شرط تاثیرگذاری اجلاس سراسری استانداران حوزه خزر چیست؟
گروه توسعه -ایرج گلشنی-  به زودی و در 26آبان ماه، اجلاس سراسری استانداران حوزه خزر و کریدور شمال وجنوب در شهر زیبای گیلان برگزار خواهد شد. ارزش و اعتبار این اجلاس چقدر است و در چه مسیری می تواند سیر کند؟ این نکات مهمی است که اهالی دریا و فعالان حمل‌ونقل و لجستیک کشور درباره آن گفت‌وگو می‌کنند. 
به گزارش اقتصاد سرآمد، به بیان بهتر، باید دانست که سطح انتظار اهالی دریا و حمل‌ونقل از این اجلاس بالاست و در تصور آن‌ها یک اقدام راهبردی است که می‌تواند نتایج عالی در پی داشته باشد. در این‌باره، نکات متعددی قابل‌طرح است که به چند مورد حسب اهمیت اشاره می‌کنیم:

جای خالی دو استاندار ساحلی
از مجموع 7استان ساحلی کشور، همه حضور دارند الا استانداران خوزستان و بوشهر. دلیلی که مسئولان این اجلاس اقامه می‌کنند، این است که استانداران سه‌استان گیلان، مازندران و گلستان حوزه خزری هستند و دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان در مسیر کریدور شمال-جنوب. این بدان معناست که دو استان خوزستان و بوشهر به دلیل اینکه نه در حوزه خزر هستند و نه در مسیر کریدور شمال-جنوب، پس حضور آن‌ها ضرورتی نداشته است. 
اما اهالی دریا و حمل‌ونقل چندان موافق نظر مسئولان این اجلاس نیستند و انتظار داشتند که یک اجماع دریایی و حمل‌ونقلی کامل شکل بگیرد و دو استاندار ساحلی دیگر حداقل به‌عنوان ناظر یا مهمان به‌طور رسمی دعوت می‌شدند. در چنین حالتی است که جمع دریایی‌ها کامل‌تر می‌شد. حال نگاه دیگری واسع وجود دارد و آن این است که بهتر بود از تمامی استان‌هایی که در مسیر کریدور هستند دعوت به عمل می‌آمد. در چنین حالتی می‌توانستیم یک اجماع قوی‌تر و ملی‌تر شاهد باشیم که به‌طور طبیعی اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. کریدور شمال و جنوب به استان‌های مبدا و مقصد ختم نمی‌شود و می‌تواند استان‌های مسیر را هم در بر گیرد. 
بنابراین هم جای دو استان ساحلی و هم جای استان‌های مسیر کریدور خالی است که امیدواریم در دور دوم اجلاس، تصمیم‌گیران نگاهی بازتر به موضوع داشته باشند. 

آثار راهبردی اجلاس
اجلاس سران خزر، از دوجهت سیر راهبردی دارد؛ یکی داخلی و دیگری از جهت بین‌المللی. از نقطه‌نظر سیر راهبردی این اثر در داخل کشور، می‌توان به انسجام و هماهنگی بین استان‌ها برای دومقوله مهم توسعه دریایی و توسعه حمل‌ونقل و لجستیک اشاره کرد. هر دومقوله در هم تنیده هستند؛ به نحوی که نمی‌توان یکی را از دیگری جدا بررسی کرد. 
توسعه دریایی کشور و رساندن سهم درآمد ناخالص ملی به سطحی که قابل‌توجه باشد، منوط و مشروط به ایجاد زیرساخت‌های حمل‌ونقلی است. اکثر بارها و واردات با کشتی انجام می‌شود و در صورت نبود زیرساخت لازم، بار و کشتی به بن‌بست می‌رسند. توسعه دریایی به منزله توسعه و گسترش کریدورهاست تا بار به آسانی و مویرگی به سراسر کشور برسد و هزینه تمام‌شده را کاهش دهد. همچنین رساندن کالا به سایر کشورها نیز منوط به داشتن کریدورهای مناسب است. 
اگر اقتصاد دریا توسعه پیدا نکند و زیرساخت‌های دریایی مجهز نشوند، سرعت جابه‌جایی و مقدار و حجم کالا کاهش می‌یابد و این به‌مثابه سکوت و سکون در تحرکات کریدوری است. توسعه دریایی و کریدوری دو روی یک سکه هستند که با هم معنا پیدا می‌کنند. حال با اجلاس سران و گسترش آن به استان‌های دیگر، می‌توان هم همه نگاه‌ها و توان‌ها را متوجه این مهم کرد و هم مجموع توان‌ها را برای تسریع و بهبود شرایط به‌کار گرفت و در نهایت شاهد رشد و توسعه کل اقتصاد ایران بود. 
از نظرگاه بین‌المللی نیز این اجلاس حائز اهمیت است، زیرا حضور برخی کشورها در این برنامه و امکان افزایش آن به تمامی بازیگران حوزه خزر از شمال و حتی برخی کشورها در جنوب می‌تواند در بلندمدت یک تفاهم اقتصادی و بین‌المللی را رقم بزند. برنده نهایی این بازی بیش از هر کس و هر چیزی ایران است، زیرا شاهراه ترانزیتی جهان همچنان تاج کریدوری خود را بر سر خواهد داشت و اثر دیگر کریدورها را کاهش می‌دهد. 
همچنین از نقطه‌نظر سیاسی نیز این اقدام حائز اهمیت است، زیرا می‌تواند موجب بسط و گسترش روابط بین‌الملل شود. این اقدام می‌تواند بخش دیگری از تحریم‌ها را خنثی کند و رابطه دوستی و مودت بین کشورهای همسایه را افزایش دهد. 

انتظارات از برگزاری مطلوب
در همین قاعده می‌توان انتظار داشت که شاهد یک اجلاس قوی، برنامه‌ریزی‌شده و تمرین‌شده باشیم؛ بی‌کم‌وکاست و در آرمانی‌ترین حالت ممکن. البته برخی نشانه‌ها از ضعف حکایت می‌کند. مثلا تا برگزاری اجلاس چند روزی بیشتر باقی نمانده است، اما هنوز سایت این اجلاس به‌طور کامل راه‌اندازی نشده است. این نمونه نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند که برگزاری در شأن و منزلت اجلاس نباشد و تصویر مطلوبی از آن ارائه نکند. نکته دیگر این است که انتظار می‌رفت این اجلاس با پوشش خبری بسیار بزرگی همراه شود تا وجاهت ملی و بین‌المللی قوی‌تری به آن بدهد، اما بررسی جوانب خبری حکایت از این مطلوبیت ندارد. 
به هر روی، چشم انتظار یک رویداد مهم و اثرگذار هستیم. می‌دانیم که نتیجه مطلوب آن به تمامی کشور می‌تواند برسد و فرصت‌های نوینی در پیش پای خبرگان و فعالان دریایی و حمل‌و‌نقلی کشور بگذارد. این است که بعد تبلیغی آن باید قوی و روش اجرایی آن باید حرفه‌ای و نوآورانه باشد تا خوب به چشم بیاید و آثارش به دل بنشیند.
دبیرخانه این اجلاس باید همواره گوش به زنگ و پاسخگو باشد. ما برای ارتباط با دبیرخانه بیش از 50بار تلاش کردیم و نتیجه‌ای حاصل نیامد. تلفن زنگ می‌خورد، اما آن طرف خط کسی پاسخگو نیست. این را نمی‌توان نقطه‌قوت تلقی کرد. ضمن اینکه ارتباط مستمر با رسانه‌ها نیازی است که این اجلاس به آن دارد. 
انتظار می‌رود در 26آبان جاری، مراسمی معقول و مطلوب ببینیم و در نهایت، مصوبات و تصمیمات سران را در عالی‌ترین سطح ممکن ملاحظه کنیم و به آینده بیش از پیش امیدوار شویم.