گروه دانش دریا - بر اساس ارزیابی‎های یونسکو امروزه بیش از سه میلیون مغروق (Shipwreck) بر بستر اقیانوس‎ها آرامیده است و تا کنون بقایای صدها شهر و یادبودهای تاریخی کشف شده. 
هرگاه صبحت از سی سال سابقه شغلی درخشان جورگن دنکر (Jørgen Dencker) در زمینه باستان‎شناسی دریایی به میان می‎آید؛ همچنان برق شوق و شادی در چشمانش موج می‎زند. وی به عنوان مدیر بخش باستان‎شناسی دریایی در موزه کشتی‎ وایکینگ‎ها شهر راسکیله، دانمارک؛ هنگام غواصی در محوطۀ تایبریند ویگ (Tybrind Vig) برای کاوش یک زیستگاه متعلق به عصر سنگ –مشخصاً میانسنگی- در پیرامون کرانه‎های فونن غربی موفق به کشف یک پارو از جنس چوب درخت زبان گنجشگ یا ون شد. این پارو بیش از6000 سال قدمت دارد، اما چوبش همچنان به‎صورت زرد براق با حلقه‎های تقریبا سیاه رنگ بزرگ باقی مانده بود.
«این شئی تاریخی در رسوبات نرم—لجن مانند- که عملاً بدون اکسیژن هستند حفظ شده و به همان رنگ 6000 سال پیش، زمانی‎که ماهیگیری آن را رها کرده بود؛ باقی مانده بود. اما با قرار گرفتن در معرض نور خورشید رنگ آن تغییر کرده و در عرض چند دقیقه رنگش متمایل به خاکستری شد». 
سایر اکتشافات خارق العاده باستان‎شناختی دریایی در دانمارک شامل: « یک مقبره سالم حاوی اسکلت‎های 7000 ساله یک زن جوان و فرزندش و یک پاروی تزئین شده با نخ ماهیگیری متصل به آن؛ می‎باشد».
 از این یافته‎ها می‎توان دریافت که در دریای بالتیک و آب‎های داخلی دانمارک چه میراث فرهنگی غنی و سالمی آرامیده است. این آب‎ها مملو از سرپناه‎های کوچک مانند:خلیج‎ها،نهرها،تنگه‎ها و خورها می‎باشند. در این منطقه امواج کوچک‎اند،جریان‎های آبی ضعیف است و جزر و مد تقریباً وجود نداشته. در واقع  این ناحیه دارای جغرافیای بسیار خاص است که شرایط حفاظتی ایده آلی را برای سکونتگاه های عصر سنگ ایجاد کرده است.
مواد آلی مانند: استخوان‎ها، شاخ‎ها، درختان و سایر فیبرهای گیاهی – که مدت‎هاست در سکونتگاه‎های مشابه یافت شده در خشکی از بین رفته‎اند –در رسوبات دریا حفظ شده‎اند. 
این یافته‎های زیر آبی به پژوهشگران؛ بینش شگفت انگیزی در خصوص زندگی روزمره و فعالیت 9000 تا 6000 سال قبل می‎دهد که تا کنون از کاوش‎های باستان شناختی روی  زمین به دست نیامده.
از دهه 1970 که نخستین زیستگاه‎های غرق شده مورد بررسی قرار گرفت،  حدود 2000 محوطه باستان شناختی در زیر آب متعلق عصر سنگ  ثبت شده و دانشمندان انتظار دارند که تعداد کل این محوطه‎ها فراتر از 20000  عدد باشد.
تغییرات اقلیمی:حفاظت، سپس تخریب
سکونتگاه‎های غرق شده عصر سنگ شاهد تغییرات شدید اقلیمی در شمال اروپا بوده‎اند.با فرا رسیدن آخرین عصر یخبندان در حدود 20000 سال پیش، یک کلاهک یخی عظیم نروژ، سوئد و تقریبا تمام دانمارک و بخشی از شمالی بریتانیا را پوشاند. حجم زیادی از آب‎ها در یخ‎ها محصور شد و سطح دریا چند صد متر پایین‎تر از سطح فعلی بود.با افزایش دما، یخ به تدریج ذوب شده و به سمت شمال عقب نشینی کردند. سرزمین‎های جدیدی پدیدار شد،که از جنگل‎های انبوهی پوشیده شده بود. 
دریای بالتیک بر اثر ذوب شدن یخ‎ها ایجاد شد و حدود 9000 سال پیش از طریق دریاچه گریت بلت (Storebælt) در دانمارک وارد دریای شمال شد. در آن زمان به دلیل پایین بودن سطح آب دریا دانمارک هنوز از طریق کانال‎های خاکی به سوئد و انگلستان  متصل بود و سکونتگاه‎های انسانی که در امتداد سواحل قرار داشتند؛ با بالا آمدن سطح دریاها به زیر آب رفتند. توضیح مذکور نشان  می‎دهد که چرا زیستگاه‎ها و جنگل‎های غرق شده؛ امروزه در امتداد خطوط ساحلی سابق -چه نزدیک و چه دور- یافت می‎شوند. 
بر حسب اتفاق، میراث فرهنگی غنی که به لطف تغییرات اقلیمی از حدود 20000 سال پیش حفظ شده‎اند، اکنون به‎واسطۀ دگرگونی‎های آب و هوایی جدید و تحولات محیطی ناشی از عملکرد انسان تهدید می‎شوند.
تغییر جهت بادها و طوفان‎های بیشمار و قوی تر؛  شرایط جریان‎های آبی و رسوب گذاری در دریا را دچار دگرگونی کرده‎اند. رسوباتی که از زیستگاه‎های غرق شده برای هزاره‎ها محافظت کرده‎اند هم اکنون در حال فرسایش‎اند و مواد فرهنگی که در معرض امواج و جریان ها قرار دارند، به مرور زمان اکسیده و توسط جریان ها و امواج از بین رفته و به سرعت شسته می‎شوند. 
ضمناً، استفاده گسترده از کود در تجارت کشاورزی دانمارک تاثیر زیادی روی علف مارماهی/نواری (Eelgrass) در کف دریا که نقش مهمی در حفاظت از استقرارگاه‎های باستانی غرق شده ایفا می‎کند؛داشته است؛ در واقع، کودها از مزارع کشاورزی به دریا تخلیه می‎شوند و در روند رشد علف مارماهی تاثیر منفی گذاشته و حیات آنها را به خطر می اندازند.
جورگن دنکر در حال دست و پنجه نرم کردن با تهدیدات بالفعل و بالقوه محیط زیستی و انسان‎زاد در رابطه با زیستگاه‎های باستانی غرق شده می‎باشد و به دنبال ایجاد همکاری‎های بین المللی به واسطۀ کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی دریایی یونسکو است- کشور دانمارک همچنان آن را تصویب نکرده و هم اکنون عضویت در این معاهده بین‎المللی بسیار ضروری‎تر از گذشته به نظر می‎رسد-
یک منو غذایی پیش از تاریخی 
به عقیده دنکر:«پیش از این، ما انسان عصر سنگ را بدوی می‌دانستیم. اما امروز آگاهیم که آنها تفاوت چندانی با ما نداشته‎اند، مردمان عصر سنگ دانش گسترده‎ای از محیطی که در آن زندگی می کرده‎اند؛ داشته‎اند».اسکلت‎های یافت شده در مقابر حاکی از آن است که مردمانی نسبتاً بلند با تغذیه مناسب بوده‏اند و عمده‎ی منابع غذایی آنها از دریا تامین می‎شده.
تنوع جانوری در دریا و همانند خشکی عالی بوده. یافته‎های جدید در دریای بالتیک موید این نکته است که حتی ماهی‎های بزرگی مانند: تن، خاویاری و شمشیر ماهی – که گمان می‎رفت هزاران سال بعد در دانمارک ظاهر شده‎اند - در آن زمان نیز شکار می‎شده‎اند. پس مانده غذایی  حفظ شده در گلدان‎های سفالی  حاکی از آن است که بویلبایس (نوعی غذای دریایی فرانسوی/bouillabaisse) مدت‎ها قبل از نوآوری فرانسوی‎ها در منوی غذایی  وجود داشته است.
شغل ماهیگیری به خوبی توسعه یافته بود و ابزارهایی که امروزه در بسیاری از مکان‌ها رایج است ، از 9500 تا 6000 سال گذشته استفاده می‌شدند. به نقل از دنکر «کشف تله‎های ماهیگیری چند صد متری -ممکن است با دوره نوسنگی همپوشانی کند- ، زوبین یا نیزهای صیادی از جنس شاخ گوزن و کانوهای دستکند(قایق های تنه درختی) از عصر سنگ جدید؛ پژوهشگران را به واکاوی زندگی روزمره در عصر سنگ چند قدم نزدیک‎تر می‎کند». سی سال بررسی دانمارکی‎ها در مورد زیستگاه‎های غرق شده تصور ما از زیست در طول این دوره را تغییر داده است. 
در نوشتار فوق از منبع ذیل یاری گرفتم: 
(2022) Unesco.org. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000186515