گروه  بنادر و سواحل - طبق گزارش های رسمی به طور میانگین روزانه سه هزار تن زباله در استان مازندران تولید می شود که در برخی از ایام سال به ویژه ایام گردشگری این رقم به ۲ برابر افزایش می یابد، پراکندگی زباله در حاشیه و حریم راه ها، رودخانه ها، سواحل و عرصه های مرتعی و جنگلی نه تنها خسارت زیست محیطی به منابع می زنند بلکه چهره غرب مازندران را به عنوان سرسبزترین خطه کشور با زشتی ناراحت کننده ای مواجه کرده است.
پراکندگی زباله در سواحل شهرستان های غرب مازندران که سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر داخلی و خارجی بوده به اعتقاد کارشناسان امر، ظلم مضاعف بر محیط و سیمای سواحل زیبای منطقه و صنعت گردشگری است که باید برای برون رفت از مشکل تدابیر ویژه ای اتخاذ شود.
شهرستان‌های غرب مازندران با برخورداری از جاذبه‌های منحصر به فرد طبیعی و تاریخی به گفته کارشناسان گردشگری اطلس تمام نمای گردشگری ایران است که هر مسافر و گردشگری داخلی و خارجی کافی است یکبار از این اقلیم دیدن کند تا مجذوب زیبایی‌های آن شود.
وجود آبشارها، آب های سرد و گرم معدنی، بوستان های جنگلی، غارها، چشمه‌ها، دریاچه، یادمان های تاریخی، صدها مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و به ویژه نزدیکی کوه، دریا و جنگل این منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح کرده است.

افزون بر ۳۰درصد جمعیت سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفری استان مازندران در شهرستان های نور، نوشهر، چالوس، تنکابن عباس آباد، کلاردشت و رامسر واقع در غرب مازندران سکونت دارند و آب و هوای این منطقه جلگه‌ای معتدل، مرطوب و کوهستانی سرد و نیمه مرطوب است و اقتصاد این اهالی برپایه کشاورزی، دامداری و صنعت گردشگری استوار است.
کوه و دریا و جنگل های غرب مازندران در هر موسمی با جلوه‌گری زیبایی های گوناگونش در واقع اطلس تمام نمای نقاشی الهی است و مناظر بی بدیل آن هر بیننده‌ای را به تامل وا می‌دارد که متاسفانه پراکندگی زباله ها سیمای سواحل این منطقه را زشت کرده است.
شماری از کارشناسان حوزه گردشگری پراکندگی زباله ها در سواحل غرب مازندران را ظلم مضاعف بر صنعت گردشگری منطقه می دانند که تاکید دارند که برای رفع این چالش باید فرهنگ سازی و اطلاع رسانی و نهادهای مربوط نیز برنامه ریزی اصولی کرد.
به گزارش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران از ابتدای امسال تا ۱۵ شهریور ماه، ۷۰ میلیون و ۶۵۰ هزا و ۵۰۸ نفر شب اقامت مسافران در این استان ثبت شده است.
همه فصول غرب مازندران بوی عطر عاشقی است و در پاییزش بوی رنگ و رخ الهی شناور است، کم نیست از این نمونه های متعالی جذاب گردشگران که باید قدر این میراث طبیعی به ویژه سواحل زیبای آن را دانست و برای آن برنامه ریزی اصولی داشت تا علاوه بر حفاظت تام و تمام آن از تنوع ویژگی های آن بهره کافی برد.

با این توصیف چرا سیمای سواحل غرب مازندران باید از زخم پراکندگی زباله ها در رنج باشد؟ چرا گردشگر این دیار باید زباله اش را بعد از استفاده از این مواهب طبیعی بریزد؟ آیا رها سازی زباله در هر منطقه از دریا، کوه و جنگل رواست؟ آیا امکانات جمع آوری زباله نظیر سطل آشغال در همه نقاط سواحل فراهم است؟
در برخی از نقاط ساحلی غرب مازندران مشاهده انواع پلاستیک، قوطی های پلاستکی نوشابه و کنسرو و ... علاوه بر آلودگی آب، چهره زشتی به دریا بخشیده است که باید برای برون رفت این معضل تدابیر ویژه ای اندیشید.
بر اساس آمار موجود روزانه به طور متوسط در شرایط عادی افزون بر چهار هزار تن زباله در مازندران تولید می شود که در فصول ورود مسافران و گردشگران، این میزان تولید به ۲ تا سه برابر افزایش می یابد.
در زمان حاضر به خاطر نبود کارخانه های مدرن زباله سوز و زیرساخت های نوین مربوط، زباله های تولیدی مناطق روستایی و شهری بدون تفکیک و جداسازی در محیط زیست مازندران به‌ویژه در مناطق جنگلی و حوضه های آبریز استان دفع می شود.
به گفته کارشناسان از این زباله ها گازهای مختلف تخریب کننده محیط زیست متصاعد و شیرابه سمی تولید می شود که این مساله از عوامل خسارت باری است که می تواند شمال کشور را از جنگل تهی کند.
نکته مهم دیگر این که در مازندران به دلیل حاصلخیزی زمین برای کشاورزی و نیز بالابودن سطح آب زیر زمینی وجود دارد، زمین کافی برای دفن زباله موجود نیست که با این توصیف نیز مراکز دفن زباله های شهری استان در مناطق جنگلی، زراعی و حاشیه رودخانه ها قرار داشته که ظرفیت آن ها برای دفن زباله اشباع شده است.
استان مازندران ۳۴۸ کیلومتر ساحل در ۱۵ شهرستان از گلوگاه تا رامسر در غرب مازندران و استان گیلان دارای ۲۸۰ کیلومتر نوار ساحلی در ۹ شهرستان از چابکسر در شرق استان گرفته تا آستارا در غرب و استان گلستان افزون بر یکصد کیلومتر ساحل دارد که در شهرستان های بندرگز، بندرترکمن و گمیشان واقع شده است.
دریای خزر با وسعت ۶۰۰ هزار و ۳۸۴ کیلومتر مربع بزرگترین دریاچه یا کوچکترین دریای جهان محصور در خشکی؛ ثروتی بزرگ در شمال ایران است که بهره مندی از سواحل و مواهبش در زمینه های مختلف نیازمند برنامه ریزی علمی و نقشه راه اصولی است.
دستور صریح رییس جمهور برای باز پس گیری حریم ۶۰ متری حریم سواحل خزر سبب شد تا رویای دسترسی آسان و بدون دغدغه مردم ایران به طول ۴۲۴ کیلومتر سواحل مازندرانی خزر محقق شود که گردشگران امروز از مواهب سواحل همه ۱۵ شهرستان ساحلی این استان استفاده می کنند.
در همین ارتباط کارشناس ارشد بهداشت محیط در غرب مازندران گفت: استفاده از کیسه های نایلونی و ظروف یک بار مصرف پلاستیکی و رها سازی آن ها در سواحل به مرور منابع آبی و خاکی را تهدید می‌کند که این معضل در شهرهای غرب مازندران و حتی عرصه های طبیعی بیشتر مشاهده می شود.
مهرداد کلوانی در گفت و گو با ایرنا با بیان این که زباله های پلاستیکی باعث آلودگی محیط می‌شود، افزود: این مواد با باد جابه جا شده و وارد دریا و آبراه های آبی می‌شود و چهره زشتی هم به منطقه می دهد.
وی تصریح کرد : باید با افزایش آگاهی هایی عمومی مصرف ظروف یکبار مصرف در جامعه کاهش و فرهنگ استفاده از پاکت های پارچه ای نیز نهادینه شود و این مشکل یادشده نیز به تحقق این مهم نیز بتدریج برطرف خواهد شد.

آمار متمرکز نداریم
وی گفت : دامنه پراکندگی زباله های پلاستیکی به گونه ای است که پای هر بوته، نهال و درختی در جوار سواحل دریای غرب مازندران یک نایلون مشاهد می شود که خوشایند صنعت گردشگری منطقه نیست.
این کارشناس ارشد بهداشت محیط تصریح کرد : مدیریت شهرهای ساحلی نیز باید در بخش سواحل که پذیرای میلیون ها مسافر داخلی و خارجی است باید تدابیر ویژه ای اتخاذ کند و با در نظر گرفتن سطل های جمع آوری زباله در هر منطقه ای از سواحل نسبت به حل این معضل تلاش مضاعف داشته باشند.
به گفته کارشناسان امر بر اساس ارزیابی های بین المللی زباله های ناشی از مواد پلاستیکی به عنوان یکی از مهمترین چالش های فراروری محیط زیست شناخته می شود زیرا پلاستیک را نمی‌توان از بین برد و هیچ نوع باکتری‌ قادر به تجزیه‌ آن نیست؛ نور خورشید، نمک و نیروهای مکانیکی می‌توانند پلاستیک را به قطعاتی کوچکتر تبدیل کنند اما نمی‌توانند آن را از بین ببرند.
کلوانی تصریح کرد : طول عمر مواد پلاستیکی در طبیعت حتی تا ۵۰۰ سال می رسد، آلودگی محیط زیست ناشی از رها سازی این زباله ها پیامد منفی بسیاری در پی داشته که می توان به آلودگی منابع آبی و خاکی و برهم زدن تعادل زیستی اشاره کرد.
به گفته وی در زمان جاضر آمار مربوط و متمرکز از مقدار انباشت زباله در سواحل شمال کشور به ویژه مازندران از سوی نهادهای مربوط وجود ندارد.