گروه اقتصاددریا- بیش از 75 درصد از پهنه کره زمین را آب فرا گرفته است و اقیانوس ها، دریاها و دریاچه های بسیاری که شکل دهنده نقشه جغرافیایی امروزه این کره بوده اند، هنوز هم در اصطلاح بدون مرز هستند و روزانه هزاران کشتی نظامی و غیر نظامی با مقاصد گوناگون در این پهنه های آبی حرکت می کنند.
به گزارش اقتصادسرآمد، از این رو، نیروهای دریایی در بین سایر نیروهای نظامی از این نظر وضعیت جالبی دارند. به طور معمول نیروهای زمینی و یا هوایی کشورهای گوناگون عمدتا در محدوده مرزی خود عمل می کنند و برخورد یگان های عملیاتی کشورها محدود به همسایگان و بسیار محدود و تحت شرایط خاص مناطق مرزی است.اما دریا داستانی متفاوت دارد. برای نمونه ناوهای کشورهایی که از همدیگر هزاران کیلومتر فاصله دارند ممکن است بارها با یکدیگر ملاقات کرده و با استفاده از سامانه های ارتباطی از وضعیت یکدیگر اطلاع کسب کنند. یکی از رسوم جالب بین نیروهای دریایی، بازدیدهای متقابل شناورهای نظامی از بنادر کشورهای مختلف است و معمولا به صورت مرتب کشتی های جنگی و یا حتی زیردریایی های نیروهای دریایی مختلف دنیا برای بازدید به بنادر سایر کشورها وارد شده و سپس نیروی دریایی کشور میزبان نیز در مقابل ناوهایی را برای بازدید به بنادر آن کشور ارسال می کند.این روند یکی از قدیمی ترین رسوم بین نیروهای دریایی جهان بوده و سالهای سال است که در اکثر نقاط جهان به اجرا در می آید.نیروی دریایی ایران به صورت سنتی، نیرویی محدود به آبهای سرزمینی ایران بوده و حضور آن به دریای عمان، خلیج فارس و دریای خزر محدود بود اما از اواسط دهه 1380 شمسی واژه و دکترین جدیدی توسط فرماندهی معظم کل قوا با عنوان "نیروی دریایی راهبردی" به سیاستهای کلان دفاعی کشور وارد شد. باید توجه داشت که بخش دیگر این حرکت به غیر نمایش اقتدار و توان بالای ایران در عملیات در آبهای دور دست، بحث تحکیم روابط با کشورهای مختلف در جهان است که با توجه به اهمیت دیپلماسی دفاعی در نیروهای مسلح کشورمان و نشان دادن قدرت دفاعی نیروهای مسلح ایران، می تواند تاثیرات مثبت زیادی را به همراه داشته باشد.اسناد تاریخی ادوار مختلف تمدن و تاریخ ایران نشان می‌دهد که دریا سهم اساسی در توسعه قدرت، قلمرو، ثروت و رفاه آنها داشته است. کشور ایران در دوره‌های مختلف تاریخی از موقعیت و اهمیت استراتژیک برخوردار بوده و بدین دلیل به طور دائمی مورد طمع قدرت‌های بزرگ قرار گرفته و جایگاه خاصی در استراتژی‌های جهانی و منطقه‌ای آنان داشته است. یکی از مولفه‌های قدرت ملی، قدرت نظامی است و نیروی دریایی یکی از ارکان قدرت نظامی به شمار می‌آید. نیروهاي نظامی معمولا یکی از دو رویکرد عمده عملیاتی و راهبردي را در پیش می‌گیرند. مأموریت نیروی دریایی ارتش جمهوري اسلامی ایران پس از تبیین آن به عنوان یک نیروی راهبردی و همچنین از آنجا که علاوه بر تأمین اهداف نظامی، مسئولیت بسیاري از مسائل در حوزه‌های سیاسی، اقتصادي، فرهنگی و تبلیغاتی در صحنه‌های داخلی و خارجی به این نیرو سپرده شده لازم است که به عنوان یک نیروي راهبردي علاوه بر درگیر بودن در مسائل نظامی با مسائل اقتصادي، سیاسی، تبلیغاتی نیز روبرو شود و به عنوان نماینده شایسته، موجبات ارتقاء جایگاه نظام جمهوري اسلامی را در صحنه بین الملل فراهم آورد.امروزه نیروي دریایی وظیفه‌ای را بر عهده دارد که جنبه بین‌المللی دارد. ناوگان شمال مأموریت دارد که در دریای کاسپین از منابع و منافع جمهوري اسلامی در مرزهاي آبی دفاع کند و با کشورهاي همسایه نیز رفت و آمد داشته‌باشد و براي برقراري امنیت دریایی تلاش کند. ناوگان جنوب نیز در دریاهای جنوب و خلیج‌فارس ضمن دفاع از منافع جمهوری اسلامی ایران نقش تنش‌زدایی در روابط بین‌الملل و ایجاد امنیت بین‌المللی دارد. جایگاه نیروي دریایی در بین نیروهاي مسلح به دلیل انجام مأموریت‌های ویژه در دریا و رویکرد بین المللی آن بسیار با اهمیت است، و نیروي دریایی امروزه تنها یک نیروي نظامی نیست چرا که نیروي علمی و سیاسی و بین المللی است. نیروي دریایی می‌تواند مثل وزارت امور خارجه در توسعه روابط بین‌الملل تأثیرگذار باشد، و نیروي دریایی با تأمین امنیت و حضور مستمر در خلیج عدن و تنگه باب المندب، امنیت را براي اقتصاد کشور تأمین می‌کند.علیرغم اینکه کنوانسیون‌های دریایی مصوب سازمان بین‌المللی دریانوردی غالبا مشمول شناورهاي نظامی نمی‌گردد با این حال به دلیل این که شناورهاي نظامی مظهر نظم دریایی و متولی کنترل تردد شناورهای متردد در آبهاي حاکمیتی کشور قلمداد میگردند، نیروي دریایی برخود لازم میداند همسو با دیگر ارگان‌های دریایی با آگاهی از ضوابط مندرج در متن این کنوانسیون‌ها و اعمال آخرین تغییرات، اصلاحیه‌ها و الحاقیه‌ها نقش موثري در اشاعه فرهنگ ایمنی دریانوردی در گستره ماموریت خود ایفا نماید. و در این راستا اقدامات و گام‌هاي موثري در جهت انطباق با استانداردهاي قید شده در کنوانسیون‌های دریایی برداشته است.