تداوم سفرهای دریایی در بندر کنگ  و دلایل آن

دکتر محمد حسن‌نیا- سفرهای دریایی در بندر کنگ از گذشته‌های دور تا کنون امتداد دارد. یکی از شیوه‌های امرار معاش مردم بنادر خلیج فارس و مناطق همجوار سفرهای دریایی و حمل و نقل کالا و مسافر بوده است.
برخی از استادان لنج‌ساز بندر کنگی نظیر احمد استاد برای کویتی‌ها در کویت لنج می‌ساختند. ناخدایان کویتی تخته برای ساخت لنج را از بندر کالیکوت هند به صورت مستقیم به کویت می‌بردند و لنج‌های چوبی در کویت ساخته می‌شد. به تدریج کویتی‌ها لنج‌های خود را یکی پس از دیگری فروختند و در بندر کنگ لنج‌های بزرگتر برای سفرهای دریایی ساخته شد. در بندرلنگه نیز همانند بندر کنگ لنج‌های بزرگ حمل بار به هند و آفریقا وجود داشت و با توجه به سودمندی مروارید برخی از دریانوردان تجارت مروارید را انتخاب نمودند. با توجه به عدم رونق صید مروارید در بندر لنگه پس از آمدن مروارید پرورشی ژاپن به بازارهای جهانی و سخنگیری‌های گمرک و قانون انحصار تجارت دوره پهلوی اول، بسیاری از تجار و لنج‌داران بندرلنگه‌ای به دبی و کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس مهاجرت نموده و سفرهای دریایی در آن‌جا رو به افول رفت. در بندر کنگ به دلیل وجود لنج‌سازی‌ها و آوردن چندل که پر منفعت بود، سفرهای دریایی همچنان امتداد پیدا کرد. از سوی دیگر در بندر کنگ تجار چوب معروفی زندگی می‌کنند که خاندان کرچی و معلمی از جمله آن‌ها می‌باشند. بنابراین یکی از اقلامی که لنج‌های بندر کنگی مستقیما از هند به بندر کنگ آورده و در بنادر اطراف هم فروخته می‌شد، چوب برای لنج‌سازی بود که از بنادر متعدد حتی بنادر استان سیستان و بلوچستان برای خرید چوب ساخت‌لنج به بندر کنگ می‌آمدند. تعلق خاطر بندر کنگی‌ها به محل سکونت خود و عدم مهاجرت آن‌ها به بنادر دیگر هم تاثیر زیادی در امتداد سفرهای دریایی در بندر کنگ داشت. چون این دریانوردان با توجه به منفعتی که از سفرهای دریایی برده و امرار معاش خود را تامین می‌نمودند در بستر زمان سفرهای دریایی خود را ادامه دادند. با مطالعات صورت گرفته در ارتباط با تجارت دریامحور در بندر کنگ توسط نگارنده مشخص گردید که بسیاری از لنج‌داران کنونی در بندر کنگ نسل اندر نسل لنج‌دار و ناخدا بودند و با توجه به ثروتی که از سفرهای دریایی به دست آورده‌اند همواره ادامه دهنده مسیر اجداد خود در ارتباط با دریانوردی و سفرهای دریایی می‌باشند. تفکر دریامحور در نزد دریانوردان بندر کنگی و چگونگی تطابق خود با تلاطمات اقتصاد دریامحور به این دریانوردان کمک نمود تا در بستر زمان به سفرهای دریایی خود ادامه دهند. تا جایی که در حال حاضر هم بندر کنگ دارای بیشترین لنج‌های حمل بار به کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس است. اما دیگر سفرهای دریایی به هند و آفریقا به دلایل متعدد صورت نمی‌گیرد. وجود لنج‌سازی‌های چوبی در بندر کنگ و ساخته شدن لنج‌های بزرگ و کوچک در این بندر نیز در تداوم سفرهای دریایی تاثیرگذار بود. نوعی رقابت در دریانوردی هم وجود داشت که بسیاری از لنج‌داران را ترغیب می‌کرد تا همچنان در سفرهای دریایی پیشرو باشند. از سوی دیگر ساحل مناسب و وسیعی نیز در بندر کنگ وجود داشت که بسیاری از دریانوردان بندر کنگی خانه‌های بزرگ خود را نظیر خانه گلبتان و حاج علی مدنی در ساحل می‌ساختند. لنج‌ها هم در ساحل و نزدیکی منازل دریانوردان در گذشته ساخته می‌شد تا نظارت بیشتری بر لنج‌سازی‌ها وجود داشته باشد.
وجود گمرک قدیم بندر کنک و سهولت در واردات و صادرات نیز باعث می‌گردید که دریانوردان بندر کنگی به سفرهای دریایی دور و نزدیک ترغیب شده و آن‌ها به راحتی چندل آورده شده از آفریقا و چوب‌های آورده شده از هند را از گمرک بندر کنگ ترخیص می‌کردند. ناخدایان بندر کنگی نیز در سفرهای دریایی شهره بودند و معلمان و سرهنگ‌های لنج در بندر کنگ افراد با تجربه‌ای در سفرهای دریایی بوده و مدیریت لنج را به خوبی می‌دانستند. در حال حاضر گمرک بندر کنگ تعطیل بوده و دست‌اندرکاران بندر کنگ تلاش‌های زیادی نموده تا این گمرک را احیا نموده که تا حدودی در این کار پیشرفت نیز داشتند. متمول بودن تجار و لنج‌داران بندر کنگ و تعلق خاطر آن‌ها به دریا و دریانوردی هم باعث گردید که در سالهایی که سفرهای دریایی به دلیل گران بودن سوخت و غیره مقرون به صرفه نبود، لنج‌های خود را نگهداشته و یا برخی از لنج‌های خود را بفروشند. برخی از لنج‌داران بندر کنگی دارای چند لنج حمل بار و صیادی هستند که به صورت خانوادگی و با مشارکت همدیگر به خرید لنج‌های جدید مبادرت نموده بودند. اکنون بیشتر سفرهای دریایی دریانوردان بندر کنگی به بندر دوبی و شارجه امارات می‌باشد و علاوه بر تره‌بار و خشکبار که از گمرک و اسکله بندر لنگه به امارات می‌برند، معادنی نظیر گچ و نمک صنعتی را نیز از اسکله بندر کنگ حمل می‌نمایند و همچنان سفرهای دریایی ادامه دارد.
تداوم سفرهای دریایی در بندر کنگ  و دلایل آن
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه