خیلی ها تفاوت بین رشته مهندسی دریا و دریا نوردی را نمی‌دانند
​​​​​​​گروه دانش دریا - امید اسماعیلی - رشته تخصصی ابوذر ابراهیمی مهندسی دریا گرایش هیدرو دینامیک است که از دانشگاه شریف دوره ارشد و دکترای خود را گذرانده، در یک بازه چهار پنج ساله در تهران درگیر اخذ دکترا بوده و پس از آن درگیر کارهای پژوهشی در چابهارشده است هم اکنون حدود ۱۵ سال است که در دانشگاه دریانوردی چابهار مشغول به کار است وی از 4 سال پیش نیز مدیر پژوهشی دانشگاه دریانوردی را عهده دار شده است.
در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد با دکتر ابوذر ابراهیمی مدیر امور پژوهشی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار که همزمان به عنوان استاد در این دانشگاه تدریس می‌کند، هم صحبت شدیم ماحصل این گفت و گو را به مرور در صفحه دانش دریا خدمت شما مخاطبان گرامی منتشر خواهیم کرد:

روزنامه دریایی سرآمد: یک معرفی اجمالی از دانشگاه دریانوردی چابهار لطفا
دکتر ابراهیمی: «دانشگاه دریانوردی چابهار» یکی از دانشگاه‌های تخصصی و تخصصی‌ترین دانشگاه دریایی و دریانوردی در ایران است. این دانشگاه سال ۱۳۵۳ شروع به کار کرده است. اول در قالب دانشکده‌ای بوده که مشترک با انگلیس کار می‌کرده و وظیفه‌اش آموزش دریانوردان بوده که روی دریا و کشتی می‌خواستند کار کنند. تا چندین سال این فعالیت ادامه داشته است و پس از انقلاب در قالب دانشکده‌ای که زیر مجموعه دانشگاه سیستان و بلوچستان مشغول به کار شده و چند سال بعد هم مستقل شده و یک دانشگاه شده است. «دانشگاه دریانوردی چابهار» هم اکنون سه دانشکده دارد که شامل دانشکده مهندسی دریا، علوم دریایی و دانشکده مدیریت و علوم انسانی می‌شود. دانشکده مهندسی دریا شامل مهندسی دریا یا کشتی‌سازی، دریانوردی که رشته های بورسیه هستند و روی کشتی ها فعالیت می‌کنند. قدیمی‌ترین رشته‌هایی که در این دانشگاه بوده است رشته هایی مانند عمران و مکانیک و برق و جدیدا گرایش های مختلفی از این رشته‌ها را‌ آورده‌اند. 

روزنامه دریایی سرآمد: ویژگی خاص دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار چیست؟
دکتر ابراهیمی: دانشگاه علوم دریایی رشته‌هایی که نزدیک به شیلات و زیست دریا و شیمی دریا و رشته‌های مشابه را داراست که در این رشته‌ها هم دانشگاه خیلی موفق بوده و تا مقطع دکترا در چند رشته دانشجو می‌گیرد. مدیریت هم شامل رشته‌های مدیریت حمل و نقل دریایی و رشته‌های جانبی مانند رشته‌های زبان و اقتصاد دریا و رشته های مشابه است. می‌شود گفت از لحاظ رشته‌هایی که این‌جا دارد شاید یونیک‌ترین دانشگاه است. هیچ دانشگاهی شاید به این اندازه رشته‌های خاص دریایی ندارد. از لحاظ اساتید هم به همین صورت است. اساتید استاد تمام و دانشجویان زیادی در رشته‌های دریایی و شیلات و علوم دریایی و مهندسی دریا داریم که در دانشگاه های دیگر شاید کمتر باشند. نکته جالب درمورد دانشگاه دریانوردی چابهار این است که شاید درصد زیادی از فرماندهان کشتی‌ها و پرسنلی که روی کشتی های تجاری در حال فعالیت هستند، در چند سال اخیر فارغ التحصیلان همین دانشگاه بوده‌اند و الان روی کشتی‌های ایرانی حتی روی کشتی‌های شرکت‌های خارجی در حال کار هستند و همواره باعث افتخار دانشگاه بوده است که کشور را در این زمینه به یک استقلال و عدم وابستگی به نیروهای خارجی رسانده است. 

روزنامه دریایی سرآمد: دانشجوهای ورودی شما بیشتر از کجا هستند؟
دکتر ابراهیمی: از همه جای ایران ورودی داریم. در رشته های خودمان، در مهندسی از اکثر نقاط ایران – از تهران تا حتی دورتر تا مناطق مرکزی – دانشجو داریم. البته مانند خیلی از دانشگاه های دیگر، درصد بیشتری از دانشجویان بومی هستند و قبولی های خوبی در این دانشگاه داریم. خروجی این دانشگاه در کنکورهای ارشد و دکترا هم خیلی های‌شان دکترا و ارشد دانشگاه‌های خوب کشور مانند امیرکبیر و شریف و تهران هم درس می‌خوانند و موفق هستند. از طریق کنکور سراسری دانشجو می‌گیرد و در یک سری رشته ها مانند مهندسی دریا، عرشه و انجین(تعمیر موتور)، چون بورسیه هستند و متقاضی بالایی دارند، معمولا چند مرحله مصاحبه دارد که اگر بخواهند از طریق نفتکش یا کشتیرانی یا ارگان های دیگر بورسیه شوند، معمولا متقاضی زیادی برای این رشته ها است. 

روزنامه دریایی سرآمد: معمولا گفته می‌شود یا در اطلاعیه‌ها می‌بینیم که برای حوزه دریا، دانشجویان را با معدل بسیار پایین هم می‌پذیرند. این ادعا درست است؟
دکتر ابراهیمی: الان باتوجه به تعداد شرکت کننده در رشته‌های مهندسی و از طرف دیگر تعدد دانشگاه‌هایی که رشته‌های دریایی را در حال حاضر دارند، الان نگاه کنید از شریف و امیرکبیر و نوشهر و نوشیروانی بابل و خلیچ فارس و خوزستان، تعداد دانشگاه‌هایی که این رشته‌ها را دارند زیاد شده و شرکت‌کنندگان در کنکور هم زیاد است. برای همین می‌بینید که بعضا دانشجویانی قبول می‌شوند که متاسفانه از پایه و دوره دبیرستان خیلی دانشجویان قوی نیستند. در دید اول این‌ها دانشجویان ضعیفی به نظر می‌آیند. ولی همان‌ها چهار سال درس می‌خوانند و ارشد جای خوبی قبول می‌شوند. این نشان می‌دهد که اساتیدی که هستند و در حال کار با این ها هستند خیلی کمک می‌کنند که ضعفشان جبران شود. 

روزنامه دریایی سرآمد: یعنی از نقطه نظر پژوهشی دلیل این نقصان چیست؟
دکتر ابراهیمی: به نظرم این بر می‌گردد به این که وقتی تعداد زیادی دانشگاه داشته باشید و شرکت کننده هایی مانند رشته ریاضی که متقاضیان آن کم شده باشد، طبیعتا معدل‌های بهتری هم اگر باشد، ترجیح می‌دهند از دانشگاه‌هایی مانند امیرکبیر و شریف و مرکز و شیراز و اصفهان قبول شوند. متاسفانه آن‌ها که می‌مانند خیلی های‌شان رشته های دیگری و در شهرهای حاشیه‌ای قبول می‌شوند. 

‌روزنامه دریایی سرآمد: قطعا مرکز پژوهش‌های شما باید یک تحقیق و آسیب‌شناسی کرده باشد. دلیل چیست؟
دکتر ابراهیمی: در دانشگاه‌های دیگری که دیده‌ام الزاما به این صورت نیست که معدل‌های پایین به مهندسی دریا رفته باشند. مثلا دانشگاه شریف چون در دوره دکترا در آن جا درس داشته‌ام، همه دانشجویانی بوده‌اند که استعداد درخشان بوده‌اند. ولی متناسب با این که آن جا دانشگاه شریف است، در آن جا دوست داشته‌اند که رشته مهندسی دریا بخوانند. 

روزنامه دریایی سرآمد:. چرا مثلا مهندسی دریا،دریانوردی یا مهندسی موتور در هر دانشگاه دیگری معدل بالا می‌خواهد و نفرات اول آن را گزینش می کنند و کسانی که این جا می آیند – طبق پژوهش ها – در دانشگاه علم و صنعت و امیرکبیر حدود ۶۰ درصد دانشجویان اتفاقی وارد این رشته شده اند. فقط به خاطر این که انتخاب رشته کرده اند و معدلشان نرسیده است. این یک نقصان است. یعنی از نظر کیفیت، نیروی انسانی ما دچار اخلال است و در آینده هم بدتر می‌شود؟ 
دکترابراهیمی: شاید یکی از مشکلات این است که یک سری از رشته ها بهتر معرفی شده اند و از دید یک عده که حداقل درمورد رشته ها بهتر تحقیق می کنند بازار کار بهتری دارند. یک سری هم خیلی اتفاقی وارد آن می‌شوند و شاید حتی ندانند چابهار یا خوزستان کجاست. فقط رشته‌ای می‌زنند که قبول شوند. این قبلا خیلی مصداق داشت و خیلی ها صرف این که قبول شوند می آمدند. ولی الان راحت تر می‌شود در جای دیگری قبول شد و اینجا را انتخاب می‌کنند. در دانشگاه چیزی که دیده ام این بوده که خیلی ها تفاوت بین رشته مهندسی دریا، دریا نوردی و این ها را نمی دانند. یعنی فکر می‌کنند چون مهندسی دریا را در دفترچه زده است، شاید بورسیه است و فکر می‌کند به این جا می‌آید و از روز اولی که آمد به او حقوق می‌دهند و به نسبت دانشجوهای دیگر وضع بهتری دارد. نکته منفی این است که بیشتر رشته های دریایی شناخته شده نیستند. اگر چند نفر را به صورت تصادفی حتی در شهرهای توسعه یافته‌تر پیدا کنید و از آن ها بپرسید که مهندسی دریا چیست می‌گویند همان هایی هستند که روی کشتی کار می‌کنند. از خود من می‌پرسند که روی کشتی هم کار می‌کنید؟ در حالی که رشته من مهندسی دریا است. نکته منفی این است که شناخته شده نیست. ولی نکته مثبت این است که می‌بینید ۱۰۰ نفر دانشجو مهندسی دریا را انتخاب کرده اند چون فکر می کردند مهندسی دریانوردی است. این نشان می دهد که اگر رشته ای جذابیت داشته باشد متقاضیان خوبی هم دارند. دانشجویانی در مهندسی دریانوردی و عرشه و انجین و رشته های دیگر داریم که معدل خوبی داشته اند و به راحتی می توانستند دانشگاه اصفهان و جای دیگری قبول شوند. حتی کارنامه شان را آورده ام.