واکاوی توافق جدید کشورهای کره‌جنوبی و آمریکا
​​​​​​​گروه بین‌الملل- رضا رضایی- منطقه هند و اقیانوسیه یکی از مناطقی بوده که رقابت هژمونیک در نظام بین‌المللی امروز در آن بسیار شدید است. این محیط با کاربردهای نظامی فناوری‌های هسته‌ای پیچیده‌تر نیز می‌شود. در ۳۰ اکتبر‌۲۰۲۵، پس از دیدار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده با لی‌جائه‌میونگ، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، به توافق مهمی در مورد زیردریایی‌های تهاجمی هسته‌ای دست یافتند.
به گزارش «اقتصادسرآمد»، طبق این توافق، کره‌جنوبی در زمینه SSN از ایالات‌متحده کمک فنی دریافت کرده و انتقال سوخت هسته‌ای نیز انجام خواهد شد. این امر نشان‌دهنده نقطه‌عطف راهبردی در این رقابت است. این توافق که در اجلاس همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه اعلام شد، قابلیت‌های دفاعی کره‌جنوبی را متحول کرده و مستقیماً بر یکپارچگی اتحاد آکوس، نگرانی‌های هسته‌ای ژاپن و درک کره‌شمالی از تهدید تأثیر خواهد گذاشت.

مزایای توافق زیردریایی هسته‌ای
از نظر راهبردی، این توافق‌نامه بازتاب دیپلماسی عمل‌گرایانه ایالات‌متحده در قبال متحدانش است. انتقال کنترل‌شده فناوری هسته‌ای، پیوندهای این اتحاد را از طریق سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی ثبات منطقه‌ای را تقویت می‌کند. راهبرد SSN کره‌جنوبی به اوایل دهه‌۲۰۰۰ میلادی برمی‌گردد؛ این راهبرد به‌ویژه از جست‌وجوی بازدارندگی نامتقارن علیه زیردریایی‌های موشک بالستیک و ناوگان زیردریایی متعارف کره‌شمالی ناشی می‌شود.
کره‌جنوبی این سکوها را به‌عنوان یک اهرم راهبردی برای اعمال قدرت در مناطق وسیع‌تر هند و اقیانوس آرام مانند دریای چین جنوبی و تنگه تایوان، فراتر از امنیت شبه‌جزیره کره، می‌بیند. بااین‌حال، این هدف مدت‌هاست که به دلیل پویایی‌های سیاسی داخلی و وضعیت فعلی رژیم بین‌المللی با مانع مواجه شده است.جایگاه ثانویه نیروی دریایی در نیروهای مسلح کره‌جنوبی، روی کار آمدن دولت‌های محافظه‌کار‌(دوران یون‌سوک‌یول، ۲۰۲۲-۲۰۲۴)، عدم‌اولویت‌بندی پروژه‌های‌SSN و توافق‌نامه همکاری هسته‌ای دوجانبه‌۱۹۷۴ با ایالات‌متحده برای غنی‌سازی اورانیوم تا زیر ۲۰درصد، مانع پیشرفت شده است. تعهدات پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیز این محدودیت‌ها را تقویت می‌کند.
چرخش راهبردی سئول
علاقه به SSN یک انحراف راهبردی با دولت‌های چپ‌گرا‌(مانند لی‌جائه‌میونگ) بوده و نشان‌دهنده‌ عدم‌اعتماد به ارتش است. ابتکار حکومت نظامی کوتاه‌مدت «یون» در دسامبر‌۲۰۲۴ و حمایت ارتش از این ابتکار، استراتژی‌های متمرکز بر نیروی دریایی دولت «لی» را تسریع کرد. دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ فرصتی برای شکستن این وضع موجود فراهم کرد. در اجلاس‌APEC، لی، ترامپ را متقاعد کرد که به جای کنار گذاشتن آکوس به‌عنوان میراث بایدن، این توافق را بازسازی کند. در ازای تأیید‌SSN، ترامپ تعهدی از کره‌جنوبی برای ۳۵۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری ایالات‌متحده، کاهش تعرفه‌ها و ابتکار «آمریکا را دوباره در کشتی‌سازی بزرگ کنیم» به دست آورد.
این معامله نماد بارز دکترین «اول آمریکا»ی ترامپ است. به‌طور ویژه، دولت ترامپ با استفاده از فناوری هسته‌ای به‌عنوان یک اهرم اقتصادی، وابستگی متحدان را افزایش می‌دهد. البته، تلاش ۳۰ساله کره‌جنوبی سرانجام نتیجه داده است؛ اما به موازات این تحول، چین و ژاپن احتمالا برنامه‌های‌SSN خود را در منطقه تسریع کنند.

پیامدهای راهبردی و فنی
این توافق‌نامه، سوخت هسته‌ای با غنای بالا را از ایالات‌متحده به کره‌جنوبی ارائه می‌دهد و پشتیبانی فنی برای طراحی و ساخت زیردریایی‌های هسته‌ای کره‌جنوبی را فراهم می‌کند. طبق اظهارات ترامپ در ۳۰اکتبر‌۲۰۲۵، انتقال سوخت به‌طور غیرمستقیم هنجارهای‌NPT را تعدیل می‌کند و به سئول مشروعیت دیپلماتیک برای استفاده از انرژی هسته‌ای نظامی می‌دهد. مرحله اول ساخت‌وساز در کارخانه کشتی‌سازی فیلادلفیا در هانوا اوشن انجام خواهد شد که بازتاب اولویت‌های اشتغال داخلی ترامپ است. اما صنعت زیردریایی ایالات‌متحده در حال حاضر با ظرفیت تولید سالانه ۱.۳زیردریایی هسته‌ای کره‌جنوبی و حجم کار آکوس به ظرفیت کامل خود رسیده است.
کره‌جنوبی قصد دارد با ارسال مهندسان و تجهیزات خود به ایالات‌متحده، این شکاف را پر کند. در درازمدت، این توافق‌نامه، راه را برای تولید داخلی‌SSNها در کارخانه‌های کشتی‌سازی اولسان یا گئوجه باز می‌کند. منافع سئول کاملا روشن است و ۵۰سال تجربه هسته‌ای سالانه بیش از ۱۰۰هزار فارغ‌التحصیل‌STEM، تاثیر بر بازیگران اصلی صنعت دفاعی مانند صنایع سنگین هیوندای و برنامه زیردریایی متعارف‌KSS-III دارد.
هزینه تخمینی برای مرحله اول ۱۲ تا ۱۸میلیارد دلار است و با افزایش ۱۵درصدی در بودجه دفاعی‌۲۰۲۶ تأمین مالی خواهد شد. بااین‌حال، محدودیت غنی‌سازی سوخت ۲۰درصدی، استقلال کامل آن را کاهش می‌دهد. سفر پیت‌ هگست، وزیر دفاع ایالات‌ متحده به سئول در ۳نوامبر‌۲۰۲۵، ادغام عملیاتی این توافق را تقویت کرد. هگست و آن‌گیو-بک، وزیر دفاع کره‌جنوبی، پیش از پنجاه و هفتمین نشست مشورتی امنیتی و منطقه امنیتی مشترک بازدید و بر نمادین بودن این اتحاد تأکید کردند.
دستور کار SCM شامل بازدارندگی گسترده‌تر، دفاع موشکی سایبری و انتقال کنترل عملیاتی زمان جنگ است. مهم‌ترین پیامد راهبردی این توافق، مربوط به انتقال‌SSNها تحت برنامه ۱ AUKUS است. آنتونی آلبانیزی، نخست‌وزیر استرالیا، در ۳۱اکتبر ۲۰۲۵ گمانه‌زنی‌های مربوط به ادغام را رد کرد. بااین‌حال، اقدام ترامپ در به اشتراک گذاشتن پیشران هسته‌ای با یک متحد خارج از فایو آیز، انحصار آکوس را از بین می‌برد.

اهمیت برای ژاپن و چین
توافق با ژاپن عاملی است که باعث ایجاد آسیب هسته‌ای در این کشور می‌شود. توکیو به دلیل تعهدش به NPT، نسبت به قدرت هسته‌ای نظامی تردید دارد. ژاپن که در طول‌APEC سکوت کرده بود، به‌طور خصوصی ترامپ را به تضعیف هنجارها متهم می‌کند. دیدار شینجیرو کویزومی، وزیر دفاع، با هگزت در توکیو در ۲۹اکتبر‌۲۰۲۵، تلاشی برای نجات پیمان کوآد است.
در این راستا، احتمالا ژاپن را به تسریع برنامه SSN خود سوق دهد. در نهایت، توافق‌نامه زیردریایی هسته‌ای کره‌جنوبی و ایالات‌متحده که در ۳۰اکتبر‌۲۰۲۵ اعلام شد، نشان‌دهنده یک حرکت راهبردی است که نقطه گسست دائمی در معماری امنیتی منطقه هند و اقیانوسیه را تشکیل می‌دهد. این توافق‌نامه نه‌تنها قابلیت‌های دفاعی کره‌جنوبی را متحول خواهد کرد، بلکه الگوی استفاده ایالات‌متحده از انتقال فناوری به‌عنوان یک اهرم اقتصادی و سیاسی در روابط اتحاد خود را نیز تقویت می‌کند.
این توافق که تحت دکترین «اول آمریکا» دولت ترامپ انجام می‌شود، از طریق اشتراک‌گذاری کنترل‌شده فناوری هسته‌ای، پیوندهای اتحاد را تغییرشکل می‌دهد و در عین حال تغییر نامتقارنی در توازن قدرت منطقه‌ای ایجاد می‌کند. در کوتاه‌مدت، سئول در برابر تهدید زیردریایی‌های موشک بالستیک کره‌شمالی، برتری بازدارندگی به دست می‌آورد. در بلندمدت، ظرفیت نمایش قدرت خود را در خطوط دریایی حیاتی مانند دریای چین جنوبی و تنگه تایوان افزایش می‌دهد. این وضعیت، تغییر موقعیت سیستم اتحاد با محوریت آمریکا را در برابر ادعای چین برای هژمونی منطقه‌ای ضروری می‌سازد.