آبی دریا به رنگ آسمان


مسئولان و فعالان دريا كمك كنند تا روي ديگري از ادبيات دريا در اين كشور شكل بگيرد. روي ديگري كه رو به دل دريا زدن دارد. ادبياتي است كه مردم ايران را به به  عمق دريا ببرد
***
قیصر امین‌پور در شعر «آبی دریا به رنگ آسمان»، اشاره‌ای اجتماعی به جدایی قطره‌ای آب از رود دارد. او این شعر دریایی‌اش را اینچنین زمزمه می‌کند:
این من و تو حاصل تفریق ماست
پس تو هم با من بیا تا ما شویم
حاصل جمع تمام قطره‌ها
می‌شود دریا بیا دریا شویم
احمد محمود، نویسنده معاصر در رمان « داستان یک شهر» زندگی ناخداهای پرتلاش جنوب کشور را به تصویر می‌کشد و صادق چوبک در رمان «تنگسیر» و بسیاری از داستان‌های کوتاهش از زندگی مردم ساحل‌نشین جنوب می‌گوید. همچنین محمدرضا سرشار داستان زیبا و ماندگار «گرداب سکندر» را می‌نویسد که در مورد زندگی یک ملوان نابینا و فداکار است که مورد ظلم اطرافیانش قرار گرفته است. پژوهشگران و محققان دیگری هم بوده‌اند که به طور جدی به بیان اتفاقات و موضوعات دریایی پرداخته‌اند و بخش اعظم تحقیقات و چاپ آثارشان را به مقوله دریا و دریانوردی اختصاص داده‌اند.
زنده‌یاد حسین نوربخش یکی از کسانی بود که با ماهنامه بندر و دریا همکاری مداوم داشت. نوربخش علاوه بر اینکه در زمینه اماکن و زندگی‌های دریایی تحقیق می‌کرد، بسیاری از افسانه‌ها و قصه‌های فولکلور دریایی را هم در کتاب‌هایش گردآوری نمود. او نقش مهمی در معرفی آثار دریایی به جامعه ادبی کشور داشت. نوربخش با انتشار آثاری چون«دختر دریا و جوان غواص» و «خلیج‌فارس و جزایر ایران» و کتاب «دریانوردی در ایران» که به همراه پژوهشگر محترم حمید ودادی به اتمام رساند، نقش موثری در معرفی و اشاعه فرهنگ دریا در ایران ایفا کرد. وی در کتاب «دختر دریا و جوان غواص» یکی از افسانه‌های ماندگار جنوب کشور را که وقایع آن در بندر کنگ و در سواحل خلیج‌فارس می‌گذرد، با نثری شیوا و خواندنی به انتشار رساند و برای دوستدارانش به یادگار گذاشت.
به هر روي، ادبيات را اگر فشرده احساس بدانيم، در بطن اين احساس فشرده، دريا وجود دارد و اين موجود زيبا، با معنا، ويژه و برجسته است؛ اما اين ادبيات كه بايد مي‌رفت و ايراني را به منافع دريا گره مي‌زد، چنين نكرده و حتا به نظر مي‌رسد كه ايراني را از منافع بزرگ دريا جدا كرده و  همان مقدار كه رابطه مستقيمي بين احساس مردم و دريا ايجاد كرده، رابطه اقتصادي مردم از دريا را ناكام گذاشته است به نحوي كه امروزه، در حالي كه كشورهاي پيشرفته، اقتصاد خود را با دريا گره زده‌اند، مردم آن سامان‌ها، مطالبه گر دريا هستند و از مسئولان خود، سرمايه‌گذاري كلان مي‌خواهند و منافع دريا را به نحو مطلوبي مي‌شناسند، مردم ما از منافع دريا غافل هستند.  
ايرانيان دريا را بيشتر شاعرانه دنبال كرده اند تا مقتصدانه. اقتصاد دريا را نمي‌شناسند و حتا باور ندارند كه اقتصاد دريا، اكنون اثرگذارترين مفهوم بر اقتصاد دنياست؛ زيرا جهت گيري تفريحي و تفرجي حاصل از ادبيات احساسي به دريا داشته‌اند نه اقتصادي. شوربختانه، همان رفتار احساسي و برداشت تفريحي ايرانيان، منجر به تعالي صنعت توريسم نشده و باز به دليل همان نگاه احساسي به دريا، هماغوشي ساحل و دريا را اوج لذت دانسته و دل به دريا زدن را فراموش كرده‌اند و اين است كه اكثر ايرانيان، هرگز حتا يك سفر دريايي را هم تجربه نكرده اند. 
رسالت ادبيات نوين دريا:
اكنون، جا دارد كه مسئولان و فعالان دريا كمك كنند تا روي ديگري از ادبيات دريا در اين كشور شكل بگيرد. روي ديگري كه رو به دل دريا زدن دارد. ادبياتي است كه مردم ايران را به به  عمق دريا ببرد؛ هم براي تفريح و تفرج و هم براي كسب منابع عظيم اقتصادي. 
 تمركز بر بازيابي افكار عمومي و تبديل رفتار سطحي به رفتار عميق با دريا، تبديل نگاه كنار ساحلي به رفتار دريانوردي، تبديل مطالبه خشكي گراي مردم به درياگرايي، تبديل زندگي فيزيكي دور از دريا به زندگي در كنار دريا و... با ابزار ادبيات داستاني و شعر و ساير انواع هنر، مي‌تواند تغيير بزرگ را در انديشه و احساس و رفتار ما ايراني ها به وجود آورد.
ادبيات نوين بايد تعهد نويني نسبت به دريا داشته باشد و با توجه به اين كه دريا با ادبيات ما گره خورده، و مردم اين ادبيات را دوست مي‌دارند، در حركت عمومي به سمت دريا موثر باشند و مردم را به منافع دريا برسانند. گرايش عمومي به دريا، باعث حركت عظيم صنايع و فعالان مي‌شود و تلاش آن‌ها و سرمايه‌گذاري آنها را چند برابر مي‌كند و ما به منافع دريا مي‌رسيم و بيشتر از هميشه، از منافع بي‌نظير دريا منتفع مي‌شويم. 
آبی دریا به رنگ آسمان
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه