الگوگیری از معماری سنتی در توسعه پایدار شهری
مطالعه موردی: بندر تاریخی کنگ
نویسندگان: محسن کنگی نژاد، مجتبی کریمی گوغری، مهدی کامفیروزی
توسعه پایدار، از جمله مفاهیمی است که امروزه مورد توجه بسیاری از صاحب نظران مجامع علمی را به خود جلب نموده است. شهرها در گذشته بهترین نمونه های پایداری را در خود متجلی ساختهاند. انسان همواره در طول تاریخ به منظور ایجاد سرپناه امن برای سکونت سعی در شکل دهی محل زندگی و پیرامون خود با توجه به محدودیتهای اقلیمی و اکولوژیک محل در تناسب و سازگاری با طبیعت دارد تا بتواند شرایط مناسبی برای ادامه حیات خویش ایجاد کند.
مصالح به کار رفته در سقف چوبهای چندل و چوبهای وارداتی استفاده می کردهاند در سقف از تیر چوبی استفاده شده بر روی تیرها که به فاصله ۳۰ سانتی متر (از یک تا دو وجب با توجه به وضعیت اقتصادی صاحب بنا) از یکدیگر قرار دارند و با تخته، فیبر یا حصیر پوشش داده میشود. این تیرهای فرعی بر روی تیرهای اصلی که اکثراً چوبهای چندل که محکم تر است قرار میگیرد. این نوع پوشش علاوه بر زیبایی به دلیل مقاومت در برابر رطوبت، رایج ترین مکمل اجرا می باشد. به طور معمول چوب درخت چندل وارداتی و از ساج (چوبهای محلی) مقاومتر است. حصیرها از عراق و آورده میشدند. این کنفها نقش حصیر را دارند، بعد روی آنها لایه قلوه سنگهای کوچک قرار داده می شود و بعدها یک لایه خاک رس مرطوب و دو لایه کاهگل (بطوریکه قشری یکدست و همگن روی چوب ها به وجود آید) پوشش داده میشود. این ترکیب علاوه بر عایق رطوبتی، عایق حرارتی می باشد.
تقسیم بندی فضاها
پلان ها با فضاهای باز، نیمه باز و بسته تقسیم بندی شدهاند. فضای باز حیاطها هستند. بعضی مثل خانه فکری و خانه سعدی حیاطی در جلو دارد و حیات بعدی در قسمت اندرونی و به شکل سنتی اکثر خانههای این ناحیه حیاط مرکزی است (خانه معلم) یا مثل خانه سعدی در پشت و جلو بنا است خانه فکری هم حیاط مرکزی را دارد و هم ورودی اصلی خانه به حیاط است. فضاهای ورودی نیز در این دسته بندی قرار می گیرند. چون اکثراً بدون اینکه دید مستقیم به حیاط اندرونی داشته باشند با هوای آزاد در ارتباطند. سقف، سایه مناسبی برای حفاظت مراجعه کننده از گرما دارد. ورودیهای اصلی اکثرا در جنوب ساختمان قرار دارند. بیشتر منازل بیشتر بیش از یک ورودی دارند و یک ورودی برای مهمان و یک ورودی برای ساکنان محرم به اهالی خانه است. ورودی مهمان اکثرا پیش آمده نسبت به بقیه نما است و با تزیینات بیشتری همراه است ولی ورودی دیگر در جهات دیگر (اکثر شرق بنا) و بسیار ساده است. فضاهای بسته نیز کاربریهای خاص خود را دارد که به ترتیب اشاره میشود هر جبهه مناسب فصل معین معینی است. بخش شماره بنا، جبهه رو به آفتاب، است که بخش تابستان نشین است. قسمت جنوبی بنا جبهه زمستان نشین میباشد.
سازندهی فضاهای مختلف با توجه به تاثیر آفتاب و گردش خورشید در فصول مختلف از با اهمیت ترین عملکرد حیاط است. حیاط رابطه بین فضاهایی با کاربری استراحت خواب و خدماتی نیز هست. در ضمن با توجه به اهمیت محرمیت، حیاط ضمن فراهم کردن روشنایی و تهویه مناسب، به اهالی منزل امنیت مناسب، برای آزادی فعالیت میداده است.
نتیجه گیری
معماری بومی با بهره گیری از اصول سازگار با اقلیم پیرامونی خود در مناطق شرایط را برای زندگی ساکنین شهر در شرایط دشوار از لحاظ محیط پیرامون، بهتر کرده است. بهره گیری از انرژی های طبیعی و حداقل استفاده از منابع زیستی در راستای پایداری زندگی و تداوم آسایش انسانی با به کارگیری فرم معماری و بافت شهری مناسب در معماری سنتی بندر کنگ و لنگه دیده میشود. مفاهیم توسعه پایدار به خوبی با اهداف و مقاصد معماری بومی سازگار میباشد و میتوان به عنوان الگوی موثر برای تحقق اهداف پایداری از آن استفاده کرد. به کارگیری این اصول با تلفیق تکنولوژی در معماری خانههای جدید در راستای کاهش انرژی و بهره گیری حداقل منابع طبیعی و ایجاد شرایط معماری پایدار و در نهایت پایداری شهر را فراهم می کند.
نویسندگان: محسن کنگی نژاد، مجتبی کریمی گوغری، مهدی کامفیروزی
توسعه پایدار، از جمله مفاهیمی است که امروزه مورد توجه بسیاری از صاحب نظران مجامع علمی را به خود جلب نموده است. شهرها در گذشته بهترین نمونه های پایداری را در خود متجلی ساختهاند. انسان همواره در طول تاریخ به منظور ایجاد سرپناه امن برای سکونت سعی در شکل دهی محل زندگی و پیرامون خود با توجه به محدودیتهای اقلیمی و اکولوژیک محل در تناسب و سازگاری با طبیعت دارد تا بتواند شرایط مناسبی برای ادامه حیات خویش ایجاد کند.
مصالح به کار رفته در سقف چوبهای چندل و چوبهای وارداتی استفاده می کردهاند در سقف از تیر چوبی استفاده شده بر روی تیرها که به فاصله ۳۰ سانتی متر (از یک تا دو وجب با توجه به وضعیت اقتصادی صاحب بنا) از یکدیگر قرار دارند و با تخته، فیبر یا حصیر پوشش داده میشود. این تیرهای فرعی بر روی تیرهای اصلی که اکثراً چوبهای چندل که محکم تر است قرار میگیرد. این نوع پوشش علاوه بر زیبایی به دلیل مقاومت در برابر رطوبت، رایج ترین مکمل اجرا می باشد. به طور معمول چوب درخت چندل وارداتی و از ساج (چوبهای محلی) مقاومتر است. حصیرها از عراق و آورده میشدند. این کنفها نقش حصیر را دارند، بعد روی آنها لایه قلوه سنگهای کوچک قرار داده می شود و بعدها یک لایه خاک رس مرطوب و دو لایه کاهگل (بطوریکه قشری یکدست و همگن روی چوب ها به وجود آید) پوشش داده میشود. این ترکیب علاوه بر عایق رطوبتی، عایق حرارتی می باشد.
تقسیم بندی فضاها
پلان ها با فضاهای باز، نیمه باز و بسته تقسیم بندی شدهاند. فضای باز حیاطها هستند. بعضی مثل خانه فکری و خانه سعدی حیاطی در جلو دارد و حیات بعدی در قسمت اندرونی و به شکل سنتی اکثر خانههای این ناحیه حیاط مرکزی است (خانه معلم) یا مثل خانه سعدی در پشت و جلو بنا است خانه فکری هم حیاط مرکزی را دارد و هم ورودی اصلی خانه به حیاط است. فضاهای ورودی نیز در این دسته بندی قرار می گیرند. چون اکثراً بدون اینکه دید مستقیم به حیاط اندرونی داشته باشند با هوای آزاد در ارتباطند. سقف، سایه مناسبی برای حفاظت مراجعه کننده از گرما دارد. ورودیهای اصلی اکثرا در جنوب ساختمان قرار دارند. بیشتر منازل بیشتر بیش از یک ورودی دارند و یک ورودی برای مهمان و یک ورودی برای ساکنان محرم به اهالی خانه است. ورودی مهمان اکثرا پیش آمده نسبت به بقیه نما است و با تزیینات بیشتری همراه است ولی ورودی دیگر در جهات دیگر (اکثر شرق بنا) و بسیار ساده است. فضاهای بسته نیز کاربریهای خاص خود را دارد که به ترتیب اشاره میشود هر جبهه مناسب فصل معین معینی است. بخش شماره بنا، جبهه رو به آفتاب، است که بخش تابستان نشین است. قسمت جنوبی بنا جبهه زمستان نشین میباشد.
سازندهی فضاهای مختلف با توجه به تاثیر آفتاب و گردش خورشید در فصول مختلف از با اهمیت ترین عملکرد حیاط است. حیاط رابطه بین فضاهایی با کاربری استراحت خواب و خدماتی نیز هست. در ضمن با توجه به اهمیت محرمیت، حیاط ضمن فراهم کردن روشنایی و تهویه مناسب، به اهالی منزل امنیت مناسب، برای آزادی فعالیت میداده است.
نتیجه گیری
معماری بومی با بهره گیری از اصول سازگار با اقلیم پیرامونی خود در مناطق شرایط را برای زندگی ساکنین شهر در شرایط دشوار از لحاظ محیط پیرامون، بهتر کرده است. بهره گیری از انرژی های طبیعی و حداقل استفاده از منابع زیستی در راستای پایداری زندگی و تداوم آسایش انسانی با به کارگیری فرم معماری و بافت شهری مناسب در معماری سنتی بندر کنگ و لنگه دیده میشود. مفاهیم توسعه پایدار به خوبی با اهداف و مقاصد معماری بومی سازگار میباشد و میتوان به عنوان الگوی موثر برای تحقق اهداف پایداری از آن استفاده کرد. به کارگیری این اصول با تلفیق تکنولوژی در معماری خانههای جدید در راستای کاهش انرژی و بهره گیری حداقل منابع طبیعی و ایجاد شرایط معماری پایدار و در نهایت پایداری شهر را فراهم می کند.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
تمدید و صدور مجوز ساخت و بهرهبرداری از ۵ سازه دریایی
-
مشعل سوزی به پایان می رسد؟
-
اختصاص رتبه پنجم گردشگری کشور به سواحل سیستان و بلوچستان
-
پل خلیج فارس در راستای راهبرد جهانی کردن مناطق آزاد احداث می شود
-
الگوگیری از معماری سنتی در توسعه پایدار شهری
-
عبور بزرگترین کشتی کانتینری جهان از کانال سوئز
-
هشدار دریایی به ماهیگیران و فعالان دریایی در مازندران
-
سهم ایران از ظرفیت تجاری روسیه و هند
-
امارات با افتتاح ترمینال در بندر جبلعلی وارد تجارت پتروشیمی شد
-
الحاق یک فروند بارج جمع آوری آلودگی مواد نفتی به ناوگان سازمان بنادر
-
تخلیه کالاهای اساسی در بندر امام خمینی(ره) از ۱۳میلیون تُن عبور کرد
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد