استان سیستان و بلوچستان تنها استان ایران است که با دارا بودن بخش زیادی از سواحل مشترک با دریای عمان، از طریق اقیانوس هند به آب‌های آزاد راه داشته و این امتیاز بسیار ویژه‌ای برای توریسم این منطقه محسوب می‌شود. سواحل مکران ایران را با ۱۹ کشورِ حاشیه اقیانوس هند و یک سوم جمعیت دنیا هم‌مرز می‌کند که این امر در نوع خود در میان سایر استان‌های ساحلی کشور و از نظر توریسم دریایی بسیار منحصر به فرد کرده اما تاکنون آنچنان که شایسته باشد از این موهبت بهره‌برداری نشده است. ز یبایی هاي سواحل چابهار سبب شده تا اين منطقه جزء بي نظيرترين مناطق گردشگري در ايران و جهان محسوب شود. بندر بریس، سواحل کنارک، خلیج گواتر، جنگل های حرا، تالاب صورتی، درخت انجیر معابد، بندر رمین، روستای تاریخی تیس، کوه های گل فشان و ساحل بزرگ چابهار از جمله مهمترین جاذبه های گردشگری سواحل مکران محسوب می شوند. با توجه به برنامه ریزی های کلان صورت گرفته در برنامه توسعه کشور در راستای توسعه سواحل مکران و جذب گردشگران، استان سیستان و بلوچستان نیازمند تامین زیرساخت های لازم جهت سرویس دهی مناسب به گردشگران است که یکی از مهمترین این زیرساخت ها، توسعه شناورهای مسافربری و شناورهای تفریحی در آب های استان است. در این خصوص با علیرضا جلال زایی مدیر کل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان، گفت و گویی انجام شده است که می خوانید.
مهم‌ترین اقدامات وزارت میراث فرهنگی برای توسعه گردشگری در سواحل مکران طی سال‌های اخیر چه بوده است؟با توجه به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر توسعه سواحل مکران، گردشگری به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های توسعه‌ای منطقه مطرح شد و برنامه ریزی‌های کلانی در سطح ملی و استانی جهت پیشبرد اهداف تعیین شده به سمت ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در طول نوار ساحلی مکران صورت گرفت. از جمله مهمترین زیرساخت‌های گردشگری لازم در نوار ساحلی مکران جهت ایجاد توریسم ساحلی و دریایی در کرانه دریای عمان را می‌توان به ایجاد اسکله‌های تفریحی در شهرستان‌های ساحلی، افزایش تعداد شناور‌های تفریحی استاندارد در منطقه، ایجاد کمپ پارک‌های ساحلی، هتل‌های ساحلی و دریایی و نیز افزایش کلوپ‌های ورزش‌های دریایی اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین اقدامات فعلی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان سعی در افزایش ارتباطات فرهنگی و توریستی با کشور‌های حاشیه اقیانوس هند و معرفی سواحل مکران و چابهار به عنون پایتخت گردشگری در میان کشور‌های حاشیه اقیانوس هند است.
چگونه می‌توان چابهار را به عنوان پایتخت گردشگری کشور‌های حاشیه اقیانوس هند مطرح کرد؟
یکی از مهمترین اقدامات اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان طی سال‌های اخیر تلاش برای میزبانی همایش‌ها و جشنواره‌های مختلف فرهنگی و گردشگری در راستای معرفی هر چه بیشتر جاذبه‌های گردشگری استان بوده است. در همین راستا در تلاش هستیم نخستین اجلاس وزاری گردشگری کشور‌های حاشیه اقیانوس هند را امسال به میزبانی سیستان و بلوچستان در سواحل مکران و شهرستان چابهار برگزار کنیم. این همایش در نیمه دوم امسال برگزار می‌شود، اما هنوز زمان دقیق برگزاری نخستین اجلاس وزاری گردشگری کشور‌های اقیانوس هند اعلام نشده است.کشور ما با یک سوم جمعیت دنیا از طریق حاشیه اقیانوس هند هم مرز است و این قابلیت بزرگی برای استان سیستان و بلوچستان به عنوان مبدا ورودی بسیاری از گردشگران خارجی از طریق سواحل مکران فراهم کرده است. می‌توان با استفاده از این ظرفیت مهم در استان برای جذب گردشگری خارجی به ویژه گردشگران کشور‌های حاشیه اقیانوس هند، برنامه ریزی‌های جامعی انجام داد. برگزاری اجلاس وزرای گردشگری کشور‌های حاشیه اقیانوس هند در چابهار باعث معرفی جاذبه‌های خاص سیستان و بلوچستان به‌عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور به دنیا خواهد شد. ظرفیت حاشیه اقیانوس هند کمک می‌کند تا با بخش مهمی از دنیا آشنا شویم و جاذبه‌های کشورمان را با استفاده از سواحل مکران به جهانیان معرفی کنیم.
آیا برنامه‌ای برای راه اندازی خطوط کشتیرانی مسافربری از مبداء بندر چابهار به کشور‌های حاشیه اقیانوس هند دارید؟
در راستای راه اندازی مجدد خط کشتیرانی مسافربری در مسیر چابهار- مسقط، برنامه ریزی‌های گسترده‌ای با همکاری مشترک وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سازمان بنادر و دریانوردی صورت گرفته است. رفع مشکل سوخت شناور‌های بزرگ تفریحی و مسافربری که چندی پیش از طریق رایزنی‌های وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و با وزارت نفت به نتیجه مطلوب رسید، نقش بسیار مهمی در راه اندازی هر چه سریعتر خطوط کشتیرانی مسافربری و تفریحی در آب‌های دریای عمان از مبداء بندر چابهار دارد. بر اساس تصمیمات اخذ شده کشتی مسافربری که از مقصد چابهار به سمت کشور عمان حرکت می‌کند، هزینه سوخت آن در شش ماه نخست فعالیت رایگان خواهد بود و سپس سوخت یارانه‌ای در اختیار آن قرار خواهد گرفت. این کشتی مسافربری قرار است اواخر مرداد ماه امسال از مقصد چابهار به سمت عمان راه اندازی شود. سایر علاقه‌مندان برای فعالیت و در آمد زایی از طریق شناور‌های تفریحی می‌توانند با مراجعه به سامانه "جانا" آمادگی خود را برای انجام فعالیت‌های توریسم دریایی اعلام و از سهمیه سوخت یارانه‌ای بهره‌مند شوند.ترمینال مسافربری از طریق سازمان بنادر و دریانوردی در اختیار شناور‌های مسافربری و تفریحی قرار خواهد گرفت و تبلیغات جهت جذب گردشگران علاقه‌مند برای سفر دریایی به عمان از طریق دفاتر خدمات مسافرتی فعال در استان انجام می‌شود. همچنین ویزای سفر به عمان در بندر چابهار برای گردشگران علاقه‌مند به سفر دریایی در مسیر چابهار- عمان صادر خواهد شد و مشکلی در این خصوص وجود نخواهد داشت؛ در این خصوص مذاکرات لازم به دولت عمان نیز صورت گرفته است و امید می‌رود با همکاری آن‌ها شاهد رونق هر چه بیشتر سفر‌های دریایی در این مسیر باشیم.
مسافرت دریایی به کشور عمان مورد استقبال گردشگران قرار خواهد گرفت؟
راه اندازی این کشتی مسافربری بزرگ می‌تواند نقش مهمی در توسعه توریسم دریایی در آب‌های استان سیستان و بلوچستان و کشور ایجاد کند؛ توسعه توریسم استان از طریق ارتباط با عمانی‌ها باعث تحولی بزرگ در اقتصاد منطقه خواهد شد. سفر دریایی به کشور عمان بسیار ارزان‌تر از مسافرت هوایی خواهد بود، از سوی دیگر سفر دریایی از جاذبه زیادی برای گردشگران برخوردار است و همین دو عامل باعث خواهد شد که انتظار می‌رود این خط دریایی پررونق به فعالیت خود ادامه دهد. یک سوم عمانی‌ها، بلوچی‌هایی هستند که در سال‌های گذشته از استان سیستان و بلوچستان به عمان مهاجرت کرده اند، بنابراین می‌توان با برنامه ریزی‌های مناسب شرایط توسعه هر چه بیشتر توریسم دریایی بین دو کشور را به وجود آورد. این خط کشتیرانی در ابتدای فعالیت فقط در مسیر چابهار- مسقط فعالیت خواهد کرد، اما بر اساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته در آینده نزدیک شاهد فعالیت این خط مسافربری دریایی در مسیر چابهار- گواتر- کراچی و چابهار- دوبی نیز خواهیم بود.