آخرین وضعیت ساخت نیروگاه درصنایع کشور
​​​​​​​گروه انرژی-سعید قلیچی-  مسئولان دولتی معتقدند که یکی از اقدامات مهم دولت و مجلس برای تأمین برق کافی در بخش‌های مختلف، الزام صنایع به احداث نیروگاه خودتأمین است که منطبق با ماده۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق از سال۱۴۰۰ وارد فاز اجرایی شده است. طبق ماده۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق، صنایع انرژی‌بر با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلف هستند، حداقل ۹۰۰۰مگاوات نیروگاه حرارتی با بازدهی حداقل ۵۵درصد و ۱۰۰۰مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و پاک تا پایان سال۱۴۰۴ از محل منابع داخلی صنایع مذکور احداث کنند. بااین‌حال، آخرین گزارش‌ها در این زمینه نشان می‌دهد که بسیاری از واحدهای تولیدی و صنایع چندان تمایلی به احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر ندارند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، صنایع انرژی‌بر براساس ماده۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق موظف هستند تا پایان سال۱۴۰۴ نسبت به احداث نیروگاه خودتأمین اقدام کنند و صنایعی که براساس قانون نسبت به احداث نیروگاه خودتأمین اقدام نکنند، در شرایط کمبود برق در اولویت طرح‌های مدیریت مصرف برق قرار خواهند گرفت. از سوی دیگر، پیش از این اعلام شده بود که احداث نیروگاه خودتأمین علاوه‌بر اینکه امکان استمرار تولید صنایع انرژی‌بر را فراهم می‌کند، همچنین در مقایسه با هزینه طرح‌های تولیدی صنایع، هزینه کمتری را از نظر سرمایه‌گذاری در برمی‌گیرد و بازگشت سرمایه صنایع نیز ۳ تا ۵سال ارزیابی می‌شود.
بروز ناترازی در برق و نیاز مبرم به تولید برق از یک طرف و از طرف دیگر الزام قانونی برای احداث نیروگاه توسط صنایع انرژی‌بر سبب شد وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و نیرو از سال۱۴۰۰ تفاهم‌نامه‌ای برای ترغیب صنایع به احداث نیروگاه امضا کنند. در این میان پس از امضای این تفاهم‌نامه اقدام‌ها برای اجرای آن کلید خورد و برخی صنایع نسبت به احداث نیروگاه اقدام کردند، اما هنوز عمده صنایع برای احداث نیروگاه تلاشی نکرده‌اند.

آخرین وضعیت ساخت نیروگاه توسط صنایع
روزهای پایانی اردیبهشت‌ماه سال‌جاری بود که مدیرعامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق (توانیر) با اشاره به ماده۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق که صنایع انرژی‌بر را مکلف به احداث ۱۰هزار مگاوات نیروگاه برای تامین نیاز خود تا پایان سال۱۴۰۴ کرده است، گفت: تاکنون ۲هزار مگاوات از این ظرفیت وارد مدار شده که این میزان تا تابستان امسال به ۲۵۰۰مگاوات خواهد رسید. مصطفی رجبی‌مشهدی از افزایش ۵هزار مگاواتی تولید برق نیروگاه‌های حرارتی، ۲برابرشدن ظرفیت و افزایش توان واحدهای تولید پراکنده به ۱۳۰۰مگاوات، همچنین افزایش ظرفیت برق تجدیدپذیر از ۳۰۰ به ۷۰۰مگاوات تاکنون خبر داد که با توجه به ۳هزار مگاوات کاهش توان نیروگاه‌های آبی، توان تامین‌شده امسال به ۳۲۰۰مگاوات کاهش یافته است. وی خاطرنشان کرد: براساس گزارش ساتبا، تا ۲ماه آینده قرار است ۲هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی به مدار بیاید.
عبدالرضا حسینی‌مهر، مجری توسعه نیروگاه‌های خورشیدی توانیر نیز پیش از این از معافیت مدیریت بار برای صنایع داخل شهرک‌های صنعتی در صورت احداث نیروگاه خورشیدی تا ۸۰درصد دیماند مصرفی خبر داد که صنایع خارج از شهرک‌های صنعتی دارای فیدر اختصاصی یا متصل به فیدر عمومی را نیز شامل می‌شود. وی همچنین گفته بود که صنایع تک‌شیفت می‌توانند با احداث نیروگاه خورشیدی معادل ۵۰درصد بار مصرفی‌شان، از برنامه‌های مدیریت بار تابستان معاف شوند. این مقام مسئول در توانیر ظرفیت موردنیاز خورشیدی برای صنایع 2شیفت را معادل ۶۵درصد و برای صنایع ۳شیفت معادل ۸۰درصد دیماند مصرفی این صنایع عنوان کرد که در صورت احداث می‌توانند بدون محدودیت ساعات اوج بار، برق دریافت کنند. حسینی‌مهر همچنین تصریح کرد: صنایع حتی اگر معادل صددرصد نیازشان هم نیروگاه خورشیدی احداث کنند، به دلیل قطع برق خورشیدی در شب، پاسخگوی نیازشان نیست و از این‌رو، برق صنایع همچنان از شبکه تامین می‌شود و برق تولیدی پنل‌های خورشیدی نیز در اختیار شبکه قرار می‌گیرد. به گفته مجری توسعه نیروگاه‌های خورشیدی توانیر، با اجرای نیروگاه خورشیدی، مجموعه شهرک صنعتی یا فیدر مربوطه از مدیریت بار تابستان معاف می‌شود و اجرای آن به‌طور مجزا و به‌طور پراکنده برای هریک از صنایع پیش‌بینی‌
نشده است.
برنامه دولت برای رفع ناترازی برق صنایع
بسیاری از کارشناسان معتقدند که ایران پتانسیل بالایی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد، اما متأسفانه تا سال‌های گذشته آنطور که باید و شاید این موضوع موردتوجه قرار نمی‌گرفت که می‌توان علت آن را یکی در نبود سرمایه‌گذاری و فناوری‌های جدید در این حوزه و دیگری قیمت بالای احداث این نیروگاه‌ها و یارانه‌ای‌بودن برق برشمرد. در چنین شرایطی اولین گام دولت چهاردهم برای رفع ناترازی برق توسعه تجدیدپذیرها و هدف‌گذاری ۳۰هزار مگاواتی طی ۵سال بود که به نظر می‌رسد به‌صورت جدی دنبال می‌شود. آنطور که محسن طرزطلب، رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر گفته است؛ «براساس برنامه موجود تا پایان تابستان ۵هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر وارد مدار می‌شود.»
نکته قابل‌تأمل آنکه تحریم‌های بانکی و مالی، مانع از ورود مستقیم سرمایه‌های خارجی به ایران شده است. بانک‌ها و مؤسسات مالی بین‌المللی به دلیل ترس از جریمه‌شدن یا قرارگرفتن در لیست تحریم‌ها، از همکاری با طرف‌های ایرانی خودداری می‌کنند به همین علت کشور ما به تنهایی باید برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر گام بردارد. بااین‌حال، مشارکت مردم در توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر می‌تواند کمک شایانی به کاهش ناترازی برق و حتی گاز کند که لازمه آن فراهم‌شدن تسهیلات برای نصب و احداث این نیروگاه‌هاست. «طرزطلب» در این خصوص با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای تسهیلات ویژه مشتریان نیروگاه‌های بامی به «مهر» گفت: در حال مکالمه با چند بانک برای استفاده از منابع بانکی
 هستیم.
حذف برق یارانه‌ای صنایع برای توسعه تجدیدپذیرها
نکته دیگر آنکه طبق برآوردهای انجام‌شده مردم مشروط به احداث نیروگاه‌های خورشیدی فروشنده برق می‌شوند، اما آنطور که به نظر می‌رسد اعداد و ارقام جذابی برای سرمایه‌گذاری اولیه در این خصوص وجود دارد و آنطور که رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر می‌گوید، برق نیروگاه‌های بامی به کنتور شبکه متصل می‌شود و شهروندان برق مازاد را به وزارت نیرو یا بورس سبز به قیمت بسیار مناسبی می‌فروشند و ما با قیمت بسیار خوبی برق مازاد را خریداری می‌کنیم. از طرف دیگر، متأسفانه برق یارانه‌ای صنایع را بی‌رغبت به احداث نیروگاه تجدیدپذیر کرده است در حالی که صنایع هم بدهی بالایی به صنعت برق دارند و هم براساس قانون تا پایان سال باید اقدام به احداث ۱۰هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر کنند. اردشیر مذکوری، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران با اشاره به بدهی صنایع به صنعت برق خاطرنشان کرد: طبق قانون ماده۴ مانع‌زدایی صنایع انرژی‌بر تا پایان سال‌۱۴۰۴ مهلت دارند اقدام به احداث نیروگاه کنند. از این ۱۰هزار مگاوات نیروگاه ۹هزار مگاوات نیروگاه حرارتی و هزارمگاوات نیروگاه تجدیدپذیر است که از این میزان تنها دوهزار مگاوات احداث شده و پیش‌بینی می‌کنیم تا تابستان به ۲۵۰۰مگاوات برسد. براساس این گزارش، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر باید با نگاه جدی‌تری در بخش‌های مختلف دنبال شده و در کنار آن با حذف یارانه برق برای صنایع این بی‌رغبتی از میان برداشته شود و صنایع نیز همگام با سایر ارگان‌ها نسبت به احداث و توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر اقدام کنند و نگرانی محدودیت‌های برقی صنایع در برهه‌ای از سال از میان برداشته شود.