ناوگان زیرسطحی ایران چالش فنی برای آمریکاست
​​​​​​​گروه امنیت دریایی-امیداسماعیلی-  رزمایش «ذوالفقار۹۹» برای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، فرصت مناسبی بود تا از توانمندی‌های مهم «زیردریایی غدیر» به نمایش گذاشته شود. حالا پس از چندسال همزمان با برگزاری رزمایش «ذوالفقار1403» و حضور این زیردریایی در ناوگان نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نشریه آمریکایی «نشنال‌اینترست» گزارشی درباره ویژگی‌های این زیردریایی نوشته است.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، زیردریایی‌های کلاس غدیر را می‌توان اولین تلاش جدی و موفق در کشورمان در زمینه ساخت و تولید انبوه شناورهای زیرسطحی معرفی کرد. در حال حاضر می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان و دارندگان ناوگان زیردریایی‌های سبک موسوم به «میدجت» با ساخت زیردریایی غدیر در جهان شناخته می‌شود.
در سال‌های اخیر توانایی‌های بسیار خاص و مهمی نیز به ناوگان زیرسطحی‌های کلاس غدیر اضافه شده و نمونه‌های جدیدتر غدیر به‌مرور به تجهیزات پیشرفته‌تر مجهز شده‌اند، به‌طوری که این زیردریایی امروزه به سامانه‌های شناسایی پیشرفته مجهز شده است و توان شلیک موشک‌های کروز ضدکشتی را نیز دارد. زیردریایی غدیر با طول 29متر، عرض بدنه حدود ۲متر و ۷۵سانتیمتر دارای وزن جابه‌جایی 115تن است. حداکثر وزن آن 150تن، تعداد خدمه 8 تا 12نفر، سرعت 11گره دریایی و برد عملیاتی 1000کیلومتر است.
قابلیت شلیک اژدر از دو مقر جلویی، رهاسازی انواع مین دریایی، حمل نیروهای تکاور و موشک‌های دوش پرتاب را داشته و امکانات لازم برای خروج نیروهای غواص در زیر آب برای اجرای عملیات در آن قرار داده شده ‌است. این زیردریایی قابلیت قرارگیری در بستر دریا را دارد و در این وضعیت سامانه‌های راداری توانایی ردگیری آن را ندارند. همچنین دومحفظه اژدر برد بلند با قطر 533میلی‌متر که قابلیت شلیک موشک کروز ضدکشتی نیز از آن‌ها وجود دارد، جلوی زیردریایی غدیر تعبیه شده است.

به رخ کشیدن توانمندی دریایی ایران
هفته گذشته بود که مرحله اصلی رزمایش مشترک ذوالفقار۱۴۰۳ ارتش در گستره سواحل مکران، دریای عمان و شمال اقیانوس هند تا مدار ۱۰درجه آغاز شد. با توجه به رونمایی از توانمندی‌های نظامی تازه ایران در طول رزمایش مشترک ذوالفقار۱۴۰۳، توجه رسانه‌های بسیاری به قدرت نظامی ایران جلب شده است. در همین راستا نشریه آمریکایی «نشنال‌اینترست» با اشاره به رزمایش مشترک ذوالفقار۱۴۰۳ ارتش جمهوری اسلامی ایران و به رخ کشیده‌شدن «توانمندی دریایی ایران» نوشت: «ایران یک رزمایش نظامی مشترک را در هفته گذشته آغاز کرد و توانایی‌های دریایی خود را به نمایش گذاشت. در ذوالفقار۱۴۰۳، زیردریایی‌های طارق، فاتح و غدیر اژدر اکسیژن جدیدی را پرتاب کردند. این پرتاب‌ها، نشان‌دهنده آمادگی عملیاتی و پیشرفت روزافزون نیروی زیردریایی کشور است. قابل ذکر است که ناوگان زیردریایی ایران، پرتعدادترین و از نظر فنی قدرتمندترین بازوی نیروی دریایی این کشور است.»
همانطور که نشریه آمریکایی گزارش کرده، در مرحله عملیاتی رزمایش مشترک ذوالفقار۱۴۰۳ ارتش اژدرهای ایرانی اکسیژنی و الکتریکی «والفجر» با شلیک از زیردریایی‌های طارق، فاتح و غدیر اهداف خود را در دریای عمان منهدم کردند و این آزمایش موفقیت‌آمیز بوده است. اژدر اکسیژنی از سلاح‌های راهبردی است که به جای هوای فشرده به‌عنوان سوخت از اکسیژن خالص فشرده استفاده می‌کند. اژدر مشقی الکتریکی هم از زیردریایی طارق علیه اهداف زیرسطحی شلیک شده و طراحی این اژدر نسبت به نسل‌های قبلی آن به‌روزرسانی و بهینه شده است.
با توجه به آزمایش موفقیت‌آمیز اژدر اکسیژنی توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نشنال‌اینترست افزود: «جاه‌طلبی‌های قدرت دریایی ایران باعث نگرانی است. ایران و گروه‌های نیابتی منطقه‌ای آن، از جمله حوثی‌ها در یمن، برای حمله به کشتی‌های تجاری و سایر کشتی‌های عبوری از دریای سرخ، موشک‌ها و پهپادهای مختلف مستقر کرده‌اند. از آنجایی که تهران نشان داده است که توانایی ایجاد اختلال در سیستم تجارت جهانی را دارد، قدرت دریایی‌اش بیش از گذشته افزایش خواهد یافت.»

زیردریایی کلاس غدیر؛ چالشی برای آمریکا
این نشریه آمریکایی افزود: «ناوگان زیردریایی کلاس غدیر ایران یک چالش فنی برای آمریکا و دیگر دشمنان ایران است. گزارش‌های اخیر تخمین می‌زند که تهران حدود ۲۳زیردریایی غدیر در اختیار دارد. این کلاس از زیردریایی‌ها با پیشرانه دیزلی-الکتریکی کار می‌کنند و قادر به شلیک اژدر و موشک هستند.»
نشنال‌اینترست ادامه داد: «از آنجایی که این زیردریایی برای عبور از آب‌های کم‌عمق خلیج‌فارس طراحی شده‌اند و دارای جابه‌جایی‌های سطحی کوچک تقریباً ۱۱۷تنی هستند، شناسایی این زیردریایی کوچک دشوار است. زیردریایی‌های غدیر می‌توانند در تنگه‌هرمز علی‌رغم عمق آبراه بسیار کم آن فعالیت کنند.»
این رسانه افزود: «شرایط آبی تنگه‌هرمز شرایط پس‌زمینه‌ای پرسروصدا را فراهم می‌کند که به پوشاندن صدای یک زیردریایی کمک می‌کند، اما آب‌های کم‌عمق باعث می‌شود زیردریایی به‌طور بصری از هوا یا سطح آب شناسایی شود. آب‌های محدود و جریان‌های قوی خلیج‌فارس، تنگه‌هرمز را به مکانی بسیار خطرناک حتی برای زیردریایی‌های باتجربه تبدیل کرده است. از آنجایی که کلاس غدیر بسیار کوچک است، زیردریایی‌های دشمن اغلب قادر به شناسایی زیردریایی‌های کلاس غدیر حتی در این آب‌های کم‌عمق نیستند.»
دیگر زیردریایی‌های ایران
نشریه آمریکایی با اشاره به توانمندی دریایی ایران نوشت: «ایران در حال حاضر دارای سه‌نوع زیردریایی کلاس کیلو است. این زیردریایی‌ها برای انجام جنگ‌های ضدسطحی در آب‌های ساحلی علاوه‌بر جنگ‌های ضد زیردریایی طراحی شده‌اند. زیردریایی‌های کیلو به‌طور قابل‌توجهی قادر به شناسایی شناورهای متخاصم در بردی سه تا چهاربرابر بیشتر از خود زیردریایی هستند. در حالی که زیردریایی کلاس کیلو از نظر فنی پیشرفته‌تر از همتایان غدیر خود هستند، این زیردریایی‌ها به دلیل نیاز به عمق بیشتر، نمی‌توانند در نزدیک به د‌وسوم خلیج‌فارس حرکت کنند.» نشنال‌اینترست در پایان نوشت: «پیشرفت ناوگان دریایی تهران قطعا نقش راهبردی در امنیت ملی ایران دارد. ایران روی حضور زیردریایی‌های خود در خلیج‌فارس برای بازدارندگی در برابر حضور نیروی دریایی خارجی در آبراه حساس حساب می‌کند.»

تجهیزات مدرن در اختیار دفاع از ایران
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز برای تحقق ماموریت‌ها و تامین امنیت آب‌های خود و ماموریت‌های فراسرزمینی نیاز به تجهیزات و تسلیحات بومی از جمله انواع زیردریایی‌ها دارد. تصمیم برای ساخت زیردریایی در ایران، به اوائل دوران جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران بازمی‌گردد. شرایط محیطی خلیج‌فارس با عمق چند‌10متر، تنگه‌هرمز و آب‌های ساحلی ایران، نیازمند زیردریایی با طراحی خاص خود بود. اساسا خلیج‌فارس به‌عنوان یک پهنه آبی کوچک و عمدتاً کم‌عمق، یک چالش بزرگ برای اکثر زیردریایی‌ها حتی گونه‌های دیزل‌الکتریک با وزن‌های معمولی است. در خلیج‌فارس برای رزم زیرسطحی به یک شناور کوچک و سبک نیاز است که بتواند با هزینه‌ای کم و البته تعداد خدمه پایین با آن عملیات را صورت داد. نیروی دریایی در تمام جهان به‌عنوان بازوی محوری برای حفظ منافع در آب‌های سرزمینی و فراسرزمینی محسوب می‌شود و از این رو همواره نیرویی تجهیزات‌محور است که به تجهیزات مدرن نیاز دارد.