نابرابری بر مدار ثروت
علی مصطفوی ثانی
نابرابری در ثروت عمیقترین نوع نابرابری است و تقلیل نابرابری به نابرابری درآمدی نمیتواند تصویری دقیق از عمق نابرابری در جامعه را نشان دهد.در بررسی نابرابری گاهی اوقات درآمد و ثروت بهجای یکدیگر استفاده میشوند اما درواقع این دو مفهوم یکسان نیستند. بهطور مثال دو نفر که درآمد یکسانی دارند اما یکی مالک مسکن و دیگری فاقد مسکن ملکی است ازنظر رفاهی و فاصله طبقاتی، تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند.از این منظر باید توجه داشت که لزوماً کاهش یا افزایش در درآمد به معنای تغییر واقعی نابرابری و رفاه در جامعه نیست. نابرابری در ثروت عمیقترین نوع نابرابری است و تقلیل نابرابری به نابرابری درآمدی نمیتواند تصویری دقیق از عمق نابرابری در جامعه را نشان دهد.این نقص در نابرابری درآمدی را میتوان در کشور سوئد مشاهده نمود بهنحویکه معمولاً از سوئد بهعنوان یکی از کشورهایی که نابرابری درآمدی در آن بسیار پایین است نامبرده میشود که درآمد خانوارها در این کشور آنچنان تفاوت مشهودی ندارد و لذا بهعنوان کشور موفق در کاهش نابرابری شناخته میشود اما سوئد از نابرابری عمیقی در ثروت رنج میبرد.ضریب جینی یکی از شاخصهای نابرابری است که میتوان برحسب درآمد و ثروت سنجیده شود. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید رنگ کشورها نشاندهنده اندازه ضریب جینی یا بهعبارتیدیگر نشاندهنده میزان نابرابری است، کشورهای قرمزرنگ وضعیت بدتری دارند و هرچه قرمز پررنگتر شود، وضع نابرابری در آن کشورها بدتر میشود.نگاهی به وضعیت ضریب جینی درآمدی نشان میدهد که وضعیت ایران در ضریب جینی درآمدی چندان مساعد نیست و ایران جزء کشورهای با ضریب جینی درآمدی بالا است یعنی نابرابری درآمدی در کشور عمیقتر از دیگر کشورها برآورد میشود اما ضریب جینی ثروت نشان میدهد در مقایسه این شاخص با سایر کشورها، ایران وضعیت متعادلی از توزیع ثروت دارد و مقدار عددی شاخص ضریب جینی ثروت ایران در بازه ۷۰ تا ۷۵ قرار دارد. کشورهای قرمزرنگ وضعیت بدتری دارند و هرچه قرمز پررنگتر شود، وضع نابرابری در آن کشورها بدتر شده و شکاف ثروت عمیقتر میشود.آنچه مشخص است مسئله ثروت نقشی اساسی در اندازهگیری نابرابری در جامعه دارد و عدم لحاظ مسئله ثروت، جایابی خانوارها در دهکهای رفاهی را مخدوش نماید.بر این اساس است که هر نوع دهک بندی اقتصادی میبایست عنصر ثروت را نیز در خود لحاظ نماید اما متأسفانه این مهم در دهکبندی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان برای پرداخت یارانههای بعد از حذف ارز ترجیحی مدنظر قرار نگرفت و دولت در طرح مردمیسازی یارانهها، مالکیت مسکن (به عنوان یکی از مهم ترین جلوه های ثروت) را در نظر نگرفته است. این در حالی است که براساس آمارها، در شهرهای بزرگ نزدیک به نیمی از درآمد خانوادهها صرف تأمین مسکن میشود و در چنین شرایطی مالکیت یا عدم مالکیت مسکن نقشی بسیار تعیینکننده در کیفیت زندگی خانوادهها و دهک بندی آنها دارد.بهطور مثال چنانچه یک خانوار درآمد ماهانه بالایی داشته باشد، اما فاقد مسکن باشد، بهطورقطع بخش زیادی از درآمد خود را صرف اجاره مسکن میکند و ازاینجهت بههیچوجه با یک خانواده که درآمد مشابهی دارد اما صاحب مسکن است قابلمقایسه نیست.حسب این نقش مهم ثروت در دهک بندی خانوارها و بهتبع سیاستگذاری رفاهی برای خانوارها، ضرورت دارد پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان دادههای ثروت ایرانیان را نیز در بررسی و دهک بندی وضعیت رفاهی خانوارها لحاظ نماید و الا اطلاعات بهدستآمده از پایگاه چندان قابلیت استناد نخواهد داشت.
* پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع)
نابرابری در ثروت عمیقترین نوع نابرابری است و تقلیل نابرابری به نابرابری درآمدی نمیتواند تصویری دقیق از عمق نابرابری در جامعه را نشان دهد.در بررسی نابرابری گاهی اوقات درآمد و ثروت بهجای یکدیگر استفاده میشوند اما درواقع این دو مفهوم یکسان نیستند. بهطور مثال دو نفر که درآمد یکسانی دارند اما یکی مالک مسکن و دیگری فاقد مسکن ملکی است ازنظر رفاهی و فاصله طبقاتی، تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند.از این منظر باید توجه داشت که لزوماً کاهش یا افزایش در درآمد به معنای تغییر واقعی نابرابری و رفاه در جامعه نیست. نابرابری در ثروت عمیقترین نوع نابرابری است و تقلیل نابرابری به نابرابری درآمدی نمیتواند تصویری دقیق از عمق نابرابری در جامعه را نشان دهد.این نقص در نابرابری درآمدی را میتوان در کشور سوئد مشاهده نمود بهنحویکه معمولاً از سوئد بهعنوان یکی از کشورهایی که نابرابری درآمدی در آن بسیار پایین است نامبرده میشود که درآمد خانوارها در این کشور آنچنان تفاوت مشهودی ندارد و لذا بهعنوان کشور موفق در کاهش نابرابری شناخته میشود اما سوئد از نابرابری عمیقی در ثروت رنج میبرد.ضریب جینی یکی از شاخصهای نابرابری است که میتوان برحسب درآمد و ثروت سنجیده شود. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید رنگ کشورها نشاندهنده اندازه ضریب جینی یا بهعبارتیدیگر نشاندهنده میزان نابرابری است، کشورهای قرمزرنگ وضعیت بدتری دارند و هرچه قرمز پررنگتر شود، وضع نابرابری در آن کشورها بدتر میشود.نگاهی به وضعیت ضریب جینی درآمدی نشان میدهد که وضعیت ایران در ضریب جینی درآمدی چندان مساعد نیست و ایران جزء کشورهای با ضریب جینی درآمدی بالا است یعنی نابرابری درآمدی در کشور عمیقتر از دیگر کشورها برآورد میشود اما ضریب جینی ثروت نشان میدهد در مقایسه این شاخص با سایر کشورها، ایران وضعیت متعادلی از توزیع ثروت دارد و مقدار عددی شاخص ضریب جینی ثروت ایران در بازه ۷۰ تا ۷۵ قرار دارد. کشورهای قرمزرنگ وضعیت بدتری دارند و هرچه قرمز پررنگتر شود، وضع نابرابری در آن کشورها بدتر شده و شکاف ثروت عمیقتر میشود.آنچه مشخص است مسئله ثروت نقشی اساسی در اندازهگیری نابرابری در جامعه دارد و عدم لحاظ مسئله ثروت، جایابی خانوارها در دهکهای رفاهی را مخدوش نماید.بر این اساس است که هر نوع دهک بندی اقتصادی میبایست عنصر ثروت را نیز در خود لحاظ نماید اما متأسفانه این مهم در دهکبندی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان برای پرداخت یارانههای بعد از حذف ارز ترجیحی مدنظر قرار نگرفت و دولت در طرح مردمیسازی یارانهها، مالکیت مسکن (به عنوان یکی از مهم ترین جلوه های ثروت) را در نظر نگرفته است. این در حالی است که براساس آمارها، در شهرهای بزرگ نزدیک به نیمی از درآمد خانوادهها صرف تأمین مسکن میشود و در چنین شرایطی مالکیت یا عدم مالکیت مسکن نقشی بسیار تعیینکننده در کیفیت زندگی خانوادهها و دهک بندی آنها دارد.بهطور مثال چنانچه یک خانوار درآمد ماهانه بالایی داشته باشد، اما فاقد مسکن باشد، بهطورقطع بخش زیادی از درآمد خود را صرف اجاره مسکن میکند و ازاینجهت بههیچوجه با یک خانواده که درآمد مشابهی دارد اما صاحب مسکن است قابلمقایسه نیست.حسب این نقش مهم ثروت در دهک بندی خانوارها و بهتبع سیاستگذاری رفاهی برای خانوارها، ضرورت دارد پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان دادههای ثروت ایرانیان را نیز در بررسی و دهک بندی وضعیت رفاهی خانوارها لحاظ نماید و الا اطلاعات بهدستآمده از پایگاه چندان قابلیت استناد نخواهد داشت.
* پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع)
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
نابرابری بر مدار ثروت
-
سفرهای دریایی تماشاگران ایرانی به جام جهانی قطر چرا لغو شد؟
-
آخرین وضعیت جسمانی «پیروز» تشریح شد امکان رهاسازی پیروز در طبیعت وجود ندارد
-
قیمتسازی جعلی در فضای مجازی برای بالانگه داشتن نرخ دلار آزاد
-
ایران آماده نقشآفرینی برای پایان جنگ روسیه و اوکراین است
-
ارائه تسهیلات گمرکی به تولیدکنندگان و شرکت های دانش بنیان در دستور کار گمرک
-
سفرهای دریایی تماشاگران ایرانی به جام جهانی قطر چرا لغو شد؟
-
هدف از نظارت بر واحدهای قضایی مچگیری نیست
-
جبران افت بهاری شاخص ملی محیط کسب وکار در تابستان
اخبار روز
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد
-
اقدام قوه قضاییه در شناسایی اموال بابک زنجانی در خارج و انتقال آن به تهران قابل تقدیر و تشکر است
-
ایجاد ۷۵۰ طرح اشتغالزایی در پنج شهرستان بوشهر؛ راه اندازی اولین کارگاه پالت چوبی در استان بوشهر
-
تاکید مدیر عامل راه آهن توجه جدی به ارتقای منزلت راهبران قطار
-
دعوت از مردم کوهدشت و رومشکان به مشارکت در انتخابات مجلس
-
پایان نخستین لیگ آموزشی و پژوهشی همیار محیط زیست