بررسی « اقتصادسرآمد» از ضرورت تغییر تاکتیک از خامفروشی به توسعه زنجیره ارزش
وزیر نفت به وعده اش عمل می کند؟
گروه نفت و انرژی - حالا که بیش از یک ماه از مطرح شدن نام جواد اوجی به عنوان وزیر نفت پیشنهادی دولت سیزدهم و تصدی وی بر ریاست وزارت نفت میگذرد، شاید فرصت مناسبی باشد که با توجه به موضعگیریها و مصاحبههای وزیر نفت از راهبردها و سیاستهایی که وی در صنعت نفت پیش خواهد برد، رمزگشایی کنیم. در این بین هر چند بیشترین تاکید جواد اوجی وزیر نفت در ماه گذشته بر تامین سوخت زمستانی مردم و صنایع و برنامهریزی در این حوزه متمرکز بوده است، اما این تاکیدات و پی گیریها در چارچوب راهبرد و سیاست کلی وزارت نفت تعریف نمیشود، زیرا با توجه به نزدیک شدن به فصول سرد و بسته به اقتضائات تا انتصاب و تثبیت تیم مدیریتی جدید، این موضوع توسط شخص وزیر نفت پیگیری خواهد شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، نخستین نما از راهبردها و سیاستهای وزیر نفت در برنامهای با عنوان «برنامه وزارت نفت، خط مقدم جنگ اقتصادی» نمایان شد که این برنامه قبل از بررسی صلاحیت وزرای دولت در صحن علنی مجلس در فضای مجازی منتشر شد. مهمترین نکته درباره این برنامه، ارائه برنامه کاملاً کیفی برای عملکرد آتی وزارت نفت بود به طوری که اهداف کمی و مقداری تقریباً در برنامه ایشان دیده نمیشد.به بیان ساده آنچه کارشناسان حوزه انرژی از این برنامه برداشت میکردند تصویر مبهمی از راهبردهایی بود که شاید حتی در این تصویر مبهم تاکید بر خامفروشی نفت بیش از لزوم توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت به چشم می خورد. اما با گذشت زمان و موضعگیریهای جواد اوجی وزیر نفت قدم به قدم این تصویر مبهم شفاف شده و هماکنون میتوان در حوزه راهبرد از نقشه راه وزارت نفت دولت سیزدهم رمزگشایی کرد.
تاکید بر توسعه زنجیره ارزش نفت در صدر برنامههای اوجی
فریدون برکشلی کارشناس نفتی در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: پس از انتشار «برنامه وزارت نفت، خط مقدم جنگ اقتصادی» در فضای رسانهای و وزن پایین محورِ «توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت» در این برنامه، برخی گمانهزنیها و نگرانیها از تداوم مسیر غلط وزارت نفت دولت یازدهم و دوازدهم مبنی بر اصرار به خامفروشی نفت و بیتفاوتی نسبت به ساخت پالایشگاهها و پتروپالایشگاهها بدل شد.به گفته وی، اما پس از توضیحات جواد اوجی وزیر نفت درباره برنامههای این وزارتخانه مشخص شد که وزیر نفت نه تنها به دنبال تداوم و اصرار غیرمعقول بر خامفروشی نیست، بلکه اتفاقا رهایی از خامفروشی و توسعه زنجیره ارزش به عنوان اصلیترین راهبرد این وزارتخانه در دولت سیزدهم تعریف شده است، به طوری که بیشترین تاکیدات ایشان در موضعگیریهای اخیر بر این موضوع بوده است.طبق اظهارات وزیر نفت، راهبرد توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت نیز به دو محور رهایی از خامفروشی نفت با احداث پتروپالایشگاههای جدید و اجرای پروژههای ارتقای کمی و کیفی پالایشگاههای فعلی و رهایی ازنیمهخامفروشی در صنعت پتروشیمی و احداث پارکهای شیمیایی و توسعه صنایع تکمیلی تقسیم میشود.
جلوگیری از خام فروشی نفت و میعانات گازی تنها
راه پیشرفت اقتصاد کشور
وی معتقد است: برنامه وزیر نفت برای تحقق و پی گیری محور اول راهبرد توسعه زنجیره ارزش، مبتنی بر اجرای قانون «حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایهگذاری مردمی» تعریف شده است. وی در اظهارنظر دیگری به احداث پتروپالایشگاهها بهمنظور تأمین سوخت و خوراک صنایع پتروشیمی تأکید کرده گفت: در دنیا امروز بهدنبال احداث پالایشگاه نفت نمیروند، بلکه در زمینه ساخت پتروپالایشگاهها سرمایهگذاری میشود که تنها سوختمحور نباشند، بهگونهای که توأمان تولید سوخت و خوراک برای صنایع پتروشیمی داشته باشد، این مورد نیز جزو اولویتها و برنامههای وزارت نفت برای جلوگیری از خامفروشی است.
برنامه وزارت نفت برای 1.5 برابر کردن ظرفیت پالایشی کشور
برکشلی با اشاره به تعداد واحدهای پتروپالایشی که در طول دولت سیزدهم ساخته خواهد شد میگوید: این رقم به سرمایهگذارانی که وارد این حوزه میشوند، بستگی دارد. قانون ، مشوقهای خوبی را همچون یک تا دو سال مجوز تنفس خوراک پس از بهرهبرداری در نظر گرفته که امتیاز بسیار بالایی است. امیدواریم با این مشوق و مشوقهای دیگر حداقل یک تا دو واحد پتروپالایشگاهی در این دولت ساخته شود و به بهرهبرداری برسد.
ظرفیت کنونی پالایش با احتساب نفت خام و میعانات گازی، 2.2 میلیون بشکه در روز است که قرار است طبق برنامهریزیها این رقم به بیش از روزانه 3.5 میلیون بشکه برسد. طبق زمانبندی تعریف شده برای پالایشگاههای موجود و پالایشگاههای جدید در چهار تا پنج سال آینده ظرفیت پالایشگاههای کشور 1.5 برابر میشود.همانطور که اشاره شد، برنامه وزارت نفت برای توسعه زنجیره ارزش تنها به احداث پتروپالایشگاهها محدود نخواهد شد و رهایی از نیمهخامفروشی در صنعت پتروشیمی و احداث پارکهای شیمیایی و توسعه صنایع تکمیلی از جمله موضوعاتی است که موردتاکید جواد اوجی وزیر نفت قرار گرفته است.نامتوازن بودن صنعت پتروشیمی در ایران و عدم توسعه صنایع پاییندستی عدمالنفعهای زیادی را در حوزه ارزآوری، تامین نیاز داخل و اشتغالزایی در کشور در پی داشته است. با توجه به اهمیت این موضوع جواد اوجی وزیر نفت تاکنون در موضعگیریهای خود را بر لزوم توسعه پارکهای شیمیایی و پتروشیمیایی تاکیدات زیادی کرده است که در ادامه به برخی از آنها میپردازیم.احداث پارکهای شیمیایی بر اساس رویکرد یکپارچهسازی فرآیندها به جای ایجاد واحدهای تولیدی مجزا، به عنوان یک الگوی نوین توسعه اقتصادی و صنعتی شناخته میشود. این پارکها معمولاً با یک واحد مادر که پتروپالایشگاه است آغاز میشوند و اغلب در زنجیره ارزش تا 2 یا 3 لایه ادامه مییابند و در مجموع شامل 15 تا 20 شرکت کنار هم هستند. این رویکرد موجب تبادل جریانهای مواد بین واحدها، تامین خوراک پایدار و استفاده از خدمات و زیرساختهای مشترک میشود.امروز صادرات محصولات پتروشیمی نیز تا حدودی نیمهخامفروشی است. باید در دولت کارگروهی متشکل از وزارتخانههای نفت (حوزه پتروشیمی)، صمت و کشور شکل گیرد تا بهصورت جدی وارد پارکهای زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی شویم. کارکرد این نوع از پارکها شبیه شهرکهای صنعتی است که در بیشتر استانها اما در سطح محدودتر راهاندازی شده است.راهاندازی پارکهای زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی به دانش فنی چندانی نیاز ندارد. خوشبختانه در صنایع تکمیلی پتروشیمی، با مبلغی بسیار کم حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون دلار میتوان وارد شد (درحالیکه این رقم در صنایع مادر پتروشیمی بیش از ۱۰ برابر است) و از طرفی اشتغالزایی آن ۴ تا ۵ برابر بخش صنایع مادر پتروشیمی و نرخ بازگشت سرمایه این پروژهها نیز در بخش ارزی ۳۵ تا ۴۰ درصد است.در مجموع به نظر میرسد، بعد از 8 سال اصرار بر خامفروشی نفت و شکست ایده سادهلوحانه و متوهمانه مقابله با تحریمها از طریق صادرات 10 میلیون بشکه نفت توسط ایران برای فتح بازارهای جهانی، حال موعد آن رسیده است که وزارت نفت دولت سیزدهم با اتخاذ یک راهبرد عقلانی و کارشناسی، قطار توسعه در صنعت نفت را به ریل اصلی خود بازگرداند و با احداث پتروپالایشگاهها و پارکهای شیمیایی ضمن بیاثر کردن تحریمها نفتی، ارزش افزوده و اشتغالزایی فراوانی را برای مردم کشور به ارمغان بیاورد.
به گزارش اقتصادسرآمد، نخستین نما از راهبردها و سیاستهای وزیر نفت در برنامهای با عنوان «برنامه وزارت نفت، خط مقدم جنگ اقتصادی» نمایان شد که این برنامه قبل از بررسی صلاحیت وزرای دولت در صحن علنی مجلس در فضای مجازی منتشر شد. مهمترین نکته درباره این برنامه، ارائه برنامه کاملاً کیفی برای عملکرد آتی وزارت نفت بود به طوری که اهداف کمی و مقداری تقریباً در برنامه ایشان دیده نمیشد.به بیان ساده آنچه کارشناسان حوزه انرژی از این برنامه برداشت میکردند تصویر مبهمی از راهبردهایی بود که شاید حتی در این تصویر مبهم تاکید بر خامفروشی نفت بیش از لزوم توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت به چشم می خورد. اما با گذشت زمان و موضعگیریهای جواد اوجی وزیر نفت قدم به قدم این تصویر مبهم شفاف شده و هماکنون میتوان در حوزه راهبرد از نقشه راه وزارت نفت دولت سیزدهم رمزگشایی کرد.
تاکید بر توسعه زنجیره ارزش نفت در صدر برنامههای اوجی
فریدون برکشلی کارشناس نفتی در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: پس از انتشار «برنامه وزارت نفت، خط مقدم جنگ اقتصادی» در فضای رسانهای و وزن پایین محورِ «توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت» در این برنامه، برخی گمانهزنیها و نگرانیها از تداوم مسیر غلط وزارت نفت دولت یازدهم و دوازدهم مبنی بر اصرار به خامفروشی نفت و بیتفاوتی نسبت به ساخت پالایشگاهها و پتروپالایشگاهها بدل شد.به گفته وی، اما پس از توضیحات جواد اوجی وزیر نفت درباره برنامههای این وزارتخانه مشخص شد که وزیر نفت نه تنها به دنبال تداوم و اصرار غیرمعقول بر خامفروشی نیست، بلکه اتفاقا رهایی از خامفروشی و توسعه زنجیره ارزش به عنوان اصلیترین راهبرد این وزارتخانه در دولت سیزدهم تعریف شده است، به طوری که بیشترین تاکیدات ایشان در موضعگیریهای اخیر بر این موضوع بوده است.طبق اظهارات وزیر نفت، راهبرد توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت نیز به دو محور رهایی از خامفروشی نفت با احداث پتروپالایشگاههای جدید و اجرای پروژههای ارتقای کمی و کیفی پالایشگاههای فعلی و رهایی ازنیمهخامفروشی در صنعت پتروشیمی و احداث پارکهای شیمیایی و توسعه صنایع تکمیلی تقسیم میشود.
جلوگیری از خام فروشی نفت و میعانات گازی تنها
راه پیشرفت اقتصاد کشور
وی معتقد است: برنامه وزیر نفت برای تحقق و پی گیری محور اول راهبرد توسعه زنجیره ارزش، مبتنی بر اجرای قانون «حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایهگذاری مردمی» تعریف شده است. وی در اظهارنظر دیگری به احداث پتروپالایشگاهها بهمنظور تأمین سوخت و خوراک صنایع پتروشیمی تأکید کرده گفت: در دنیا امروز بهدنبال احداث پالایشگاه نفت نمیروند، بلکه در زمینه ساخت پتروپالایشگاهها سرمایهگذاری میشود که تنها سوختمحور نباشند، بهگونهای که توأمان تولید سوخت و خوراک برای صنایع پتروشیمی داشته باشد، این مورد نیز جزو اولویتها و برنامههای وزارت نفت برای جلوگیری از خامفروشی است.
برنامه وزارت نفت برای 1.5 برابر کردن ظرفیت پالایشی کشور
برکشلی با اشاره به تعداد واحدهای پتروپالایشی که در طول دولت سیزدهم ساخته خواهد شد میگوید: این رقم به سرمایهگذارانی که وارد این حوزه میشوند، بستگی دارد. قانون ، مشوقهای خوبی را همچون یک تا دو سال مجوز تنفس خوراک پس از بهرهبرداری در نظر گرفته که امتیاز بسیار بالایی است. امیدواریم با این مشوق و مشوقهای دیگر حداقل یک تا دو واحد پتروپالایشگاهی در این دولت ساخته شود و به بهرهبرداری برسد.
ظرفیت کنونی پالایش با احتساب نفت خام و میعانات گازی، 2.2 میلیون بشکه در روز است که قرار است طبق برنامهریزیها این رقم به بیش از روزانه 3.5 میلیون بشکه برسد. طبق زمانبندی تعریف شده برای پالایشگاههای موجود و پالایشگاههای جدید در چهار تا پنج سال آینده ظرفیت پالایشگاههای کشور 1.5 برابر میشود.همانطور که اشاره شد، برنامه وزارت نفت برای توسعه زنجیره ارزش تنها به احداث پتروپالایشگاهها محدود نخواهد شد و رهایی از نیمهخامفروشی در صنعت پتروشیمی و احداث پارکهای شیمیایی و توسعه صنایع تکمیلی از جمله موضوعاتی است که موردتاکید جواد اوجی وزیر نفت قرار گرفته است.نامتوازن بودن صنعت پتروشیمی در ایران و عدم توسعه صنایع پاییندستی عدمالنفعهای زیادی را در حوزه ارزآوری، تامین نیاز داخل و اشتغالزایی در کشور در پی داشته است. با توجه به اهمیت این موضوع جواد اوجی وزیر نفت تاکنون در موضعگیریهای خود را بر لزوم توسعه پارکهای شیمیایی و پتروشیمیایی تاکیدات زیادی کرده است که در ادامه به برخی از آنها میپردازیم.احداث پارکهای شیمیایی بر اساس رویکرد یکپارچهسازی فرآیندها به جای ایجاد واحدهای تولیدی مجزا، به عنوان یک الگوی نوین توسعه اقتصادی و صنعتی شناخته میشود. این پارکها معمولاً با یک واحد مادر که پتروپالایشگاه است آغاز میشوند و اغلب در زنجیره ارزش تا 2 یا 3 لایه ادامه مییابند و در مجموع شامل 15 تا 20 شرکت کنار هم هستند. این رویکرد موجب تبادل جریانهای مواد بین واحدها، تامین خوراک پایدار و استفاده از خدمات و زیرساختهای مشترک میشود.امروز صادرات محصولات پتروشیمی نیز تا حدودی نیمهخامفروشی است. باید در دولت کارگروهی متشکل از وزارتخانههای نفت (حوزه پتروشیمی)، صمت و کشور شکل گیرد تا بهصورت جدی وارد پارکهای زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی شویم. کارکرد این نوع از پارکها شبیه شهرکهای صنعتی است که در بیشتر استانها اما در سطح محدودتر راهاندازی شده است.راهاندازی پارکهای زنجیره ارزش صنایع تکمیلی پتروشیمی به دانش فنی چندانی نیاز ندارد. خوشبختانه در صنایع تکمیلی پتروشیمی، با مبلغی بسیار کم حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون دلار میتوان وارد شد (درحالیکه این رقم در صنایع مادر پتروشیمی بیش از ۱۰ برابر است) و از طرفی اشتغالزایی آن ۴ تا ۵ برابر بخش صنایع مادر پتروشیمی و نرخ بازگشت سرمایه این پروژهها نیز در بخش ارزی ۳۵ تا ۴۰ درصد است.در مجموع به نظر میرسد، بعد از 8 سال اصرار بر خامفروشی نفت و شکست ایده سادهلوحانه و متوهمانه مقابله با تحریمها از طریق صادرات 10 میلیون بشکه نفت توسط ایران برای فتح بازارهای جهانی، حال موعد آن رسیده است که وزارت نفت دولت سیزدهم با اتخاذ یک راهبرد عقلانی و کارشناسی، قطار توسعه در صنعت نفت را به ریل اصلی خود بازگرداند و با احداث پتروپالایشگاهها و پارکهای شیمیایی ضمن بیاثر کردن تحریمها نفتی، ارزش افزوده و اشتغالزایی فراوانی را برای مردم کشور به ارمغان بیاورد.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
اخبار روز
-
توضیحات سازمان تأمیناجتماعی پیرامون ادعای کذب استخدام خارج از چارچوب نیروهای قراردادی
-
دوره های جامع آموزش ادمینی و طراحی سایت همراه با استخدام و معرفی به بازار کار رایگان
-
صدا و سیما باید اخبار را امانتدارانه به مخاطب منتقل کند تا اعتماد مخاطب را جلب کند
-
شانزدهمین همایش ملی و نمایشگاه قیر، آسفالت و ماشینآلات در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار میشود
-
آغاز مراحل فنی طرح تعیین حریم گسل های شهر دماوند
-
انجام ۸۰ هزار خدمت تخصصی در حوزه دهان و دندان در قالب با لبخند با برکت
-
۳۰۰ هزار نفر در صف وام ازدواج هستند؛ مقررات تغییر نکرده است
-
اراده دولت چهاردهم برای اصلاح شرایط سخت اقتصادی
-
آلن بدرود، آقای خاص سینمای فرانسه
-
انتخاب وزیر زن در راستای استفاده از ظرفیتهای قانون اساسی است
-
حمایت انجمن اسلامی وزارت نیرو از دکتر علی آبادی وزیر پیشنهادی نیرو
-
معابر محلات چیذر و حکمت بهسازی شد
-
پیرامون بوستان نیاوران، نفسی تازه گرفت
-
اجرای ۶ هزار متر مکعب دیوار حائل در منطقه یک تهران
-
دروازه فرهنگی محور گردشگری دربند به سازه رسید
-
ارسال ۷ هزار وسیله سرمایشی به سراسر کشور در قالب پویش نسیم برکت
-
غلامرضا نوری قزلجه گزینه نهایی پزشکیان برای وزارت جهاد کشاورزی
-
داروت اولین پلتفرم داروخانه بلاکچینی کشور تاسیس شد
-
واریز 745 میلیارد تومان سود به حساب اعضای بازنشسته صندوق ذخیره فرهنگیان
-
رونمایی از کتاب "الشام" و "عشق چرا ندارد" در فرهنگسرای عطار نیشابوری