استفاده از انرژی هسته‌ای در توسعه دریا فراهم شده است؟
​​​​​​​گروه انرژی- سعید قلیچی -  استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای در سراسر جهان به‌طور عمده شامل تولید برق در مقیاس بزرگ و کم‌کربن است. کشورهای کلیدی در این راستا، فناوری‌های پیشرفته رآکتور را در سایت‌های ساحلی و رودخانه‌ای مستقر می‌کنند تا امکان خنک‌سازی و نزدیکی آن به مراکز تقاضا وجود داشته باشد. فناوری‌های نوظهور همچون رآکتورهای کوچک مدولار (SMRها) نیز نوید گسترش دسترسی هسته‌ای به کاربردها و مناطق جدید را می‌دهند. در حال حاضر ناوگان هسته‌ای جهانی به رهبری چین و هند در حال رشد است و رهبران سنتی این انرژی همچون فرانسه، آمریکا و ژاپن برنامه‌های هسته‌ای قابل‌توجه، اما در حال تکامل خود را حفظ کرده‌اند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، استارتاپ‌های سیستم پیشرانش هسته‌ای کشتیرانی مانند CORE POWER، ABS و Athlos Energy کنسرسیومی را برای ارزیابی پتانسیل نیروگاه‌های هسته‌ای شناور برای تأمین نیاز‌های انرژی جزایر، بنادر و جوامع ساحلی در دریای مدیترانه تشکیل داده‌اند. آنطور که تارنمای ترید ویندز با انتشار گزارشی خبر داده است، قرار است یک گروه تحقیقاتی بررسی کند که چگونه نیروگاه‌های هسته‌ای شناور می‌توانند کاربردهای گسترده‌ای داشته باشند؛ از جمله تأمین برق در مقیاس شبکه برای مناطق دورافتاده، ارائه انرژی بدون انتشار به بنادر و تأمین انرژی پاک برای کارخانه‌های آب شیرین‌کن. براساس گزارش مانا، مرکز سیستم‌های کشتی جهانی ABS مستقر در آتن، رهبری یک مطالعه جامع را برای ارزیابی امکان‌سنجی تطبیق مفاهیم عملیاتی در دریای اژه برعهده خواهد داشت که هدف آن تأمین برق و بهره‌مندی از مزایای دیگر است. دیونیسیوس چیونیس، از بنیان‌گذاران Athlos Energy، در این زمینه گفت: «با بازنگری یونان در آینده انرژی خود، نقش انرژی هسته‌ای به‌طور فزاینده‌ای در دستور کار قرار می‌گیرد. این مطالعه، نخستین گام مهم در ارزیابی امکان‌سنجی استقرار رآکتورهای هسته‌ای شناور در دریای اژه است.» نتیجه اصلی این همکاری، تدوین یک گزارش رسمی با دسترسی آزاد خواهد بود که صنعت کشتیرانی، بنادر، سیاست‌گذاران و دولت‌ها می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. کریستوفر جی‌ویرنیکی، مدیرعامل ABS نیز اعلام کرد: «تأسیسات انرژی هسته‌ای شناور، نویدبخش پشتیبانی از شبکه‌های برق، ریزشبکه‌ها، عملیات صنعتی و بندری، مراکز داده و موارد دیگر هستند.»
آنطور که رسانه‌ها سال گذشته گزارش داده بودند، براساس یک قرارداد بین شرکت گوگل و استارتاپ هسته‌ای Kairos Power، الکتریسیته از انرژی هسته‌ای برای تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز هوش مصنوعی تولید می‌شود. در این راستا، صنعت دریایی نیز از انرژی هسته‌ای تولیدی توسط گوگل و این استارتاپ به عنوان عاملی مهم در تلاش برای کربن‌زدایی استفاده می‌کند. اخیراً گوگل از توافقی با استارتاپ Kairos Power برای خرید انرژی از چندین رآکتور مدولار کوچک که نماد نسل جدیدی از نیروگاه‌های هسته‌ای هستند، خبر داده است. این اقدام، تأییدی بر شتاب فزاینده در توسعه فنّاوری‌های هسته‌ای محسوب می‌شود.

چشم‌انداز انرژی هسته‌ای و کشتیرانی
انرژی هسته‌ای در حوزه دریایی در حال شتاب گرفتن است و احتمالاً به یکی از اجزای کلیدی انتقال کشتیرانی از سوخت‌های فسیلی به سوخت‌های جدید تبدیل می‌شود. تحقیقات انجام‌شده پتانسیل انرژی هسته‌ای را برای تبدیل‌شدن به یکی از جایگزین‌های اصلی در دستیابی به صنعت کشتیرانی پایدار نشان می‌دهد. این نوع سوخت در صورت استفاده قادر است انتشار گاز CO2 را در کشتی‌های اقیانوس‌پیما تا ۹۸درصد کاهش دهد. انرژی هسته‌ای به عنوان منبع انرژی برای کشتی‌ها و هم به عنوان تأمین‌کننده انرژی برای تولید سوخت بدون کربن کاربردهای فراوانی دارد. برخلاف کشتی‌های سنتی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند، کشتی‌های هسته‌ای گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های بسیار کمتری منتشر می‌کنند. بدین ترتیب، این انرژی به عنوان گزینه‌ای پاک‌تر و پایدارتر برای صنعت کشتیرانی قلمداد می‌شود. استفاده از انرژی هسته‌ای در کشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیما می‌تواند به کاهش ۹۸درصدی انتشار معادل CO2 در مقایسه با سیستم‌های مبتنی بر سوخت معمولی منجر شود.
یکی از مشکلات احتمالی در استفاده از پیشرانه هسته‌ای، هزینه نصب آن است. البته از آنجا که این هزینه فقط یک بار صورت می‌گیرد و نصب یک رآکتور می‌تواند برای تمام عمر مفید یک کشتی کافی باشد، به همین دلیل هزینه‌ها خودبه‌خود جبران می‌شود. استفاده از انرژی هسته‌ای در بخش کشتیرانی مزایای زیست‌محیطی امیدوارکننده‌ای دارد، زیرا شرکت‌های کشتیرانی برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای و دستیابی به پایداری تلاش می‌کنند. هرچند انرژی هسته‌ای برای چندین دهه برای کشتی‌های جنگی کاربرد داشت، اما صنعت کشتیرانی با یک سوال مهم در رابطه با توانایی فنّاوری هسته‌ای برای تأمین انرژی کشتی‌های تجاری مواجه است.
اگرچه پذیرش انرژی هسته‌ای در بخش کشتیرانی نشان‌دهنده یک پیشرفت قابل‌توجه است، اما موانع فنی و نظارتی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند. برای نمونه، پیچیدگی مقاوم‌سازی کشتی‌های موجود برای استقرار رآکتور‌های هسته‌ای و نیاز به قوانین و زیرساخت‌های ایمنی جدید چالش بزرگی را ایجاد می‌کند. انرژی هسته‌ای در بخش کشتیرانی نشان‌دهنده اقدامی مهم و متفاوت است، زیرا در بیش از ۶۰سال اخیر در نیروی دریایی کاربرد داشته و هیچ شاخصی بهتر از یک ناو هواپیمابر هسته‌ای برای قدرت یک کشور وجود ندارد. در همین حال، زیردریایی‌های هسته‌ای در اعماق پنهان، عامل بازدارنده‌ای هستند که به گفته برخی می‌گویند صلح را در دوران جنگ سرد حفظ می‌کردند.

جایگاه انرژی هسته‌ای 
در سیاست‌های توسعه پایدار
انرژی هسته‌ای به‌ عنوان یکی از منابع مهم و پاک در تولید انرژی، جایگاهی راهبردی در سیاست‌های توسعه پایدار دارد. توسعه پایدار به معنای پاسخگویی به نیازهای حال حاضر بدون به خطر انداختن توان نسل‌های آینده برای تأمین نیازهای خود است. این هدف در سه‌بُعد اصلی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دنبال می‌شود. انرژی هسته‌ای به دلیل برخورداری از ویژگی‌هایی چون تولید پایدار و گسترده برق، انتشار ناچیز گازهای گلخانه‌ای، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و توانایی پشتیبانی از زیرساخت‌های بزرگ، به‌ عنوان یکی از ستون‌های این توسعه مورد توجه قرار گرفته است.
در سیاست‌های کلان بسیاری از کشورها، به‌ویژه در مواجهه با بحران تغییرات اقلیمی و نیاز به امنیت انرژی، انرژی هسته‌ای نه‌تنها یک گزینه، بلکه بخشی ضروری از سبد انرژی ملی محسوب می‌شود. این انرژی می‌تواند در کنار منابع تجدیدپذیر همچون خورشیدی و بادی، نیاز رو به رشد جوامع به انرژی برق را تأمین کرده و در عین حال، آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد کند. همچنین انرژی هسته‌ای با کاربردهایی مانند نمک‌زدایی از آب دریا، تأمین انرژی در مناطق دورافتاده یا دریامحور و پشتیبانی از صنایع زیربنایی، به ابزاری انعطاف‌پذیر در پیشبرد اهداف توسعه‌ای کشورها تبدیل شده است. بنابراین، ادغام فناوری‌های هسته‌ای در سیاست‌های توسعه پایدار نه‌تنها یک انتخاب فناورانه، بلکه ضرورتی راهبردی برای ساختن آینده‌ای پایدار و متعادل برای بشریت به‌شمار می‌رود.

مزایای انرژی هسته‌ای در توسعه دریامحور 
مرتضی فاخری، محقق و پژوهشگر پیش از این در مطلبی اختصاصی برای روزنامه اقتصاد سرآمد، درباره مزیت‌های استفاده از انرژی هسته‌ای در توسعه دریامحور نوشته بود: «استفاده از انرژی هسته‌ای در توسعه دریامحور، مزایای راهبردی و گسترده‌ای را برای کشورهای ساحلی به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین این مزایا، پایداری در تأمین انرژی است. انرژی هسته‌ای برخلاف منابع فسیلی، از نوسانات بازار جهانی کمتر تأثیر می‌پذیرد و می‌تواند برق پایدار و قابل اتکا را برای زیرساخت‌های ساحلی، تأسیسات بندری و جوامع مرزی تأمین کند. این موضوع به‌ویژه در مناطقی که دسترسی محدود به شبکه‌های برق دارند، اهمیت دوچندانی می‌یابد.»در بخش دیگری از این مطلب ذکر شده بود: «انرژی هسته‌ای نیز نقش بسزایی در کاهش آلودگی محیط‌زیست ایفا می‌کند. با تولید برق بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای، این فناوری به مهار بحران تغییرات اقلیمی کمک کرده و نسبت به سوخت‌های فسیلی، اثرات مخرب کمتری بر اکوسیستم‌های حساس دریایی دارد. این ویژگی، به‌ویژه برای مناطقی که در مجاورت منابع طبیعی دریایی قرار دارند، کلیدی است.»این محقق در نوشتار خود بر این اعتقاد بود: «مزیت بعدی، افزایش استقلال انرژی و امنیت ملی است. بهره‌گیری از فناوری هسته‌ای، وابستگی کشورها را به واردات انرژی کاهش داده و امکان کنترل بهتر بر منابع و برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای را فراهم می‌کند. این استقلال به کشورها اجازه می‌دهد تا سیاست‌های بلندمدت توسعه دریامحور را با ثبات بیشتر پیگیری کنند. در مجموع، انرژی هسته‌ای با تکیه بر ویژگی‌های فنی و زیست‌محیطی خود، می‌تواند زیرساختی مطمئن برای گسترش اقتصاد آبی فراهم کند و مسیر رسیدن به توسعه‌ای متوازن و پایدار در نواحی ساحلی را هموار سازد.»