گروه بازارسرمایه - مسعود وطنخواه - روند نزولی بورس در چند ماه گذشته به گونه‌ای بوده است که اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی کاهش یافته است و همزمان با کاهش ارزش معاملات خرد میزان خروج پول نیز از سازمان بورس روند صعودی داشته است سازمان بورس در آخرین اقدام خود در هفته گذشته، ترکیب سرمایه‌گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت را تغییر داد. این تغییر پرتفوی سبب شد گمانه‌زنی‌هایی از سوی فعالان بازار سرمایه در اثربخش یا ناکافی بودن این اقدام سازمان بورس منتشر شود.
سام حمزه‌ای، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌گویی با «اقتصادسرآمد» گفت: در سال‌های اخیر رشد یکباره و پرشتاب صندوق‌ها اعم از صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های مختلط و صندوق‌های سهامی و ETF‌ها مورد توجه فعالان و کارشناسان بازار سرمایه قرار گرفته است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، هر 5 درصد افزایش می‌تواند حدود 35همت نقدینگی را وارد بازار سرمایه کند. این اقدام‌های سازمان بورس برای تغییر روند بازار سرمایه «کافی» نیست.
ETF مخفف عبارت Exchange-traded fund و به معنی «صندوق قابل معامله» است. ETFها مانند سهام در بورس معامله می‌شوند و قیمت آن‌ها در طول روز معاملاتی تغییر می‌کند. این بدان معناست که سرمایه‌گذاران می‌توانند واحدهای این صندوق‌ها را همانند سهام خرید و فروش کنند. این موضوع برخلاف صندوق‌های صدور و ابطالی است که از محاسبه NAV صندوق، تعیین قیمت می‌شوند.
حمزه‌ای افزود: خالص دارایی صندوق‌های با درآمد ثابت امروزه به بیش از ۷۰۰هزار میلیارد تومان رسیده است که حدود ۱۱درصد از ارزش کل بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
او اضافه کرد: مصوبه جدید سازمان بورس پیرو تغییر سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در سپرده بانکی و همچنین افزایش حداکثر سرمایه‌گذاری در سهام بار دیگر صحبت راجع به سبد سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت را به محافل بورسی کشانده است.

کاهش ۵ درصدی سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سپرده بانکی
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: کاهش ۵ درصدی سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سپرده بانکی حدود ۳۵هزار میلیارد تومان  منابع جدید برای صندوق‌های با درآمد ثابت ایجاد می‌کند که حاصل ابطال سپرده های بانکی است.
او یادآور شد: سازمان بورس با  افزایش ۵ درصدی سقف سرمایه‌گذاری در سهام برای صندوق‌های با درآمد ثابت سعی در هدایت نقدینگی آزادشده به سمت خرید سهام توسط صندوق‌های با درآمد ثابت را دارد.

افزایش سقف کمک چندانی به هدایت نقدینگی آزادشده به سمت سهام ندارد
 این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: قبل از این مصوبه با وجود امکان سرمایه‌گذاری حداکثر ۱۰درصدی در سهام برای صندوق‌های با درآمد ثابت، میانگین حجم سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در سهام حداکثر ۴تا ۵ درصد بود به عبارت دیگر، افزایش سقف کمک چندانی به هدایت نقدینگی آزادشده به سمت سهام ندارد.
حمزه‌ای تاکید کرد: حتی در صورت نبود صدور این بخشنامه صندوق‌های با درآمد ثابت امکان خرید سهام تا سقف ۱۰ درصد از کل سرمایه‌گذاری را داشتند اما از انجام این کار خود داری کردند.
او اظهار کرد: اگر واقعا سازمان بورس به دنبال هدایت نقدینگی حاصل از کاهش سقف سرمایه‌گذاری در سپرده بود، می‌توانست با اعمال حداقل ۱۰درصد میزان سرمایه‌گذاری در سهام صندوق‌ها را مکلف به داشتن کف ۱۰ درصد از سرمایه‌گذاری در سهام کند و امکان ۱۵درصد سرمایه‌گذاری را نیز به صورت حداکثر در اختیار صندوق‌ها قرار دهد.
این تحلیل‌گر بازار سرمایه توصیه کرد: سازمان بورس برای جلوگیری از ریسک‌های احتمالی نیز می‌تواند در صورت رشد بزرگ در بازار سرمایه به صورت پلکانی میزان حداقل سرمایه‌گذاری در سهام را کاهش دهد تا ضمن کنترل روندها امکان کنترل ریسک را برای مدیران صندوق‌های با درآمد ثابت فراهم سازد.
او پیش‌بینی کرد: مصوبه اخیر با توجه به صدور آن در ایام فروش اوراق دولتی بیشتر این ذهنیت را به فعالان بازار می‌دهد که شاید به نام حمایت از سهام و بازار زمینه را برای صندوق‌های با درآمد ثابت برای خرید اوراق جدید دولتی فراهم کرده است و باز هم به روند اشتباه تصمیم‌های چند سال اخیر ادامه دهند.
در بازار بورس اوراق بهادارعلاوه ‌بر معاملات سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس، اوراقی با نام اوراق مشارکت نیز خرید و فروش می‌شود. اوراق مشارکت به عنوان یکی از ابزارهای مالی که توسط دولت، شرکت‌های خصوصی یا نهادهای عمومی منتشر می‌شوند، به افراد فرصتی برای سرمایه‌گذاری با ریسک کمتر و بازدهی مناسب را ارائه می‌دهند. این اوراق برای تامین مالی پروژه‌های مختلف، مانند زیرساخت‌ها، توسعه طرح‌های بزرگ یا پرداخت بدهی‌ها به کار می‌روند. خریداران با خرید اوراق مشارکت، سرمایه‌گذاران به نوعی در این پروژه‌ها مشارکت می‌کنند و در مقابل، سودی ثابت و تضمین‌شده به آن‌ها پرداخت می‌شود.
اوراق مشارکت وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی برای تامین مالی پروژه‌های خاص، مانند ساخت و توسعه زیرساخت‌ها، راه‌ها، نیروگاه‌ها و… منتشر می‌شوند. این اوراق معمولا به دلیل پشتوانه دولتی از ریسک کمتری برخوردارند و برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال سرمایه‌گذاری کم‌ریسک و بازدهی مطمئن هستند، جذاب به نظر می‌رسند.حمزه‌ای در پایان پیشنهاد کرد: اگر سازمان بورس هدف از این تصمیم را بهبود فضای بازار با تزریق پول صندوق‌های با درآمد ثابت و تقویت طرف تقاضا می‌داند بهتر است با اعمال حداقل میزان سرمایه‌گذاری (تعیین کف) برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام به این مهم جامه عمل بپوشاند در غیر این صورت منابع حاصل از کاهش سقف سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی صندوق‌های با درآمد ثابت سر از خرید اوراق دولتی در خواهد آورد.

افزایش 15درصدی سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت 
براساس مصوبه هفته گذشته، هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در سهام و حق تقدم از حداکثر ۱۰درصد از کل دارایی‌های صندوق به حداکثر ۱۵درصد از دارایی‌های صندوق افزایش یافت.
مطابق این مصوبه، سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی از ۴۰درصد کل دارایی‌های صندوق به ۳۵درصد از کل دارایی‌های صندوق کاهش یافت.
روند نزولی بازار سرمایه و فشار فروش روزهای قبل در نخستین روز هفته نیز ادامه پیدا کرد. انباشت عرضه‌ها از روزهای قبل و کاهش نقدشوندگی بورس سبب شد خیل بیشتری از فروشنده‌ها (که در روزهای ماقبل کاری به امید برگشت روند بورس نشسته بودند) برای عرضه اقدام کنند که نتیجه آن بیشتر شدن صف‌های فروش و کاهش بیشتر قیمت سهام در روز گذشته بود.
شاخص کل بورس نیز به تبع آن فشار فروش بالا، کاهش 24هزار و 661 پله‌ای را تجربه کرد و در سطح 2میلیون و 41هزار واحدی ایستاد. با کاهش روز گذشته شاخص کل بورس سطح حمایت روانی دو میلیون و 50هزار واحدی را از دست داد و باید منتظر سطوح حمایتی پایین‌تر در روزهای آینده بود.