تکنولوژی روز، چطور قاچاق سازمان‌یافته بندر کلاهی را لو داد؟
​​​​​​​گروه انرژی-سهیل مرتضوی-  در ماه‌های گذشته گزارش‌های متعددی درباره قاچاق فرآورده‌های نفتی و سوخت در ایران منتشر شده است. همه انتقالات سوخت در استان‌های مرزی ایران قاچاق نیستند و طرح‌هایی برای مجوزدادن و «ساماندهی» سوخت‌بری اجرا شده است. قاچاق سوخت در ایران، به‌ویژه در مناطق شرقی، به‌عنوان یکی از روش‌های رایج کسب درآمد برای بسیاری از افراد فاقد شغل ثابت محسوب می‌شود و به‌طور مداوم ادامه دارد. بسیاری از شهروندان در شهرهای شرقی ایران به دلیل نبود شغل مجبور به سوخت‌بری شده‌اند تا بتوانند امرارمعاش کنند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، ۲۱اردیبهشت ویدئوهایی از عملیات پلیس در بندر کلاهی استان هرمزگان در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد که نشان می‌داد تعداد زیادی مامور انتظامی برای تخریب لوله‌کشی، موتورپمپ‌ها و تانکرهای بزرگ سوخت وارد این روستا شده‌اند. در این تصاویر دود ناشی از آتش‌سوزی در این روستا و لحظه ورود نیروهای انتظامی به کلبه‌ای در کنار تانکرهای بزرگ دیده می‌شود. نیروها برای تخریب تانکرها و تجهیزات لوله‌کشی از لودر استفاده می‌کنند.
پیش از این فرماندهی انتظامی میناب اطلاعیه‌ای در رسانه‌ها منتشر کرده بود که در آن از «اجرای قریب‌الوقوع طرح جامع مقابله با قاچاق سوخت در بندر کلاهی و کرگان خبر داد و از متخلفان خواسته بود ظرف ۷۲ساعت داوطلبانه اقدام به جمع‌آوری تانکرها، لوله‌کشی و پمپ‌های انتقال سوخت کنند.» هدف از این اقدام، مقابله با پیامدهای منفی «قاچاق سوخت» مانند «ناترازی انرژی و آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی» عنوان شد. کارشناسان معتقدند که دولت ایران برای بنزین یارانه (سوبسید) می‌دهد از این‌رو، قاچاق آن به کشورهای اطراف پرسود است. هزینه یک باک بنزین ۳۰لیتری با کارت سوخت کمتر از یک دلار است. استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان در صدر اخبار مرتبط با سوخت‌بری و قاچاق سوخت هستند.
بندر کلاهی در شهرستان میناب استان هرمزگان، با موقعیت جغرافیایی ممتاز و دسترسی به آب‌های آزاد، از دیرباز به‌عنوان یکی از نقاط مهم تجاری و دریایی جنوب ایران شناخته شده است. این روستا با بیش از ۵هزار نفر جمعیت در بخش تیاب میناب قرار دارد و دقیقاً روبه‌روی تنگه‌هرمز و تقریباً در نقطه اتصال خلیج‌فارس به دریای عمان قرار گرفته است. روستای کلاهی امروز می‌توانست تجارت و بازرگانی مرزی باشد، اما بی‌توجهی به ظرفیت‌ها و موقعیت ممتاز این روستا موجب شده است که امروز نام بندر «کلاهی» با قاچاق سوخت گره بخورد و سال‌ها فعالیت‌های غیرقانونی، سایه سنگینی بر پتانسیل‌های واقعی این منطقه بیندازد. اکنون با اجرای عملیات گسترده مقابله با زیرساخت‌های قاچاق سوخت و پاکسازی بیش از ۳۰۰محل انباشت فرآورده‌های نفتی، فرصتی بی‌بدیل برای بازتعریف نقش اقتصادی منطقه و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی فراهم شده است.

نقش هوش مصنوعی در شناسایی بندر کلاهی
رئیس‌کل دادگستری هرمزگان با اشاره به استفاده از هوش مصنوعی برای نخستین‌بار در اجرای موفق طرح پیشگیری و مقابله با قاچاق سازمان‌یافته سوخت و جمع‌آوری زیرساخت‌های قاچاق در بندر کلاهی میناب، گفت: این طرح به مدت بیش از ۲ماه به‌عنوان یک طرحی بی‌سابقه در استان هرمزگان با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی برنامه‌ریزی و اجرایی شد. مجتبی قهرمانی در حاشیه نشست با اصحاب رسانه، با اشاره به اهمیت فناوری‌های نوین در این عملیات، اظهار کرد: برای نخستین‌بار، از هوش مصنوعی جهت تحلیل داده‌های منطقه و شناسایی زیرساخت‌های قاچاق سوخت استفاده کردیم. این فناوری کمک کرد تا محل دقیق انبارها، مخازن و ظرفیت ذخیره‌سازی آن‌ها شناسایی شود و در نتیجه ۳۰۳واحد محل انباشت سوخت و سه‌هزار و ۹۶۹مخزن با ظرفیت‌های مختلف ثبت شد.
این مقام قضایی با تاکید بر جنبه‌های اجتماعی طرح، بیان کرد: برخلاف طرح‌های گذشته که بدون اطلاع‌رسانی انجام می‌شد، این‌بار با مردم منطقه در ارتباط بودیم و در این راستا نشست‌هایی با حضور دادستان مرکز استان و فرمانده انتظامی برگزار شد تا هدف اصلی طرح، یعنی کاهش زیرساخت‌های قاچاق، برای عموم مردم توضیح داده شود و حتی به افراد فرصت داده شد که مخازن سوخت خود را تخلیه کنند و از تخفیف‌های ویژه برخوردار شوند.
رییس‌کل دادگستری هرمزگان با اشاره به نتیجه این طرح خاطرنشان کرد: این عملیات که با مشارکت بیش از ۳۰۰نیروی انسانی و استفاده از صدها دستگاه ماشین‌آلات انجام شد، به معدوم‌سازی ۶۰۰کیلومتر لوله انتقال سوخت و انهدام زیرساخت‌های قاچاق انجامید. به گفته وی، این طرح، بی‌نقص‌ترین عملیات اجرایی در مقابله با قاچاق سوخت بود که با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، کار پلیس و دستگاه قضایی را به نحو قابل‌توجهی تسهیل کرد.

آغاز طرح ضربتی و تشکیل پرونده برای قاچاقچیان
طرح برخورد ضربتی با قاچاق سوخت در هرمزگان طی روزهای گذشته آغاز شده و براساس آن تیغ بولدوزرها و بیل‌های مکانیکی بر کلاف لوله‌ها وارد عمل می‌شود. ماشین‌های سنگین لوله‌های قاچاق سوخت را از خاک بیرون می‌کشند و سپس مأموران انتظامی با پشتیبانی لجستیکی به سراغ مخازن محصور پشت چهاردیواری‌ها می‌روند. تصاویری که روزهای گذشته از بندر کلاهی منتشر شده، نشان می‌دهد که شرایط این بندرروستا قابل مقایسه با ماه‌های گذشته نیست. لوله‌های انتقال سوخت از زیر خاک درآمده و تخریب شده‌اند و در کنار ساحل انبوهی از تانکر‌ها و مخازن تخریب‌شده به چشم می‌خورد.
اجرای این طرح با هماهنگی وزارت نفت، قوه قضائیه و دادگستری استان هرمزگان و نیروی انتظامی از هفته گذشته آغاز شد. هرچند نقطه آغاز این طرح در بندر کلاهی هرمزگان است، اما به گفته سردارقاسم رضایی، جانشین فرماندهی‌کل نیروی انتظامی کشور، طرح ضربتی مبارزه با قاچاق سوخت تا پاکسازی کامل در استان هرمزگان اجرا خواهد شد.
رئیس‌کل دادگستری هرمزگان نیز از تشکیل ۳۰۳پرونده قضایی برای سرکردگان قاچاق سوخت در بندرکلاهی میناب خبر داد و گفت: شناسایی‌ لایه‌های بعدی این قاچاق سازمان‌یافته در دستورکار دستگاه قضایی است. به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل دادگستری هرمزگان، مجتبی قهرمانی با اعلام این خبر اظهار کرد: در این پرونده‌ها اتهام‌های اخلال در نظام اقتصادی، قاچاق سازمان‌یافته سوخت، استفاده غیرمجاز برق و آلودگی محیط‌زیست مطرح شده است. وی ادامه داد: لایه‌های بعدی ارتباط‌های مالی با شبکه‌های قاچاق سوخت و ذی‌نفعان ساکن در خارج و داخل کشور شناسایی و ادله و مستندهای کافی برای آنان جمع‌آوری شده است و تحت پیگیری قضایی هستند.

مصادره 30ویلای لاکچری از قاچاقچیان
چند روز پیش از این بود که حجت‌الاسلام‌والمسلمین صادقی، رئیس دادگاه اصل۴۹ قانون اساسی استان هرمزگان از تشکیل پرونده قضایی در خصوص ۳۰ویلای گران‌قیمت متعلق به متهمان قاچاق سوخت در بندر کلاهی خبر داد. وی افزود: به دستور مقام قضایی ضمن انجام اقدامات فنی و اطلاعاتی پیچیده پس از شناسایی فعالیت‌های مرتبط با قاچاق سوخت از سوی مالکان ۳۰ویلای نامتعارف گران‌قیمت ساخته شده در بندرکلاهی، پرونده‌هایی در این رابطه در دادگاه اصل۴۹ قانون اساسی تشکیل شده است.
تصاویر منتشرشده پس از عملیات ضربتی برای مقابله با قاچاقچیان سوخت در بندر کلاهی استان هرمزگان نشان می‌دهد که چندین تانکر غول‌پیکر چندده‌هزار لیتری در داخل چهاردیواری‌های خالی از سکنه یا حیاط‌های وسیعی که با خانه مسکونی داخل حیاط فاصله دارند، ردیف در کنار هم قرار گرفته‌اند. گزارش‌های تصویری همچنین لوله‌هایی را به نمایش می‌گذارند که از تانکر‌ها تا ساحل ادامه پیدا کرده‌اند. همچنین تصاویری وجود دارد که براساس آن‌ها در خورهایی که آب دریا در کنار ساحل بندر آرام می‌گیرد، لوله‌هایی که از خانه‌های دور و نزدیک به ساحل کشیده شده است، یکباره به زیر زمین می‌روند و تبدیل به کلاف‌هایی پیچیده و درهم می‌شوند. 
مسئولان قضایی و انتظامی پس از انجام این عملیات ویژه اعلام کردند که این لوله‌ها هرکدام صاحبی دارد و یک‌‌سر آن به مخازن بزرگ داخل چهاردیواری‌ها وصل می‌شود و سوخت از مخزن از طریق لوله به قایق‌ها و لنج‌های اسکله می‌رسد. برخی رسانه‌ها نیز در گزارش‌های خود اعلام کردند که به اندازه یک‌سوم تولید پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس واقع در استان هرمزگان، سوخت غیرمجاز در بندر کلاهی دپو شده بود که با انجام عملیات ضربتی علیه قاچاقچیان، کشف و ضبط شده است.
آنطور که رسانه‌های رسمی گزارش داده‌اند، بررسی‌های شورای تأمین استان هرمزگان که بر پایه تحقیقات و گزارش مأموران نیروی انتظامی به‌دست آمده، نشان می‌دهد که قاچاقچیان سوخت بخش قابل‌توجهی از محیط شهر و محله‌های پیرامون بندر کلاهی را تبدیل به محل دپو و قاچاق سوخت کرده‌اند که پیامدهای اجتماعی و امنیتی متعددی برای اهالی این بندر به‌دنبال داشته است. طبق آمار، از ۲هزار واحد مسکونی و تجاری موجود در بندر کلاهی، تعداد ۳۰۳واحد در قاچاق سوخت فعال
 هستند.