علی‌رغم وجود امکانات وسیع برای افزایش چشمگیر سطح همکاری‌های اقتصادی ایران با کشورهای آمریکای لاتین، این ضرورت همواره در دولت‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به درجات متفاوت مورد غفلت واقع شده اما گویا دولت فعلی سعی دارد به این کوتاهی پایان دهد؛ موضوعی که به گفته کارشناسان می‌تواند یک نقطه طلایی برای ایران باشد.به‌ گزارش اقتصادسرآمد، از ابتدای شروع به‌کار دولت سیزدهم صادرات نفت ایران نسبت به قبل بهبود یافته است. تا به امروز پول نفت فروخته شده در سررسیدهای خود وصول شده است و آنطور که اعلام شده هم‌اکنون بیش از ۸۰ درصد پول نفت صادر شده به خارج از کشور به‌صورت ارزی و مابقی به‌صورت تهاتر با دارو و کالای اساسی دریافت می‌شود.
صنعت نفت از ابتدای شروع به‌کار دولت سیزدهم هم‌زمان با افزایش دریافت پول نفت از مشتریان خود، قراردادهای جدیدی برای فروش نفت خام با سایر کشورها منعقد کرده است. به تازگی سفر اخیر مسوولان ایرانی به آمریکای لاتین و حمایت دولت و مجلس منجر به امضای تفاهم‌های خوبی شد. شروع همکاری با آمریکای لاتین با صدور نفت، میعانات گازی، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی و بعد در همین مسیر به موازات شناسایی ظرفیت پالایشگاه‌های این کشورها، توسعه میدان‌های نفت و گاز و صدور خدمات فنی و مهندسی در دستور کار قرار گرفت.
جواد اوجی، وزیر نفت در تشریح تنوع توافق‌های صورت گرفته با کشورهای آمریکای لاتین، به ساخت پالایشگاه به‌عنوان یکی از برنامه‌های دیرین وزارت نفت اشاره کرد و گفت: در این سفر بخش‌های مختلف تیم‌های کارشناسی و فنی را اعزام کردیم و ظرفیت‌ها شناسایی شد. در وزارت نفت همواره یکی از بحث‌ها از سال‌های دور این بود که پالایشگاه فراسرزمینی داشته باشیم و خوشبختانه در این سفر یکی از دستاوردهای خیلی خوب، عقد قرارداد در زمینه استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های نفتی این کشورها بود.
اوجی درباره وضع پالایشگاه‌های مورد بحث توضیح داد: خیلی از این پالایشگاه‌ها به‌دلیل تحریم دچار مشکل بودند و کارشناسان خارجی این پالایشگاه‌ها را ترک کرده بودند و در بهره‌برداری، تعمیرات و اورهال (نگهداری و تعمیرات) این پالایشگاه‌ها مشکل ایجاد شده بود و آنها از آن زمان با ظرفیت اسمی کار نمی‌کنند.
وی درباره اقدام وزارت نفت برای این پالایشگاه‌ها با بیان اینکه ما از مجموعه توان وزارت نفت و شرکت‌های تابع و توانمندی پیمانکاران و سازندگان داخلی استفاده کردیم، افزود: در نمایشگاه اخیر نیز شاهد این استعداد بودیم. آمادگی برای صدور خدمات فنی و مهندسی به اروپا و آمریکای لاتین کاملاً مهیا است و در این سفر نیز عیان بود که به قراردادهای برد - برد نیز در بحث توسعه میدان‌های نفت، گازی، بازسازی و اورهال پالایشگاه‌ها منجر شد.وزیر نفت درباره فعالیت در این پالایشگاه‌ها بیان کرد: در این پالایشگاه‌ها، با صادرات نفت خام سنگین که مشتری کمتری دارد، نفت ما می‌تواند با نفت فوق سنگین آنها ترکیب شود. صادرات فرآورده‌های نفتی، میعانات گازی و محصولات پتروشیمی نیز در همین حین دنبال می‌شود. از طرفی با صادرات خدمات فنی و مهندسی پالایشگاه آنها نیز می‌تواند با یک تغییر ساده یا یک تعمیرات اولیه به ظرفیت اسمی بازگردد که برای این کار، ما متخصصان و ادوات و تجهیزات مورد نیاز را نیز داریم؛ ضمن آنکه توسعه میدان‌های نفتی و گازی این کشورها با ظرفیت پیمانکاران و سازندگان داخلی دنبال می‌شود.اوجی درباره تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز کشور در تعامل با این کشورها گفت: با صادرات فرآورده‌های نفتی، میعانات گازی یا محصولات پتروشیمی بخشی از هزینه‌ها با کالاهای اساسی از جمله ذرت که جزو غلات است، روغن و شکر تهاتر شد و در واقع به تأمین کالاهای مورد نیاز کشور با شناسایی همین بازارها کمک کردیم.وی این اقدام‌ها را ابتکاری ساده اما راهبردی برشمرد و افزود: در دولت سیزدهم بازاری که در غرب به آن بها داده نمی‌شد، مورد توجه قرار گرفت. البته بازارهای دیگری هم هست که به آنها اشاره نمی‌کنم و این ابتکار منجر به صادرات خوب نفت، فرآورده‌های نفتی، میعانات گازی و محصولات پتروشیمی شد و هیچ تولیدی روی زمین نماند.محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های تعامل ایران و آمریکای لاتین در صنعت نفت به ایسنا، گفت: برخی از کشورهای آمریکای لاتین مستقل هستند و تبعیت چندانی از آمریکا ندارند و برخی حتی مواضع ضد آمریکایی دارند؛ بنابر این می توان با آن‌ها همکاری داشت. به نظر می رسد که این منطقه مستعد است و می‌توان در زمینه‌های محتلف با آن‌ها همکاری کرد.وی با بیان اینکه مانند سایر مناطقی که باید تلاش کنیم با آن‌ها همکاری داشته باشیم - مانند آسیا و اروپا - کشورهای آمریکای لاتین نیز بسیار پر اهمیت هستند افزود: این کشورها نیاز به انرژی دارند و بخشی از نیاز آنها را می توان برطرف کرد. می‌توان به این منطقه به عنوان بازار جدید نگاه کرد.این کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به پتانسیل‌های ایران برای رفع نیازهای آمریکای لاتین، گفت: کشورهای واردکننده می‌توانند از نفت، میعانات و فراورده‌های نفتی ایران استفاده کنند؛ با کشورهای تولید کننده نیز می توان تعامل کرد. به‌طور مثال آن‌ها نفت خام سنگین تولید می‌کنند و ما می توانیم با دادن میعانات به آن‌ها نفت خام تولیدی را سبکتر کنیم.
به گفته خطیبی زمینه‌های مختلف همکاری وجود دارد؛ حتی در حوزه کشاورزی، صادرات غیر نفتی و خدمات فنی و مهندسی می‌توان با این کشورها همکاری داشت. حتی کشورهای نفتی آمریکای لاتین به شدت نیاز دارند از کشورهای مستقل مثل ایران خدمات فنی و مهندسی در زمینه نفت دریافت کنند. برخی از آن‌ها با کشورهای آمریکایی و غربی دچار مشکل شدند و به دنبال فضای جدیدی هستند.ایسنا