ایرج گلشنی - هر چه از توسعه سواحل سخن به میان می آید، سه نکته ذهن را در بر می گیرد و در نهایت، یاس و ناامیدی بر تحلیل ها و نتایج افکار تحمیل می کند. مسکن- آب- ابزار تولید(کارخانجات)، ایجاد مسکن در سواحل از رشد بسیار اندکی برخوردار است و نسبت به آنچه که مهاجرت معکوس می نامیم و انتظار داریم که خیل جمعیت از خشکی به سوی دریا روانه شود، ساخت مسکن آن چنان رقم اندک و ناامیدکننده ای دارد که شعارهای مرتبط با توسعه سواحل- به خصوص توسعه سواحل مُکران- را زیر سوال می برد.
به گزارش اقتصادسرآمد، در یادداشت ایرج گلشنی آمده است: برای تامین مسکن در سواحل که بتواند انگیزه مهاجرت ایجاد کند چه باید کرد؟ چند راه کار می توان مرکز تحلیل و فکر باشد: اول: دولت جمهوری اسلامی ایران به جای ساخت سالی یک میلیون مسکن در کل ایران، سالی صدهزار مسکن در سواحل بسازد.یعنی به جای این که تمامی گستره ایران را مد نظر قرار دهد و سرمایه را به ۳۲ استان تقسیم و خرد کند، سرمایه را متمرکز کند در سواحل. بدین سان در ساخت و ساز مسکن در سواحل جهش ایجاد کند و به تبع آن، هم گرایش به خانه دار شدن در سواحل برای مردم معنا پیدا کند، کار و اشتغال گسترده در سواحل ایجاد شود و مهندسان و معماران وکارگران به همراه خانواده به سواحل مهاجرت کنند و در پی این حرکت، خدمات دهندگان از خرد و کلان به آن سمت جریان پیدا کنند: از بقال و چقال گرفته تا ....تغییر در رویه مهاجرت و ایجاد مهاجرت معکوس، علاوه بر آبادانی سواحل، موجب کاهش فشار از کلان شهرها – به خصوص تهران در هم فشرده – خواهد شد. اصل و اساس این نگرش این است: اگر شما نمی توانید در سراسر کشور، مساله مسکن را پیش ببرید، یک جا تمرکز کنید و سرمایه کلان را خرد و کوجک و قطعه قطعه نکنید. یک جا سرمایه گذاری کنید و سواحل بهترین موقعیت برای چنین سرمایه گذاری است. بحث بر سر این راهبرد است: توسعه سواحل – به ویژه توسعه سواحل مکران- کشف گنج پنهانی که رهبری معظم انقلاب بر آن تاکید فرموده اند. این تاکید نباید زمین بماند. این تاکید راهبردی و چاره ساز است. چند سال از این تاکید گذشته است؟ چند سال دیگر باید بگذرد که شاهد کمترین اتفاق ممکن باشیم؟ وقتی سرمربی، تاکتیک درست را به بازیکنان تفهیم کرده است، این بازیکنانی که در زمین فقط راه می روند را چه باید کرد؟ با راه رفتن نمی توان در این مسیر سخت و طولانی به جایی رسید. معنای اقدام جهادی این نیست! فعالیت جهادی به معنای وقت گذاشتن و عرق ریختن است. به معنای دویدن تا پای جان است. امروز را به فردا گذاشتن، خلاف معنا و مفهوم حرکت جهادی است. وقتی سخن از حرکت جهادی به میان می آید، باید تصور رزم مولا علی(ع) و غوغای سلحشوری حسین بن علی(ع) و نان خشک خوردن و ساعت ها رزمیدن رزمندگان هشت سال دفاع مقدس به ذهن ها برسد. اقدام جهادی با شعارهای بزرگ و قدم های کوچک جور در نمی آید.حال این حرکت جهادی در ساخت مسکن در سواحل( و به طور کلی، آبادانی سواحل مکران)، به چه معناست؟ از زمانی که رهبر انقلاب به حوزه مکران توجه دادند چند سال می گذرد؟ برای هر سال نه یک میلیون، بلکه چند خانه ساخته شده است؟ آیا این معنای اطاعت امر رهبری است؟به هر روی، اگر قادر نیستید در سطح وسیع، مشکل مسکن را حل کنید- که شواهد نشان می دهد که نمی توانید- حداقل یک جا را آباد کنید و حوزه شعار و کار را محدود کنید تا به جایی برسید. برای تمرکز سرمایه کلان بر فضای محدود، بهترین و برترین جای ممکن همان سواحل مکران است.دوم: بیل و کلنگ را به دست مردم بدهیدکافی است عنایت کنید و مجوز لازم را صادر فرمایید تا خود مردم آستین همت بالا بزنند. کافی است نقشه راه مشخص باشد و مکان ساخت و ساز تعریف شود تا مردم خود اقدام کنند. با چنین تدبیری انبوهی از سرمایه های سرگردان به سمت سواحل مکران راهی خواهد شد. این کار نیاز به ایجاد زیرساخت اولیه به وسیله دولت، قطعه بندی و نقشه مشخص دارد و باقی را می توان به مردم واگذار کرد. مردم خود می دانند که چگونه سرمایه های کوچک خود را در حد ساخت یک خانه در سواحل مدیریت کنند. این گونه می توان شاهد خیزش و حرکت جمعی سرمایه های خرد و کلان به سمت سواحل و جزایر بود. به تعاقب آن، حرکت در بازار سیمان و آهن و آجر و... ایجاد خواهد شد. مشاغل ریز و درشت در حوزه ساخت مسکن ایجاد می شود و با توجه به نیاز، از سراسر کشور از کارگر و بنا و مهندس و معمار و... به سواحل حرکت خواهند کرد و در نهایت، موج بزرگی برای آبادانی سواحل بپا خواهد خواست.  سوم: همچنان دست روی دست بگذاریمراه دیگر همین است! بگوییم سال هاست کاری نشده، اگر چند سال دیگر هم کاری نشود اشکالی پیش نمی آید! شاید باورش سخت باشد و این نوشتار به طنز بزند؛ اما این قلم بر این باور است که رویه اجنتاب آرام اکثر مدیران همین است. حالا بگذارید بعدا رسیدگی می کنم! این یعنی مساله اهمیت ندارد و می تواند مشمول زمان شود