بررسی «روزنامه دریایی سرآمد» از جزییات تجارت چین و آسه‌آن؛

دلایل گسترش روابط تجاری چین و آسه‌آن

گروه اقتصادبین الملل- توحید ورستان - آسه آن به دلیل پوشش جغرافیایی گسترده، فراوانی مسیرهای تجاری مهم استراتژیک، جمعیت زیاد و اقتصاد به سرعت در حال گسترش، شریک تجاری و سرمایه‌گذاری مهمی برای چین است. در سال‌های اخیر، تجارت و سرمایه‌گذاری بین چین و ۱۰ کشور عضو آسه آن (سنگاپور، اندونزی، مالزی، تایلند، ویتنام، کامبوج، لائوس، میانمار، برونئی و فیلیپین) رشد قابل توجهی داشته که نشان دهنده تعمیق روابط اقتصادی بین این دو است. این رشد با امضای قراردادهای تجاری و سرمایه‌گذاری مختلف تقویت شده که همکاری‌ها را گسترش و موانع تجاری را کاهش داده است. این مشارکت فرصت‌های متعددی را برای کسب‌وکارها در منطقه ایجاد می‌کند و آن‌ها را قادر می‌سازد از دسترسی بهتر به بازار، افزایش رقابت‌پذیری و افزایش همکاری اقتصادی بهره ببرند. 

جزییات تجارت چین و آسه آن
به عنوان یک بلوک، آسه آن بزرگترین شریک تجاری چین است که در سال ۲۰۲۰ از اتحادیه اروپا پیشی گرفت. در سال ۲۰۲۳، تجارت با کشورهای آسه آن ۱۵.۹ درصد از کل تجارت خارجی چین را تشکیل می‌داد و مجموع تجارت دوجانبه به ۳.۳۶ تریلیون یوان (۴۶۸.۸ میلیارد دلار آمریکا) رسید که ۱۰.۵ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشت. چین به مازاد تجاری خود با آسه آن ادامه می‌دهد. در سال ۲۰۲۳، چین ۲.۰۳ تریلیون یوان (۲۸۳.۲ میلیارد دلار آمریکا) کالا به ۱۰ کشور صادر کرد که نسبت به سال قبل ۱۴.۲ درصد افزایش داشت و ۱.۳۳ تریلیون یوان (۱۸۵.۶ میلیارد دلار آمریکا) وارد کرد که آن نیز ۵.۲ درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش داشت. بزرگترین شریک تجاری چین در این بلوک ویتنام است. در سال ۲۰۲۳، کل تجارت بین ویتنام و چین به ۱.۶ تریلیون یوان (۲۲۳.۲ میلیارد دلار) رسید. از این میزان، صادرات از چین به ویتنام در مجموع به ۹۶۸.۴ میلیارد یوان (۱۳۵.۱ میلیارد دلار) و واردات به ۶۵۰.۲ میلیارد یوآن رسید که منجر به مازاد تجاری ۳۱۸.۲ میلیارد یوان (۴۴.۴ میلیارد دلار) شد. شش کشور - ویتنام، مالزی، اندونزی تایلند، سنگاپور و فیلیپین - بیشترین حجم تجارت چین با آسه آن را به خود اختصاص داده‌اند. در سال ۲۰۲۳، چهار کشور باقی مانده - لائوس، کامبوج، میانمار و برونئی - تنها ۵ درصد از تجارت آسه آن با چین را به خود اختصاص دادند. همچنین، آسه آن بزرگترین شریک تجاری چین برای کالاهای واسطه‌ای است و تجارت دوجانبه کالاهای واسطه‌ای بالغ بر ۴.۱۳ تریلیون دلار (۵۷۶.۲ میلیارد دلار) در سال ۲۰۲۳ است. چین و آسه آن همچنین همکاری خود را در صنایعی مانند انرژی سبز و لوازم الکترونیکی مصرفی عمیق‌تر کرده‌اند و صادرات باتری‌های لیتیومی و سلول‌های خورشیدی چین به آسه آن و واردات قطعات تجهیزات صوتی و تصویری به سرعت رشد کرده است. صادرات عمده چین به کشورهای آسه آن در سال ۲۰۲۳ شامل ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی به ارزش ۱۲۸.۶۶ میلیارد دلار و راکتورهای هسته‌ای، ماشین آلات و لوازم مکانیکی به ارزش ۶۴.۹۴ میلیارد دلار بود. 

چین-منطقه آزاد تجاری آسه آن 
به گزارش «چاینا بریفینگ»؛ منطقه آزاد تجاری آسه آن و چین (ACFTA) برای اولین بار با امضای توافقنامه چارچوب همکاری‌های اقتصادی جامع چین و آسه آن در ششمین اجلاس سران چین و آسه آن در نوامبر ۲۰۰۲ ایجاد شد. این توافق اولیه پایه و اساس روابط اقتصادی و تجاری نزدیکتر شد. بین چین و کشورهای آسه آن و به دنبال آن موافقتنامه تجارت کالا در نوامبر ۲۰۰۴ امضاء که در ژوئیه ۲۰۰۵ اجرایی شد. متعاقباً موافقت نامه تجارت در خدمات در ژانویه ۲۰۰۷ امضا و در جولای همان سال لازم الاجرا شد و موافقت‌نامه سرمایه‌گذاری در آگوست ۲۰۰۹ امضا شد. منطقه آزاد تجاری آسه آن و چین به طور قابل توجهی بر تجارت چین و آسه آن تأثیر گذاشته است و این امر به میزان زیادی آزادسازی، تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری بین دو طرف را افزایش داده و روابط اقتصادی قوی‌تر را تقویت کرده و به توسعه اقتصادی منطقه‌ای کمک می‌کند. مذاکرات برای اصلاحات و ارتقاهای بیشتر در ACFTA ادامه دارد، با نسخه 3 ACFTA  که هدف آن ایجاد یک قرارداد تجارت آزاد فراگیرتر، مدرن، جامع‌تر و سودمندتر است. این مذاکرات که در بیست و پنجمین اجلاس سران آسه آن و چین در سال ۲۰۲۲ آغاز شد، گروه‌های کاری مختلف و کمیته مشترک ویژه ACFTA را درگیر کرده است. دور سوم مذاکرات از ۲۴ تا ۲۷ ژوئن ۲۰۲۳ در کونمینگ چین با تمرکز بر تقویت همکاری در زمینه‌های نوظهور مانند اقتصاد دیجیتال، اقتصاد سبز و اتصال زنجیره تامین انجام شد. هر دو طرف متعهد به تکمیل مذاکرات در سال ۲۰۲۴ هستند. از ماه می‌۲۰۲۴، شش دور مذاکرات برگزار شده است.

تاثیر بزرگترین توافقنامه تجارت آزاد جهان
چین و ۱۰ کشور آسه آن عضو مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای (RCEP)، بزرگترین توافقنامه تجارت آزاد جهان (FTA) هستند. استرالیا، ژاپن، نیوزلند، و جمهوری کره نیز عضو آن هستند. هدف RCEP تسهیل و یکسان‌سازی قوانین تجاری بین کشورهای عضو برای کاهش موانع تجاری و ایجاد یک محیط تجاری یکپارچه‌تر است. این توافقنامه طیف وسیعی از حوزه‌ها، از جمله تجارت کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری، مالکیت معنوی، تجارت الکترونیک، شرکت‌های کوچک و متوسط  (SMEs)، همکاری‌های اقتصادی و فنی و تدارکات دولتی را پوشش می‌دهد. یکی از تعهدات اصلی RCEP حذف تدریجی حدود ۹۲ درصد از تعرفه‌ها برای کالاهای مبادله شده طی ۲۰ سال پس از اجرایی شدن توافق است. این امر به ویژه برای اقتصادهای صادرات محور مانند چین، ویتنام و سنگاپور مفید است، زیرا دسترسی به بازار ترجیحی را برای کالاهای کشورهای عضو امکان‌پذیر می‌کند و رقابت آن‌ها را در بازارهای منطقه‌ای افزایش می‌دهد. 

توافقنامه تجارت آزاد چین و سنگاپور 
علاوه بر قراردادهای تجاری چندجانبه، چین همچنین دارای یک توافقنامه تجارت آزاد یکجانبه با سنگاپور، توافقنامه تجارت آزاد چین و سنگاپور (CSFTA) است. FTA که در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۸ امضا شد، بر اساس CAFTA موجود با تسریع آزادسازی تجارت کالا و آزادسازی بیشتر تجارت در خدمات، بنا شد. CSFTA حذف تعرفه‌ها بر ۹۵ درصد از صادرات سنگاپور به چین را تسهیل کرده است، حفاظت از دسترسی به بازار و ایجاد محیط عملیاتی قابل پیش‌بینی‌تری را برای تامین کنندگان خدمات فراهم کرده است. در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۸، پروتکلی برای ارتقاء CSFTA، تقویت مفاد آن و گسترش دامنه آن امضا شد. این پروتکل با معرفی اقدامات و تعهدات جدید برای تسهیل بیشتر تجارت و جریان سرمایه‌گذاری بین چین و سنگاپور، اثربخشی توافق را افزایش داد. پروتکل دیگری در دسامبر ۲۰۲۳ امضا شد که شامل تعهد به خدمات و باز بودن سرمایه‌گذاری برای ایجاد فرصت‌های گسترده‌تر برای سرمایه گذاران و ارائه دهندگان خدمات بود. همچنین همکاری در زمینههای نوظهور مانند اقتصاد دیجیتال را گسترش داد.
دلایل گسترش روابط تجاری چین و آسه‌آن
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه