الزامات تمرکززدایی از زیرساخت‌های انرژی برای مقابله با تهدیدات
​​​​​​​گروه انرژی- با ادامه‌دارشدن حملات نظامی تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به نقاط مختلف ایران در روزهای شنبه و یکشنبه به نظر می‌رسد که جنگ میان دوکشور وارد مرحله جدیدی شده است. آنطور که رسانه‌ها گزارش داده‌اند در پی حملات بی‌رحمانه و کور رژیم صهیونیستی به برخی نقاط کشورمان و هدف قرار گرفتن تأسیسات حیاتی از جمله پالایشگاه گازی فجر جم، فاز۱۴ پارس‌جنوبی، مخازن سوخت در شهران تهران و دیگر مراکز انرژی، شایعات گسترده‌ای در فضای مجازی پیرامون وقوع آتش‌سوزی‌های مهیب و توقف کامل فعالیت این پالایشگاه‌ها منتشر شده است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، بنابر اطلاعیه وزارت نفت، تا زمان تهیه این گزارش فاز۱۴ میدان گازی پارس‌جنوبی و پالایشگاه گازی فجر جم، هدف حمله پهپادی قرار گرفته‌اند. در پی این حملات، آتش‌سوزی در برخی واحدها به وقوع پیوست که با واکنش سریع تیم‌های عملیاتی صنعت نفت، مهار شد.
در حمله به پالایشگاه فجر جم که از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های گازی کشور به‌شمار می‌رود، بخشی از زیرساخت‌های دریافت و فرآورش گاز آسیب دید. همچنین در سکوهای تولیدی فاز۱۴ پارس‌جنوبی، به‌طور موقت تولید روزانه ۱۲میلیون مترمکعب گاز متوقف شد. در همین حال، گزارش‌هایی از وقوع آتش‌سوزی در انبار شهران تهران منتشر شده که هرچند منشأ آن حمله پهپادی نبوده، اما حساسیت امنیتی زیرساخت‌های انرژی را دوچندان کرده است.
طبق اعلام سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران، در این حادثه دو تا سه مخزن غیر از بنزین، مشتعل شده‌اند و آتش‌نشانان در حال مهار کامل حریق هستند. همچنین در روزهای اخیر شایعاتی درباره حمله به پالایشگاه تبریز و پتروشیمی شهید تندگویان نیز منتشر شده بود که به‌طور رسمی از سوی روابط‌عمومی این مراکز تکذیب شد. در مورد پتروشیمی تندگویان نیز تأکید شده که خبر منتشرشده به دلیل تشابه اسمی با یادمان شهید تندگویان در آبادان بوده و هیچ‌گونه حمله‌ای به این مجموعه صورت نگرفته است.
برخلاف شدت حادثه و حساسیت محل حملات، وزارت نفت اعلام کرده که فعالیت عملیاتی در بیشتر پالایشگاه‌ها بدون وقفه و طبق برنامه در حال انجام است. در مورد فاز۱۴ پارس‌جنوبی، تولید گاز موقتاً متوقف، اما اقدامات برای بازگشت آن به مدار بهره‌برداری بلافاصله آغاز شد. در پالایشگاه فجر جم نیز کارشناسان شرکت ملی گاز ایران در حال بررسی شدت خسارات هستند، اما روند اصلی فرآورش و انتقال گاز در سایر بخش‌های کشور ادامه دارد. 
وزارت نفت بامداد یکشنبه اعلام کرد که انبار نفت شهران و یک مخزن سوخت در جنوب هدف حمله رژیم صهیونیستی قرار گرفت، اما شرایط تحت کنترل است. دود سیاه اطراف انبار نفت به علت سوختن مشتقات نفتی است که تا زمان اتمام سوخت در مخزن ادامه خواهد داشت و جای نگرانی برای شهروندان نیست. اداره بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست وزارت نفت از مردم خواسته است که در زمان بروز حادثه از نزدیک‌شدن به تأسیسات آسیب‌دیده خودداری کنند. این وزارتخانه همچنین در اطلاعیه دیگری اعلام کرد: در پی انتشار برخی اخبار نادرست در فضای مجازی مبنی بر حمله رژیم صهیونیستی به پالایشگاه تهران در شهر ری، اعلام می‌شود که هیچ‌گونه حمله‌ای به این مجموعه صورت نگرفته و پالایشگاه در سلامت کامل به فعالیت خود ادامه می‌دهد. فعالیت‌های عملیاتی پالایشگاه تهران بدون وقفه و طبق برنامه ادامه دارد و هیچ‌گونه اختلالی در روند تولید، تأمین و توزیع سوخت ایجاد نشده است.

نگرانی مردم و تشکیل صف‌های بنزین
نگرانی از آسیب رسیدن به جریان انرژی کشور از صبح روز جمعه مردم را به صف‌های طویل پمپ‌بنزین کشانده تا دست‌کم برای چند روز، سوخت خودروی خود را تامین کنند. با توجه به افزایش حجم تقاضا برای بنزین نیز، عرضه دچار محدودیت‌هایی شده و سهمیه هر خودرو در هر روز به 15 و در برخی جایگاه‌ها به 20لیتر کاهش پیدا کرده است. دست‌کم در جایگاه‌های سوخت تهران وضع به این‌گونه است. برای گذراندن این روزهای سخت، بنابر آنچه کارشناسان تاکید می‌کنند لازم است دولت ضرب‌الاجلی برای ایجاد ذخایر احتیاطی تعیین کند. شرایط فوق‌العاده شده و سیاست‌ها نباید مطابق روال گذشته در فرایند کُند قرار گیرند. تجربه 8سال جنگ و مدیریت اقتصاد در آن دوران، می‌تواند در وضعیت فعلی به کمک‌مان بیاید. محدودیت‌ها ممکن است در مواقعی بروز کند ولی باید با تدبیر مانع از نگرانی مردم شد. کارشناسان درخصوص عبور از این وضعیت فوق‌العاده پیشنهادهایی می‌دهند که می‌تواند برای دولت و همچنین مردم راهگشا باشد.
مدیر تامین و توزیع شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفت: اکنون دو انبار نفت تهران فعال بوده و روند سوخت‌رسانی بدون مشکل ادامه دارد. علی‌اکبر عرب‌عامری در گفت‌وگویی افزود: انبار ری و انبار شهران مورد هجوم ریزپرنده‌های دشمن صهیونی قرار گرفت که همکاران به سرعت به این دو انبار که تامین‌کننده سوخت بودند، مراجعه کردند. وی ادامه داد: در زمان بروز حادثه نخستین موضوعی که موردتوجه قرار می‌گیرد، بحث اطفای حریق و بحث اطمینان از عدم‌انتشار حریق به سایر مخازن است که در دقایق نخست این موضوع مدیریت شد. مدیر تامین و توزیع شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران خاطرنشان کرد: پس از آن بحث فعال‌ کردن سایر مخازن و ارسال کردن سوخت در دستور کار قرار گرفت و دو انبار الان فعال بوده و مشکلی در سوخت‌رسانی نداریم.

لزوم تمرکززدایی از زیرساخت‌های حیاتی
سیدطه‌حسین مدنی، کارشناس اقتصادی و رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند در گفت‌وگویی با «مهر» بیان کرد: با حضور رژیم کودک‌کش صهیونیستی در منطقه ما از سال‌ها پیش ضرورت تمرکززدایی در زیرساخت‌ها و موضوعات حیاتی و تقویت این موضوعات را می‌طلبید. حال که تنش میان ما و رژیم صهیونیستی با اتفاقات ۲۳خرداد ۱۴۰۴ به سطح بالاتری رسیده است، ایران باید به سرعت و دقت این موضوع را در دستور کار قرار دهد. در این شرایط، تعلل و عملکرد منفعلانه و عدم‌اتخاذ تصمیمات راهبردی، عمیق و راهگشا، هزینه‌های بسیار بیشتری را به کشور تحمیل خواهد کرد.
مدنی افزود: موضوع انرژی و تمرکززدایی از زیرساخت‌های تأمین برق کشور یکی از تصمیماتی است که در این زمینه مطرح می‌شود. حرکت به سمت تأمین برق با استفاده از میکرورآکتورهای هسته‌ای یکی از روش‌های تمرکززدایی از زیرساخت‌های انرژی است که می‌تواند پایداری برق کشور را تضمین کند. در شرایط کنونی مسئولان تصمیم‌گیر باید با رویکرد تمرکززدایی، برای تولید حداقل ۲۰درصد از برق کشور به وسیله میکرورآکتورهای هسته‌ای برنامه‌ریزی فوری و سریع داشته باشند. میکرورآکتورهای هسته‌ای به دلیل نوع طراحی و ابعاد آن قابلیت جابه‌جایی داشته و می‌توان برای تأمین امنیت، این نیروگاه‌ها را در نقاط پراکنده و حتی در اعماق زمین نصب کرد.
مدنی به اهمیت تمرکززدایی از حوزه امنیت غذایی کشور هم اشاره و تصریح کرد: با توجه به اینکه سال‌هاست بخشی از کالاهای اساسی ما از چند مبدأ مشخص تأمین می‌شود، حاکمیت باید با رویکرد تمرکززدایی، آلترناتیوهایی با شرایط سیاسی متفاوت با مبادی کنونی در نظر داشته باشد تا در شرایط مختلف، جریان ورود کالاهای اساسی متنوع شود و اثرپذیری کمتری داشته باشد. وی تصریح کرد: این موضوع در بنادر به‌عنوان دروازه ورود کالاهای اساسی به کشور باید به صورت تمرکززدایی از بنادر اجرا شود. فرایند ورود بخش زیادی از کالاهای موردنیاز ما در دو بندر امام‌خمینی‌(ره) و شهیدرجایی متمرکز است. تصمیم‌گیران باید برای اجرای سیاست تمرکززدایی از بنادر، بر توسعه بندر چابهار و بنادر شمالی کشور تمرکز کنند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند خاطرنشان کرد: حاکمیت باید در رویکرد تمرکززدایی، نقش‌های سازمان پدافند غیرعامل را هم بازتعریف کرده و در اکثر حوزه‌ها به‌ویژه افکار عمومی و ناکارآمدی‌های سازمانی و مدیریتی کارویژه تعریف کند تا تاب‌آوری اجتماعی را در شرایط بحرانی افزایش دهد. در این چارچوب پدافند غیرعامل باید با تمرکز بر تهدید نرم‌افزاری نقش کلیدی‌تری ایفا کند. وی با بیان اینکه تعلل در اجرای این رویکرد برای کشور اثرات جبران‌ناپذیری خواهد داشت، تصریح کرد: در نهایت با توجه به اینکه مساحت ایران ۷۵برابر سرزمین‌های تحت اشغال رژیم صهیونیستی است، تمرکززدایی در حوزه‌های مختلف، انرژی، تجارت، امنیت غذایی و... باید در دستور کار فوری قرار
 گیرد.