مدیریت غلط چگونه چالش آب مرکز کشور را تشدید کرد
مدیریت غلط منابع آب و خلاء وجود حکمرانی موثر آب در کنار خشکسالی، بحران آبی حوضه آبریز زاینده رود را تشدید میکند.به گزارش اقتصاد سرآمد ، کمبود آب به عنوان یکی از مهمترین ارکان زندگی کشور خشک و نیمه خشک ایران در حال حاضر فشار قابل توجهی به مردم وارد کرده است، خشکسالی بیسابقه در سرتاسر کشور زمینه عیان شدن خلاء حکمرانی موثر آب را فراهم کرده و بار دیگر گوشزد میکند، رویکرد مدیریت منابع آب مربوط به 50 سال گذشته دیگر نمیتواند زمینه تخصیص بهینه این مایع حیات را فراهم کند.
به عبارت دیگر در حال حاضر، شیوه مدیریت منابع آب کشور نه تنها نمیتواند در شرایط بحرانی زمینه جلوگیری از تشدید شرایط نامطلوب را فراهم کند، بلکه خود این شیوه زمینه تشدید قابل توجه بحران را فراهم میکند.
در حال حاضر حوضه آبریز زاینده رود (گاوخونی) یکی از بدترین شرایط را در بین حوضههای آبریز کشور از سر میگذارد، کاهش میزان بارندگی در سال جاری آبی معادل 70 درصد کمتر از میانگین بلند مدت در بالادست این حوضه آبی سبب شده تا شرایط ویژهای برای مردم حاضر در این مناطق به وجود بیاید.
سناریو تشدید بحران آب با شیوه مدیریت موجود برای حوزه آبریز زاینده رود نیز صادق است و موارد متعددی از تاثیر نامطلوب شیوه مدیریت منابع آبی و تشدید بحران برای این حوضه آبریز وجود دارد.
توجه به شرایط اقلیمی موجود کشور بیانگر این مسئله است که بر خلاف سابقه بلند مدت در حال حاضر این شرایط به سمت حدی شدن پیش میرود. بر اساس آمار دمای ثبت شده در منطقه بالادست حوضه آبریز زاینده رود واقع در بخش کوهرنگ، روند افزایش دما در طول 35 سال گذشته به ثبت رسیده است. بر این اساس در طول 35 سال گذشته به طور متوسط هر 20 سال افزایش 1.2 درجهای دما در این منطقه اتفاق افتاده است.
به استناد آخرین آمار ثبت شده در منطقه کوهرنگ به عنوان بالادست حوضه آبریز زاینده رود، دمای هوا در سال 1400 برابر 11.3 درجه سانتیگراد اندازهگیری شده است در حالی که دمای هوا در سال 1366 در این منطقه 9.3 درجه بوده است.
کمترین میزان دمای به ثبت رسیده در بالادست زاینده رود 7.4 درجه در سال 1371 بوده است و بیشترین دما نیز 11.7 درجه در سال 1397 ثبت شده است. در این راستا اگر آمار مرتبط با سال 1397 را در نظر نگیریم، سال 1400 گرمترین سال بالادست زاینده رود در طول 35 سال گذشته بوده است.
افزایش دما سبب میشود تا تعادل شیوه بارش در منطقه با تغییر جدی مواجه شده و از فاز جامد به فاز مایع تبدیل شود. به زبان سادهتر در سالهای گذشته به واسطه برودت هوا، بارشها عمدتا به شکل برق در منطقه روئیت شده و این برق در بازه زمانی طولانی مدت به آب تبدیل شده و جریان قابل مشخصی برای ورودی آب زاینده رود مهیا میکردند. در این شرایط گرم شدن هوا سبب میشود تا شیوه بارشها به سمت باران تغییر کرده و بخش قابل توجهی از بارشها به یکباره در مدت زمانی کم به رودخانه وارد شود.
همین مسئله سبب میشود تا در زمان بارندگی، شاهد سیلابهای قابل توجه در منطقه باشیم و زمانی هم که کمبود بارش اتفاق میافتد، دیگر برفی برای تامین آب وجود نداشته باشد.
شرایط توصیف شده به وضوح خبر از حدی شدن اقلیم کشور به خصوص در مرکز وجنوب غرب کشور خبر میدهد. در چنین شرایطی دورههای سیلاب و خشکسالی که در سالهای گذشته هر دهه تکرار میشد، در حال حاضر با دوره زمانی 2 الی 3 سال ایجاد شود.
در این حالت سیلابهای که در گذشته هر 15 سال یکبار اتفاق میافتاد، در شرایط فعلی هر 3 سال حوضه آبریز زاینده رود را درگیر کند و خشکسالیهایی که هر دهه تکرار میشد، در کمتر از 2 سال به وقوع بپیوندد.
چنین شرایطی مدیریت منابع آب باید با 2 رویکرد کلی برای 2 پدیده قالب سیلاب و خشکسالی برنامهریزی شود. در همین راستا، علیرضا الماسوندی، کارشناس حوزه حکمرانی آب ضمن تاکید بر تغییر رویکرد مدیریت منابع آب کشور، میگوید: « استقرار سیستم جامع مدیریت سیلاب در کنار راهکارهای مقابله با خشکسالی باید در دستور کار قرار بگیرد.»
در این راستا با وجود حدی شدن شرایط اقلیمی، مدیریت منابع آب در این منطقه هیچ تطبیقی با شرایط موجود ندارد. برای مثال با وجود آگاهی از تغییرات شرایط بارش و همچنین وجود ظرفیت 59 درصدی سد برای ذخیره آب در سال 1398، حجم قابل توجهی از سد زاینده رود در شرایط خشکسالی حفظ نشده و بدون توجه به پیشبینی خشکسالی در 2 سال پیش رو این آب در همان سال رهاسازی شده است.
بر مبنای آمار موجود با وجود فضای خالی 59 درصدی برای سد در سال 98 و آورد آبی 1955 میلیون مترمکعبی، شاهد خروجی آب 1616 میلیون متر مکعبی در سال98 و 1783 میلیون متر مکعبی در سال 1399 بودیم.این مسئله تنها برای یک بار نبوده و بار دیگر در تابستان سال 1399 تکرار شد. به استناد اظهارات یک منبع آگاه در سد زاینده رود، در سال آبی گذشته و در فصل تابستان، با علم به شرایط خشکسالی پیشرو، شاهد رهاسازی بیضابطه آب در این فصل بدون توجه به بحرانهای پیش رو بودهایم. در حالی که در سالهای پیش از این رهاسازی آب تابستان با وسواس بسیار و پس از حصول اطمینان از تامین آب شرب رهاسازی میشده است. فارس
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
سقوط ارزش نفت بهدنبال انتشار نوع جدید ویروس کرونا
-
انرژی ارزان، قرارداد نانوشته دولت و ملت
-
تدوین نخستین استاندارد شرکتی ساخت محصولات بومی سازی شده
-
پیشرفت پروژه فاضلاب تهران مستلزم ایجاد شرایط ایمن
-
منطقه آزاد اروند ظرفیت تبدیل به هاب صنایع پایین دستی نفت، گاز و پتروشیمی را دارد
-
مدیریت غلط چگونه چالش آب مرکز کشور را تشدید کرد
-
برخی خدمات آنلاین «آبفا» برای افزایش پایداری موقت از دسترس خارج شد
-
تکمیل ظرفیت ساخت داخل در صنعت نفت با تعریف مگاپروژههای جدید
-
افزایش پهنای باند ارتباطات مخابراتی منطقه ۸ عملیات انتقال گاز برای تقویت فشار و اندازهگیری
-
تعمیر و بازسازی ترانسفورماتور در پالایشگاه فجر جم
-
پاکسازی سواحل خلیج فارس به همت کارکنان پالایشگاه دوازدهم پارس جنوبی
-
کاهش ۳۰ درصدی ذخایر سدهای کشور
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد