گروه اقتصاددریا - امید متین - «بورس» یک پدیده مدرن جهانی است که بازار آن، جزو بازارهای مهم و تعیین کننده است. بر میزان رشد و توسعه تاثیر مستقیم دارد و گاهی تعیین کننده فراز و فرود همه بازارها می شود. 
«بورس» از قواعد علمی و منطقی اقتصادی پیروی می کند و فرمول های مشخصی برای سنجش دارد؛ البته به شرطی که بازار بورس، واقعا همان بازار بورسی باشد که در کتاب های دانشگاهی درباره آن می نویسند و می گویند. اما «بورس ایران» انگار آن بورس معروف دانشگاهی نیست و از قواعد خودش پیروی می کند. قواعدی که دقیقا نمی توان گفت چیست. در این مسیر، «بورس صنایع دریایی» حال و روز دیگر و بدتری دارند و تقریبا به حساب نمی آیند! چند و چون بازار بورس و نقبی به بازار بورس دریایی ایران، موضوع گفت و شنودی است با دکتر بهمن فلاح - مدیر شرکت سرمایه گذاری نگین دشت اشترانکوه – که با هم می خوانیم:
اقتصادسرآمد: بازار بورس در ایران به صورت بازارهای معمولی و تجربی است و از قواعد رسمی و  علمی بورس پیروی نمی کند. یعنی فرمول های مالی که بر اساس آن بتوان یک شرکت را سنجید، در بورس ایران کارآیی ندارد و تحلیل تکنیکال می تواند یک شوخی یا یک جور بورس بازی باشد؛ زیرا تحلیل تکنیکال چنین بازاری را نمی تواند مورد محاسبه و سنجش قرار دهد؛ آیا شما با این تحلیل موافق هستید؟
بهمن فلاح: متاسفانه بازار بورس ما، بازار کارائی نیست؛ به این معنی که اطلاعات به طور یکسان در اختیار فعالان بازار قرار نمیگیرد و اطلاعات ثانویه و پوک شده توزیع میشود که جزو اطلاعات سوخته هستند و کاربرد معناداری ندارد و این سبب میشود کسانی که دسترسی به اطلاعات اولیه دارند، در بازار نفوذ خاصی داشته باشند و باعث شوند که رانت، با اثرگذاری بالا تاثیر خودش را بگذارد؛  در نتیجه، تحلیل های تکنیکال و فضای بنیادی علمی و افرادی که نگاه تخصصی و محاسبه ای به اوضاع دارند را تحت تاثیر خودش قرار میدهد و تحلیل تکنیکال را ناکارآمد می کند. نتیجه بلند مدت این نقصیه این است که بازار سرمایه در ایران پایگاه اجتماعی و جایگاهی برای مردم نداشته باشد و آن ها نتوانند با خیال راحت به یک شخص حقیقی یا حقوقی که تحلیل تکنیکال می کند و با شناخت مناسب بورس را خرید و فروش کند، اعتماد کنند. این یعنی، بخش بزرگی از سرمایه های مردمی وارد بازار بورس نمی شود و جمعیت بورسی ایران نسبت به کل جمعیت، درصد اندکی دارد. 
اقتصادسرآمد: به استناد همین تحلیل شما، به نظر می رسد که بورس ایران محدود به به چند استان خاص و قشر محدودی از مردم است که در این بازار سرمایه گذاری می کنند. چرا چنین است و چرا بورس در سطح عمومی جامعه معنا و مفهوم ندارد؟
بهمن فلاح: به دلیل عدم توزیع عادلانه اطلاعات در بازار بورس کشور و وجود مناطق محروم  که هم ضعف ارتباط مجازی دارند و هم ضعف آموزش، بخش بزرگی از جمعیتی که بتوانند در بورس سرمایه گذاری کنند ریزش پیدا می کند. 
به طور کلی، مخاطب بازارهای سرمایه طبیعتاً افرادی هستند که دارای منابع مناسب هستند؛ منابع مانند برخورداری از اطلاعات، امکان استخدام مشاور، کار مستقیم با کارگزاری ها و... به آن ها کمک می کند که وارد سرمایه گذاری بشوند؛ اما این امکانات برای همه فراهم نیست و بازار بورس را برای آنها وهم انگیز و پر ریسک می کند. 
ایران کشوری است که بیشتر استان های آن محروم و مردم طبق آمار رسمی، زیر خط فقر هستند؛ بنابراین عوامل بورس ایران شاید به 40% مردم و 40% از استان ها تخصیص پیدا می کند و بقیه ا 6دهک یا 60% استان ها و مردم آن استان ها، توانایی ورود و ساختار مناسب برای ورود به بازار سرمایه را ندارند.
عدم آموزش و عدم دسترسی به منابع آموزشی از موارد مهم است. برای مثال ما در تهران آموزش و منابع آموزش زیادی وجود دارد؛ در کارگزاری ها امکان دریافت اطلاعات و آموزش وجود دارد. عده زیادی در این شرکت ها کارآموزی و تجربه لازم را کسب می کنند؛ اما در خیلی از استان ها و شهرستان ها ، نه منابعی برای آموزش وجود دارد و نه امکان دسترسی به منابع آموزشی و کسب تجربه و مجموع این عوامل، باعث ترس از بازار بورس می شود؛  بنابراین بورس هراسی در جامعه به علت ناکارآمد بودن ساختار و شفافیت اطلاعاتی تبدیل به یک بورس گریزی شده است. در نتیجه،  علیرغم وجود نقدینگی در کشور ، گرایش به بازار بورس محدود باشد و سرمایه ها به سمت بازار سرمایه نیایند. 
در بازار 700 الی 800 هزار کد فعال بورسی وجود دارد؛ این در حالی است که طبق آمارهای رسمی ارز اولی ها، اوایل دهه 90 حدود 200 هزار کد فعال داشتیم و اگر این دو عامل نبودند با توجه به حجم نقدینگی در جامعه، آمار می توانست حداقل 3برابر آمار فعلی باشد و به 3میلیون کد بورسی فعال برسد.
اقتصادسرآمد: بورس ایران هنوز به جایگاه واقعی در حد یک بازار بورس حرفه ای نرسیده و اسمی از بازار بورس یدک می کشد. هنوز تکامل نیافته و در حد ابتدایی است، اطلاعات شرکت ها همواره ناقص است و به روز نیست و فراز و فرود قیمت سهام، با فرمول های علمی به طور دقیق قابل محاسبه نیست و اغلب فعالان، به صورت تجربی عمل می کنند؛ آیا این نظریه درست است؟
بهمن فلاح: به طور کلی، در ایران تا زمانی که بدنه بورس، دولتی است و اکثر شرکت های موجود در بازار، دولتی هستند و طبیعتاً مداخله های مستقیم دولت در ساختار اقتصاد وجود دارد،  بورس نمی تواند به آن تعریف موزد نظر شما برسد و مردم هم زیاد اقبال نمی کنند زیرا، قاعدتا اولویت مردم در بازارهایی است که مستقل باشند و براساس جریان آزاد اطلاعات، عرضه و تقاضا تعیین شود و فعالیت کنند نه بر اساس بازاری که با مصلحت سیاسی کنترل می شود و ممکن است امروز آن با فردای آن، کاملا متفاوت باشد؛  بنابراین این بازارها رشد نمی کنند و به بلوغ نمی رسند.
اقتصادسرآمد: پایان این هم سخنی درباره سهم بورس ایران از بازارهای دریایی است. به عبارت بهتر، سهم صنایع دریایی در بورس ایران چقدر است؛ در حالی که هر چه از بورس می شنویم اغلب درباره صنایعی است که درخشکی جای خوش کرده اند. شرکت های دریایی، بندری و ساحل نشین ما چه سهمی از بازار بورس ایران دارند؟
بهمن فلاح: شرکت های بندری هستند که در حوزه بنادر و کشتیرانی در بازار فعالیت می کنند که نمونه آن، هلدینگ کشتیرانی ایران و هلدینگ کشتیرانی دریای خزر است و یا مثل خدمات بندری سینا یا شرکت تایدواتر خاورمیانه، اما همه این ها سهم بسیار کمی از بازار بورس را به خود اختصاص می دهند و سهم بسیار کم و انگشت شماری دارند؛ دلیل آن هم این است که اینها در انحصار دولت هستند و هنوز بخش خصوصی نتوانسته وارد بازار شود.
به طور کلی، سهم صنایع دریایی –آن گونه که شما مد نظر دارید- در بازار بورس ایران چشمگیر نیست و ممکن است دلایل متعدد داشته باشد؛ اما مهمترین دلیل از نظرگاه من این است که بخش خصوصی قادر به رقابت با بخش دولتی نیست و نمی تواند در بازار سرمایه با بخش دولتی مقابله و رقابت کند. به همین دلیل، ورود نمی کند. معادله یک طرفه است و فرصت عرض اندام به بخش خصوصی نمی دهد. راه کار هم همان است که بارها گفته شده: بخش دولتی باید دست از اقتصاد بکشد. صنایع بزرگ دولتی باید خصوصی شوند و طبق اصل 44 قانون اساسی عمل شود. این گونه، تبادل اطلاعات در بازار معنا پیدا می کند، شرکت ها همه در یک رقابت سالم وارد بازار بورس می شوند و سرمایه گذار هم با مطالعه و بررسی، سهام می خرد و در بازار به خرید و فروش سهم مبادرت می کند.