مسیر استقلال افغانستان کدام است؟
افغانستان این روزها در معرض آزمون بزرگ سیاسیای قرار گرفته که جز با حلم و درسآموزی از تجربیات گذشته از آن موفق خارج نخواهد شد. هر نوع شتابزدگی و تأثیرپذیری از القائات و فضاسازیها موجب خواهد شد تا بازگشت صلح و آرامش به این خطه برای سالها مجدداً به تأخیر افتد.
دعوت برخی نیروهای افغانستان از آمریکا برای کمک به مبارزه با طالبان یک خطای راهبردی است؛ زیرا نزاعی شکل خواهد گرفت که هدایت دو سویش در اختیار بیگانه خواهد بود.
بر خلاف تصور برخی که این همسایه ایران را کشوری فقیر و فاقد جاذبه برای قدرتهای سلطهگر میپندارند، افغانستان برای زیادهطلبان جهان علاوه بر موقعیت ویژه منطقهایاش دارای تجارتی به مراتب سودآورتر از نفت است.
در تحلیل رخدادهای اخیر نباید از این نکته غفلت کرد که تشکلها و جریاناتی که امروز کنشگران سیاسی افغانستان به حساب میآیند عمدتاً مولود دوران اشغال آن، توسط اتحاد جماهیر شورویاند؛ لذا اعوجاجات در دشمنشناسی، ویژگی بارز آنان به حساب میآید. همین ضعف تاکنون نیز عامل اصلی تداوم اشغال به صور مختلف و عدم استقرار حاکمیت ملی در این کشور بوده است.
بسیاری از مجاهدین و گروههایی همچون طالبان؛ القاعده و... جهاد برای آزادی افغانستان از سلطه ارتش سرخ را در چتر تدارکاتی نامحسوس و سیاسی «سیا» آغاز کردند و به تدریج از آن تأثیر گرفتند.
امروز هر چند این کنشگران تجربیات ذیقیمتی از دوران اشغال افغانستان دارند، اما همچنان ضعف در دشمنشناسی در برخی کنشهایشان رخ مینماید.
واشنگتن چند سال است بحث خروج از افغانستان را برای کاهش هزینههایش در جنگ اقتصادی به گونهای مطرح میسازد که متضمن تداوم سلطه سیاسیاش باشد؛ لذا از یک سو به هیچ وجه اجازه نداد که ساختار انتخابات در اداره این کشور نهادینه شود و با قدرت افرادی را بر مردم افغانستان تحمیل کردند که به منافع ملی پایبند نبودند؛ از دگر سو مذاکراتی طولانی با طالبان را پی گرفتند و با آن عملاً به عنوان دولت رفتار نمودند، اما این بدان معنی نیست که طالبها همان نیروهای خام قبل از اشغال افغانستان توسط آمریکا باشند؛ لذا به نظر میرسد واشنگتن در صدد است از نفوذ عوامل همراه با خود در همه جریانات بهرهگیرد تا غائله پیچیدهای را شکل دهد.
اگر همه کنشگران به گونهای تداوم حیات سیاسی خود را نیازمند هماهنگی با کاخ سفید بدانند- یا به تعبیر روشنتر دست نیاز به سوی اشغالگر دیروز دراز کنند- صحنه سیاسی افغانستان به مراتب پیچیدهتر خواهد شد؛ زیرا هیچگامی بدون نقشآفرینی بیگانه در تنظیم روابط بین نیروهای فعال برداشته نخواهد شد؛ به عبارت دیگر افغانها نخواهند آموخت که چگونه حاکمیت ملی را با مشارکت جمعی خود شکل دهند.
در هفتههای اخیر فشار فوقالعادهای بر ایران وارد آمد تا در برابر طالبان صفآرایی مستقیم کند، اما تهران با تجربیات گذشته بهشدت در برابر این موج تبلیغاتی ایستادگی کرد تا توجیهی برای مداخله سیاسی آمریکا فراهم نشود.
متأسفانه در روزهای اخیر برخی شخصیتهای افغان از آمریکا برای مقابله با طالبان درخواست کمک نمودهاند که این به معنی بیتوجهی به تجربیات دور اول حضور طالبها در قدرت است.
موافقان و مخالفان طالبان تجربه گرانسنگی از برخورد دوگانه آمریکا دارند. اگر شرایطی در افغانستان به وجود آید که آمریکا با دو طرف نزاع دارای ارتباط- مخفی یا آشکار- باشد از یک سو شکست نظامیاش جبران خواهد شد و از دیگر سو نقش آفرینی، از حوزه نظامی به سیاسی منتقل میشود که حوزهای بسیار پیچیدهتر است.
آمریکاییها در گذشته با هوشمندی ایران نتوانستند با ایجاد جنگ منطقهای به اهدافشان برسند. وحید مژده- سفیر طالبان در افغانستان که به معاونت وزارت خارجه نیز رسید- در خاطرات خود در این زمینه مینویسد: «مولوی عبدالرحمن زاهد- معین وزارت خارجه- بعد از سفری به قندهار که به دنبال انفجار بمب در جلوی منزل ملا محمد عمر در آن شهر صورت گرفت به من گفت که پاکستانیها (منظور SIS که ارتباط نزدیکی با آمریکا دارد) چند روز بعد از این انفجار اسنادی را مبنی بر دست داشتن ایران در آن واقعه به ملا محمد عمر دادند.زاهد ابراز عقیده نمود که این اسناد جعلی بود و پاکستان با این اقدام میخواست کینه ملا محمد عمر را نسبت به ایران بیشتر سازد؛ در نتیجه آن انفجار، دو برادر و یک همسر ملا محمد عمر کشته شدند (کتاب «طالبان» نوشته وحید مژده، صص 20 و 19) همچنین بهتدریج بر همگان روشن شد که به شهادت رساندن دیپلماتهای ایرانی در مزار شریف قبل از ورود طالبان به این شهر نیز کار SIS بوده است. صبوری ایران در آن تجربه و تحمل فشارهای غربگرایان موجب خنثی شدن طرح آمریکاییها شد.
امروز نیز هر نوع کوبیدنی به طبل جنگ پیشنیاز سیاست جدید واشنگتن را تأمین خواهد کرد؛ بنابراین دعوت برخی نیروهای افغانستان از آمریکا برای کمک به مبارزه با طالبان یک خطای راهبردی است؛ زیرا نزاعی شکل خواهد گرفت که هدایت دو سویش در اختیار بیگانه خواهد بود.
افغانستان نیازمند قانونمندی و فراگیری فرهنگ چگونگی تعامل جریانات این کشور با یکدیگر است؛ زیرا این تنها راه مسدود ساختن بازگشت سلطه بیگانه از مسیری پیچیدهتر خواهد بود.
دعوت برخی نیروهای افغانستان از آمریکا برای کمک به مبارزه با طالبان یک خطای راهبردی است؛ زیرا نزاعی شکل خواهد گرفت که هدایت دو سویش در اختیار بیگانه خواهد بود.
بر خلاف تصور برخی که این همسایه ایران را کشوری فقیر و فاقد جاذبه برای قدرتهای سلطهگر میپندارند، افغانستان برای زیادهطلبان جهان علاوه بر موقعیت ویژه منطقهایاش دارای تجارتی به مراتب سودآورتر از نفت است.
در تحلیل رخدادهای اخیر نباید از این نکته غفلت کرد که تشکلها و جریاناتی که امروز کنشگران سیاسی افغانستان به حساب میآیند عمدتاً مولود دوران اشغال آن، توسط اتحاد جماهیر شورویاند؛ لذا اعوجاجات در دشمنشناسی، ویژگی بارز آنان به حساب میآید. همین ضعف تاکنون نیز عامل اصلی تداوم اشغال به صور مختلف و عدم استقرار حاکمیت ملی در این کشور بوده است.
بسیاری از مجاهدین و گروههایی همچون طالبان؛ القاعده و... جهاد برای آزادی افغانستان از سلطه ارتش سرخ را در چتر تدارکاتی نامحسوس و سیاسی «سیا» آغاز کردند و به تدریج از آن تأثیر گرفتند.
امروز هر چند این کنشگران تجربیات ذیقیمتی از دوران اشغال افغانستان دارند، اما همچنان ضعف در دشمنشناسی در برخی کنشهایشان رخ مینماید.
واشنگتن چند سال است بحث خروج از افغانستان را برای کاهش هزینههایش در جنگ اقتصادی به گونهای مطرح میسازد که متضمن تداوم سلطه سیاسیاش باشد؛ لذا از یک سو به هیچ وجه اجازه نداد که ساختار انتخابات در اداره این کشور نهادینه شود و با قدرت افرادی را بر مردم افغانستان تحمیل کردند که به منافع ملی پایبند نبودند؛ از دگر سو مذاکراتی طولانی با طالبان را پی گرفتند و با آن عملاً به عنوان دولت رفتار نمودند، اما این بدان معنی نیست که طالبها همان نیروهای خام قبل از اشغال افغانستان توسط آمریکا باشند؛ لذا به نظر میرسد واشنگتن در صدد است از نفوذ عوامل همراه با خود در همه جریانات بهرهگیرد تا غائله پیچیدهای را شکل دهد.
اگر همه کنشگران به گونهای تداوم حیات سیاسی خود را نیازمند هماهنگی با کاخ سفید بدانند- یا به تعبیر روشنتر دست نیاز به سوی اشغالگر دیروز دراز کنند- صحنه سیاسی افغانستان به مراتب پیچیدهتر خواهد شد؛ زیرا هیچگامی بدون نقشآفرینی بیگانه در تنظیم روابط بین نیروهای فعال برداشته نخواهد شد؛ به عبارت دیگر افغانها نخواهند آموخت که چگونه حاکمیت ملی را با مشارکت جمعی خود شکل دهند.
در هفتههای اخیر فشار فوقالعادهای بر ایران وارد آمد تا در برابر طالبان صفآرایی مستقیم کند، اما تهران با تجربیات گذشته بهشدت در برابر این موج تبلیغاتی ایستادگی کرد تا توجیهی برای مداخله سیاسی آمریکا فراهم نشود.
متأسفانه در روزهای اخیر برخی شخصیتهای افغان از آمریکا برای مقابله با طالبان درخواست کمک نمودهاند که این به معنی بیتوجهی به تجربیات دور اول حضور طالبها در قدرت است.
موافقان و مخالفان طالبان تجربه گرانسنگی از برخورد دوگانه آمریکا دارند. اگر شرایطی در افغانستان به وجود آید که آمریکا با دو طرف نزاع دارای ارتباط- مخفی یا آشکار- باشد از یک سو شکست نظامیاش جبران خواهد شد و از دیگر سو نقش آفرینی، از حوزه نظامی به سیاسی منتقل میشود که حوزهای بسیار پیچیدهتر است.
آمریکاییها در گذشته با هوشمندی ایران نتوانستند با ایجاد جنگ منطقهای به اهدافشان برسند. وحید مژده- سفیر طالبان در افغانستان که به معاونت وزارت خارجه نیز رسید- در خاطرات خود در این زمینه مینویسد: «مولوی عبدالرحمن زاهد- معین وزارت خارجه- بعد از سفری به قندهار که به دنبال انفجار بمب در جلوی منزل ملا محمد عمر در آن شهر صورت گرفت به من گفت که پاکستانیها (منظور SIS که ارتباط نزدیکی با آمریکا دارد) چند روز بعد از این انفجار اسنادی را مبنی بر دست داشتن ایران در آن واقعه به ملا محمد عمر دادند.زاهد ابراز عقیده نمود که این اسناد جعلی بود و پاکستان با این اقدام میخواست کینه ملا محمد عمر را نسبت به ایران بیشتر سازد؛ در نتیجه آن انفجار، دو برادر و یک همسر ملا محمد عمر کشته شدند (کتاب «طالبان» نوشته وحید مژده، صص 20 و 19) همچنین بهتدریج بر همگان روشن شد که به شهادت رساندن دیپلماتهای ایرانی در مزار شریف قبل از ورود طالبان به این شهر نیز کار SIS بوده است. صبوری ایران در آن تجربه و تحمل فشارهای غربگرایان موجب خنثی شدن طرح آمریکاییها شد.
امروز نیز هر نوع کوبیدنی به طبل جنگ پیشنیاز سیاست جدید واشنگتن را تأمین خواهد کرد؛ بنابراین دعوت برخی نیروهای افغانستان از آمریکا برای کمک به مبارزه با طالبان یک خطای راهبردی است؛ زیرا نزاعی شکل خواهد گرفت که هدایت دو سویش در اختیار بیگانه خواهد بود.
افغانستان نیازمند قانونمندی و فراگیری فرهنگ چگونگی تعامل جریانات این کشور با یکدیگر است؛ زیرا این تنها راه مسدود ساختن بازگشت سلطه بیگانه از مسیری پیچیدهتر خواهد بود.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
اصلاح و ابلاغ آییننامه اجرایی بیمه بیکاری اصحاب فرهنگ و رسانه
-
راهکارهای تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی صنایع معدنی
-
با خیانت گران سلامت مردم قاطعانه برخورد شود
-
از کشورهای قابل اعتماد واکسن وارد میشود
-
درگیر شش مدل جنگ سایبری هستیم
-
مسیر استقلال افغانستان کدام است؟
-
روحالامینی در مخالفت با وزیر پیشنهادی کار: «عبدالملکی» پختگی لازم را ندارد وزارت کار جای تئوریپردازی نیست
-
رئیس مجلس : مناطق محروم اولویت مجلس در بودجه ۱۴۰۰ بود
-
عضو کمیسیون امنیت ملی : سیاست مذاکرات برجامی تغییر کند
-
تولید جنگندههای بومی و پهپادهای پهنپیکر را دنبال میکنیم
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد