تاریخچه و پراکنش جغرافیایی آرتمیای آبزیان در جهان


رضا فراهانی-  انساس اعلام سازمان شیلات ایران میزان تولید آبزیان صید و پرورش در سال ۸۷ ۶۹۲ هزار تن پیش بینی شده بود که بر اساس آمار منتشره در همین سال از سازمان شیلات ایران میزان ۵۶۳ هزارتن محقق شد که از این مقدار حدود ۱۸۴ هزار تن سهم آبزی پروری و ۳۷۹ هزار تن صید در آبهای جنوب و شمال کشور (۳۴۲ هزار تن صید در آبهای جنوب و ۳۷ هزار تن صید در آبهای شمال بوده است. 
با اینکه بشر از زمان های قدیم به وجود آرتمیا در دریاچه های نمک پی برده اما اولین گزارش مکتوب در رابطه با وجود آرتمیا توسط شخصی به نام اسکلوذر در سال ۱۷۵۵میلادی به ثبت رسیده است. او آرتمیا را در نمونه های آبی که از آبگیرهای شور در نزدیکی لیمینگتون انگلستان ۲ تهیه کرده بودند مشاهده نمود. البته قبل از این نامگذاری های علمی، بومیان مناطق مختلف دنیا از زمان های بسیار قدیم آرتمیا را با نام های مختلف از جمله salztierchen ,brinewor ,fezzanworm ,bahar el dud sale و غیره می شناخته اند.
در سال ۱۷۵۸ میلادی لینه ۳ آن را تحت عنوان خرچنگ آب شور ۴ یا میگوی آب شور شناسایی و بنام artemia salina نامگذاری کرد و شخصی بنام leach در سال ۱۸۱۹ آن را تحت عنوان میگوی آب شور ۵ نامگذاری مجدد نمود.
آرتمیای دریاچه ارومیه نیز برای اولین بار در سال ۱۸۹۹ توسط گانتر گزارش شده و در سال ۱۹۷۶ توسط کلارک و باون تحت گونه جداگانه ای بنام آرتمیا اورمیانا شناخته و نامگذاری گردید. البته این گونه، بومی دریاچه ارومیه بوده و بر اساس ویژگی های منحصر به فردی که نسبت به سایر گونه ها در جهان دارد تحت گونه جداگانه نامگذاری شده است . از آنجائیکه ارزش غذایی و کاربرد آرتمیا در تغذیه آبزیان در سال ۱۹۳۳ بوسیله آلوین سل در آمریکا و در سال ۱۹۳۹ بوسیله رولبسون در نروژ مشخص و ثابت شد، بدین ترتیب از سال ۱۹۳۹ کاربرد آن در آبزی پروری رایج شد.
از نیمه دوم قرن نوزدهم به بعد مطالعات و تحقیقات وسیعی در رابطه با مورفولوژی، اکولوژی، هیستولوژی، ژنتیک، بیوشیمی بیولوژی مولکولی و بسیاری از موضوعات دیگر آغاز گردید و سال به سال گسترش یافت. عرضه سیست آرتمیا در بازارهای جهانی در سال های ۱۹۵۰ از دو منبع تولید آن در آمریکا (آبگیرهای شور خلیج سانفرانسیسکو و دریاچه بزرگ نمک در ایالات یوتا) آغاز گردید. در آن موقع سیست ها با قیمت خیلی پائین یعنی کمتر از ۱۰ دلار به ازای هر کیلوگرم به تاجران ماهیان آکواریومی عرضه می شد.
افزایش علاقه مندی به توسعه و تحقیق آبزی پروری در جهان، کاهش تولید سیست از دریاچه بزرگ نمک در آمریکا بدلیل شرایط جوی، مالیات های سنگین واردات در برخی از کشورها جهان سوم .... منجر به کمبود سیست و افزایش شدید قیمت سیست آرتمیا گردید. در اواسط دهه ۷۰ قیمت عمده فروشی سیست آرتمیا 10۰-5۰ دلار به ازاء هر کیلوگرم رسید. ولی در حال حاضر به بیش از ۱۰۰ دلار رسیده است.

رده بندی آرتمیا:
آرتمیا یا میگوی آب شور موجود کوچک و ظریفی است از رده برانشیوپودا که اصولاً جزء آبزیان آب های شیرین بوده که جهت حفظ و بقاء نسل خود به آب های شور و در نهایت بسیار شور پناهنده شده است از طرفی دیگر چون این آبزی هیچگونه وسیله دفاعی در مقابل سایر آبزیان ندارد، سریعاً مغلوب انواع شکارچیان می شود به همین دلیل قدرت تطابق بسیار بالا را در مقابل شوری های مختلف را دارا میباشد. سویه ها یا گونه های مختلف آرتمیا در دنیا در دو گروه تحت عنوان آرتمیای دو جنسی و آرتمیای بکرزا مورد شناسایی قرار گرفته اند و از گروه آرتمیای دو جنسی گونه مهم در دنیا شناخته شده است.

پراکنش جغرافیایی آرتمیا در جهان: 
سویه های جغرافیایی مختلف آرتمیا با شرایط بسیار متغیر محیطی از جمله تغییرات درجه حرارت، شوری و ترکیبات یونی زیستگاه های سازش حاصل نموده اند. آب های خیلی شور ممکن است در اثر تبخیر و با افزایش غلظت املاح بخصوص غلظت کلروسدیم در برکه های ساحلی بوجود آید و به زیستگاه های ساحلی آرتمیا تبدیل گردد. زیستگاه های شور دیگر مثل دریاچه ارومیه، مهارلو و میقان اراک جزء آب های داخلی بشمار می روند. بعلت وجود آب های بسیار شور در جهان و همچنین روش های متفاوت پراکنش طبیعی و جغرافیایی گونه های آرتمیا، از جمله جابجایی سیست ها بوسیله باد و پرندگان آبزی یا کنار آبزی مهاجر بویژه فلامینگوها دارای انتشار وسیعی در سطح کره زمین می باشند.
تاریخچه و پراکنش جغرافیایی آرتمیای آبزیان در جهان
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه