«میل» یک، حیف هزار

غلامرضا مصدق -  در سال هاي اخير با برملا شدن پرونده هاي كلان فساد مالي، مردم و مسئولان توجه و تمركز ويژه اي روي موضوع حيف و ميل بيت المال پيدا كرده اند، در دو بخش حيف و ميل تقریباً، تمركز صد درصدي روي حوزه ميل ها است. خيلي ها به اشتباه كلمات «حيف و ميل» را مترداف هم مي‌دانند، در صورتي‌كه ميل، به معناي چپاول، رانت خواري، اختلاس، سوءاستفاده از بيت‌المال و حيف به معناي از دست رفتن منابع و فرصت‌ها بدون اين‌كه كسي در داخل كشور از آن‌ها منتفع شود.
 آمار و ارقام مستدل نشان مي‌دهد اندازه حيف ها در كشور ما اصلا با میزان ميل ها قابل قياس نيست. از صدها حيفي كه مي‌‌شود، به تعدادي انگشت شمار،( به مصداق مشت نمونه خروار) اشاره مي‌كنم.همه‌ي كشورهاي همسايه، كه با ما ميادين مشترك نفت و گاز دارند( ٦ كشور) نه تنها بيشتر از ما از ميادين مشترك برداشت مي‌كنند در مواردي حتی برداشت ما نسبت به آن‌ها صفر است.
 به دليل موقعيت جغرافيايي خاص ايران ظرفيت بالقوه ترانزيت كالا و مسافر ايران سالانه بالغ بر ده ها ميليارد دلار است. بعيد است در حال حاضر 5 درصد آن باالفعل باشد.
طبق آمار هاي جهاني ايران در صدر كشورهاي دنيا در فرار مغزهاست، تنها مراجعه به آمار مهاجرت برندگان مدال هاي المپياد عمق فاجعه را نشان ميدهد. ميزان حيف كشور در اين موضوع تقريبا قابل محاسبه نيست. اگرچه مراجع بين المللي آمار سالانه خسارت اين حيف را ۵۰ ميليارد دلار برآوردكرده اند .
 امروزه اينترنت ديگر يك سرویس لوكس و غيرضروي نيست، اهميت دسترسي به اينترنت در دنياي امروز كمتر از دسترسي به اب و برق نيست، اتلاف صدها ميليون ساعت وقت مردم بدليل سرعت پايين و فیلترینگ اينترنت هم از آن حيف هاي غيرقابل محاسبه است.
وقتي ظرفيت سرمايه گذاري خارجي در شهري مثل دبي صدها ميليارد دلار است، براي كشور بزرگی مثل ايران منطقاً بايد چقدر باشد؟. اگر ادعای صفر بودن سرمایه گذاری خارجی اشتباه باشد، باید بپذیریم به نسبت ظرفیت بالقوه با ظرفيت بالفعل در اين عرصه، همان ادعای صفر، خیلی دور از حقیقت نیست.
بر اساس امارهاي جهاني، ايران از حيث جاذبه هاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي جزء ١٠ كشور اول دنيا در جاذبه های گردشگري است، اما وقتی در گشت و گذاری چند ساعته در میدان نقش جهان اصفهان به ندرت توریست خارجی به چشم بخورد، بهتر از هر آمار رسمی، میزان درآمد گردشگری کشور را نشان می دهد.
 طبيعي و اقتصادي ترين مسير ترانزيت نفت و گاز آسياي ميانه و قفقاز به آبهای آزاد، مسير ايران است. متاسفانه در سالهاي گذشته همه ي خطوط ترانزيت نفت و گاز مناطق مذكور به دليل سوء مديريت سياسي و ديپلماتيك ما  از مسيرهاي غيراقتصادي و پرهزينه غيراز ايران مثل، درياي خزر، اذربايجان و تركيه رد شدند. سالانه ميلياردها دلار حق ترانزيت، هزاران شغل و گره خوردن امنیت تولید کننده و مصرف کنندگان این دو کالای استراتژیک به امنیت ملی ما كه با اين ترانزيت ها براي كشور فراهم ميشد از دست رفت و حیف شد.
ايران داراي يكي از بالاترين سرانه هاي تحصيلات دانشگاهي دنياست. بالاترين نرخ بيكاري در كشور هم متعلق به همين گروه تحصيل كرده است. میزان حيف اتلاف اين با ارزشترين منبع كشور چقدر است؟.  این حیف هم غیرقابل محاسبه. بعيد است هزينه تحريم هاي فزاينده و بي پايان طي اين سالهاي طولاني كمتراز ٢٠٠٠ ميليارد دلار باشد.
 اگر اندازه ميل ها در كشور ما درياچه اي كوچك باشد، اندازه حيف ها به وسعت درياست، در حوزه ميل ها ممكن است علي رغم غير قانوني و غير اخلاقي بودن، فقط يك جا به جايي در اقتصاد ملي صورت گيرد، مثلاً يك اختلاسگر با دست اندازي به بيت المال، مبلغ اختلاس را در ساختمان سازي يا توليد در كشور بكار گيرد، اما در حوزه حيف ها همه منابع و فرصتها به بدون کوچکتریت انتفاعی هدر ميروند و در خيلي از موارد مثل برداشت بيشتر همسايگان ما از ميادين مشترك نفت و گاز درآمد آن به جيب رقباي ما ميرود. آيا لازم نيست همانطور كه در قوانين ما در ميلي كم اهميت، مثل آفتابه دزدي از بيت المال مجازات تعيين شود، اما براي حيف هاي عظيم مثل چند مثال بالا مجازاتي رقيق حتي در حد تذكر كتبي و درج در پرونده  مسئولان تعيين نشود؟.چقدر خوب است، مسئولين، قانونگذاران، جريانهاي سياسي، خطباء، نويسندگان، هنرمندان، روشنفكران،...در حدِ يك درصدِ پرداختن به ميل ها به حيف ها هم بپردازند، تا زمينه حساب كشي براي حيف ها هم مهيأ شود؟. اگرچه عمده حيف ها ناشي از جهت گيريها و
 سياستگذاري هاي كلان كشور است، اما نقش مديران كم سواد، ترسو، كج انديش، متوهم و محافظه كار را در اين ميان نبايد نديده گرفت.
«میل» یک، حیف هزار
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه