گروه انرژی- در سال های اخیر مدل های توسعه صنایع پتروشیمی در جهان، دچار تغییرات بنیادین شده است. بر این اساس صنایع پتروشیمی در نقاط مختلف دنیا برای تولیدات محصولات پایه پتروشیمی به مدل ادغام واحدهای پتروشیمی و پالایشگاه روی آورده اند.
به گزارش اقتصادسرآمد، با گذشت زمان و توسعه نیاز بشر به انواع سوخت و مواد شیمیایی و نیز سختگیرانه شدن قوانین زیست محیطی، پالایشگاه ها مجبور شدند، با نصب واحدهای جدید و پیچیده، نیازهای جدید بازار را پاسخ دهند. این مساله باعث شده تا سرمایه گذاران بخش پالایش، هزینه بیشتری را برای احداث یک پالایشگاه متحمل شوند. از طرف دیگر ارزش محصولات تولیدی در واحدهای پیشرفته پالایشی، بیش از پالایشگاه های قدیمی است که این مورد باعث افزایش درآمد سرمایه گذاران می شود. سوال اصلی اینجاست که آیا افزایش سطح فناوری در پالایشگاه ها که با افزایش هزینه های ثابت و جاری همراه بوده و از طرف دیگر محصولات باارزش و گران قیمت تری را تولید می کند توجیه اقتصادی دارد یا خیر.بخش عمده مایعات هیدروکربوری تولید شده در دنیا (نفت، میعانات گازی و مایعات گازی) به عنوان سوخت به مصرف می‌رسد. با توجه به اینکه رشد مایعات هیدروکربوری به عنوان سوخت در سال‌های گذشته کاهش یافته است، این سؤال به ذهن می‌آید که آیا مصرف مایعات هیدروکربوری به روند نزولی خود نزدیک شده است؟ مایعات هیدروکربوری محل مصرف دیگری نیز دارد که اگرچه نسبت به بخش سوخت از حجم کمتری برخورداری است اما رشد سریع‌تری نسبت به آن را داشته و خواهد داشت؛ صنعت پتروشیمی.تقاضای محصولات پتروشیمی طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۴۰ سالانه ۳.۲% به طور متوسط رشد خواهد کرد و مجموعا ۳۵۵ میلیون تن زیاد خواهد شد. دراین بین رشد تقاضای پلی‌استرها از سایر محصولات پتروشیمی بیشتر و رشد تقاضای الاستومرها از سایر محصولات پتروشیمی کمتر است. از همین رو به نظر می‌آید که تقاضای نفت در سال‌های آتی را نه صنعت پالایش بلکه صنعت پتروشیمی افزایش خواهد داد. هر چند که صنعت پالایش واسطه‌ای خواهد شد تا خوراک خام را به فرآورده‌های قابل استفاده در صنعت پتروشیمی تبدیل کند که این مهم به معنای آن است که صنعت پالایش در آینده بایستی به جای تمرکز بر تولید سوخت، تمرکز ویژه‌ای به تولید خوراک پتروشیمی‌ها داشته باشد. 
تاثیر افزایش سطح فناوری و یکپارچگی در میزان حاشیه سود به حدی است که از سال ۲۰۰۰ به بعد شرکت های مختلف نفتی با سرعت بالایی به دنبال ادغام واحدهای پالایشی و پتروشیمی خود در طول یک زنجیره ارزش واحد هستند. به عنوان مثال، سهم تولید مواد پتروشیمی در پالایشگاه های شرکت توتال از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳ از ۳/۱ درصد به ۷/۲ درصد رسیده است. همچنین شرکت های بی پی، شل، توتال و اکسون به ترتیب به میزان ۲۴، ۳۹، ۷۴ و ۹۰ درصد واحدهای تولید اتیلن خود را با پالایشگاه ها ادغام کرده اند.به عقیده کارشناسان یکی از دلایل اصلی بی‌ثباتی در اقتصاد ایران که به طور مستقیم بر رونق تولید کشور تأثیرگذار است، وابستگی به خام فروشی نفت است. طی سالیان دراز در کشور همه تلاش‌ها بر صادرات نفت خام و تزریق پول آن در بودجه جاری متمرکز بوده است؛ معضلی که موجب وابستگی بخش بزرگی از درآمد کشور به منابع حاصل از فروش نفت شد و از آنجا که نفت براحتی تحریم‌پذیر است، به پاشنه آشیل اقتصاد ایران تبدیل شد. علاوه بر این، خام فروشی نفت طی سالیان دراز بودجه کشور را در معرض مستقیم شوک‌های قیمتی قرار داد و موجب از دست دادن بازارهای فروش و وابستگی در بعضی از فرآورده‌های پایین‌دستی نفت شد.در نهایت با تأکیدهای مکرر اسناد بالادستی برای جلوگیری از خام فروشی این ثروت ملی، مطالعات کارشناسی مختلفی برای شناسایی گلوگاه‌های عدم رونق صنایع پالایشی ایران انجام شد. مشکل تأمین مالی نقطه اشتراک این بررسی‌ها بود که نشان می‌داد این مساله، علت اصلی زمین ماندن بسیاری از پروژه‌های پالایشی در کشور است. از این‌رو طرح «حمایت از صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی با سرمایه‌های مردمی» تابستان سال گذشته در مجلس بررسی و تصویب شد؛ تمرکز اصلی این قانون ارائه راهکارهایی به‌منظور جذابیت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های پالایشی بود.