رامین جهان پور- کتاب «ناوگان دریایی ایران عصر قاجار در خلیج فارس« به قلم اکبر ارزشمند، منابع تاریخی، اسناد و مدارکی که از گذشته بر جای مانده را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و چگونگی شکل‌گیری نیروی دریایی ایران در دوران قاجار را شرح می‌دهد.
خلیج فارس همواره در طول تاریخ مورد توجه کشورهای منطقه و قدرت‌های بین‌المللی بوده است، موقعیت این آبراه در دورانی برای تجارت ادویه و زمانی از نظر ژئوپلتیک توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. ایرانیان به حکم همجواری با این آبراه از دوران گذشته با دریانوردی آشنا بوده‌اند. می‌توان گفت تا قبل از ورود اعراب مسلمان به ایران بخش اعظم فعالیت‌های دریایی و اقتصادی در این آبراه زیر نظر ایرانیان بوده است. از این جهت است که دریای عمان و آب‌های اطراف آن را در دوره باستان تحت عنوان دریای پایه می‌شناخته‌اند.
بعد از ورود اعراب مسلمان به ایران و سقوط سلسله ساسانی، حاکمیت سیاسی و نظامی ایرانیان تا مدت‌ها در این آبراه از میان رفت؛ هر چند نیروی دریایی و دریانوردان ایرانی در این منطقه حضوری مؤثر دارند. در قرون نخستین اسلامی تا تأسیس سلسله صفوی، حکومت‌های ایرانی به فراخور فرصت به دست آمده در خلیج فارس حضور تجاری و دریانوردی داشتند.
در دوره دوم سلطنت صفویه و بخصوص از زمان شاه عباس، خلیج ‌فارس برای ایران مطرح شد و ایرانیان توانستند جزایری را که مدت‌ها از دست داده بودند، دوباره به دست بیاورند، ولی از همین دوره است که حکومت‌های منطقه‌ای نظیر حکومت اباضیه عمان و جهانی نظیر هلند و انگلیس سعی در نفوذ در خلیج فارس دارند.
نیمه اول قرن سیزدهم هجری که مصادف با نیمه اول سلطنت قاجاریه می‌باشد، مشکلات داخلی و درگیری‌ها در نواحی شمالی؛ فرصتی برای حکومت قاجاری باقی نگذاشت تا در مسائل خلیج فارس به طور جدی وارد عمل شوند، این موضوع کمربند قدرتمند قبایل و طوایف را مستحکم‌تر نمود. زیرا آن‌ها توانستند بعضی از بنادر و جزایر ایرانی را اجاره نمایند و قسمتی از ناوگان تجاری بومی ایران را تحت کنترل خود درآورند.
با شروع سلطنت ناصرالدین شاه که از سال 1264 تا 1313 هجری ادامه یافت، دولت ایران فرصت یافت سازمانی تحت عنوان حکومت جزایر و بنادر تأسیس نماید و کنترل جزایر و بنادر را به این سازمان بسپرد، از طرف دیگر به تأسیس یک ناوگان دریایی دست یابد. آنچه سؤال اصلی نویسنده کتاب برای انجام این پرسش شده است، بررسی اقدامات دولت‌مردان قاجاری برای تأسیس ناوگان دریایی در خلیج فارس و همچنین فعالیت‌های نظامی اقتصادی این ناوگان در طول این دوره است.
با توجه به اهمیت روزافزون منطقه خلیج فارس برای قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه در دهه‌های اخیر، پژوهش‌های متعددی در ارتباط با مسائل این منطقه مهم و استراتژیک توسط محققین داخلی و خارجی صورت گرفته است. اما با وجود اهمیت ناوگان دریایی ایران برای حفظ منافع ایران در خلیج فارس در دوره قاجاریه، هیچ یک از پژوهشگران به صورت مستقل به بررسی تحول و تغییر و عملکرد ناوگان دریایی ایران در خلیج فارس نپرداخته‌اند. لذا مولف  کتاب« ناوگان دریایی ایران عصر قاجار در خلیج فارس» به این موضوع به صورت پژوهشی پرداخته است.
این کتاب نخست اوضاع ایران و منطقه خلیج فارس قبل از تأسیس سلسله قاجاری را مورد مطالعه قرار داده است. زیرا قبل از کار قاجارها، ایران در زمان افشاریه یک دوره نسبتاً خوب دریانوردی را در خلیج فارس تجربه می‌کند. در واقع فصل اول آن به منزله‌ی‌ مقدمه و فصل های بعدی کتاب برای ورود به حوزه اصلی تحقیق می‌باشد.
درفصل های میانی هم نویسنده به مسائل ناوگان بومی و تجاری ایران در خلیج فارس و سیر تحول و کمرنگ شدن نفوذ آن تحت تأثیر سیاست‌های استعمار و قراردادهای منعقده بین ایران و انگلیسی می‌پردازد. 
این کتاب که مولف آن اکبرارزشمند می باشد توسط انتشارات عصر طلایی در۱۷۹صفحه  منتشرشده و با عنوان (مجموعه کتابهای تاریخی سلسله قاجاریه ویژه نامه علوم نظامی) که شامل پنج فصل مفصل تشریحی است دراختیار علاقه مندان به تاریخچه حمل و نقل  و دریانوردی ایرانیان در زمان قاجار قرار گرفته است.