مهدی بیرانوند روژمان

​​​​​​​سومین هفته جنگ اوکراین و روسیه در حال سپری شدن است. جنگی که معادلات اروپا را برهم زد و بر اقتصاد و نگرش اجتماعی جهانی تاثیر بسزایی گذاشت. یورش ارتش روسیه به خاک اوکراین باعث شد نژاد پرستی ذاتی و عمیق کشور های مدعی دمکراسی آشکار شود و رسانه ها را به تبلیغ پناهجویان و اوکراینی تشویق کند‌. رسانه های اروپا و غربی طی روز های خروج مردم اوکراین از خاک کشورشان از آنها با عنوان هایی چون ( پناهجویان خوب، متمدن، مسیحی، مو بُلند ، چشم آبی، باهوش، تحصیل کرده و اروپایی )، یاد کردند و چشم بر تمامی مصیبت های جنگی که عامل آن خودشان در خاورمیانه و آفریقا بوده اند ببندند.  بسیاری ممکن است از خود این سوال را بپرسند چرا جامعه جهانی و این رسانه ها در جنگ های یمن، سوریه، فلسطین، افغانستان، جنوب لبنان، عراق و میانمار، سکوت کرده و پناهجویان آنان را تروریست خطاب کردند. پاسخ به این سوال بسیار ساده است و می توان آن را در مصاحبه و کنفرانس های خبری سران اروپا به خوبی مشاهده کرد. رهبر حزب وکس اسپانیا در پاسخ به این جواب گفت: از پناهجویان و مردم اوکراین استقبال می کنیم اما از مسلمانان نه . طی سه هفته جنگ در خاک اوکراین چهره زشت و نژادپرستانه اروپا و غرب نمایان و غول های رسانه ای جهان آن را آشکار تر کردند. ( سی ان ان، بی بی سی، صدای آمریکا، ان بی سی، فرانس نیوز، اروپای آزاد، نیویورک تایمز و...) جهان را به دو قسمت تقسیم کرده و با گزارشات تصویری و متنی خود به صراحت به حاکمیت نژاد پرستی و مرگ انسانیت در بین سران اروپایی اعتراف کردند. جنگ یمن طی شش سال و یازده ماه گذشته بدترین خسارات جانی و مالی را برای مردم آن کشور داشته اما رسانه ها و اروپاییان چشم بروی آن بسته و روایت را به نفع کشور متحد خود بیان کردند. آیا میان مردم خاورمیانه و آفریقا  و اروپا و غرب تفاوتی وجود دارد؟ قطعا پاسخ منفی است اما ذات سرکش نژادپرستانه و غیر متمدنانه آنها دلیل این تفاوت است.  اوکراینی ها تنها ۲۱ روز جنگ را دیده و تقریبا لمس کرده اند. اما مردم عراق ( ۱۶ سال و پنج ماه)، سوریه ( ۶ سال )، یمن ( ۶ سال و یازده ماه )، فلسطین( ۷۳ سال )، افغانستان( ۴۳ سال و نه ماه )، میانمار ( دو دهه )، شاخ آفریقا( ۱۰ سال ) با دیدن تاریخ و این روایت های جنگی از کشور های نامبرده می فهمیم که تبعیض تا استخوان در رسانه و کشور های صاحب دمکراسی و افراد هم فکر آنها نفوذ کرده است‌. حال می گویم اگر وجدان شما تنها برای اوکراین آزرده شده و برای بقیه نه پس شما آزاد اندیش نیستید بلکه شما اسیر زرق و برق رسانه ها شده اید. در چنین زمانی است که سواد رسانه ای به کار بشر آمده و چشم اورا باز می کند‌. شاید انتقاد از نوع پوشش رسانه ای بحران اوکراین نتواند درد و رنج غیرنظامیان را کم کند اما فرصتی برای تامل در مورد پیامد های رسانه ای، سیاسی و بشر دوستانه تصمیمات آگاه و ناآگاهانه ای که روزانه در تحریریه رسانه های بزرگ جهان اتخاذ می شوند، فراهم می آورد. حال بیاییم با نگاهی درست و آگاه و با یادگیری مختصری سواد رسانه ای به حوادث جهان و اوکراین نگاه کنیم و تفاوت پناهجویان زشت و زیبا را فراگیریم.