ایران - تاجیکستان برمدار همگرایی و توازن
مهدی خورسند
امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان، روزگذشته در صدر هیئت بلندپایه سیاسی ـ اقتصادی به دعوت رسمی رئیس جمهور ایران، به تهران سفر کرد.علیاکبر محرابیان وزیر نیرو از او و همراهانش در فرودگاه امامخمینی(ره) استقبال کرد. پیش از این دکتر سید ابراهیم رئیسی در نخستین سفر خود به خارج از کشور، شهریور ۱۴۰۰ بهدعوت همتای تاجیک خود و نیز به منظور شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو شانگهای به شهر دوشنبه سفر کرده بود که در این سفر هشت سند همکاری بین ایران و تاجیکستان به امضای مقامات دو کشور رسید. همچنین سرانجام پس از ۱۵سال، درخواست ایران برای عضویت در سازمان شانگهای بهعنوان عضو اصلی پذیرفته شد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی روابط ایران و کشورهای آسیای مرکزی برای مدتها از شرایط خوبی برخوردار بود اما در گذر زمان عواملی چون اتهامزنی رسانهها و مقامات دیگر کشورها به ایران تحت عنوان توسعه ایدئولوژیک، نقشآفرینی منفی عربستان سعودی، آمریکا و رژیم صهیونیستی، بیتدبیری دولتها بهخصوص دولت یازدهم و دوازدهم و تغییر سیاستها در دو کشور، همچنین رخدادهای جهانی زمینهساز سردی روابط در برخی مقاطع تاریخی و بروز برخی واگراییها بین ایران و آسیای مرکزی شد. متأسفانه در برخی موارد کمکاری دستگاه سیاست خارجی روابط را چنان تیره کرده بود که تاجیکستان بهعنوان تنها مخالف عضویت ایران در پیمان شانگهای مانع از پیوستن ما به این سازمان شده بود. اما امروز با اتخاذ سیاست همگرایی منطقهای از سوی دولت سیزدهم وضعیت روابط رو به بهبود است. ایران باید در دوستی با همه کشورهای منطقه پیشقدم باشد؛ زیرا اغلب این کشورها نسبت به دوستی با ایران اسلامی نگاه مثبتی دارند. از بدو تشکیل دولت سید ابراهیم رئیسی شاهد تعدد رفت و آمدها بین تهران و دوشنبه بودهایم. به عنوان مثال مقامات اقتصادی، سیاسی و دولتی ایران با حضور در تاجیکستان به تعمیق روابط با دولت این کشور پرداختهاند. همچنین حضور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در تاجیکستان و افتتاح خط تولید صنایع دفاعی از جمله پهپاد در تاجیکستان حاکی از عمیقتر شدن روابط دو کشور است. مشخص است تهران سعی نمیکند موضوع تأسیس کارخانه ساخت پهپاد ابابیل-۲ در تاجیکستان را مخفی نگه دارد. علاوه بر این، بهنظر میرسد ایران در مورد افزایش دسترسی به بازار پهپاد بهخود میبالد. از طرفی سفر امامعلی رحمان به ایران در پاسخ به حسن نیت تهران در تعامل با تاجیکستان صورت میگیرد. اما در این میان نکته بسیار مهمی وجود دارد و آن گلایهمندی گروههای سیاسی منتقد حاکمیت تاجیکستان از سرکوب و رفتارهای خشن دولت مرکزی است. بهویژه اینکه به تازگی شاهد شهادت رهبر شیعیان تاجیکستان بودهایم و این مسئله به برخی حاشیهها در روابط ایران و گروههای مردمی تاجیک دامن زده است. به همین دلیل باید توازنی در روابط جمهوری اسلامی ایران و دولت و ملت تاجیکستان ایجاد شود تا دولت این کشور بهجای حذف و کشتار منتقدان با آنها به بهترین شکل ممکن تعامل کند. نکته اساسی این است که نباید محبوبیت ایران در کشورهای همسایه دچار ایراد شود؛ زیرا اصلیترین سرمایه ایران پس از انقلاب، محبوبیت فرامرزی و گفتمانی است که از ایستا بودن پرهیز دارد.
*کارشناس مسائل اوراسیا
امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان، روزگذشته در صدر هیئت بلندپایه سیاسی ـ اقتصادی به دعوت رسمی رئیس جمهور ایران، به تهران سفر کرد.علیاکبر محرابیان وزیر نیرو از او و همراهانش در فرودگاه امامخمینی(ره) استقبال کرد. پیش از این دکتر سید ابراهیم رئیسی در نخستین سفر خود به خارج از کشور، شهریور ۱۴۰۰ بهدعوت همتای تاجیک خود و نیز به منظور شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو شانگهای به شهر دوشنبه سفر کرده بود که در این سفر هشت سند همکاری بین ایران و تاجیکستان به امضای مقامات دو کشور رسید. همچنین سرانجام پس از ۱۵سال، درخواست ایران برای عضویت در سازمان شانگهای بهعنوان عضو اصلی پذیرفته شد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی روابط ایران و کشورهای آسیای مرکزی برای مدتها از شرایط خوبی برخوردار بود اما در گذر زمان عواملی چون اتهامزنی رسانهها و مقامات دیگر کشورها به ایران تحت عنوان توسعه ایدئولوژیک، نقشآفرینی منفی عربستان سعودی، آمریکا و رژیم صهیونیستی، بیتدبیری دولتها بهخصوص دولت یازدهم و دوازدهم و تغییر سیاستها در دو کشور، همچنین رخدادهای جهانی زمینهساز سردی روابط در برخی مقاطع تاریخی و بروز برخی واگراییها بین ایران و آسیای مرکزی شد. متأسفانه در برخی موارد کمکاری دستگاه سیاست خارجی روابط را چنان تیره کرده بود که تاجیکستان بهعنوان تنها مخالف عضویت ایران در پیمان شانگهای مانع از پیوستن ما به این سازمان شده بود. اما امروز با اتخاذ سیاست همگرایی منطقهای از سوی دولت سیزدهم وضعیت روابط رو به بهبود است. ایران باید در دوستی با همه کشورهای منطقه پیشقدم باشد؛ زیرا اغلب این کشورها نسبت به دوستی با ایران اسلامی نگاه مثبتی دارند. از بدو تشکیل دولت سید ابراهیم رئیسی شاهد تعدد رفت و آمدها بین تهران و دوشنبه بودهایم. به عنوان مثال مقامات اقتصادی، سیاسی و دولتی ایران با حضور در تاجیکستان به تعمیق روابط با دولت این کشور پرداختهاند. همچنین حضور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در تاجیکستان و افتتاح خط تولید صنایع دفاعی از جمله پهپاد در تاجیکستان حاکی از عمیقتر شدن روابط دو کشور است. مشخص است تهران سعی نمیکند موضوع تأسیس کارخانه ساخت پهپاد ابابیل-۲ در تاجیکستان را مخفی نگه دارد. علاوه بر این، بهنظر میرسد ایران در مورد افزایش دسترسی به بازار پهپاد بهخود میبالد. از طرفی سفر امامعلی رحمان به ایران در پاسخ به حسن نیت تهران در تعامل با تاجیکستان صورت میگیرد. اما در این میان نکته بسیار مهمی وجود دارد و آن گلایهمندی گروههای سیاسی منتقد حاکمیت تاجیکستان از سرکوب و رفتارهای خشن دولت مرکزی است. بهویژه اینکه به تازگی شاهد شهادت رهبر شیعیان تاجیکستان بودهایم و این مسئله به برخی حاشیهها در روابط ایران و گروههای مردمی تاجیک دامن زده است. به همین دلیل باید توازنی در روابط جمهوری اسلامی ایران و دولت و ملت تاجیکستان ایجاد شود تا دولت این کشور بهجای حذف و کشتار منتقدان با آنها به بهترین شکل ممکن تعامل کند. نکته اساسی این است که نباید محبوبیت ایران در کشورهای همسایه دچار ایراد شود؛ زیرا اصلیترین سرمایه ایران پس از انقلاب، محبوبیت فرامرزی و گفتمانی است که از ایستا بودن پرهیز دارد.
*کارشناس مسائل اوراسیا

ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
روابط ایران تاجیکستان باید دچار تحول اساسی شود
-
کارگرانی که قربانی سود سرشارِ «دیگران» شدند
-
ایران - تاجیکستان برمدار همگرایی و توازن
-
حضور بیگانگان را در منطقه امیدبخش و گرهگشا نمیدانیم
-
با برنامهریزی میتوان کشور را بسیار ارزانتر از وضع کنونی اداره کرد
-
شهرداری میتواند رأساً از ساخت و ساز بدون پروانه جلوگیری کند
-
شرکتهای دانشبنیان در اولویت دولت
-
قرار بود متروپل ۶ طبقه باشد، اما به ۱۰ طبقه رسید
-
افزایش دقت سامانههای پدافندی ماحصل اعتماد به توان داخلی است
-
کشف بیش از ۱۰۰۰ تن کالای اساسی احتکار شده در کشور طی دو روز
-
تغییر شرایط بیمهها دراصلاح نظام پرداخت یارانه
اخبار روز
-
۳۳۸۳ کامیون بارگیری و خارج شد
-
پیشگامی گروه پاسارگاد در توسعه انرژی خورشیدی
-
ادمیرال برگزبده سومین اجلاس برند برتر مسولیت اجتماعی شد
-
انضباط مالی و هوش مصنوعی، اولویت های بانک ملی ایران در سال ۱۴۰۴
-
پرداخت ۲۸۶۰ فقره وام ازدواج و فرزندآوری در فروردین ۱۴۰۴
-
درآمد عملیاتی ۱۶ هزار میلیارد تومانی بانک پاسارگاد در فروردین ۱۴۰۴
-
تسریع در اجرای طرح آبرسانی زیاران به بیلقان برای تامین آب البرز و تهران
-
امضای تفاهم نامه گروه فولاد مبارکه با مدیر عامل ارشد بانک سپه
-
اسپاد دریا پایا از نیروهای امدادی و آسیبدیدگان بندر حمایت کرد
-
نیروگاههای برقآبی شرکت آب و نیرو عامل کاهش خاموشیها
-
رییس جمهور: وضعیت فعلی مدیریت بنادر پذیرفتنی نیست
-
کمکرسانی نیروی دریایی ارتش به مصدومان بندر شهید رجایی
-
قشم در کنار بندرعباس؛ اعلام همبستگی و پشتیبانی عملیاتی از سوی بندر کاوه
-
عیادت وزیر راه و شهرسازی از مصدومان حادثه انفجار بندر شهید رجایی در بیمارستان نیروی دریایی ارتش
-
تکذیب اظهارات منتسب به مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان درباره حادثه بندر شهید رجایی
-
از سرگیری عملیات بندری در بندر شهید رجایی
-
آمادگی کامل نیروی دریایی ارتش برای مدیریت بحران حادثه بندر شهید رجایی
-
بورس انرژی مرجع قیمتگذاری سوخت کشتیها شد
-
کسب رتبه اول بهرهوری بخش آب کشور توسط شرکت آب و نیرو
-
افتتاح نیروگاه خورشیدی 10 مگاواتی صندوق ذخیره فرهنگیان توسط وزیر آموزش و پرورش