«بوموسی» جزیره ایرانی خلیج فارس
محمدجعفرمحمدزاده - دوم اردیبهشت ۱۳۹۱ در یادداشتی پژوهشی با عنوان «مروارید ایرانی خلیج فارس»، که در همان زمان بازتاب وسیعی در مطبوعات و رسانههای کشور داشت، بر ضرورت استفاده از نام ایرانی برای جزیره ابوموسی تصریح کردم. این پیشنهاد در آن زمان از سوی دستگاههای مسئول نه تنها جدی گرفته نشد بلکه در نامهای رسمی با آن مخالفت هم شد؛ چند سال اما بعد به رسانهملی و سایر مراکز فرهنگی و رسانهای ابلاغ و تکلیف شده که این جزیره با نام ایرانی«بوموسی» خوانده شود.
در ادامه بخشهایی از یادداشت مذکور را باز نشر میکنم.نگارنده چندی پیش در مطالعاتی در حوزه «هستی و زبان» درباره جایگاه سخن در مراتب وجود، به این نکته رسید که جهان هستی، جهان نامهاست و آنچه نام ندارد، در واقع موجود نیست. گواه این سخن، گفته بوعلی سیناست که معتقد است هر موجودی در این جهان، تنها وقتی موجود شناخته میشود که مسبوق به نوعی آگاهی عقلی یا دستکم خیالی بوده باشد.
به بیان دیگر، لفظ و معنی از یکدیگر جدایی ناپذیرند و به همین دلیل است که دلالت ذهن بر عالم عین، نه براساس وضع و قرار داد که بر حسب ذات و طبیعت صورت میگیرد.
با این مقدمه و بهرغم آنکه عدهای در صدساله اخیر و به انگیزههای تعدی جویانه با استفاده از فرصت همجواری این جزیره با شیخنشینهای خلیجفارس نام ایرانی «بوموسی» را به «ابوموسی» جعل کردهاند. اما باید گفت تغییرات و تطورات زبان که تغییر در اندیشه و درک مفاهیم را نیز در پی دارد تنها به وضع و جعل وابسته نیست؛ زیرا اگر چیزی که منشأ و ملاک این وضع و قرارداد شناخته میشود وجود نداشته باشد، هر وضع و قراردادی بیهوده و اساساً منعقد نخواهد شد.
با آن که قواعد حقوق بینالملل و بهویژه کنفرانس مونته گووی در سال ۱۹۸۴ م، بهروشنی حکایت از حاکمیت ایران بر جزیره بوموسی دارد؛
اما ضعف حاکمان وقت ایران به ویژه شاهان قاجار و رهاشدگی این جزیره در طول صدسال و سهوی که در کاربرد نام اصلی آن،«بوموسی»، رفته، منشاء توهم عدهای درباره مالکیت غیر ایرانی این جزایر شده بود.
صرف نظر از گزارههای تاریخی و حقوقی که حاکمیت ایران بر جزیره «بوموسی» را به روشنی به اثبات میرساند، نام فارسی این جزیره و قرائن زبانشناسی نیز مؤید آن است؛ بهخصوص که به گواهی اسناد تاریخی، مالکیت ایران بر جزیره «بوموسی» ریشه در امپراطوری عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد و بیشک درباره جزیرهای با چنین قدمت نباید و نمیتوان پنداشت که نام فارسی به خود ندیده باشد.
جزیره بوموسی در اسناد تاریخی و نقشههای کهن با نام بوموو (Boumouw ) یعنی آب و نیز با نامهای گب سبز (به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بومسو ((Boumsou به ثبت رسیده است. بوم به معنی مکان است و سو چندین معنا دارد. یکی از آن معانی در فارسی کهن، سبز است و در مجموع میتوان "بوموسو" را سرزمین سبز نامید.از این سابقه چنین بر میآید که نام «ابوموسی» نامی جدید با سابقهای در حدود یکصدساله است که یکی از ساکنان جزیره به همین نام، آن را به جای نام اصلی رواج داده است.از سوی دیگر این که در بسیاری از اسناد، از این جزیره با عنوان «بوموسی» یاد شده است، نشان میدهد که تاریخنگاران ایرانی با تصرف در نام عربی «ابوموسی» سعی در بازگرداندن این نام به اصل اولیه آن داشتهاند، چه یکی از تصرفات دیرباز فارسیان در کلمات عربی این بوده است که همزه عباراتی چون "ابو" را از ابتدای کنیههای عربی حذف کنند و ابوالحسن و ابوسعید را برای مثال بوالحسن و بوسعید بگویند و بنویسند.
از پیشینه و دیرینه این نامگذاری چنین بر میآید که زبان بهعنوان منشأ تفکر و خانه هستی که در پیدایش جریانهای فکری و اعتقادی، نقشی بی.بدیل دارد، میتواند در حفظ هویت ملی تمامیت ارضی کشور موثر باشد.
در ادامه بخشهایی از یادداشت مذکور را باز نشر میکنم.نگارنده چندی پیش در مطالعاتی در حوزه «هستی و زبان» درباره جایگاه سخن در مراتب وجود، به این نکته رسید که جهان هستی، جهان نامهاست و آنچه نام ندارد، در واقع موجود نیست. گواه این سخن، گفته بوعلی سیناست که معتقد است هر موجودی در این جهان، تنها وقتی موجود شناخته میشود که مسبوق به نوعی آگاهی عقلی یا دستکم خیالی بوده باشد.
به بیان دیگر، لفظ و معنی از یکدیگر جدایی ناپذیرند و به همین دلیل است که دلالت ذهن بر عالم عین، نه براساس وضع و قرار داد که بر حسب ذات و طبیعت صورت میگیرد.
با این مقدمه و بهرغم آنکه عدهای در صدساله اخیر و به انگیزههای تعدی جویانه با استفاده از فرصت همجواری این جزیره با شیخنشینهای خلیجفارس نام ایرانی «بوموسی» را به «ابوموسی» جعل کردهاند. اما باید گفت تغییرات و تطورات زبان که تغییر در اندیشه و درک مفاهیم را نیز در پی دارد تنها به وضع و جعل وابسته نیست؛ زیرا اگر چیزی که منشأ و ملاک این وضع و قرارداد شناخته میشود وجود نداشته باشد، هر وضع و قراردادی بیهوده و اساساً منعقد نخواهد شد.
با آن که قواعد حقوق بینالملل و بهویژه کنفرانس مونته گووی در سال ۱۹۸۴ م، بهروشنی حکایت از حاکمیت ایران بر جزیره بوموسی دارد؛
اما ضعف حاکمان وقت ایران به ویژه شاهان قاجار و رهاشدگی این جزیره در طول صدسال و سهوی که در کاربرد نام اصلی آن،«بوموسی»، رفته، منشاء توهم عدهای درباره مالکیت غیر ایرانی این جزایر شده بود.
صرف نظر از گزارههای تاریخی و حقوقی که حاکمیت ایران بر جزیره «بوموسی» را به روشنی به اثبات میرساند، نام فارسی این جزیره و قرائن زبانشناسی نیز مؤید آن است؛ بهخصوص که به گواهی اسناد تاریخی، مالکیت ایران بر جزیره «بوموسی» ریشه در امپراطوری عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد و بیشک درباره جزیرهای با چنین قدمت نباید و نمیتوان پنداشت که نام فارسی به خود ندیده باشد.
جزیره بوموسی در اسناد تاریخی و نقشههای کهن با نام بوموو (Boumouw ) یعنی آب و نیز با نامهای گب سبز (به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بومسو ((Boumsou به ثبت رسیده است. بوم به معنی مکان است و سو چندین معنا دارد. یکی از آن معانی در فارسی کهن، سبز است و در مجموع میتوان "بوموسو" را سرزمین سبز نامید.از این سابقه چنین بر میآید که نام «ابوموسی» نامی جدید با سابقهای در حدود یکصدساله است که یکی از ساکنان جزیره به همین نام، آن را به جای نام اصلی رواج داده است.از سوی دیگر این که در بسیاری از اسناد، از این جزیره با عنوان «بوموسی» یاد شده است، نشان میدهد که تاریخنگاران ایرانی با تصرف در نام عربی «ابوموسی» سعی در بازگرداندن این نام به اصل اولیه آن داشتهاند، چه یکی از تصرفات دیرباز فارسیان در کلمات عربی این بوده است که همزه عباراتی چون "ابو" را از ابتدای کنیههای عربی حذف کنند و ابوالحسن و ابوسعید را برای مثال بوالحسن و بوسعید بگویند و بنویسند.
از پیشینه و دیرینه این نامگذاری چنین بر میآید که زبان بهعنوان منشأ تفکر و خانه هستی که در پیدایش جریانهای فکری و اعتقادی، نقشی بی.بدیل دارد، میتواند در حفظ هویت ملی تمامیت ارضی کشور موثر باشد.

ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
ارتقای زیرساخت ها در جزایر سه گانه خلیج فارس حاکمیت ایران را تقویت می کند
-
سازمان بازرسی و تعزیرات تعرفههای بندری و گمرکی هرمزگان را بازبینی کند
-
بنادر با حضور بلندمدت بخش خصوصی توسعه پیدا میکنند
-
«بوموسی» جزیره ایرانی خلیج فارس
-
«بوموسی» جزیره ایرانی خلیج فارس
-
راههای تولید فوری سوخت کم گوگرد برای کشتیرانی ایران
-
گردشگری دریایی در دستور کار برنامه هفتم وزارت میراث فرهنگی قرار دارد
-
استراتژی سازمان بورس برای تغییر وضعیت بازارسرمایه چیست؟
-
ایران، مسئول کارگروه تهیه راهنمای کنترل و بازرسی کشتی ها شد
اخبار روز
-
طلای جهانی سر به زیر ماند
-
رشد حیرت انگیز آبزیپروری در جهان مبتنی بر غلبه گونههای غیر بومی همراه با ریسک پنهان
-
خطر بروز تصادف را در مسیرهای باریک افزایش داده
-
بیانیه انجمن مدیران روزنامه های غیر دولتی در تجلیل از وحدت ملی در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه
-
عزم جدی دولت برای تقویت بنیه پلیس و جبران خسارات وارده از جنگ تحمیلی
-
نرخ دلار در روزهای آینده کاهشی است؟
-
حملونقل جادهای محور جابجایی زائران اربعین شد
-
برقراری پروازهای هما از مشهد به مقاصد زاهدان، چابهار، دبی، استانبول و بمبئی
-
حمله ناو آمریکایی به هواپیمای ایرانایر در سال ۶۷ نمونه بارز تروریسم دولتی است
-
تبدیل قزوین به هاب حملونقل منطقهای و ملی با سرمایهگذاری هدفمند در توسعه فرودگاه و تقویت خطوط
-
شهرداری تهران و استانداریها مسئول فرآیند احداث و مقاومسازی واحدهای مسکونی و تجاری آسیبدیده شدند
-
افتتاح دو خط و یک سکو در ایستگاه صفر مرزی ریلی شلمچه
-
هیچ طرح مسکنی متوقف نیست
-
بیش از 11 میلیون قزل آلا زیر چتر بیمه ای در مزارع استان تهران
-
فروش بلیت فقط از فرودگاههای شرق کشور انجام میشود
-
اختصاص یکهزار میلیارد تومان برای اسکان موقت و بازسازی منازل آسیبدیده از جنگ
-
قیمت جدید دلار، یورو و سایر ارزها امروز ۱۱ تیرماه
-
پایان عملیات بازگشت حجاج
-
آیا وزیر اقتصاد گفت که بورس نیاز به حمایت ندارد؟
-
آغاز جشنواره تابستانی «قلب ایرانسلمن»