گروه ترانزيت دريا - ویکرام میسری مشاور معاون امنیت ملی جمهوری هند در حاشیه نشست سه جانبه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری هند پیرامون تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال-جنوب که با حضور مقامات عالی رتبه کشورهای روسیه و هند، سفرای مختلف کشورهای حوزه خلیج فارس، دریای عمان و کشورهای شرق و غرب دریای خزر  و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد، اظهار داشت: بندر چابهار نقش بسیار مهمی در برقراری ارتباط با کشورهای منطقه ایفا می کند و از اهمیت خاصی برخوردار است.
وی با بیان اینکه سند نهایی همکاری مشترک هند و ایران در بندر چابهار به زودی به امضاء می‌رسد، گفت: این بندر نقش بسیار مهمی در گسترش حجم مبادلات تجاری منطقه، اورسیا و اروپا، ایفا می کند. وي ادامه داد: باید بدانیم که هند در بندر چابهار، فعالیت مشترکی را با ایران آغاز کرده است و سند نهایی این فعالیت مشترک به زودی به امضا می رسد.
مشاور معاون امنیت ملی جمهوری هند با بیان اینکه بندر چابهار تا کنون نقش بسیار مهمی در برقرار ارتباطات و کمک های بشردوستانه به خصوص برای افغانستان داشته است، عنوان کرد: این بندر در آینده نیز می تواند نقش بسیار اساسی در گسترش حجم مبادلات تجاری در منطقه، اورسیا و اروپا داشته باشد و باید بدانیک که چابهار بندر بسیار مهمی برای ایران است و تنها بندر اقیانوسی ایران به شمار می رود.

کریدور شمال_جنوب می‌تواند یک مسیر بشردوستانه برای کشورهای فقیر باشد 
ایگور لویتتین، دستیار رئیس جمهور روسیه، با بیان اینکه برای اجرایی سازی موافقتنامه ‌های دو یا سه در حوزه عملیاتی کردن کریدورهای تجاری به مکانیزم واحدی نیاز داریم، تاکید کرد: فدراسیون روسیه بدون کشورهای عضو این کریدور ۱۵ میلیون تن ظرفیت تجارت از طریق این کریدور را دارد؛ مقدار بسیار زیادی کود و مواد غذایی در سال جاری صادر کردیم و عضو قرارداد غلات نیز هستیم. 
وي اظهارداشت: کریدور شمال_جنوب می‌تواند یک مسیر بشردوستانه برای کشورهای فقیر باشد.  
لویتتین با بیان اینکه مهم‌ترین لازمه پیشرفت تجارت در کریدور شمال-جنوب، تعریف یک سیاست واحد برای تجارت است، اظهار داشت: بر این باورم که مسئله اصلی مورد طرح در نشست امروز باید تعریف کردن یک چهارچوب یکسان و رسیدن به یک درک مشترک برای تمامی فعالان تجاری این کریدور باشد.
وی با اعلام اینکه کریدور شمال_جنوب پیچیدگی‌ های خاص خود را دارد، گفت: کشور های ترانزیتی بسیاری در این مسیر وجود دارد و سیاست‌های گمرکی متعددی برای آن تعریف می‌شود، در این راستا باید این سیاست‌ ها یکسان شود و اظهارنامه‌های گمرکی با پلمپ الکترونیکی برای این کریدور طراحی شود.
این مقام ارشد روسیه افزود: با اظهارنامه گمرکی الکترونیکی می‌توانیم محموله‌ها را بدون بازرسی‌ های متعدد جابه‌جا کنیم، همچنین باید یک صندوق مشخص برای سرمایه ‌گذاری در این کریدور وجود داشته باشد.
وی تاکید کرد: نکته مهم دیگر موضوع گردشگری در این کریدور است، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه علاقه بسیاری به گردشگری در این کریدور دارند. 
لویتتین‌ با تاکید بر اینکه ویزا باید لغو شود، اضافه کرد:  شهروندان ما باید بتوانند با استفاده از ظرفیت‌های ابن کریدور، به سادگی با فرهنگ و سنت‌های یکدیگر آشنا شوند.
وی خاطر نشان کرد: در حمل و نقل ریلی موانع کمتری وجود دارد، در حمل و نقل جاده‌ ای راننده‌ها مدت طولانی رانندگی می‌کنند و در جاده‌ها متوقف می‌شوند، در حالیکه حمل و نقل ریلی این مانع را ندارد، بنابراین از تمامی کشورهای حوزه تقاضا دارم به کریدور ایران بپیوندند تا به هدف بالای این کریدور برسیم.
به گفته ایگور لویتتین، زمان ارسال کالا از طریق ریلی بسیار کوتاه ‌تر از مسیرهای دیگر است، ضمن اینکه انتقال کالا از طریق جاده‌ها، آلایندگی بسیار بیشتری در مقایسه با حمل‌نقل ریلی دارد.

به زودی قرارداد بلندمدت با هندی‌ها در بندر چابهار امضاء می‌شود
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی در حاشیه نشست سه جانبه جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری هند پیرامون تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال-جنوب با اشاره به اینکه هندی‌ها از انعقاد قرارداد در بندر چابهار استقبال کرده‌اند، گفت: به زودی قرارداد بلندمدت با هندی‌ها در بندر چابهار به امضاء می‌رسد. اظهار داشت: در بندر چابهار قرارداد خوبی با کشور هند داریم و قرارداد بلندمدت با هندی ها در این بندر به زودی به امضاء می شود.

درخواست‌های متعدد بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بنادر جنوبی
وی ادامه: علاوه بر این بندرعباس در زنجیره کریدوری قرار گیرد و در بخشی از بندر شهیدرجایی نیز سرمایه گذاری صورت می گیرد و در مورد سایر بنادر جنوبی کشور مانند بندر امام خمینی (ره) که در مسیر غربی کریدور شمال جنوب کشور قراردارد، فرصت های سرمایه گذاری اعلام شده است و شرکت های خصوصی بسیاری خواستار سرمایه گذاری شده اند.
وزیر راه شهرسازی با اشاره به اینکه کشورهایی نظیر قطر، امارات، عمان و...خواستار سرمایه گذاری در بنادر کشور هستند، عنوان کرد: نیاز این کشورها اتصال به زنجیره انتقال کالا از مسیر ایران است.
بذرپاش با اشاره به اینکه امکان انتقال کالا برای کشورهای جنوبی ایران به کشورهای شمالی کشور، آسیای میانه و قفقاز وجود دارد، اظهار داشت: در عین حال کشورهای شمالی ایران خواستار اتصال به دریای آزاد از مسیر جنوبی کشور هستند تا کالا را به خاور دور منتقل کنند.

اتصال بندر کاسپین به شبکه ریلی
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه همین موضوع در مورد بنادر شمالی نیز مدنظر قرار دارد، بیان کرد: تا چند وقت آینده بندر کاسپین هم به شبکه ریلی متصل خواهد شد و این بندر در کریدور شمال جنوب متصل می شود و طی چند ماه آینده به بهره برداری می رسد.

 انعقاد قرارداد با روسیه برای ساخت ۶ فروند کشتی در دریای خزر
علی اکبر صفایی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در جمع خبرنگاران از انعقاد قرارداد با روسیه برای ساخت ۶ فروند کشتی در دریای خزر خبر داد و درباره توافقات انجام شده با هند و روسیه در حوزه حمل‌ونقل دریایی با بیان اینکه با تعهد ارائه شده توسط بخش‌های خصوصی ایران، هند و روسیه ترانزیت از این مسیر رونق بیشتر می‌گیرد، گفت: در خصوص سرمایه‌گذاری روسیه در بنادر شمالی کشور به توافقات قابل توجهی دست یافتیم و در حال تهیه قرارداد هستیم.
صفایی با اشاره به انجام توافقات با روسیه در خصوص ورود و ساخت کشتی‌های جدید نیز گفت: با تسهیلات خوبی که از سوی روسیه برای واردات کشتی در نظر گرفته شد تا کنون ۳۰ فروند کشتی وارد دریای خزر شده که در کاهش نرخ تمام شده حمل‌ونقل دریایی بسیار تاثیر گذار است.
وی افزود: درباره ساخت کشتی در دریای خزر چه در روسیه و چه در ایران  نیز قراردادهایی برای ۴ فروند کشتی در ایران و ۲ فروند کشتی در داخل روسیه به توافق دو کشور رسید و مقرر شد روسیه عدد قابل توجهی از فاینانس در اختیار شرکت‌های ایرانی و سایر شرکت‌هایی که قصد ساخت کشتی در روسیه دارند، قرار دهد.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: همچنین درباره توسعه ناوگان در دریای جنوب که هند و کشورهای حوزه خلیج فارس را به بندرعباس وصل می‌کند و سرمایه‌گذاری کشورهای حوزه خلیج فارس در حال تهیه قرارداد هستیم تا در بنادر شهید رجایی در مسیر ریلی و فعالیت‌های بندری، ساخت و خرید کشتی و حتی لایروبی سرمایه‌گذاری کنند.
صفایی ادامه داد: در این جلسه به تفاهمات جدیدی در این حوزه دست یافتیم و به عملیاتی کردن این توافقات نزدیک‌تر شدیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره حجم ترانزیت دریایی کشور اظهار کرد: سالیانه بیش از ۱۰ میلیون تن ترانزیت کالا در مسیر کریدور شمال به جنوب انجام می‌شود که عمدتا از طریق دریا وارد شده و از مسیر ریلی و جاده‌ای به سمت شمال ادامه می‌یابد.
صفایی با بیان اینکه همه تلاش ما برای  افزایش تسهیلات در حوزه زیرساخت‌ها، روبنایی و رفع مشکلات ترانزیت است، افزود: تا کنون نیز همه کشورهای عضو کریدور شمال به جنوب نیز در همین مسیر فعالیت کردند.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی خاطر نشان کرد: پایان سال ۲۰۲۳ جلسه‌ای درباره همه این موضوعات مطرح شده با ۱۳ کشور عضو کریدور شمال_ جنوب برگزار خواهد شد و ایجا دبیرخانه دائمی برای کشورهای عضو نیز از دیگر موضوعات مورد پیگیری است.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره حجم ترانزیت دریایی کشور اظهار کرد: سالانه بیش از 10 میلیون تن ترانزیت کالا در مسیر کریدور شمال به جنوب انجام می‌شود که عمدتا از طریق دریا وارد شده و از مسیر ریلی و جاده‌ای به سمت شمال ادامه می‌یابد.
صفایی با بیان اینکه همه تلاش ما برای  افزایش تسهیلات در حوزه زیرساخت‌ها، روبنایی و رفع مشکلات ترانزیت است، افزود: تا کنون نیز همه کشورهای عضو کریدور شمال به جنوب نیز در همین مسیر فعالیت کردند.
وي خاطر نشان کرد: پایان سال 2023 جلسه‌ای درباره همه این موضوعات مطرح شده با 13 کشور عضو کریدور شمال_ جنوب برگزار مي شود و ایجاد دبیرخانه دائمی برای کشورهای عضو نیز از دیگر موضوعات مورد پیگیری است.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ادامه داد: همچنین باید بدانیم توسعه یک اکوسیستم اطلاعاتی واحد که شامل تمام داده های موجود در مورد فعالیت های بازار حمل و نقل از جمله داده های ترافیک بار در لحظه، داده های وضعیت بارگیری و تخلیه، داده های درخواست بارگیری و غیره است و اکوسیستم اطلاعاتی   INSTC  باید از تبادل متقابل داده ها در حمل و نقل محموله هایی که از طریق همه کشورهای متعاهد حمل می شوند، پشتیبانی کند.
صفایی با اشاره به توسعه یک اکوسیستم قانونی واحد برای عملیات حمل و نقل گفت: این  اکوسیستم شامل اسناد حمل و نقل استاندارد و قوانین سازگار برای حمل و نقل و اسناد پشتیبان بر اساس بارنامه های SMGS یا CIM برای حمل و نقل ریلی، بارنامه های CMR برای حمل و نقل جاده ای، بارنامه های دریایی برای حمل و نقل دریایی، بارنامه های حل چندوجهی فیاتا، رسید انبار فیاتا، ، گواهینامه های قرنطینه دامی و نباتی و...است.
وی در مورد سایر تمهیدات، اظهار داشت: توسعه پنجره واحد برای خدمات گمرکی، ترویج حمل و نقل چندوجهی و خدمات لجستیکی حمل درب به درب، توانمندسازی شرکت های حمل و نقل و تشویق آن‌ها به ایفای نقش متصدی حمل و نقل چند وجهی و صدور بارنامه واحد، ایجاد شرکتهای کشتیرانی مشترک در دریای خزر و تعهد به برقراری سرویس های منظم کشتیرانی که هم اکنون کشتیرانی ج.ا.ا این سرویس را راه اندازی کرده و اطلاعات سرویس های مربوطه در دسترس تجار است از دیگر مواردی است که باید به آن اشاره داشت.
معاون وزیر راه با اشاره به توسعه مهر و موم های (پلمب) الکترونیکی برای نصب روی کامیون ها، واگن های ریلی و کانتینرها برای اطمینان از قابلیت ردیابی آنها در تمام طول کریدور،‌ عنوان کرد: ایجاد لاین و مسیرهای الکترونیکی عبور کامیون در گذرگاه های مرزی و بنادر تجاری خزر، ایجاد یک پورتال وب جهت کریدور شمال جنوب برای فهرست کردن شرایط حمل و نقل در کشورهای متعاهد، تعرفه ها و شماره تماس های مورد نیاز و نیز توسعه مجوزهای الکترونیکی ترانزیت از دیگر تمهیدات مهم مورد نظر است.صفایی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران با آگاهی از اهمیت نقش عوامل زیرساختی نرم به ویژه اهمیت سرویس لجستیک درب به درب و تاثیر آن بر کاهش قیمت تمام شده، تحویل سریع کالا و برقراری خدمات حمل و نقل منظم و برنامه ای محمولات، اقدامات مهمی را انجام داده است، خاطرنشان کرد: از جمله این اقدامات و تمهیدات، ساماندهی خدمات لجستیک یکپارچه و تشکیل شبکه همکاری و توسعه دفاتر نمایندگی در هند و روسیه توسط سه شرکت حمل و نقل چندوجهی ایرانی است.
وی افزود: انتظار داریم کشورهای دوست روسیه و هند و همچنین سایر کشورهای عضو کریدور شمال-جنوب حمایت عملی لازم را برای انتقال کالا از طربق خاک ایران انجام دهند و تمهیدات لازم را برای برقراری ارتباط مؤثر بین تجار صادر و واردکننده و شرکت های حمل و نقل و فورواردرها جهت عبور کالا از کشور ایران را پیش بینی و عملی کنند.