گروه راه و مسکن - میانگین قیمت پیشنهادی واحد‌های مسکونی در ۷ کلان‌شهر کرج، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز، اهواز و قم به ۱۵ میلیون تومان رسیده است. از ابتدای امسال تا پایان مهرماه (۷ ماه اول سال ۱۴۰۰) میانگین قیمت مسکن در شهر تهران ۴ درصد رشد کرده است این میزان رشد در ۷ کلان‌شهر یاد شده معادل ۱۰ درصد بوده است. داده‏‌های پاییزی از بازار معاملات مسکن کلان‏شهرها، روند کاهشی سرعت رشد قیمت آپارتمان را تایید می‏کند؛ اما این خزان برای هفت کلان‏شهر متفاوت از پایتخت است. در تهران طی هفته‌‏های ابتدایی پاییز، میانگین قیمت آپارتمان به میزان کمتر از یک‏درصد نسبت به شهریور کاهش پیدا کرد. در پایتخت همچنین طی فصل جاری «حجم عرضه فایل آپارتمانی» افزایش محسوس یافت. با این حال، شرایط بازار مسکن دیگر کلان‏شهر‌ها با تهران دو تفاوت پاییزی دارد. از یکسو، میانگین قیمت مسکن کرج، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز، اهواز و قم در ماه مهر حدود نیم‏درصد افزایش پیدا کرده و از سوی دیگر، فایل‏‌های فروش نسبت به تابستان به میزان ۲۰درصد کم شده است.
به گزارش اقتصادسرآمد، بررسی‏‌ها درباره این دو تفاوت مسکن کلان‏شهر‌ها در مقایسه با تهران مشخص می‏کند، انتظارات در بازار املاک سایر مناطق شهری، تحت تاثیر فاکتور «جاماندگی قیمت از فرآیند رشد قیمت املاک پایتخت» است.تفاوت زمانی فاز جهش بین تهران و دیگر کلان‏شهرها، اکنون کل بازار مسکن را در فاز تنظیم قیمت قرار داده است.
عباس زینعلی کارشناس ارشد اقتصاد در گفتگو با اقتصادسرآمد،  درباره وضعیت مسکن و طرح‌های دولتی و تفاوت آن‌ها در شهرهای مختلف به خبرنگارما گفت: بررسی‌ها درباره وضعیت تحولات قیمت مسکن در ۷ کلان‌شهر کشور و مقایسه آن با شهر تهران نشان می‌دهد، در مهرماه روند تورم مسکن در ۸ کلان‌شهر، «کاهشی» شد. یعنی سرعت رشد قیمت در این شهر‌ها در حال کاهش است. اما مقطع زمانی پاییز در این کلان‌شهر‌ها در مقایسه با تهران، دارای دو تفاوت عمده است. نخست این‌که، با وجود افت قیمت مسکن در تهران، در کلان‌شهرها، متوسط قیمت مسکن با رشد مثبت همراه شده است. رشد نسبی بازارهای موازی مسکن همچون ارز و بورس  و مسکن ملی به معنای رونق نیست. به هر حال این حوزه‌ها مدتی راکد بوده و الان به خاطر انتخاب دولت جدید تکانی خورده که نرمال است اما نمی‌تواند شروع یک دوره رونق تلقی شود. بازارهای دیگر هم مثل مسکن در رکود به سر می‌برند تا یک اتفاق یا سیاست‌گذاری جدید، بخصوص در حوزه‌های بین المللی رخ دهد.
فضای اقتصادی تلطیف شود
وی افزود: معتقدم دولت رئیسی باید یک طرح فوری را برای بخش های سیاسی و اقتصادی ارایه دهد.مثلا با یک حرکت پرفشار، بخش‌های تولیدی را به تحرک وادار کند. همزمان مسائل سیاسی بین‌المللی را با جدیت دنبال کند تا فضای اقتصادی مقداری تلطیف شود. اگر جامعه اینطور برداشت کند که این اقدامات در جریان است احتمالا در مابقی سال نشانه‌های رونق در بخشهای اقتصاد بروز پیدا می کند.
راه‌های افزایش تقاضای مسکن
وی، ورود تقاضای موثر در بازار مسکن را منوط به افزایش قدرت خرید مردم دانست و گفت: دست متقاضیان به قیمت‌های فعلی نمی‌رسد. بنابراین یا باید نرخ‌ها تا مدتی ثابت بماند یا توان خرید از طریق تسهیلات و برخی ابزارهای مالی بالا برود اما هم‌اکنون با توجه به قرار گرفتن دولت در دوره گذار، چنین شرایطی حاکم نیست.
ضرورت تسریع در ساخت مسکن ملی
زینعلی، کوتاه‌ترین مسیر بهبود وضعیت بازار مسکن را تحرک در بخش تبدیل به احسن و تسریع در ساخت مسکن ملی دانست و گفت: افرادی که هم اکنون مسکن دارند و قصد دارند جابه‌جا شوند منابع مالی چندانی نیاز ندارند و می‌توان با پرداخت تسهیلات به این گروهها فرصت جابه‌جایی داد. به طور کلی اگر بتوان تحرکی در بازار مسکن ایجاد کرد ساخت و ساز افزایش می‌یابد، اشتغال ایجاد می‌شود، متقاضیان وارد بازار می‌شوند و قیمتها در یک سطح متعادل قرار می‌گیرد. او تصریح کرد: کارخانجات تولید مصالح ساختمانی مثل سیمان و فولاد نیز با توجه به نیازشان به ارز در شرایط رکودی ایران تمایل به صادرات دارند. دولت باید کاری کند که این واحدهای تولیدی ابتدا به تامین نیاز داخلی بپردازند اما پیش‌نیاز چنین مساله ای ایجاد تحرک در بازار مسکن است. افزایش قیمت کالاها هنوز در بازار مسکن تاثیر نگذاشته است. زمانی که ارز بالا می‌رود مسکن می‌ایستد. در حال حاضر نیز چون توان طرف تقاضای واقعی در بازار مسکن کاهش پیدا کرده قیمتها به ثبات رسیده است. امکان چرخش نقدینگی در این بازار وجود ندارد. تسهیلاتی هم که بانکها به مشتریان می دهند آنقدر ناچیز است که تکافوی قیمت مسکن نیست. بنابراین دست کم تا سال آینده امکان ایجاد تحرک در بازار مسکن وجود ندارد.
مهرماه ۱۴۰۰ متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران ۳۱ میلیون و ۶۳۱ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل ۰.۲ درصد کاهش و در مقایسه مدت مشابه سال قبل ۱۸.۴ درصد افزایش یافته است. همچنین تعداد معاملات انجام شده در این ماه حدود ۵.۵ هزار فقره بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه در سال قبل ۲۹.۸ و ۳۶.۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد. احداث یک میلیون واحد مسکونی که دولت رئیسی وعده آن را داده  در صورت تحقق می تواند مشکل بازارمسکن را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد. با ساخت یک میلیون مسکن با فناوری جدید، سرعت ساخت بالا می‌رود، کیفیت سازه‌ها افزایش می‌یابد، اشتغال رونق پیدا می‌کند و از همه مهمتر مساله تامین مسکن خانوارها حل می‌شود. تجربه این موضوع را هم داریم. سال ۱۳۹۱ حدود ۹۰۰ هزار پروانه ساختمانی صادر شد که در سال ۱۳۹۳ واحدها تکمیل شد و دیدیم که تا پایان سال ۱۳۹۶نرخ مسکن به ثبات رسید.