ادامه از صفحه اول
 چرا که مخاطب به دلیل آنکه نظر خویش را پیرامون آن موضوع طرح کرده، احساس می‌کند در دست یافتن به چاره نهایی نیز همکاری داشته و در نتیجه در مسیر حل آن نیز نقش‌پذیری مناسبی از خویش نشان می‌دهد. 
بر پایه نگاه خردورزانه، فراهم آوردن فضاهای گفت‌وگومحور یک اصل بنیادین است. البته نباید فراموش کرد که ایجاد این فضا، نیازمند اقتضائاتی است که بدون فراهم آمدن آن‌ها گفت‌وگو به تراز سطحی‌نگر و بی‌تأثیر افت خواهد کرد.گاه برخی نگره‌ها نسبت به نتیجه‌بخش بودن فضای تضارب آرا، رویکردی همراه با بدبینی دارند. علت این نگاه منفی نه به دلیل ایراد به ذات فضای گفت‌وگو است، بلکه بیشتر به دلیل نتایج و آسیب‌هایی است که به نام توسعه گفت‌وگو با آن مواجه شده‌اند. اگر زمینه طرح دیدگاه‌ها به صورتی روشمند و اصولی سامان نیابد، تعدد طرح دیدگاه در جامعه زمینه‌ساز اغتشاش ذهنی خواهد شد. نخستین شرط کارآمدی تضارب آرا این است که با مفهوم رأی و نظر آشنا باشیم. رأی باید برآمده از اندیشه، مبتنی بر دانش، آزمون شده و مستدل باشد. چنانچه فرد یا جریانی بدون در نظر گرفتن این ویژگی‌ها و بر بنیاد سلیقه و یا منافع در حوزه‌ای دیدگاه خویش را طرح نماید، در نهایت نه تنها مشکلی را حل نکرده، بلکه بر بغرنج‌تر شدن مسائل می‌افزاید. نکته دیگر این است که آرای طرح شده باید در چارچوب مبانی معرفتی جامعه مذکور تبیین شده باشد تا بتواند در ساختارهای اجتماعی همان جامعه عمل نماید؛ چرا که چنانچه نظری هماهنگ و متناسب با وضعیت هویتی آن جامعه نباشد نمی‌تواند به یافتن پاسخ پرسش‌ها کمک نماید. نکته مهم دیگر رعایت ترازهای گفتمانی در این زمینه است. مسائل باید در جایگاه خود طرح و مورد بحث قرار گیرند. طرح بسیاری از مسائل پیچیده در فضاهای عمومی غلط بوده و نوعی هرج و مرج‌طلبی محسوب می‌شود. مطالبی که نیازمند درک تخصصی هستند باید در گام نخست میان نخبگان که لایه‌های گوناگون موضوع را مورد نظر قرار می‌دهند طرح شده و نتیجه‌ای را حاصل آورد. آخرین گام از این مراحل، طرح عمومی مسئله در جامعه است. بر این بنیاد می‌توان از تضارب آرا به‌ عنوان یکی از راهکارهای مهم پیشرفت و حل مسئله بهره برد. منظومه کلان این حرکت نیازمند تأمین نیازهای آن از سوی کارگزاران جامعه است.
​​​​​​​*پژوهشگر مطالعات فرهنگی