لکه‌های سیاه نشسته بر لبان خلیج فارس، چاره‌ای باید این زخم کهنه را 

 هنگام بررسی آسیب‌های انسانی به زیست بوم خلیج فارس، همواره انگشت اتهام کارشناسان و مسئولان به سوی آلودگی‌های نفتی نشانه رفته و این عامل مهمترین آلاینده این آبراهه معرفی شده است؛ لکه‌های تیره‌ای که سالانه ده‌ها بار به جان دریا می‌افتد و روزگار این اکوسیستم و زیستمندان متنوعش را سیاه می‌کند.
اگر چه تاثیر مخرب آلودگی نفتی دامان همه موجودات دریایی مانند پرندگان، پستانداران، علف‌های دریایی، آبسنگ‌های مرجانی و ماهی‌ها و حیوانات کف‌زی را می‌گیرد اما در این سوی ساحل نیز زیست انسان و دیگر زیستمندان کرانه دستخوش آثار نامیمون این نوع آلایندگی می‌شود.حتی اگر بخواهیم تاثیر لکه‌های نفتی بر سایت و پلانگتون‌ها به عنوان نخستین حلقه زنجیره غذایی انسان و طیف بسیار گسترده‌ای از جانداران دریایی را ندیده بگیریم، این آلودگی در شکلی ملموس‌تر ضربه‌های اقتصادی سنگینی نیز برای استان بوشهر دارد.به اعتقاد قائمی آلودگی نفتی تاثیرات مخربی بر آب‌شیرین‌کن‌ها دارد، روی محل‌های پرورش آبزیان اثر دارد تا جایی که ممکن است آن را به نابودی بکشاند و برکیفیت گردشگری مناطق ساحلی نیز بسیار موثر است.
لکه‌های سیاه نشسته برلبان خلیج فارس، چاره‌ای باید این زخم کهنه را 
هنگامی که بخش‌های سبکتر نفت خام نشت کرده به دریا در اثر تابش نور خورشید بخار می‌شود، لکه‌های غلیظ شده و قیر مانندی شکل می‌گیرد که با جریان باد و موج به ساحل می‌آیند؛ تاربال‌ها روی دیگر آلودگی نفتی هستند که روی ماسه‌های ساحل و پیش چشم عموم مردم می‌نشینند تا ترس از این آلودگی نزدیکتر و بیشتر حس شود.رئیس مرکز اقیانوس شناسی استان بوشهر تاربال‌ها را هشدار آلایندگی‌های نفتی می‌خواند و ادامه می‌دهد: تاربال‌ها چون پایداری زیادی در محیط دریا دارند می‌توانند تا صدها مایل را طی کنند.او می‌گوید: اگر چه مطالعات نشان می‌دهد که نفت خام از نظر سم موجود، خطر بیشتری نسبت به این تاربال‌ها دارد اما از آنجا که نفت خام هیدرو کربن‌های شیمیایی مختلفی دارد انتظار می‌رود که تاربال‌ها هم به عنوان باقیمانده نفت خام حاوی همین ترکیبات پی ای اچ باشند که در صورت مواجهه طولانی مدت سرطان زا است.آنطور که رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی استان بوشهر توضیح می‌دهد بر اساس یکی از مطالعاتی که سال ۲۰۱۱ انجام شده، سطح تاربال‌‎ها بستری می شود برای باکتری‌ها و قارچ‌ها، طوریکه تعداد باکتری‌های هوازی و ویبریو روی این لکه‌ها، در مقایسه با ماسه یا آب دریا ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر است که خود عامل تهدید است و می‌تواند برای انسان حسایت‌زا باشد.به گفته قائمی چسبیدن این تاربال‌ها به تورهای نصب شده ماهیگیری از دیگر مشکلاتی که آلودگی نفتی برای ساحل نشینان دارد و سالانه هزینه هنگفتی را روی دست فعالان این عرصه می‌گذارد.نقش آفرینی تلخ و تیره تاربال‌ها به همین جا ختم نمی‌شود و لاکپشت‌های کنجکاور یا گرسنه با خوردن این لکه‌های نشسته در ساحل جان می‌دهند، همین جاندارانی که در خطر انقراض قرار دارند و سالانه برای احیای آنها برنامه‌ریزی می‌شود.اما با همه تاثیرات مخرب و نگران کننده‌ آلودگی‌های نفتی که حق حیات زیستمندان خلیج فارس و زیست سلامت و پویایی اقتصاد دریا را برای ساکنان استان بوشهر  به خطر انداخته است، کماکان شاهد رخداد لکه‌های تیره نفت هستیم که روز روشن این اکوسیستم ارزشمند را به سیاهی می‌کشاند.
آلودگی نفتی خلیج فارس از کجا نشت می‌کند؟
مدیرکل محیط زیست استان بوشهر مهمترین عامل آلودگی نفتی خلیج فارس را با استناد به آمار در دسترس، نشت از سکوها و خطوط انتقال به خشکی عنوان می‌کند و دلیل را فرسوده بودن و وقوع شکستگی در این زیرساخت‌ها می‌داند.فرهاد قلی‌نژاد که اکنون برای نظارت بر پاکسازی سواحل کنگان، دیر و عسلویه از تاربال‌های آلودگی اخیر به جنوب این استان رفته است، در گفت‌وگویی تلفنی به ایرنا گفت: پیگیری قضایی درباره آلودگی‌های نفتی با جدیت انجام می‌شود و اکنون نیز پرونده‌های بسیاری در این زمینه در جریان است.او تاکید می‌کند: خسارت‌ها به محیط زیست برآورد و برای جبران اعلام می‌شود، اما با توجه به آثار سوء این آلودگی برای خلیج فارس ۲ خواسته از وزارت نفت و بویژه شرکت نفت فلات قاره داریم: تعویض خطوط انتقال فرسوده و رعایت ملاحضات زیست محیطی در هنگام نصب و اکتشاف و دیگر عملیات‌های نفتی.او در روزهای اخیر به نکته‌ای دیگر نیز اشاره کرده بود که جای تامل دارد: اینکه پس از انتشار آلودگی، جمع‌آوری دستی آن بسیار دشوار و زمان‌بر است و نیازمند تجهیزات بسیار تخصصی است، اما چرا میادین نفتی مستقر در این منطقه دستگاه‌های تخصصی برای جمع آوری سریع و به موقع لکه‌های نفتی ندارد؟
الحاق یک شناور کم نظیر تخصصی مقابله با آلودگی نفتی به ناوگان بندر بوشهر 
مساله‌ای که رئیس اداره ایمنی اداره کل بنادر و دریا نوردی نیز بر آن صحه می‌گذارد و می‌گوید: همه تاسیسات نفتی که در دریا مستقر می‌شود باید چنین تجهیزاتی در اختیار داشته باشند اما بیشتر میادین از این امکان برخوردار نیستند.خسروی می‌گوید اگر چه درخواست‌هایی هم به طرح آمایش تجهیزات مقابله با آلودگی داده شده اما حالا هم امکانات اداره کل بنادر و دریانوردی استان برای پاسخگویی به وقوع آلودگی‌های در خلیج فارس خوب است و یک شناور تخصصی مقابله با آلودگی نیز با اعتبار ۲۱ میلیون یورو تا پایان سال به ناوگان این اداره کل افزوده می‌شود که در دنیا کم نظیر است.این همه، برای جمع آوری آلودگی پس از انتشار مهم است اما مهمتر پیشگیری از انتشار این آلایندگی است که نیازمند همت و توجه بسیار بیشتر وزارت نفت در این زمینه است چرا که پس از هر بار آلودگی، حتی اگر بر هزینه کردهای پاکسازی هم چشم بپوشیم، گامی نا میمون به سمت تخریب زیست بوم خلیج فارس است و به گفته رئیس مرکز اقیانوس‌شناسی استان بوشهر احیای مجدد این مناطق بعد از آلودگی نفتی ماه ها و سال‌ها طول می کشد، سبب از میان رفتن پایداری اکولوژیک در منطقه می‌شود و گاهی بازگشت به حالت اولیه را غیر ممکن می‌سازد.
لکه‌های سیاه نشسته بر لبان خلیج فارس، چاره‌ای باید این زخم کهنه را 
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه