاد دریا و دریانوردی به کجا و چگونه است؟ آیا سیر فعلی ما را به جایی می رساند یا راهبرد گم شده و قوانین بی پشتوانه، وقت و انرژی همه ما را تلف می کند؟
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
اقتصاد دریامحور نیازمند راهبرد کلان
-
برگزاری جشنواره طبخ غذاهای دریایی در نمایشگاه بین المللی تهران
-
چرا دولت، رو به مردمیکردن اقتصاد نمیآورد؟
-
استحصال ۸۷۱ کیلوگرم خاویار طی صید ماهیان خاویاری
-
تجهیز نیروی دریایی ارتش به بالگرد هجومی و پهپادهای با بُرد دوهزار کیلومتر
-
شناسایی گونه جدید صدفهای اویستر در خلیج فارس و دریای عمان
-
تکثیر ماهی سی بس مهمترین اقدام موسسه تحقیقات علوم شیلاتی در سال 1401
اخبار روز
-
نمایشگاه صنایع دریایی بوشهر بازتابدهنده نگاه راهبردی ایران به دریا
-
«دریاها» پل همکاری اقتصادی کشورهای جهان
-
شکل گیری قطار حومهای در ایران مستلزم رویکردی فرابخشی و جامع
-
آزمون نظام حکمرانی برای مقابله با قاچاق سوخت در استانهای ساحلی
-
جلوهگری نمایشگاهصنایع دریایی ایران در بوشهر
-
به دنبال ورود ایران به جمع سازندگان شناورهای اقیانوس پیما هستیم
-
حضور ۵۷ شرکت فعال در سومین نمایشگاه تخصصی صنایع دریایی و دریانوردی بوشهر
-
سند «برنامه ملی گذر» ابلاغ شد
-
تحقق جهش آبزیپروری با صادرات و بازسازی ذخایر
-
چشمانداز نمایشگاههای تخصصی در رونق صنایع دریایی
-
دومین مرحله رهاسازی بچهمیگوهای بومی دریای عمان در کنارک
-
بحران حکمرانی جزیرهای در اکوسیستم دریایی ایران
-
تغییرات آهسته در راهبردهای انرژی منطقه
-
«قهوه» سوخت پنهان بیداری دریانوردان
-
چالشهای حقوقی در امنیت و دفاع دریایی
-
مواظب فستیوال «خواجه عطا» باشید
-
تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبارات ۱۴۰۳ شرکت ساخت و توسعه با پیگیری وزیر راه و شهرسازی
-
ریشههای اعتقادی مسلمانان و مسیحیان عمیق و مشترک است
-
آغاز سومین نمایشگاه تخصصی صنایع دریایی و دریانوردی در بوشهر
-
متولی فرهنگ دریایی کیست؟



