بررسی «اقتصادسرآمد» از این روزهای سخت اقتصادی
چالش خط فقر ده میلیونی
مهدی بیرانوند روژمان- اقتصادسرآمد پدیده فقر طی ده سال گذشته در ایران به سرعت رشد کرده و سفره قشر کارگر کوچک تر شده است. خط فقر به ده میلیون تومان رسیده و تهیه کالای اساسی برای خانواده های کم درآمد سخت تر شده است. رشد نجومی قیمت روغن، مرغ، تخم مرغ، گوشت، برنج و قند آن چنان سریع اتفاق افتاده که کارشناسان و کمیسیون اقتصادی مجلس نیز سر درگم فقط روی کاغذ محاسبات خیالی خود را طرح می زنند و بی برنامه روزهای سخت اقتصادی را پشت سر می گذارند. روی کاغذ و در سخنرانی ها همه مشکلات اقتصادی را گردن تحریم ها می اندازند و دست دلالی ،احتکار تاجران و نبود نظارت بر بازار را نمی بینند. در این دست نوشته کوتاه نگاهی به آمار و ارقام ده سال گذشته و تئوریزه شدن فقر خواهیم داشت.
به گزارش اقتصادسرآمد، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور، چالشهای پیش رو در اتخاذ سیاست های اقتصادی مناسب و همچنین راهکارهای بهبود شرایط اقتصادی منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، در حالیکه نرخ رشد اقتصادی هدف برنامه های پنجم و ششم توسعه ۸ درصد تعیین شده است، متوسط رشد اقتصادی کشور از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸ نزدیک به صفر درصد بوده است؛ علاوه بر این رشد اقتصادی با نوسانات بسیاری مواجه بوده و رشد اقتصادی در کشور بین منفی ۸.۳ تا مثبت ۱۴ درصد در نوسان بوده است. بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول، در سال ۹۹ میزان رشد اقتصادی بدون نفت و بر پایه صادرات غیرنفتی بیش از منفی ۵ درصد خواهد بود اما در سال ۱۴۰۰ با روندی مثبت، رشدی ۴ درصدی خواهد داشت.
در همین گزارش، متوسط نرخ تورم بلندمدت اقتصاد ایران ۲۰ درصد بوده درحالی که متوسط نرخ تورم در ۲۰۱۸ در دنیا، ۲.۴ درصد بوده است و ایران پس از سه کشور ونزوئلا، آرژانتین و زیمبابوه در رتبه چهارم جهان قرار دارد. درآمد سرانه کشور نیز از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ با شیب تندی مواجه بوده و کاهشی ۳۴ درصدی را تجربه کرده است. این گزارش همچنین تصریح کرده است که درصورت تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی از سال ۹۹ به بعد حداقل ۶ سال زمان نیاز خواهد بود تا به سطح درآمد سرانه سال ۱۳۹۰ بازگردیم.
با توجه به سهم بالاتر خوراکی ها در سبد هزینه خانوارهای فقیرتر، نرخ تورم بالاتر خوراکی ها و آشامیدنی ها در سال های اخیر بیانگر بدترشدن وضعیت معیشتی خانوارهای با درآمد پایین تر نسبت به سایر خانوارها است. طبق نمودار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، تورم ۶۰.۷ درصدی در سال ۹۲ به ۸۵.۳ درصد در پایان سال ۱۳۹۸ رسیده است و علیرغم افزایش درآمد اسمی خانوارها قدرت خرید هر فرد ایرانی نسبت به سال ۹۰ حدود یک سوم کاهش یافته است.
وقتی خط فقر به ده میلیون تومان می رسد
همزمانی شیوع ویروس کرونا، رشد زیاد تورم و تحریمها و عدم مدیریت دولت باعث شد گرانیها افسارگسیخته پیش روند و مشکلات معیشتی کارگران چندین برابر شوند، بهطوریکه به اعتقاد نمایندگان کارگران، جامعه کارگری برای تامین معاش خانواده خود با مشکلات متعدد روبهرو هستند و دستمزد فعلی صرفا جوابگوی ۲۰ تا ۳۰ درصد هزینههای زندگی آن هاست. گزارشهای مرکز آمار نیز گویای همین مسائل است، براساس اطلاعات ارائهشده تورم نقطهای در دیماه به عدد ۴۶.۲ درصد رسیده، یعنی خانوارهای ایرانی بهطور میانگین ۴۶.۲ درصد بیشتر از دیماه سال قبل برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. این درحالی است که بسیاری از کالاهای مورد استفاده خانوارهای کارگری تورمهای بسیار بیشتری را نیز تجربه کردهاند.
بر همین اساس، یکی از نمایندههای کارگری میانگین هزینه معیشت خانوارهای کارگری در ایران را ۹.۲ میلیون تومان اعلام کرد که رشد صددرصدی نسبت به هزینه معیشت سال جاری را نشان میداد. هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمنهای کارگران در این مورد این چنین توضیح داد: «بررسیهای میدانی کمیتههای کارگری نشان میدهد که میانگین هزینههای معیشتی حدود ۱۰ میلیون تومان است. البته ما منتظر اعلامنظر نمایندههای کارفرمایی و همچنین اعلام نرخ نهایی تورم ازسوی مرکز آمار و بانک مرکزی هستیم، اما آنالیزهای کمیتههای کارگری در همین حدود است. این رقم از بررسیهای استانی استخراج شده و هرکس مخالف آن است میتواند اجناس ارزانتر را در واقعیت به ما نشان دهد.»
تئوریزه کردن هیولای فقر
برخی از صاحبان تریبون و قلم، بدون ارائه دلایلی عقلانی به تقدیس فقر پرداخته و با فضیلت تراشی برای آن، عموماً فقر را با سخنانی به شکل شعاری که با آن آشنایی کامل دارید و در این مسیربه دنبال تئوریزه کردن هیولای فقر هستند.
نکبت بودن فقر چنان عیان است که نیازی به بحث و استدلال ندارد تا آن جا كه حتی تحقیقات علمی نشان میدهد، بسیاری از حیوانات به هنگام خشکسالی و قحطی زاد و ولد خود را کاهش میدهند با این حال تحقیقات علمی زیادی در مورد اثرات زیان بار فقر بر انسانها انجام شده است که با دقت زوایای مخرب، حقارت بار و کرامت سوز فقر را نشان میدهد.
در یک تحقیق گسترده، از کشاورزان هندی در زمان فروش محصولات تست هوش گرفته میشود، بار دوم در آخر سال که پول ها خرج شده و دوران بی پولی و بدهکاری آن هاست همان تست هوش گرفته میشود. تفاوت نتیجه شگفت انگیز دو مرحله ۱۰ واحد است. برای درک عمیق فاجعه خوب است بدانیم در آزمون تست هوش ۱۰ واحد فاصله هوش متوسط تا تیز هوش است. به عبارتی ضریب هوشی یک فرد در زمانی که غم نان دارد ۱۰ واحد از کسی که از این غم فارغ است کمتر است .
به قول کوزینسکی کارتونیست شهير لهستانی، انسان گرسنه در درجه نخست هدفی جز سیر کردن شکم ندارد، غم نان اجازه نمی دهد انسان به تماشای جهان بنشیند، کتاب بخواند، آگاهی اش را بالا ببرد و به جهان اطراف خود بنگرد . آدمی در زندگی فقیرانه از جهل فراتر نمی رود .
فقر، اخلاق، خلاقيت، تفكر، تدبير، كرامت و آزادگی را در وجود انسان میکشد. انسان فقیر ناخواسته برده بی چون چرای پول میشود. تا نیاز خوراک ، پوشاک و امنیت انسان برآورده نشود ، کمتر کسی دنبال ارضای نیازهای مراتب بالاتر مثل احترام و کمال جوئی خواهد رفت .
به گزارش اقتصادسرآمد، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور، چالشهای پیش رو در اتخاذ سیاست های اقتصادی مناسب و همچنین راهکارهای بهبود شرایط اقتصادی منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، در حالیکه نرخ رشد اقتصادی هدف برنامه های پنجم و ششم توسعه ۸ درصد تعیین شده است، متوسط رشد اقتصادی کشور از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸ نزدیک به صفر درصد بوده است؛ علاوه بر این رشد اقتصادی با نوسانات بسیاری مواجه بوده و رشد اقتصادی در کشور بین منفی ۸.۳ تا مثبت ۱۴ درصد در نوسان بوده است. بر اساس پیش بینی صندوق بین المللی پول، در سال ۹۹ میزان رشد اقتصادی بدون نفت و بر پایه صادرات غیرنفتی بیش از منفی ۵ درصد خواهد بود اما در سال ۱۴۰۰ با روندی مثبت، رشدی ۴ درصدی خواهد داشت.
در همین گزارش، متوسط نرخ تورم بلندمدت اقتصاد ایران ۲۰ درصد بوده درحالی که متوسط نرخ تورم در ۲۰۱۸ در دنیا، ۲.۴ درصد بوده است و ایران پس از سه کشور ونزوئلا، آرژانتین و زیمبابوه در رتبه چهارم جهان قرار دارد. درآمد سرانه کشور نیز از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ با شیب تندی مواجه بوده و کاهشی ۳۴ درصدی را تجربه کرده است. این گزارش همچنین تصریح کرده است که درصورت تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی از سال ۹۹ به بعد حداقل ۶ سال زمان نیاز خواهد بود تا به سطح درآمد سرانه سال ۱۳۹۰ بازگردیم.
با توجه به سهم بالاتر خوراکی ها در سبد هزینه خانوارهای فقیرتر، نرخ تورم بالاتر خوراکی ها و آشامیدنی ها در سال های اخیر بیانگر بدترشدن وضعیت معیشتی خانوارهای با درآمد پایین تر نسبت به سایر خانوارها است. طبق نمودار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، تورم ۶۰.۷ درصدی در سال ۹۲ به ۸۵.۳ درصد در پایان سال ۱۳۹۸ رسیده است و علیرغم افزایش درآمد اسمی خانوارها قدرت خرید هر فرد ایرانی نسبت به سال ۹۰ حدود یک سوم کاهش یافته است.
وقتی خط فقر به ده میلیون تومان می رسد
همزمانی شیوع ویروس کرونا، رشد زیاد تورم و تحریمها و عدم مدیریت دولت باعث شد گرانیها افسارگسیخته پیش روند و مشکلات معیشتی کارگران چندین برابر شوند، بهطوریکه به اعتقاد نمایندگان کارگران، جامعه کارگری برای تامین معاش خانواده خود با مشکلات متعدد روبهرو هستند و دستمزد فعلی صرفا جوابگوی ۲۰ تا ۳۰ درصد هزینههای زندگی آن هاست. گزارشهای مرکز آمار نیز گویای همین مسائل است، براساس اطلاعات ارائهشده تورم نقطهای در دیماه به عدد ۴۶.۲ درصد رسیده، یعنی خانوارهای ایرانی بهطور میانگین ۴۶.۲ درصد بیشتر از دیماه سال قبل برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. این درحالی است که بسیاری از کالاهای مورد استفاده خانوارهای کارگری تورمهای بسیار بیشتری را نیز تجربه کردهاند.
بر همین اساس، یکی از نمایندههای کارگری میانگین هزینه معیشت خانوارهای کارگری در ایران را ۹.۲ میلیون تومان اعلام کرد که رشد صددرصدی نسبت به هزینه معیشت سال جاری را نشان میداد. هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمنهای کارگران در این مورد این چنین توضیح داد: «بررسیهای میدانی کمیتههای کارگری نشان میدهد که میانگین هزینههای معیشتی حدود ۱۰ میلیون تومان است. البته ما منتظر اعلامنظر نمایندههای کارفرمایی و همچنین اعلام نرخ نهایی تورم ازسوی مرکز آمار و بانک مرکزی هستیم، اما آنالیزهای کمیتههای کارگری در همین حدود است. این رقم از بررسیهای استانی استخراج شده و هرکس مخالف آن است میتواند اجناس ارزانتر را در واقعیت به ما نشان دهد.»
تئوریزه کردن هیولای فقر
برخی از صاحبان تریبون و قلم، بدون ارائه دلایلی عقلانی به تقدیس فقر پرداخته و با فضیلت تراشی برای آن، عموماً فقر را با سخنانی به شکل شعاری که با آن آشنایی کامل دارید و در این مسیربه دنبال تئوریزه کردن هیولای فقر هستند.
نکبت بودن فقر چنان عیان است که نیازی به بحث و استدلال ندارد تا آن جا كه حتی تحقیقات علمی نشان میدهد، بسیاری از حیوانات به هنگام خشکسالی و قحطی زاد و ولد خود را کاهش میدهند با این حال تحقیقات علمی زیادی در مورد اثرات زیان بار فقر بر انسانها انجام شده است که با دقت زوایای مخرب، حقارت بار و کرامت سوز فقر را نشان میدهد.
در یک تحقیق گسترده، از کشاورزان هندی در زمان فروش محصولات تست هوش گرفته میشود، بار دوم در آخر سال که پول ها خرج شده و دوران بی پولی و بدهکاری آن هاست همان تست هوش گرفته میشود. تفاوت نتیجه شگفت انگیز دو مرحله ۱۰ واحد است. برای درک عمیق فاجعه خوب است بدانیم در آزمون تست هوش ۱۰ واحد فاصله هوش متوسط تا تیز هوش است. به عبارتی ضریب هوشی یک فرد در زمانی که غم نان دارد ۱۰ واحد از کسی که از این غم فارغ است کمتر است .
به قول کوزینسکی کارتونیست شهير لهستانی، انسان گرسنه در درجه نخست هدفی جز سیر کردن شکم ندارد، غم نان اجازه نمی دهد انسان به تماشای جهان بنشیند، کتاب بخواند، آگاهی اش را بالا ببرد و به جهان اطراف خود بنگرد . آدمی در زندگی فقیرانه از جهل فراتر نمی رود .
فقر، اخلاق، خلاقيت، تفكر، تدبير، كرامت و آزادگی را در وجود انسان میکشد. انسان فقیر ناخواسته برده بی چون چرای پول میشود. تا نیاز خوراک ، پوشاک و امنیت انسان برآورده نشود ، کمتر کسی دنبال ارضای نیازهای مراتب بالاتر مثل احترام و کمال جوئی خواهد رفت .
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
انقلاب نشان «نقشآفرینی در مسائل اساسی» را بر سینه جوانان کشور نشاند
-
چالش خط فقر ده میلیونی
-
به منظور کنترل شیوع کرونامرزهای ایران با عراق بسته میشود
-
امکان دستیابی به راه حل دیپلماتیک با ایران وجود دارد
-
وقتی آب و خاک مساعد داریم نباید از بیکاری صحبت کنیم
-
اقتصاد مقاومتی و سه اصطلاح در متون اقتصادی
-
بیمه رایگان یک میلیون و 500 هزار از جمعیت روستاییان
-
تمام زندانیان فقیر با بدهی کم تا پایان هفته آزاد میشوند
-
اتمام رسیدگی به پرونده هواپیمای اوکراینی در دادسرای نظامی
-
واکسن داخلی کرونا تا پایان امسال به تولید انبوه میرسد
اخبار روز
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد