فعالان بخش کودهای کشاورزی معتقدند از اصلی ترین چالشهای آنها بحث عدم نظارت صحیح بر تولیدات جعلی در این بخش است که ضمن تخریب اراضی کشاورزی کسب و کار تولیدکننده های واقعی را نیز مختل می سازد. به گزارش اقتصادسرآمد، صنعت کشاورزی جهان در شرایط فعلی و با بحران کم آبی و خشکسالی روبرو است و با روند رو به رشد جمعیت جهان نیز ضرورت تولید محصولات کشاورزی بیشتر بیش از گذشته محسوس است. از دیرباز استفاده از کودهای کشاورزی برای افزایش میزان تولیدات و بالا بردن عملکرد در واحد سطح استفاده می شده است با این وجود بحث تخریب خاک بوسیله کودهای شیمیایی مضر رویکرد جهانی را به استفاده از این محصولات تا حدودی تغییر داده است و کشورهای جهانی به سمت استفاده از کودهای غیر شیمیایی و تولید محصولات ارگانیک متمایل شده اند. در ایران نیز استفاده از کودهای غیر شیمیایی چندسالی است که روند افزایشی داشته است اما تا پیش از این به دلیل بالاتر بودن قیمت این کودها نسبت به محصولات شیمیایی چندان ترویج نیافته است. با این وجود الان با بالا رفتن دانش کشاورزان استفاده از کلیه کودهای کشاورزی از جمله شیمیایی، آلی، گیاهی، حیوانی و بیولوژیک رواج یافته است. با این وجود کلیه تولید کنندگان این محصولات در فرایند تولید خود با چالشها و مشکلات نسبتا مشابهی مواجه هستند به طوری که به گفته فعالان این بخش کودهای غیر استانداردی که توسط تولیدکننده های فاقد مجوز تولید و در بسته بندی های معتبر و همراه با لوگو و آنالیز در بازار توزیع می شود یکی از اصلی ترین مشکلات آنها است. چرا که از یکسو ضمن تخریب بافت خاک بحث افزایش تولید را مختل می سازد و از سوی دیگر اعتماد کشاورزان را نسبت به کلیه تولیدات این بخش از بین می برد. به همین دلیل است که هنوز هم کشاورزان تمایل بیشتری به استفاده از کودهای کشاورزی وارداتی دارند.
عدم نظارت صحیح بر بازار کودهای کشاورزی
بنابر گزارش بازار ،معصومه موسوی یکی از فعالان بخش تولید انواع کودها از جمله کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیک که در رده های مختلفی مثل گرانوله جامد مایع و پودری تولید می کنند، نسبت به عدم نظارت دستگاه های نظارتی بر تولیدات این بخش معترض است.این فعال بخش به خبرنگار بازار می گوید: در زمینه کود و سموم کشاورزی مثل همه اصناف در ایران دغدغه های بی شماری داریم و مهمترین آن هم عدم نظارت صحیح توسط افراد با دانش است؛ یعنی افرادی که دانش فنی و به روز این حوزه را داشته باشند و نظارت را واقعی انجام دهند.او افزود: چه در حوزه کود و چه در حوزه سموم کشاورزی محصولاتی را در بازار می بینیم که اگر بخواهیم آن چیزی که روی بسته بندی ادعا کرده اند را در نظر بگیریم و برای آزمایش به آزمایشگاه ببریم و کار روی آن انجام بدهیم می بینیم که کاملا متفاوت از یکدیگر است یا دوز های مصرفی بسیار بالایی می دهند. مثلا کودی را با آنالیز بسیار پایین تولید می کنند و به کشاورز می گویند این کود را با این مقدار بیشتر دائما به زمین بدهید.در حال حاضر شرکتهای بی شماری حتی به صورت زیرزمینی تولید کود را انجام می دهند و هیچ نظارتی روی آن در بازار نیست و این عدم نظارت موجب بی اعتباری محصولات واقعی شده است.موسوی خاطرنشان کرد: وقتی کود بی کیفیت باشد در خاک رسوب می کند و خاک را از بین می برد. در واقع اگر به جای محصولات کلاته از محصولات سولفاته استفاده کنند انحلال پذیری را ندارد و در خاک باقی می ماند و در سال های بعد کشاورز باید هزینه ای اضافه را صرف اصلاح خاک کند.این فعال بخش تولید انواع کودهای کشاورزی می گوید: این عدم نظارت در بازار مخل کسب و کار است و جایگاه مجموعه ها و شرکت هایی را که با وجود تمام دغدغه های گمرکی، نوسانات ارزی، محدودیت خرید کالا از خارج از کشور محصول تولید می کنند را در بازار دچار مشکل می کند.وی افزود: به عبارت دیگر شرکت هایی که قانونی فعالیت دارند وقتی با چنین مشکلاتی محصول با کیفیتی را به بازار ارائه می کنند اما در کنار آنها شرکتهای بی شماری حتی به صورت زیرزمینی تولید کود را انجام می دهند و هیچ نظارتی روی آن نیست کشاورز از آنجایی که روی دانش کشاورز خیلی کار نشده و اغلب سنتی کار می کند به سمت این تولیدات ارزانتر می رود. به این معنا که کشاورز وقتی می بیند نقدینگی کم دارد و کودی ارزانتر در دسترس قرار دارد را خریداری می کند و زمین خود را ناآگاهانه با استفاده از کودهای غیر استاندارد بی کیفیت از بین می برد. در نهایت نیز کشاورزان، تولیدکننده های واقعی و مردم ضرر می کنند و سلامت جامعه را به خطر می اندازند.از سوی دیگر بر اساس این گزارش بحث گرفتن مجوز برای تولید انواع کالاها و محصولات در حوزه های مختلف خود فرآیندی طولانی است که به نظر می رسد در حوزه تولید کودها کشاورزی این مشکل نیز وجود دارد. به طوری که «محمد صحرایی» دیگر فعال بخش تولید کودهای میکرو و ماکرو در این خصوص به خبرنگار بازار می گوید: از مهمترین چالش های ما در فرایند کار این است که معمولا برای گرفتن مجوزها، تهیه مواد اولیه، گمرکی های مواد اولیه وارداتی که بسیار برای تولید لازم است درگیر هستیم داریم.