گروه دانش دریا- کشور ایران به دلیل برخورداری از منابع آبی متعدد در داخل و مرز خود، توان و پتانسیل بالایی را برای موضوع گردشگری دریایی و ایجاد فرصت سرمایه گذاری و جذب گردشگر داخلی و خارجی دارد. وجود 5800 کیلومتر ساحل و بیش از 6000کیلومتر مرز دریایی و دسترسی به آب های گرم و آزاد از طریق دریای عمان، وجود پتانسیل اکوتوریسم و ژئوتوریسم در مناطق ساحلی به ویژه سواحل جنوب فرصت کم نظیری را برای کشور فراهم آورده است که در صورت بهره برداری مناسب از طریق برنامه ریزی میان مدت ودرازمدت، می تواند درآمدهای بسیار بیشتری را نسبت به منابع هیدروکربنی برای کشور رقم بزند.
در ادامه سلسله نشست های تخصصی اقتصاد دریاپایه که به ابتکار روزنامه دریایی اقتصادسرآمد برگزار می شود، چهارمین نشست تخصصی با موضوع استانداردهای جهانی در حوزه گردشگری و به ویژه گردشگری دریایی وآسیب شناسی گردشگری دریایی در ایران و تدابیر و راهکارهای آن با حضور حسن رضا صفری، مدیرعامل مؤسسه رده بندی ایرانیان و دکتر سپاهی، عضو هیأت علمی دانشگاه ولایت در محل مؤسسه رده بندی ایرانیان و میزبانی گرم آنها پی گرفته شد که در ذیل مشروح آن را با هم مرور می کنیم:

10 درصد مشاغل دنیا در ارتباط با گردشگری است
حسن رضا صفری: 
به نام خداوند کارآفرین/ که کارآفرین را هزار آفرین
یکی از مسائل عمده حوزه گردشگری در ایران در مبحث استانداردها و مجوزها، این است که هیچ گونه قوانین و مقرراتی وجود ندارد و همه متولیان، گردشگری را ذیل قوانین بازدارنده خود تعریف کرده و با توجه به عدم نسبت آن حوزه ها با امر گردشگری، بنا به تعریف خودساخته، خود را متولی این امر تلقی می کنند.  بنا بر همین رویه، مقرر گردید که براساس استانداردها و الزامات موجود در دنیا، بررسی انجام داده تا رویکرد به این حوزه در دنیا و ایران مشخص گردد.
براساس بررسی انجام شده، گردشگری به نوبه خود یکی از قانونمندترین صنایع دنیاست. برآدر شده است که 10 درصد مشاغل در جهان مرتبط با گردشگری است و از طرفی به سبب آن که کشورهای دنیا گردشگری پایدار و یا توسعه پایدار با اعتنا به گردشگری پایدار را در برنامه خود دارند، قاعدتاً برای نظام مند کردن و استاندارد کردن فعالیت های این حوزه نیز تلاش های گسترده ای انجام شده است.  
براین مبنا، در سازمان جهانی استانداردسازی ـISO ـ کمیته فنی مخصوصی برای گردشگری با نام کمیته گردشگری و خدمات وابسته با شماره 228 TC وجود دارد. در این کمیته، به استانداردها و الزامات خدمات گردشگری در دنیا به ویژه بخش دریایی آن توجه ویژه ای شده و استاندارد اغلب موارد تعیین شده است. 
در کمیته های فنی سازمان استانداردسازی جهانی، گروه های کاری مختلفی ایجاد می شود. تا به حال، 9 گروه کاری در سازمان جهانی دریانوردی برای پرداختن به استانداردهای جهانی گردشگری و خدمات وابسته ایجاد و مشغول به فعالیت می باشند.
اولین کارگروه آن، خدمات غواصی برای گردشگری است. کارگروه 7 آن، گردشگری ماجراجویانه است که سبقه آن به جزیره سیشیل بر می گردد که در آنجا امکانات متعددی برای ماجراجویی های مختلفی در حوزه گردشگری دریایی و ساحلی وجود دارد. و یا موضوع اجاره کامل کشتی برای ارائه خدمات گردشگری به گونه ای که حتی هدایت و راهبری کشتی هم در اختیار اجاره کنندگان مطابق با قوانین این موضوع باشد. 
همچنین سایرکارگروه ها به صورت غیرمستقیم الزامات و مقررات مرتبط با قوانین گردشگری دریایی را مشخص و تعریف می کنند. برای نمونه، در کارگروه گردشگری پایدار، مقررات معینه صرف نظر از محیط گردشگری، قابل بهره برداری برای گردشگری دریایی نیز می باشد. مباحث کارگروه گردشگری رستوران ها ، گردشگری سلامت، گردشگری قایق های ساحلی نیز قابل استفاده در گردشگری دریایی است. این موارد نشان می دهد که استانداردهای گردشگری و به ویژه گردشگری دریایی و ساحلی در دنیا تعریف شده است.
ضمن بررسی مشخص شده است که استانداردهای گردشگری چهار دسته مختلف دارند: دسته اول به استانداردهای مدیریت کیفیت گردشگری می پردازد؛ برای نمونه اگر شرکتی بخواهد در هتلداری و یا اجاره کشتی فعالیت کند، ملزم به الزاماتی است که در آن به مدیریت کیفیت تأکید شده است.
دسته دوم؛ استانداردهای فنی گردشگری است. یعنی مثلاً اگر غواصی بخواهد خدمات گردشگری بدهد باید دستگاه ها و تجهیزات کاری آن از کیفیت و الزامات فنی مشخصی برخوردار باشد. 
دسته سوم؛ استانداردهای ایمنی، حفاظت از محیط زیست و سلامت و بهداشت کار کارکنان (HSE) عرصه گردشگری است. برای نمونه، اگر کشتی و یا قایقی بخواهد قابلیت دریانوردی داشته باشد، علاوه بر الزامات فنی، باید واجد ویژگی های امن برای خدمه و گردشگران باشد و محیط زیست ودریا را آلوده نکند.
دسته چهارم؛ استانداردهای مشاغل و مهارتی است که به دانش و مهارت های استاندارد نیروی کار فعال در عرصه گردشگری و گردشگری دریایی و ساحلی می پردازد. 
در سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) تاکنون 46 استاندارد برای حوزه گردشگری تدوین و منتشر شده است و 17 استاندارد جدید نیز در حال تدوین می باشد و 62 نفر از سراسر دنیا عضو کمیته فنی گردشگری و خدمات وابسته و 44 عضو ناظر می باشند. ایران نیز یکی از اعضای تدوین کننده استانداردهای گردشگری  می باشد. 

مردم ما حتی از گردشگری دریایی می ترسند
دکتر سپاهی: در ابتدا نکته جالب توجهی را که در مقدمه نشست به آن اشاره شده و می تواند نگرش خوبی را در حوزه گردشگری دریایی علیرغم عضویت ایران در کمیته تدوین استانداردهای گردشگری و خدمات وابسته، بدهد؛ همان جمله « گردشگری دریایی هنوز متولد نشده» است.  
به صورت مقدماتی آنچه عیان و آشکار است به خاطر مسائل اقتصادی که مبتلابه کشورمان شده است، گردشگری از سبد خانوار ایرانی یا حذف شده و یا کوتاه تر شده و مردم کمتر در این خصوص هزینه می کنند. علاوه بر آن، باید تصریح شود که گردشگری دریایی به ذات یک صنعت لوکس و گرانی است؛ اما در ایران یک بستری وجود دارد که این نوع گردشگری می تواند مناسب تر و ارزان تر و حتی با کیفیت متفاوتی عرضه گردد تا هموطنان به جاری مراجعه به سایر کشورها و خروج ارز، در همین کشور به تفریحات و گردش دریایی و ساحلی بپردازند. 
برای مثال، از بندر چاسک تا گواتر، پدیده دریایی و ساحلی وجود ندارد که ارزش گردشگری نداشته باشد و نمونه و معادل خارجی آن نباشد و این ساحل حدود هزار کیلومتری مَکُران کاملاً دست نخورده باقی مانده است که نشان می دهد در بحث گردشگری دریایی عقب افتاده ایم.
مردم ما حتی از گردشگری دریایی می ترسند؛ چون فکر می کنند که گردشگری دریایی الزاماً شنا کردن و در آب رفتن است. شنا کردن یکی از صدها شقوق گردشگری دریایی محسوب می شود. ما در دریا، تالاب، مرداب، خور و سدهای بزرگ هم می توانیم تفریح کنیم. در کشور ما به دلیل وجود منابع آبی بزرگ، می توان تمهیدات و تدابیری را به کار گرفت که از کشورهای همسایه گردشگر وارد کشور شود. 
بخش بزرگی از گردشگران دریایی که اکنون در گزارشات و اخبار به آن اشاره می شود، در واقع مسافرانی هستند که در کنار سایر فعالیت و مشغله خود، از محیط دریایی و آبی استفاده می کنند و با دید گردشگری دریایی به محیط های آبی وارد نمی شوند. مردم ما به تنوع سفر نیاز دارند و این مهم از طریق محیط دریایی می تواند ایجاد شود و از خروج ارز از کشور جلوگیری کند.
در مراجعه به سازمان و ارگان های مختلف با فهرستی از چالش های پیش روی گردشگری دریایی مواجه می شوید که نیاز است همه به دنبال راهکار میان مدت و بلندمدت باشیم. یکی از چالش های اصلی حوزه گردشگری، ضعف در تمرکز مدیریت  و تمرکز مدیران گردشگری است؛ مدیران تصمیم گیر تا صنعت گردشگری دریایی را یاد بگیرند، دوره مدیریت آنها به اتمام می رسد. هرچند کارشناسان ثابتند که نقش حداقلی را در تصمیم گیری ایفا می کنند.
گردشگری دریایی در ایران یک صنعت نوپا و یا به تعبیری متولد نشده است که دامنه گسترده ای را دارد. برای مثال، این نوع گردشگری در محیط های آبی مختلفی از دریا، تالاب، مرداب، رودخانه، خور، خلیج و ... موضوعیت دارد که هرکدام مسائل فنی و زیست محیطی متفاوتی نسبت به دیگری دارد و به همین دلیل با گستره وسیع و دامنه داری مواجهیم که کار را کمی پیچیده می کند.
یک مدیر گردشگری دریایی تا بتواند تفاوت این محیط ها و الزامات هرکدام را درک کند، دوره مدیریت آن به پایان می رسد. پس نیازمندیم تا ضمن ایجاد دفتر گردشگری دریایی در وزارت خانه مرتبط در کشور، تمرکز و ثبات مدیریتی را در این حوزه داشته باشیم.

یک کتاب جامع آموزشی یا تعریف کاملی از گردشگری دریایی در کشور وجود ندارد
به عنوان مثال اگر بخواهید هتلداری را با صنعت گردشگری دریایی مقایسه کنید، زمانی ما در این کشور هتلداری بلد نبودیم و به صورت سنتی و مسافرخانه ای برخورد می شده است که با سعی و خطا و الگوبرداری توانستیم به راه و روش درستی رسیده و در صنعت هتلداری حرفی برای گفتن داشته باشیم؛ هتل میزبان در بابلسر، در سطح جهانی تحسین برانگیز است و در موضوع هتلداری، رشته دانشگاهی، آموزشگاهها، مدرس و تألیفات متعدد داریم. اما در بحث گردشگری دریایی یک کتاب جامع آموزشی و حتی یک تعریف کاملی از صنعت گردشگری دریایی در کشور وجود ندارد و یک استانداردی که در سطح جهانی برای گردشگری و گردشگری دریایی تدوین و منتشر شده است، در ایران متناسب با محیط و فرهنگ ایرانی مناسب سازی و بومی سازی شده وجود ندارد.
چالش دیگر حوزه گردشگری، مسأله محیط زیست است که به طور مشخص مسائل زیست محیطی با مباحث گردشگری دریایی درگیر و متأثر از یکدیگرند. در امر گردشگری دریایی نمی توان محیط زیست را نادیده گرفت و باید با آن کنار آمد. محیط زیست الزامات، محدودیت ها و سخت گیری های ضروری خود را دارد.
یکی از مشکلات سرمایه گذاری در گردشگری دریایی که با آن مواجه است، که بعد از مطالعات و بررسی ها و آماده سازی بسته سرمایه گذاری، برای شروع به اقدام با مانع محیط زیست برای اجرا مواجه می شود. سازمان  محیط زیست به جای آن که سازمانی منفعل در امر گردشگری دریایی باشد و بعد از طی مراحل مطالعات و آماده سازی طرح و منابع برای اجرا، ایرادات زیست محیطی وارد کند، بهتر است از روز اول شروع مطالعات، الزامات و محدودیت های  محیط های مختلف آبی و ساحلی به سرمایه گذار آموزش داده و یا اطلاع رسانی گردد. در واقع هیچ بانک جامع متمرکزی از الزامات و مقررات سازمان محیط زیست، آب منطقه ای، منابع طبیعی و ... 
وجود ندارد.