گروه نفت و انرژی - دیپلماسی انرژی را می توان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران در دوران های مختلف دانست. این امر زمینه های لازم را برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار اقتصاد جهانی فراهم می آورد. انرژی به عنوان یک متغیر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه ای را در روابط قدرت در نظام جهانی معاصر باز کرده و دسترسی به منابع انرژی برای تمامی سطوح سلسله مراتبی قدرت جهان، اهمیتی استراتژیک پیدا کرده است. از این رو، هر یک از بازیگران نظام جهانی به دنبال تعریفی معقول از جایگاه دیپلماسی انرژی خود در جهان می باشند. در این میان، ایران با واقع شدن در مرکز بیضی استراتژیک انرژی جهان و با در دست داشتن دومین منابع نفت خام و گاز طبیعی جهان از جایگاه مهمی در زمینه تحولات انرژی جهانی برخوردار می باشد.
به گزارش اقتصادسرآمد، وقتی بحث از انرژی به میان می آید باید دانست كه ایران و تركیه هر دو به شراكت با یكدیگر نیاز دارند. برخی کشورها به دلیل كم بودن منابع طبیعی خود به شدت به واردات گاز و نفت وابسته بوده و از سویی ایران به عنوان چهارمین كشور برخوردا از ذخایر نفتی و دومین كشور دارای منابع گازی می تواند این نیاز در این کشورها را بر طرف كند. اما روابط میان ایران با دیگر کشورها در حوزه انرژی چندان هم بدون چالش هم نیست، برای نمونه تحریم های نفتی آمریكا علیه ایران و اختلافات بر سر قیمت گذاری سوخت را می توان از مهم ترین موانع موجود در روابط تهران و دیگر کشورها در حوزه انرژی دانست.  
قیمت گاز ایران در مقایسه با رقبای این كشور در حوزه صادرات همچون روسیه و آذربایجان بالاتر بوده و چنانچه تهران قصدی برای كاهش قیمت این حامل انرژی نداشته باشد بعید به نظر می رسد كه بتواند سهم خود از بازار انرژی برخی کشورها را حفظ كند و با توجه به اینكه قرارداد گازی ایران و تركیه در سال 2026 به پایان می رسد، در این میان تركیه در حال برنامه ریزی است تا زیرساخت های لازم برای جایگزینی گاز ایران با گاز روسیه و آذربایجان را مهیا كند.
اقتصاد انرژی ایران توجه کشورهای غرب را به خود جلب کرده است
علی جعفری کارشناس اقتصاد و انرژی در این رابطه به خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، گفت:  این روزها غرب با برنامه ریزی های گسترده و جنگ روانی که در منطقه خاورمیانه به راه انداخته، قصد دارد تا اقتصاد ایران را با مشکل مواجه کرده تا کشورمان را از دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای بازدارد. در این راستا یکی از راه های اعمال فشاری که برخی کشورهای غربی بخصوص آمریکا زمزمه آن را دارند، تحریم های اقتصادی بویژه در زمینه نفت است.
اهرم‌های قوی اقتصادی در دست ایران
 وی با بیان این که، این در حالی است که کارشناسان و مسؤولان کشور به اتفاق معتقدند هرگونه ماجراجویی در این ارتباط می تواند به ضرر کشورهای متخاصم تمام شود؛ افزود: چرا که ایران اهرم های قدرتمندی در دست دارد که می تواند براحتی از آنها برای منزوی کردن کشورهای مذکور استفاده کند که یکی از این موارد تنگه هرمز است که اهمیت استراتژیک آن بر هیچ کس پوشیده نیست.
موقعیت ژئواکونومیکی ایران در منطقه
جعفری با یادآوری این مهم که، اگر به وضعیت فعلی اقتصاد انرژی ایران و سطح قدرت در منطقه آسیای غربی نگاهی بیفکنیم، متوجه برخی ظرفیت های بالقوه ایران در نزد همسایگان آن می شویم که توجه قدرت های فرامنطقه‌ای غرب و آمریکا را نیز به‌ خود جلب کرده است، افزود: در این میان، ایران  بر اساس تقسیمات جغرافیایی در منطقه حوزه خلیج‌فارس یکی از مناطق استراتژیک است و موقعیت ژئواکونومیکی (اقتصاد و رابطه بین جغرافیا و قدرت کشورها) آن به ‌عنوان یک تولیدکننده انرژی و یکی از عوامل تکمیل کننده نظام اقتصادی مبتنی بر جهانی شدن اقتصاد با هدف افزایش مراودات اقتصادی، می تواند زمینه را برای سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند.
هیچ کشوری قابلیت ترانزیتی مانند ایران ندارد
کارشناس اقتصاد انرژی کشورمان با تاکید بر این نکته که ایران می تواند شاهراه انرژی در منطقه باشد، تصریح کرد: در میان مجموع کشورهای غرب آسیا، هیچ کشوری قابلیت ترانزیتی بسیار ثروتمند مانند ایران ندارد. زیرا کشور ایران به کشورهای آسیای میانه مربوط است که بسیاری از آن ها علاقه مند به بهره برداری از آبهای آزاد هستند و چون به آب‌های آزاد راهی ندارند، از ایران می توانند بهره برداری کامل داشته باشند.
با توجه به موقعیت و ظرفیت های ذکر شده، ایران نیز به بهره برداری از ظرفیت ها و توانمندی های کشورهای همسایه خود نیاز دارد که موجب سودآوری برای آنها می شود. از آن جمله می توان به کشور عراق اشاره کرد که گردشگری مبتنی بر زیارت دارد و سالانه بیش از دو میلیون زائر ایرانی به غیر از زمان راهپیمایی اربعین به این کشور می روند. این امر نه تنها برای عراق سودآور است و رونق اقتصادی ایجاد می کند، بلکه مراودات فرهنگی میان ایران و عراق را گسترش می دهد.  
ترکیه به دلیل آن که بر سر راه ایران به اروپا قرار دارد و ایران می تواند از طریق آن کالاهای خود را در اروپا به فروش برساند، روابط دو جانبه میان آن دو در حال گسترش بیشتر است. همچنین برخی محصولات ایران از قبیل حبوبات و محصولات تره باری مانند پیاز و اقلام گوشتی و دام زنده از پاکستان تامین می شود که به دلیل همسایگی و نزدیکی در کاهش هزینه های حمل و نقل برای ایران تاثیر دارد. این کشورها نیاز به صادرات و فروش به ایران دارند تا سودآوری را برای خود ایجاد کرده و روابط فیمابین را گسترش دهند.