بررسی« اقتصادسرآمد» از رابطه توسعه سواحل مکُران و صنعت کشتی سازی

کمبود امکانات صنعتی نقطه ضعف سواحل مکُران

گروه اقتصاد دریا - نبود برنامه‌ریزی مشخص و ضعف سیاست‌های حمایتی دولت از کارخانه‌های کشتی‌سازی از یک‌سو و همکاری نکردن نظام بانکی در زمینه تامین منابع مالی و فاینانس، ازجمله مشکلاتی است که موجب می‌شود در بیشتر موارد، کشتی‌سازان داخلی نتوانند در چارچوب قرارداد عمل کرده و محصول نهایی را به‌موقع تحویل دهند. تاخیر در تحویل محصول نهایی را می‌توان مهم‌ترین عامل بروز نوعی بی‌اعتمادی بین مشتریان صنعت کشتی‌سازی و صاحبان این صنعت در ایران دانست؛ مسئله‌ای که موجب افزایش سفارش‌های ساخت خارجی از سوی مالکان کشتی شده و همواره نیز اعتراض کشتی‌سازان داخلی را به دنبال داشته است.
به گزارش اقتصادسرآمد، همکاری نکردن سیستم‌های بانکی در زمینه تامین منابع مالی و فاینانس را نیز باید به این مسائل اضافه کرد. علاوه‌بر این محدودیت‌های موجود در استفاده از متخصصان خارجی و نبود برنامه‌ریزی موثر در زمینه تامین و حفظ نیروی انسانی از دیگر مشکلات و موانع کار کشتی‌سازان داخلی است. تغییر پیاپی مدیران نیز مسئله‌ای است که موجب عقب‌افتادن کشتی‌سازی‌ها از برنامه‌هایشان شده است. از سوی دیگر این کارخانه‌ها به فناوری‌های روز بی‌توجه هستند. امکانات و فناوری‌های فعلی کشتی‌سازی داخلی برای ۳۰ تا ۴۰ سال پیش است اما در دنیا کشتی‌سازی بسیار پیشرفت کرده است. باید و نبایدهای صنعت کشتی سازی و وضعیت ایران در صنایع دریایی. صنعت کشتی‌سازی ایران همانند بسیاری از صنایع دیگر هم‌چنان درحال آزمون و خطاست؛ این در حالیست که بیست سال از آغاز تصویب طرح تامین زیرساخت‌های کشتی سازی می‌گذرد. ایران تجربه های متعددی در ساخت چندین فروندکشتی در انواع اقیانوس پیما،‌ نفت کش، کانتینربر و ... داشته است اما با این وجود هنوز نمی‌تواند خود را «کشتی ساز »بنامد و سفارش ساخت کشتی بگیرید و کماکان با این تجربه خوب و محدود ما در زمینه ساخت کشتی های اقیانوس پیما، کارخانجات کشتی سازی ما مثل ایزوایکو (خلیج فارس) در بندرعباس و بسیاری از مجموعه های این‌چنینی چندان فعالیتی ندارند.
رونق سواحل مکران با توسعه 
صنعت کشتی سازی 
حمید بازرگان کارشناس دریایی در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: یکی از الزامات تمرکز جمعیت در سواحل، رونق دادن به صنایع دریایی مانند صنعت کشتی‌سازی است چراکه یک صنعت پراشتغال است که می تواند علاوه بر اشتغالزایی زیاد برای طبقه کارگری و مهندسی، می تواند سواحل مکران را تبدیل به مرکز صنعتی نماید. صنعت کشتی ‌سازی با حدود ۱۰۰ صنعت جانبی در تماس است و می‌تواند زنجیره بزرگی از صنایع را در سواحل مکران رونق دهد.
نبود کارخانه بزرگ تعمیر کشتی‌های اقیانوس پیما از بندرعباس تا چابهار 
او در ادامه افزود: وقتی در یک منطقه قرار است یک بندر بزرگ برای تردد و پهلوگیری کشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیما احداث شود باید حتما در مجاورت آن یک کارخانه بزرگ برای تعمیرات کشتی ها وجود داشته باشد. متاسفانه در فاصله بندرعباس تا چابهار هیچ کارخانه بزرگی برای تعمیرات کشتی‌های اقیانوس پیما وجود ندارد.
کمبود امکانات صنعتی نقطه ضعف 
سواحل مکران
وی با بیان این نکته که، برای سواحل دریای عمان و بندر شهید بهشتی باید کارخانه ای داشته باشیم که قابلیت تعمیرات کشتی های اقیانوس‌پیما و نفتکش های بزرگ با طول حدود ۳۰۰ متر را داشته باشد، تصریح کرد: یکی از نقاط ضعف سواحل مکران اینست که دارای امکانات صنعتی کمی هست و نمی­توان یک منطقه صنعتی معتبر و مجهز در آن یافت. به تبع آن، اشتغالزایی صنعتی در آن نیز بسیار کم است. صنعت کشتی‌سازی یک صنعت پراشتغال است  که علاوه بر اشتغالزایی زیاد برای طبقه کارگری و مهندسی، می‌تواند سواحل مکران را تبدیل به مرکز صنعتی کند.
سهم کشتی سازی از ایجاد اشتغال
بازرگان با اشاره به این مهم که، به تنهایی برای تعمیر یک کشتی نفتکش برای ۵۰۰ نفر ایجاد اشتغال می شود، گفت: ارزش این نوع اشتغالزایی از آنجایی بیشتر درک می شود که علاوه بر اشتغال فراوان کارگری، باعث جذب و اشتغالزایی مهندسین و طبقه تحصیلکرده به این نواحی می‌شود.عمیر و ساخت کشتی در سواحل مکران ضرورتی است که اگر امروز فهمیده نشود شاید فردا جبران آن خیلی مشکل باشد، چراکه طراحی و ساخت و تجهیز یک کارخانه کشتی سازی دارای داک خشک ممکن است نزدیک به یک دهه زمان ببرد. احداث دو کارخانه در دو محل چابهار و جاسک میتواند کمکی باشد به توسعه متوازن سواحل مکران.تاریخچه ساخت شناورها با ساختار سنتی با نام رایج لنج توسط لنج سازان (گلافان) مناطق و سواحل جنوبی ایران به بیش از یک قرن می رسد. رشد و توسعه ساخت لنج های چوبی طی سالیان متمادی از ساخت لنج های بادبانی به لنج های موتوردار (معروف به موتورلنج) و همچنین با ورود مصالح جدید همچون مواد کامپوزیت، روند سنتی شناورسازی در ایران را به تولید شناورهای فایبرگلاس سوق داده است. 
خواص مناسب و بی نظیری همچون نسبت استحکام به وزن بالا، خواص مکانیکی و شیمیایی قابل توجه، مقاومت خوردگی بالا در محیط آب دریا، شکل پذیری فوق العاده در هنگام ساخت، سرعت تولید بالا و سهولت عملیات ساخت باعث شده تا مواد فایبرگلاس طی دو دهه اخیر با سرعت چشم گیری جای خود را در بین سازندگان شناورهای سنتی چوبی باز کرده و در مدت نسبتاً کوتاهی مورد استقبال لنج سازان و مالکان شناورها قرار گیرد. اگرچه جایگزینی ساخت شناورهای فایبرگلاس به جای موتورلنج های چوبی به سرعت انجام شده لیکن از مقایسه وضعیت این صنعت با کشورهای خاورمیانه به ویژه حوزه خلیج فارس کاستی ها، عدم رشد کیفی، ساختار سنتی و دیگر مشکلات موجود به وضوح مشهود است.
 کمبود امکانات صنعتی نقطه ضعف سواحل مکُران
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه