جایگاه اجتماعی زنان در شکل گیری نظام خانه های بندر گنگ
دکتر حسین سلطان زاده، ناعمه دبیری نژاد - احساس آسایش خاطر و مطلوبیت مکان به ویژه برای جنس مؤنث از دغدغه و اهداف معماران از دیرباز بود؛ زنان با استفاده از سرشت خاص خود ویژگی و نیازهای متفاوت، منجر به خلق فضا و ارتباط فضایی شدند که در راستای مطلوبیت و برطرف کردن نیازهایشان است.
بام یکی دیگر از عرصه های مهم زندگی در بندر كنگ است که زن نیز در آن حضور می یابد وجود جان پناه های بلند و دو تکه که جلوی دید را می گیرد، فقط در این منطقه مشاهده می شود (در سایر شهرهای جنوبی جان پناه های مشبک داریم).
وجود مطبخ های فصلی که در فصول گرم برای پخت و پز مورد استفاده قرار می گرفت تا زنان در محیطی خنک تر به آشپزی بپردازند می توان علت استفاده از این جان پناه ها باشد. در همجواری بام ها در کنار یکدیگر جان پناه ها بلندتر می شد تا دید از بام مجاور وجود نداشته باشد. علاوه بر این سایه اندازی جان پناه و اتاق های دیگر بر روی بام برای گذران اوقات فراغت و کارهای روزمره زنان مورد استفاده قرار می گرفت و سایه اندازی روی بام از نفوذ گرمای خورشید به درون خانه جلوگیری می کند.
ورودی یکی از عوامل مهمی است که محرمیت در آن بسیار مورد توجه بوده تا دید از معبر یا جلوی درب قرار گرفته وجود نداشته باشد. بر خلاف معماری گرم و خشک ایران که بعد از هشتی وارد دالان و حیاط می شویم خانه های کمی از این راه برای ایجاد محرمیت در ورودی بهره بردهاند و اکثر خانم ها از روش هایی از جمله اختلاف ارتفاع، پیچش در هشتی و درب دوم، زمانی که ورودی رو به حیاط است استفاده شده است.
مجلسی (اتاق مهمان) از دیگر فضاهایی است که تحت تأثیر منزلت و کارکرد زن در کنار درب ورودی درون هشتی است و به حیاط مرکزی ارتباط مستقیم ندارد، مجلسیهایی که مختص زنان و مراسمات آن هاست درون حیاط قرار دارد.
مطبخ به عنوان فضایی مهم که زن در آن نقش به سزایی دارد در جبهه ی ورودی واقع شده تا دید به آن کم باشد؛ در خانههایی که در جبهه دیگر قرار گرفته عقب رفتگی مطبخ را مشاهده می کنیم. علاوه بر آن مطبخ فصلی نیز در برخی خانه ها بر روی بام برای فصول گرم و ایجاد آسایش برای زنان قرار داشته است.
حمام برخلاف معماری سایر نقاط ایران در اتاق ها وجود دارد و هر اتاق برای خود یا دو اتاق مشترک یک حمام دارند به دلیل تعدد خانوار و اعتقاداتی که نباید شب از خانه خارج شد (به دلیل تبعیدی ها و حضور جن) به وجود آمده، همچنین مسائلی از جمله وضوع گرفتن ۵ گانه زنان به شیوه اهل تسنن و دور نگه داشتن لباس هایشان از دید مردان که بعد از شست و شو در حمام خشک می شد می توان دلیل حمام های متعدد در خانه باشد. آب حمام نیز از خانه خارج نمی شد و به مستی (گودال باغچه) درون حیاط می ریخت. هر یک از این عوامل نمود متنوعی در خانه های بندر گنگ دارند که این راهکارها ما را در تدوین اصول و ضوابط طراحی واحدهای مسکونی برای نسل های بعد با توجه به نیازهای کنونی و آتی و تغییرات اجتماعی و نقش زن در جامعه کنونی یاری می سازد.
بام یکی دیگر از عرصه های مهم زندگی در بندر كنگ است که زن نیز در آن حضور می یابد وجود جان پناه های بلند و دو تکه که جلوی دید را می گیرد، فقط در این منطقه مشاهده می شود (در سایر شهرهای جنوبی جان پناه های مشبک داریم).
وجود مطبخ های فصلی که در فصول گرم برای پخت و پز مورد استفاده قرار می گرفت تا زنان در محیطی خنک تر به آشپزی بپردازند می توان علت استفاده از این جان پناه ها باشد. در همجواری بام ها در کنار یکدیگر جان پناه ها بلندتر می شد تا دید از بام مجاور وجود نداشته باشد. علاوه بر این سایه اندازی جان پناه و اتاق های دیگر بر روی بام برای گذران اوقات فراغت و کارهای روزمره زنان مورد استفاده قرار می گرفت و سایه اندازی روی بام از نفوذ گرمای خورشید به درون خانه جلوگیری می کند.
ورودی یکی از عوامل مهمی است که محرمیت در آن بسیار مورد توجه بوده تا دید از معبر یا جلوی درب قرار گرفته وجود نداشته باشد. بر خلاف معماری گرم و خشک ایران که بعد از هشتی وارد دالان و حیاط می شویم خانه های کمی از این راه برای ایجاد محرمیت در ورودی بهره بردهاند و اکثر خانم ها از روش هایی از جمله اختلاف ارتفاع، پیچش در هشتی و درب دوم، زمانی که ورودی رو به حیاط است استفاده شده است.
مجلسی (اتاق مهمان) از دیگر فضاهایی است که تحت تأثیر منزلت و کارکرد زن در کنار درب ورودی درون هشتی است و به حیاط مرکزی ارتباط مستقیم ندارد، مجلسیهایی که مختص زنان و مراسمات آن هاست درون حیاط قرار دارد.
مطبخ به عنوان فضایی مهم که زن در آن نقش به سزایی دارد در جبهه ی ورودی واقع شده تا دید به آن کم باشد؛ در خانههایی که در جبهه دیگر قرار گرفته عقب رفتگی مطبخ را مشاهده می کنیم. علاوه بر آن مطبخ فصلی نیز در برخی خانه ها بر روی بام برای فصول گرم و ایجاد آسایش برای زنان قرار داشته است.
حمام برخلاف معماری سایر نقاط ایران در اتاق ها وجود دارد و هر اتاق برای خود یا دو اتاق مشترک یک حمام دارند به دلیل تعدد خانوار و اعتقاداتی که نباید شب از خانه خارج شد (به دلیل تبعیدی ها و حضور جن) به وجود آمده، همچنین مسائلی از جمله وضوع گرفتن ۵ گانه زنان به شیوه اهل تسنن و دور نگه داشتن لباس هایشان از دید مردان که بعد از شست و شو در حمام خشک می شد می توان دلیل حمام های متعدد در خانه باشد. آب حمام نیز از خانه خارج نمی شد و به مستی (گودال باغچه) درون حیاط می ریخت. هر یک از این عوامل نمود متنوعی در خانه های بندر گنگ دارند که این راهکارها ما را در تدوین اصول و ضوابط طراحی واحدهای مسکونی برای نسل های بعد با توجه به نیازهای کنونی و آتی و تغییرات اجتماعی و نقش زن در جامعه کنونی یاری می سازد.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
با اطمینان بگوییم ایران یک کشور دریایی است
-
پایانه مکانیزه شماره ۲ غلات بندر امام ۳۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد
-
خوزستان ظرفیتهای خالی برای توسعه آبزی پروری دارد
-
۳ برنامه محیط زیست برای حفاظت از لاکپشتها و پستانداران خلیج فارس
-
جایگاه اجتماعی زنان در شکل گیری نظام خانه های بندر گنگ
-
مراسم روز ملی خلیج فارس در خرمشهر برگزار شد
اخبار روز
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد