ارزیابی کالبدی بندر کنگ در استان هرمزگان

 هفتمین سمپوزیوم معماری و شهرسازی پایدار  توسعه کالبدی پایدار در بنادر جنوب ایران

 نویسندگان: مهتاب جاودان، معصومه حجتی، محمد حسین پور شاهرودی، آزیتا کهریزی
چکیده
ایران دارای تمدنی ریشه دار است که از قرون پیش از تاریخ تا کنون برجای مانده است. معماری بومی ایران سابقهای کهن دارد و در هر گوشه از آن بناهایی با معماریهای متفاوت چشم می‌خورد. شرایط اقلیمی مختلف ایران باعث شده تا در هر منطقه، معماری متناسب با آن اقلیم را داشته باشید و معماری که در مناطق سردسیری انجام میشود با معماری اقلیم گرمسیری تفاوت باشد و بتواند خود را سازگار با محیط خویش کند و در این میان روستاها که جلوهی بارزی از حیات  اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شوند توانسته‌اند با فاکتورهای اقلیمی از جمله تابش آفتاب، باد، پوشش گیاهی و مصالح بوم آورد به بهترین نوع خود را با محیط خود سازگار کنند. معماری روستایی ایران دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که با توجه به مسائل زیباشناختی پاسخگوی نیازهای اقلیمی هر منطقه است که پیروی از این اصول باعث صرفه جویی در انرژی، حفاظت از محیطزیست و همچنین حفظ منابع فسیل شده است ولی متاسفانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ورود به مصالح جدید به روستاها و نبود مهارت کافی معماران محلی در استفاده از این مصالح، هویت روستاها از بین رفته و دیگران سادگی، زیبایی، بی پیرایگی و انطباق با محیط طبیعی در میان نیست و رفته رفته روستاها در حال از بین رفتن هستند.
مقدمه
 توسعه پایدار، توسعه ایی است که نیازهای اکنون را به گونه‌ای برآورده نماید که توان نسل های بعدی را جهت تامین نیاز، کاهش ندهد واژه «پایدار» امروزه به طور گستردهای به منظور توصیف جهانی که در آن نظامهای انسانی و طبیعی توأما بتوانند تا آینده‌ای دور ادامه حیات دهند به کار گرفته شوند. توسعه پایدار به معنی ارائه راه حلهایی در مقابل الگوهای فانی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی توسعه می باشد که بتواند از بروز مسائلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانههای زیستی آلودگی جهانی، تغییر اقلیم، افزایش بی رویه جمعیت، بی‌عدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی انسانها جلوگیری کند و طبق یک تعرفه دیگر استفاده موثر و همراه با آینده نگری از منابع موجود است که از عمده این منابع می توان منابع زیست محیطی را نام برد. ساختمان سازی پایدار می تواند به عنوان روش ساختی تعریف شود که با کیفیت کامل شدههای شامل کارآیی اقتصادی، اجتماعی و محیطی به طور وسیعی و بقا مییابد. بنابراین استفاده منطقی از منابع طبیعی و مدیریت مناسب مصالح خام به حفظ منابع کمک میکند، مصرف انرژی را کاهش می‌دهد و کیفیت محیطی را توسعه می بخشد. کالبدخانه به عنوان پوست دوم انسان، نیازمند داشتن ویژگی‌هایی است که آرامش را برای او در طول اقامتش به همراه داشته باشد. آرامش پذیری زمانی به وجود خواهد آمد که رابطه میان انسان، فضا و کالبد معماری در چارچوبی نظاممند و معنادار به وجود آید. قابلیت تنظیم رابطه مذکور در چارچوب یک محیط ساخته شده به انعطافپذیری به عنوان یکی از مهم‌ترین کیفیت فضایی در معماری بستگی دارد. کیفیت انعطافپذیری در فضاهای موجود در معماری دوره اسلامی قابل شناسایی است، اما در زمان معاصر با وجود تغییر نیازها و رفتارهای مخاطب، با وجود لزوم به کارگیری این مفهوم در معماری متاسفانه کمتر به آن پرداخته می شود.
معماری 
معماری به عنوان یکی از قدیمی‌ترین علوم از پیشینه‌ای کهن برخوردار است. از زمانی که انسان پا به عرصه حیات نهاد، خود را آغاز نمود و تا امروز پا به پای بشر و سایر پدیدههای بشری روند تکامل خود را طی کرده و دگرگونی‌های بسیاری را به خود دیده و به واسطه همین دگرگونی ها در طی زمان تعاریف آن نیز تغییر کرده است. معماری پدیده‌ای است که طی هزاران سال وجود داشته است و نمونههای آن به شکل بناها و ساختمانهای متعدد در جهان پراکنده می باشد. 
معماری به فعالیت طراحی یک معمار گفته می‌شود که هم طراحی و در یک سطح بزرگ مانند طراحی شهری و چشم اندازها و هم طراحی کوچکتر مانند طراحی جزئیات مبلمان را شامل می‌شود (مجله معماری مساحت) از دیدگاه سنتی معماری هنر آفرینش است، آفرینشی زیبا که لازمه وجود حقیقی است. انسان سنتی استعداد آفرینندگی خود را از خداوند می داند. از همین رو از نگاه سنت معماری به عنوان هنر آفرینش و آراستن کالبد زندگی واجد بعد هستی شناسی است.
معماری صورتی از رویاها، باورهای فردی و ارزشهای اجتماعی را با شکلی مفید به فناوری ساخت و متکی به زمان و مکان را با زبان و بیان خاص معماری برای زندگی انسان نظام فضایی می بخشد. واژه «معماری» در زبان عربی از ریشه «عمر» به معنای عمران و آبادی و آبادانی است و «معمار» یعنی بسیار آباد کننده. معماری فرایند بازآفرینی و ساماندهی فضا با بهره گیری از عوامل مادی و صوری، متناسب با نیازهای مادی و روحی انسان ها و در جهت کمال آنها می باشد.
 معماری پایدار
 معماری پایدار تفکر و نگرشی است برای سازگار کردن طرح معماری با محیط زیست به تعبیر دیگر، معماری پایدار استفاده از ابزار طراحی و شیوههای ساخت و ساز را در محیطزیست به حداقل برساند. به طور کلی معماری پایدار دارای ابعاد گسترده و پیچیدهای است، بخش عظیمی از تعریف به پایداری به معنای طراحی هوشمندانه در بهرهگیری از عناصر اولیه موجود در طبیعت و هماهنگی و توازن با قوانین حاکم بر طبیعت (انرژی خورشیدی، باد و غیره) است. 
طراحی پایدار یا طراحی بوم شناختی که به آن طراحی سبزی معماری پایدار هم گفته می‌شود، یک فلسفه است. فلسفه طراحی ساختمان هایی که اصول پایداری بوم شناختی، اقتصادی و اجتماعی را رعایت می‌کنند. هدف از طراحی بناها با توجه به اصول پایداری و بوم شناختی، کاهش ائتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست است. معماری پایدار، زیر مجموعه طراحی پایدار و یکی از تحولات مهم معماری معاصر و واکنشی بشر دوستانه در برابر بحرانهای عصر صنعت است. 
در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می دهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار می‌کند. معماری پایدار را می توان طراحی اکولوژیک دانست. در واقع معماری پایدار را میتوان نوعی طراحی قلمداد کرد که در طول چرخه حیات خویش با سیستم اکولوژیکی هماهنگی کامل دارد. در معماری پایدار مصالح ساختمانی و انرژی مصرفی به گونه‌ای مورد استفاده قرار می گیرند که کمترین تاثیر منفی روی محیطزیست را با کمترین ائتلاف منابع داشته باشند.
پس مدیریت یک محیط پاک و سالم براساس بهره برداری از منابع طبیعی و اصولی (اکولوژیکی) که هدف طراحی ساختمانهای پایدار و کاهش آسیب آن بر روی محیط و منابع انرژی و طبیعت است که شامل قوانین زیر می باشد:
کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدید
 توسعه محیط طبیعی
 حذف یا کاهش مواد سمی و یا آسیب رساندن بر طبیعت ساختمان سازی 
معماری پایدار یک روش در طراحی است که به تقلیل مصرف منابع تجدید ناپذیر و بهینه سازی مصرف منابع تجدیدپذیر میپردازد و اظهار میدارد که آنچه را ما برای بقا نیاز داریم می توانیم از محیط زیست به دست آوریم.
 هفتمین سمپوزیوم معماری و شهرسازی پایدار  توسعه کالبدی پایدار در بنادر جنوب ایران
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه