ادامه از صفحه اول
دلیل دومِ زمینه‌ساز مذاکرات، احیای توافق برجام در وین است.
دلیل سوم اینکه، سعودی‌ها به این نتیجه رسیدند با وجود هزینه‌های هنگفت همچنان نتوانسته‌اند موفقیتی در پرونده‌های منطقه‌ای کسب کنند که نمونه جاری آن جنگ یمن است. دلیل چهارم نیز به رقابت‌های چندوجهی اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس به ویژه بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی برمی‌گردد.
تحلیلگران، فشارهای دولت بایدن بر عربستان‌سعودی و طرح بازبینی روابط دو کشور در پویش‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا توسط تیم دموکراتِ کاخ سفید را اصلی‌ترین متغیر تاثیرگذار بر چرخش ریاض به سمت تنش‌زدایی با بازیگران منطقه‌ای می‌دانند.۱. ورود دموکرات‌ها به کاخ سفید و ناامیدی ریاض از متحدان غربی
با پیروزی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری ستیزه‌جوی پیشین آمریکا از طیف جمهوری‌خواه، تنش‌ها در سطح خاورمیانه روندی افزایشی به خود گرفت. وی در صدد آشتی بین کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی برآمد تا با تقویت محور عبری - عربی، ائتلافی علیه جمهوری اسلامی ایران شکل دهد. بنابراین کارزار «فشار حداکثری» ترامپ علیه ایران به مذاق این بازیگران منطقه خوش آمده‌بود.
با شکست ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا و تکیه «جو بایدن» بر کرسی ریاست‌جمهوری، ورق برگشت. عمده تحلیلگران، فشارهای دولت بایدن بر عربستان‌سعودی و طرح بازبینی روابط دو کشور در پویش‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا توسط تیم دموکرات کاخ سفید را اصلی‌ترین متغیر تاثیرگذار بر چرخش ریاض به سمت تنش‌زدایی با بازیگران منطقه‌ای می‌دانند.
این مساله ابتدا خود را در موضوع‌هایی مانند تعلیق فروش تسلیحات به ریاض، به جریان انداختن پرونده قتل جمال خاشقجی، پرونده ۱۱ سپتامبر و قطع ارتباط مستقیم بایدن با «محمد بن سلمان» نشان داد. این وضعیت در آستانه روی کار آمدن دولت دموکرات آمریکا، باعث حرکت عربستان به سمت تنش‌زدایی با قطر، ترکیه و ایران شد و خود را در آمادگی ریاض برای پایان دادن به جنگ یمن آشکار ساخت.
در واقع راهبرد «دنباله‌روی سخت» عربستان از آمریکا در دوره ترامپ نقش بسیار مهمی در افزایش سطح تنش با ایران داشت. چنین تحولی برای عربستان را می‌توان در دوره بایدن در چارچوب گذار از راهبرد «دنباله‌روی سخت» به سمت راهبرد «موازنه نرم» صورت‌بندی کرد و انتظار داشت با کاهش حمایت‌های سطح سیستمی از عربستان در سطح منطقه‌ای، زمینه برای گذار ریاض از رویکرد تهاجمی فراهم شود.
«احمد دستمالچیان» کاردار پیشین ایران در عربستان  معتقد است در حال حاضر عربستان با توجه به تجربه‌های سالیان اخیر به نوعی در برابر واقعیت‌های موجود منطقه قرار گرفته و به این نتیجه رسیده که نمی‌تواند تخم‌مرغ‌هایش را در سبد یک کشور خارجی فرامنطقه قرار دهد و اعتماد یک‌طرفه به قدرت‌های بزرگ سرنوشت خوبی ندارد.
از نگاه این دیپلمات سابق، عربستان در تحولات لبنان، سوریه، قطر و یمن با شکست روبرو شد و اکنون نیز شاهد این است که دیگر همچون گذشته آمریکا از او در مباحثی چون موضوع جنگ یمن حمایت نمی‌کند. بنابراین با توجه به این واقعیت ها تصمیم گرفته که رویکرد جدیدی اتخاذ کند.
۲. روند مثبت مذاکرات لغو تحریم
عربستان یکی از کشورهایی بود که پیش از توافق هسته‌ای در تیرماه ۱۳۹۴ به‌شدت با آن مخالفت می‌کرد. ارتقای جایگاه ایران در صحنه جهانی موضوعی نبود که ریاض و دیگر بازیگران عرب منطقه به‌راحتی با آن کنار بیایند. هم پادشاهی عربستان و هم دیگر کشورهای منطقه معتقد بودند اگر بحران فعالیت‌های هسته‌ای ایران حل شود و رابطه آن با کشورهای دنیا به سمت عادی‌شدن حرکت کند، آنها در تنگنا و انزوا قرار خواهند گرفت.
با وجود کارشکنی‌های محور عبری - عربی، توافق هسته‌ای تولد یافت. ارتقا جایگاه منطقه‌ای ایران و عادی‌سازی روابط تهران با جهان در فضای پسابرجام سبب شد رهبران عربستان به این درک برسند که قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران افزایش یافته و توازن قدرت منطقه‌ای در حال تغییر به نفع ایران است.
۳. سعودی‌ها در باتلاق یمن
عربستان با همراهی برخی کشورها همچون امارات، بحرین، سودان و آمریکا در ششم فروردین سال ۱۳۹۴ (۲۶ مارس ۲۰۱۵) با تشکیل به اصطلاح ائتلاف عربی - آمریکایی، تجاوز به کشور یمن را در عملیاتی با عنوان «طوفان قاطعیت» آغاز کرد اما در سال‌های گذشته برخی همپیمانان سعودی از این ائتلاف خارج شدند و ابوظبی نیز اکنون از یک همپیمان قدیمی به یک رقیب رو در روی ریاض در جنوب یمن تبدیل شده‌است.
۴. کودتا در ائتلاف عربی
هرچند عربستان سعودی به لطف ذخایر زیرزمینی بزرگترین اقتصاد جهان عرب است؛ با این حال امارات متحده عربی در سال‌های اخیر با جذب سرمایه خارجی، واردات کالا و خدمات فناورانه درحال پیش گرفتن از عربستان سعودی است. استفاده از ابزارهای متعدد برای توسعه نفوذ منطقه‌ای باعث شده تا هریک از آن‌ها راهبردهای متفاوتی را در مدیریت مطلوب نظم منطقه‌ای، اتخاذ کنند. از یک سو ریاض با ایدئولوژی وهابیت و از سوی دیگر ابوظبی با ابزار توسعه و نفوذ اقتصادی، رقابت منطقه‌ای را افزایش داده‌اند؛ رقابت‌هایی که به اختلافات پنهانی و عمیق زیر لایه نازکی از اتحاد و ائتلاف دامن زده‌است. رقابت‌های بین ابوظبی و ریاض در ابعاد متفاوت ژئوپولیتیکی، ژئوکالچری و ژئواکنومیکی وجود دارد.