« اقتصاد سرآمد» گزارش مي دهد، حفاظت از میراث فرهنگی دریایی آسیا؛ سیاست، قانون و کارکرد

خیز چین برای رهبری میراث فرهنگی دریایی در آسیا

گروه دانش دریا - رامین ادیبی - دانشگاه دریایی دالیان، چین با همکاری و حمایت ابتکار عمل دهه علوم اقیانوسی سازمان ملل متحد برای توسعه پایدار(2021 – 2030/ UN Decade For Ocean Sciences)، میزبان اولین کارگاه آموزشی منطقه ای آسیا در خصوص حفاظت از میراث فرهنگی دریایی در تاریخ 2 تا 3 دسامبر 2021 بود. یکصد و بیست مقام بلندپایه دولتی، سیاست گذاران برجسته، متخصص، افراد دانشگاهی و دانشجو از 21 حوزه قضایی از سراسر منطقه گرد هم آمدند تا اطلاعاتی را در مورد نحوه‎ی رسیدگی هر یک از کشورهای آسیایی در راستای پاسخ به نیازهایشان درحوزه‎ی  حفاظت از میراث فرهنگی دریایی از طریق قوانین، سیاست و عمل به صورت آنلاین به اشتراک بگذارند. به دنبال دو سخنرانی افتتاحیه، چهار سخنرانی اصلی و 16 گزارش از حوزه‎های قضایی ارائه شد، همچنین  شرکت‌کنندگان چالش‌های کلیدی برای حفاظت از میراث فرهنگی دریایی در منطقه آسیا را شناسایی و در مورد آن بحث کردند و بسیاری از اقدامات عملی را برای بهبود این چالش پیشنهاد دادند، از جمله راهبرد آسیایی برای حراست از میراث فرهنگی دریایی؛ اعلامیه آسیایی برای حفاظت از میراث فرهنگی دریایی؛ یک برنامه همکاری منطقه ای، به رهبری چین، و تشکیل یک گروه کاری منطقه ای برای ارزیابی و امکان سنجی پیشنهادات و اجرای آن. در انتها شرکت کنندگان در خصوص دوام پذیری منطقه‎ای کنوانسیون یونسکو 2001 آن در مورد حفاظت از میراث فرهنگی دریایی بحث و گفتگو کردند.
مقدمه
برای درک بهتر حفاظت از میراث فرهنگی زیر آب (UCH) در منطقه آسیا، 2 و 3 دسامبر 2021، دانشگاه دریایی دالیان (DMU) چین، میزبان نخستین دوره از  سه کارگاه آموزشی در خصوص حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب در حوزه آسیایی؛ زمینۀ در حال ظهور در حقوق و سیاست بین المللی آسیا؛ بود.
در نخستین کارگاه آموزشی از مقامات بلندپایه دولتی، سیاست گذاران برجسته، متخصصان، افراد دانشگاهی و دانشجویان از سراسر این منطقه دعوت به عمل آمد، تا به ارزیابی چگونگی عملکرد ملت‎های آسیایی مربوطه در خصوص محافظت از میراث فرهنگی زیرآب از طریق مجاری قانونی، سیاسی و کارکردی بپردازند.
پاسخ‌ها شامل(اما نه محدود به اینها) قوانین داخلی، دیپلماسی بین‌المللی، معاهده‎های دو جانبه، قوانین انعطاف پذیر و امضا یا تصویب یا عدم تصویب  کنوانسیون (2001) سازمان علمی و فرهنگی آموزشی ملل متحد (یونسکو) در خصوص حفاظت از  میراث فرهنگی زیرآب بود. 
مرکز تحقیقات تاریخ و فرهنگ دریایی دانشگاه دریایی دالیان چین با همکاری موسسه مدیریت اقیانوس ها و فرهنگ دریایی و دانشکده حقوق این دانشگاه اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی مذکور نمودند. دفتر همکاری و مبادلات بین‌المللی دانشگاه دریایی دالیان چین به طور کامل بودجه این کارگاه پژوهشی را تامین کرد و دانشکده حقوق دانشگاه چینی هنگ کنگ نیز از کارگاه آموزشی مذکور پشتیبانی به عمل آورد. این کارگاه آموزشی بزرگترین نشست کارشناسان قوانین و سیاست های مربوط به میراث فرهنگی زیرآب بود که تا کنون در منطقه آسیا برگزار شده. یکصد و بیست شرکت کننده از 21 حوزه قضایی از سراسر منطقه از طریق بستر مجازی (VooV Meeting)
 برای گفتگو در مورد وضعیت فعلی حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب در منطقه گرد هم آمدند. 
الزام به حفاظت
 ما مینگ‌فو/ MA Mingfei – نایب رئیس دفتر همکاری‎ها و تبادلات بین المللی دانشگاه دریایی دالیان چین و استاد حقوق بین الملل- در روز نخست افتتاحیه کارگاه آموزشی را ایراد نمود. وی در طول سخنانش در افتتاحیه به الزام حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب در منطقه آسیا را یادآور شد و اعلام نمود که دانشگاه دریایی دالیان چین متعهد به پژوهش در حوزه‎ی حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب است؛ وی در ادامه گفت: در روند " ابتکار عمل پروژه  یک کمربند و یک جاده/  Belt and Road Initiative "، "ما به طور فزاینده ای متوجه این نکته شدیم که حفاظت از میراث فرهنگی دریایی برای ارتقای فرهنگ، مبادلات و یادگیری متقابل بین ملت‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است». 
در میراث فرهنگی دریایی آسیا مفاهیم تداعی گرایانه فرهنگ و تاریخ نهفته است
سارا وارد/ Sarah Ward-سخنران کلیدی افتتاحیه، استاد باستان شناسی دریایی، دانشگاه دریایی دالیان- به تبیین اهداف جلسه، شرح سند،اهداف و مقاصد کارگاه آموزشی پرداخت. وی اظهار داشت که این منطقه یک مکان نیست؛ بلکه آسیا خانۀ بسیاری از کشورها، فرهنگ ها، قومیت ها، زبان ها و جوامع است که کلیه موارد ذکر شده، در میراث فرهنگی دریایی نادر، تجدید ناپذیر،  منحصر به فرد نمود پیدا می‎کنند و مفاهیم هنری، زیباشناختی، تداعی گرایانه، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، معنوی یا فنی نهفته در آنها دارای اهمیت است. پرفسور سارا وارد از منطقه خواست تا برای حفاظت از میراث فرهنگی دریایی مشترک و متقابل برای جامعه بشری؛ با یکدیگر همکاری نمایند. 
گزارش وضعیت منطقه ای
سه سخنرانی اصلی دیگر نیز ارائه شد. ران گیو/GUO Ran - استاد حقوق بین الملل دانشگاه دریانوردی شانگهای  مطالبی در خصوص حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب در امتداد راه ابریشم دریایی در قرن بیست و یک ارائه گردید. هيمانشو پراهبا راى(Himanshu Prahba RAY) -موسس کرسی امور بناهای ملی، وزارت فرهنگ دولت هند- در خصوص حفاظت از میراث فرهنگی زیر آب در پروژه چشم انداز موزه سخنانی را ایراد نمود، سوم مپ (SUM Map) –وزیر امور خارجه کامبوج- به نمایندگی از دکتر PHOEURNG Sackona - وزیر فرهنگ و هنرهای زیبا- در خصوص تجربه این کشور در تصویب کنوانسیون 2001 سخنانی ابراز نمود. چندین کشور آسیایی، از جمله، آقای جونگ یونگ-هوا (JUNG Young-Hwa) مسئول امور پژوهشی از مرکز ملی تحقیقات میراث فرهنگی دریایی (NRIMCH) جمهوری کره جنوبی در حوزه تعهد به توسعه رشته نوپای باستان شناسی زیر آب (حداقل در آسیا) (که از طریق کشورهای عضو کنوانسیون 2001 را اجرا می شوند) صحبت کرد. بااین حال، همچنان برخی از تدابیر حقوقی مهم و چالش های عملی برای حفاظت از میراث فرهنگی زیرآب در منطقه، وجود دارد؛ همانطور که در جلسه "چین" به ریاست شارون وانگ(Sharon WONG) استاد باستان شناسی دانشگاه چینی هنگ کنگ، مشهود بود.  وانگ، به معرفی لیو لينا (LIU Lina) -استاد حقوق در دانشگاه شیان (شی آن) جیائوتونگ چین- پرداخت؛ وی در خصوص تحول در فرآیند مدیریت میراث فرهنگی زیرآب در جمهوری خلق چین و قوانین ملی در حال توسعه صحبت کرد. لیو در ادامه گفت؛چین پیش نویس جدیدی از قوانین ملی در حوزه میراث فرهنگی زیرآب (1989) را در سال 2020 منتشر کرد.
باستان شناسی زیرآب توسعه محور با پروژه های زیرساختی همگام می شود
 او در ادامه گفت: « بروز رسانی قوانین شامل؛ مشخص شدن گستره‎ی وظایف برای مراجع ذی صلاح ، افزایش مجازات اداری و تقویت نگاه «غیر تجاری»، قانون کشفیات، و پرداختن به برخی "شرایط جدید" که هنگام انجام فعالیت‌های کاوش و بررسی باستان‌شناختی با آن مواجه می‌شوند.» و نقل کرد: «اگرچه ماده 5 مقررات سال 1989 برای اعمال در زمینه ذخایر آثار فرهنگی یا مناطق حفاظت شده در سطح ملی و استانی قابل اجرا است» پیش‌نویس مقررات جدید پیشنهاد شده، در صورت تایید، بر اساس ماده 7، یک مدل حفاظتی جدید برای میراث فرهنگی زیرآب ارائه می‌دهد تا باستان شناسی زیرآب توسعه محور با پروژه های زیرساختی همگام باشد. پیش‌نویس مقررات جدید تلاش می‌کند تا قوانین میراث فرهنگی زیرآب چین را با کنوانسیون 2001 «به عنوان اولین گام برای پیوستن به آن» هماهنگ نماید.
اصطلاح "غیر تجاری/ non-commercial" ممکن است چالش برانگیز باشد.اگر دولت چین پیش‌نویس جدید را به صورت قانون درآورد، منجر به ممنوعیت فعالیت‌های اکتشافی و نجات بخشی «غیر تجاری» می‎شود که مانع از اکتشاف میراث فرهنگی زیرآب توسط سازمان های تجاری مانند: نقشه‌برداران آب نگاشتی یا مشاوران باستان شناسی دریایی که غالبا به نمایندگی از دولت‎های مردمی عمل کنند؛ می‎گردد. همچنین مانع از سرمایه‌گذاری پایدار توسط فعالیت‌های عمومی خصوص میراث فرهنگی زیرآب در جامعه می‌شود؛ مانند: موزه‌های زیر آب، و سایر فعالیت‌های اکوتوریسم، و مسلماً پیش‌نویس جدید در مقابل کنوانسیون 2001 یونسکو قرار می‌دهد.
همانطور که استیون گالاگر، استاد حقوق در دانشگاه چینی هنگ کنگ توضیح داد، سایر حوزه های قضایی چین، به ویژه هنگ کنگ (SAR)، دارای قوانین سنتی می‎باشند. به گفته وی، بسیاری از این قوانین در دهه 1960 قبل از بازگشت این حوزه قضایی به چین ایجاد شده‎اند و برای اطمینان از حفاظت بیشتر در حوزه سه مایلی از ساحل حوزه قضایی (SAR) باید مجدداً مورد بازبینی قرار گیرند. با پیشرفت کارگاه آموزشی، مشخص شد که قوانین موجود، ناکافی و ناقص هستند و هنوز هم بسیاری از کشورهای آسیایی را تحت فشار قرار داده‎اند. برای نمونه، مورد جمهوری دموکراتیک خلق کره شمالی را در نظر بگیرید. 
خیز چین برای رهبری میراث فرهنگی دریایی در آسیا
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه