ایرج گلشنی - روز جهانی دریانوردی هر ساله تقریبا همزمان با سایر نقاط دنیا در ایران برگزار می‌شود؛ اما این برگزاری تفاوت هایی نسبت به سایر موارد مشابه دارد و مداقه در این تفاوت ها برای تغییر در نگرش و روش برگزاری مفید به نظر می‌رسد. این تفاوت ها کدامند؟
الف: برگزاری با هدف جهانی
هر ساله، سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، شعاری برای این روز تعیین می‌کند. این شعارها در مسیر تحقق اهدافی است که این سازمان بر اساس داده ها و اطلاعات خاص خود لازم و ضروری می‌داند. برای مثال، شعار 2025 « کشتی من، بدون آزار و اذیت»، نتیجه بازخورد مسائل مبتلابه دریانوردان در سطح جهانی است که ممکن است درصد کمی از آن به ایران برگردد. می دانیم که این شعار به طور ویژه به وضعیت «زنان دریانورد» توجه دارد و این در حالی است که زنان دریانورد در ناوگان دریایی ایران بسیار اندک است و نیز با توجه به حریم های سنتی و مذهبی، آزار و اذیت زنان دریانورد ایرانی اگر صفر نباشد در حداقل ممکن است؛ به هر حال، در سطح آمار دیگر کشورها نیست. اما سازمان بین المللی دریانوردی، یک فرایند و مجموع یک برآورد حهانی را در نظر می گیرد، نه وضعیت یک کشور را. با این استدلال، می بینیم که شعار امسال سازمان، چندان مطلوبیت خاصی برای کشور ایران ندارد. همین نکته- تا هر حد از نسبیت- به معنای آن است که هدف برگزاری روز دریانوردی و نیز روش برگزاری آن تحت تاثیر قرار بگیرد. 
ب: روش برگزاری متفاوت
در بسیاری از کشورها، برگزاری روز جهانی دریانوردی دقیقا منطبق بر شعار محوری سازمان است و از نظر چیدمان، طراحی و محتوا تحت تاثیر مضمون شعار قرار می‌گیرد؛ اما در کشور ما این گونه نیست. برای مثال، اغلب در ایران روز جهانی دریانوردی بی توجه به مضمون شعار سال، با تیپ و شاکله «جشن و بزرگداشت» برگزار می‌شود. با این نگاه، امسال در مراسم جشن و بزرگداشت روز جهانی دریانوردی، چندان در باره شعار محوری سال سازمان بین المللی دریانوردی سخنی گفته نخواهد شد؛ زیرا این شعار به درصد اندکی از نیازهای دریایی ایران اشاره دارد و ایران مسائل مهم تری از این شعار دارد. 
این است که شعار حزن آور و البته ناراحت کننده امسال، کسی از ما را نگران و ناراحت نخواهد کرد و کسی ما را در مراسم اندوه گین نخواهد یافت. چرا؟ نیازهای دیگری از وضعیت دریایی و دریانوردی برای ما اولویت دارند که این نیازها به گمان مزلو، به سلسله مراتب پایینی فرو می‌اندازد. 
ج: برگزاری صنفی 
برگزاری مراسم روز جهانی دریانوردی در ایران، تیپ و شمایل یک مراسم صنفی دارد تا ملی یا جهانی. در بعد جهانی، چندان اهمیت ندارد؛ زیرا نیازمندی داخلی در بعد ملی، برای ما اهمیت بیشتری دارد. 
این مراسم بعد ملی ندارد. ارکان ملی در آن حضور ندارند. وسعت ملی ندارد. رسانه های ملی و سراسری روی آن متمرکز نیستند. اغلب دعوت شدگان همان چهره های آشنای حوزه دریا هستند. وجه ملی، گسترده تر از جلوه های سمعی و بصری صنفی است. یک بخش فعال دریا را در بر می‌گیرد و دیگر بخش های فعال جامعه را نه. هر چه هست، یک رویداد مهم و با ارزش است اما در ایران در سطح بسیار کوچکی با اثرگذاری تقریبا صفر برگزار می‌شود. بیشتر هدف دید و بازدید و به نوعی نشاط و شادی بخش کوچکی از جامعه دریایی ایران را هدف قرار می‌دهد تا مشارکت در فرهنگ سازی ملی و جلب توجه مردم به دریا. به همین دلیل، مراسم های دریایی ایران سهمی برای دیگران قائل نیستند. یک برنامه خانوادگی است در میان بخشی از خانواده دریایی ایران نه تمام خانواده های ایران. انگار آن ها هرگز سهمی از دریا نداشته 
و ندارند.
د: شمایل دولتی برگزاری
نکته دیگر در باره مراسم بزرگداشت روز جهانی دریانوردی در ایران، برگزاری با وجاهت و جلوه دولتی آن است. برای این مراسم مهم است که فلان مقام دولتی سخنران اصلی باشد. برای این مراسم مهم است که چندین نفر از مسئولان دولتی در آن حاضر باشند. گرایش به بخش دولتی است. 
بخش خصوصی در این مراسم، مهمان است نه میزبان. ضمن این که در طی سال، ابتکاری از سوی بخش خصوصی برای مراوده با همتایان خود در ایران و جهان وجود ندارد که ماحصل آن در گردهمایی سال به مناسبت روز دریانوردی تجلی پیدا کند.
به بیان بهتر: در مراسم روز جهانی دریانوردی، یک مراسم دولتی یا شبه دولتی برگزار می‌شود که دولت میزبان است، بخش خصوصی مهمان و انبوه ملت ایران بیگانه و بی دعوت. 
نیاز ما چیست؟
اگر نیاز سنجی دقیقی داشته باشیم، متوجه می شویم که مراسم و موارد مشابه، برای ایران یک فرصت ارزشمند و مغتنم است تا به وسیله آن و به بهانه آن:
ابعاد ملی و مردمی دریا و توسعه دریایی را فرهنگ سازی کنددر طول سال، دبیرخانه ای فعال برنامه های متعدد دنبال کند و ماحصل آن با انواع زیبایی و خلاقیت به مراسم بیاورد. یعنی مراسم از شکل دفعی و برگزاری مرسوم دقیقه نودی خارج شود. به بیان دیگر، با نگاه فرهنگی و جریان سازی فرهنگی باید به این مراسم و امثال آن، نگاه گسترده، ملی و عمیقی معطوف داشت. این مراسم مانند درختی است که سالی یک بار میوه می دهد و باید به آن رسیدگی شود تا بهترین میوه‌ها را در فصل برداشت به جامعه دریایی و تمامی ایرانیان تقدیم بدارد.
نیاز است که به ابعاد کمتر دیده شده- مانند وضعیت کارگران و دریانوردان به جای مدیران عامل و روسا- توجه کنیم و بخش مهم مراسم برای آن ها باشد. نیاز است کمی از تکرار چهره‌ها برای سخنرانی و شنیدن سخنان تکراری و ملال آور فاصله بگیریم. یک سخنران در سال چند بار می تواند سخنران مراسم‌ها باشد؟ چقدر اطلاعات جدید دارد که بتواند سخنرانی نو و تازه مطرح کند؟ «یک سخن تازه بگو تا دو جهان تازه شود» در کجای سخنان اینان قرار دارد؟ مخوصا در عرصه دریا که داده‌ها و اطلاعات بسیار تکراری هستند و باقی مانده، انبوهی شعار است که معمولا با تعویض مسئولان اداری، آن هم تعویض می‌شود!ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد تصور می‌کنیم به مراسم خاص‌تری، از آن چه که هر ساله شاهد آن هستیم نیاز داریم. این خاص بودن را می‌توان با هم اندیشی با پیشکسوتان، با سکان به دست‌ها و با دریادیده ها و دریا دلان یافت و در مراسم هایی مانند روز جهانی دریانوردی به ایران و جهان ارائه داد.